100 jaar - De Centrale

Beth Moshe
100 jaar
De Sefardische Joodse Gemeenschap viert haar Synagoge
Foto’s Benny Kotlar
(van rechts naar links) Commissaris Van Hoof, Schepen van Diamant en Sport, Dhr. Ludo Van Campenhout,
Schepen van Onderwijs Claude Marinower, Minister van Justitie Mevr. Annemeie Turtelboom
ZE Dhr. João Terenas, ambassadeur van Portugal, ZE Dhr. Jacques Revach, ambassadeur van Israël
Dhr. Alexander Zanzer, Directeur van de Centrale, Baron Julien Klener, Voorzitter Centraal Israëlitisch Consistorie
Schepen van erediensten,cultuur en economie Dhr. Philip Heylen
Centrale Magazine - 26
Deze viering nam plaats onder massale aandacht van de Belgische en internationale pers. In ons
Rosh Hashana tijdschrift zullen wij een uitgebreide reportage publiceren over de geschiedenis van de
Sefardische Joodse Gemeenschap van Antwerpen. Maar de viering op zichzelf is een evenement die de
aanwezigheid van de Joodse Gemeenschap in een bijzonder diplomatiek licht stelt.
>> De viering van 9 juni valt één dag voor de
Portugese nationale feestdag. Recent heeft de
Portugese regering de wet aangenomen om
nakomelingen van uitgewezen Sefardische Joden
de Portugese nationaliteit aan te bieden. Portugal
volgde het voorbeeld van de Spaanse Inquisitie
van 1492. Koning D. Manuel garandeerde eerst
bescherming aan de Joden, maar in 1496 beval
de uitdrijving van diegenen die niet tot het
Katholicisme wou converteren. De beslissing van
de Portugese regering wordt onderstreept door de
aanwezigheid van de Portugese ambassadeur, ZE
Dhr. João Terenas. In zijn toespraak benadrukte
de ambassadeur dat Antwerpen de thuishaven was
van vele uitgeweken Joden uit Spanje en Portugal.
Schepen van erediensten Philip Heylen gaf een
primeur tijdens de viering: bij het herverpakken
van archieven werd een proces-dossier ontdekt
waarin Diego Duarte in 1608 ervan beschuldigd
werd de Joodse godsdienst te belijden.
In dit artikel willen wij enkele markante zinnen
herhalen van de sprekers tijdens dit uitzonderlijk
evenement.
Voorzitter van de Sefardische Gemeenschap
Robert Tabbouche:
“We have the rare privilege of entering in the
history of the Sephardic community of Antwerp a
history that started with these Jews from Portugal
and Spain who left their homes 500 years ago and
fled to Turkey to finally land in Antwerp on the
vestingstraat No. 56.”
“This extraordinary Sephardic place amid an
essentially Ashkenazi Europe has suffered with
the rest of the continent the horrors of the Nazi
war. This place of worship was vandalized, holy
scriptures were desacralized. Again this place was
resurrected after the war only to be hit again by a
terrorists attack that blew up its façade in 1981.”
And despite everything, we are still here, as the
Psalm says, * Hitnari Meaafar Koumi * “Clean
yourself from dust and rise again”.
Rabbijn Josef voegde hieraan toe: “laten wij
samen bidden dat wij steeds in vrede en respect
met elkaar mogen leven en dat wij altijd als een
spirituele diamant aanwezig mogen blijven in deze
omgeving.”
ZE Monsieur João Terenas, ambassadeur van
Portugal, melde dat het Portugese parlement
met eenparigheid van stemmen een wet heeft
goedgekeurd die niet enkel excuses aanbiedt voor
de verdrijving van de Joden in 1536, maar tevens
de Portugese nationaliteit aan hun nakomelingen
aanbiedt.
Schepen van cultuur en economie Philip Heylen
gaf een echte lezing over de geschiedenis van de
Joodse gemeenschap in onze stad waarvoor wij
in onze volgende uitgave een reportage zullen
weiden. De geschiedenis van de bouw van de
synagoge is tevens van belang.
Op 15 februari 1912, ten gevolge van de druk door
Albert I ten gunste van de Joodse gemeenschap,
kwam het gemeentebestuur rond de tafel en stemde
voor de bouw van een synagoge voor de Portugese
Sefardische gemeenschap van Antwerpen. Op een
totaal van 35 leden, stemden 17 voor het project,
16 tegen en 2 onthielden zich.
Bij koninklijk decreet bekwam de gemeenschap
eindelijk haar onafhankelijk statuut, nieuws
dat uitgelaten gevierd werd. Dit decreet stond
tegenover een reeds goed georganiseerde
gemeenschap met alle nodige godsdienstige en
sociale diensten aangeboden door de Ottoman
club, onder supervisie van Rabbijn Gabriel
Mizrahi.
Op vraag van de Gouverneur krijgen drie iconische
figuren een medaille van dankbaarheid van de
Provincie Antwerpen: dhr. Joe Katz, de voorzitter
van de Gemeenschap, dhr. Robert Tabbouche
alsook dhr. Sammy Saleh die zich inzette voor het
behoud van de traditie.
Centrale Magazine - 27
Dhr. Katz
Dhr. Tabbouche, voorzitter sefardische gemeenschap
Rabbijn Cohen
Baron Julien Klener, Voorzitter Centraal Israëlitisch Consistorie
ZE Dhr. João Terenas, ambassadeur van Portugal
Schepen van erediensten,
cultuur en economie Dhr. Philip Heylen
Dhr. Katz, Dhr. Tabbouche, Dhr. Sammy Saleh,
Dhr. Alexander Zanzer
Centrale Magazine - 28
ZE Dhr. Jacques
Revach, ambassadeur van Israël,
ZE Dhr. João
Terenas,
ambassadeur van
Portugal
Dhr. Philip Heylen,
Dhr. Katz
Rabbijn Cohen,
Minister van
Justitie, Mevr.
Annemeie
Turtelboom
Centrale Magazine - 29
Centrale Magazine - 29