Kunstproject `A-Venue` Welkom op de website van het

Persbericht
17 juni 2009
Een ophaalbrug als zingende robot
Amsterdam – Gemiddeld twintig keer per dag staan zo’n negentig fietsers en voetgangers voor een
openstaande brug in de Kinkerstraat in Amsterdam te wachten. Vanaf zaterdag 27 juni tot en met
oktober 2009 trakteert kunstenaar Roel van Timmeren hen dagelijks op een gratis concert. Hij
verandert de Kinkerbrug in een bewegende geluidsculptuur: ‘Android’. Vier componisten werden
uitgenodigd om een stuk te schrijven dat moest versmelten met de beweging van de brug.
Vanaf het moment dat de brug wordt geopend voor het scheepvaartverkeer totdat hij weer is gesloten, klinkt
er geluid dat de componisten Gerda Geertens, Huba de Graaff, Rozalie Hirs en Mayke Nas speciaal voor
deze gelegenheid maakten. Een van de aanleidingen die Van Timmeren aan de componisten meegaf voor
het te componeren geluid is de oorsprong van de robot: een machine die in de 13e eeuw werd ontwikkeld
door Albertus Magnus (Albert de Groot 1193-1280). Albertus Magnus was de eerste die een ‘automaton’
maakte: een sprekende machine in de vorm van een mens: de ‘Androïd’. Van Timmeren heeft aan de
componisten opdracht gegeven om deze geschiedenis in het achterhoofd te houden bij het schrijven van hun
muziekstukken.
Onder de brug worden waterdichte speakers gemonteerd die verbonden zijn met een installatie in het
brugwachtershuisje. Doordat de brug en het rioolstelsel als klankkast worden gebruikt, ontstaat een
surround-system dat eveneens wordt ingezet als element van de compositie. De combinatie van het beeld
van de bewegende brug en de gecomponeerde geluiden moeten elkaar versterken zodat een poëtisch beeld
ontstaat van de open mond van een gigantische zingende robot. Componist Gerda Geertens zag de opdracht
als een uitdaging: ‘Het leek mij een geweldige kans om muziek die al gauw als ‘moeilijk’ wordt ervaren
toegankelijker te maken door het in een alledaagse omgeving zomaar te laten verschijnen.’
Van Timmeren gebruikt de brug in de Kinkerstraat voor zijn geluidsculptuur omdat deze, samen met negen
andere ophaalbruggen, gemiddeld 20 tot 25 keer per dag opengaat om zand te verschepen voor de
nieuwbouw in de Haarlemmermeerpolder vanuit IJmuiden. Door dit gratis concert moet irritatie vanwege
nodeloos tijdverlies plaatsmaken voor een verrassende versmelting van beeld en geluid. De vier
verschillende composities worden dagelijks ‘at random’ afgespeeld.
Opening
Ter gelegenheid van de feestelijke opening op zaterdag 27 juni om 16:00 uur bij de Kinkerbrug zullen
alle vier de stukken in wereldpremière gaan. Er zal ook een CD worden gepresenteerd.
Noot voor de redactie/niet voor publicatie: wilt u meer weten over Android, neem dan contact op met Roel
van Timmeren 06-10068583 of HYPERLINK "mailto:[email protected]"
[email protected].
Bijlage: bio’s van de kunstenaars en componisten die meewerken aan ‘Android’
Aan Android werken mee:
Roel van Timmeren (1957) probeert in zijn werk een illusie te scheppen die de snelheid waarmee
nietszeggende beelden aan ons voorbijtrekken, tijdelijk tot stilstand brengt.
Andere werken waarbij geluid een belangrijke rol speelde zijn: ‘The Mayer Files Part I’, Berlijn 2005. Hierbij
werd het Berlijnse rioolstelsel als klankkast gebruikt. ‘The Mayer Files Part II’: hier marcheerde een
muziekkapel door de straten zonder geluid te maken. Ook maakte hij in 2007 ‘La Spazzatura’, een
videoprojectie met castratenmuziek van Allessandro Moreschi en ‘Zaad’ in Amersfoort, waarbij mantrazang
ten gehore werd gebracht vanaf de Onze Lieve Vrouwentoren.
Huba de Graaff (1959) werkt al vanaf het begin van de jaren tachtig met computers en ander technologisch
instrumentarium en houdt van geluidsextremen. Enkele van haar werken zijn: ‘Fwoosh - plug into power - yip
yip!’ (1996) en ‘Lautsprecher Arnolt’ (2004).
HYPERLINK "http://www.euronet.nl/~hubiware/HomeHuba.html" www.euronet.nl/~hubiware/HomeHuba.html
Mayke Nas (1972): maakt graag muziek voor gelijkademende musici, bewegende stoelen, tikkende
krijtborden en openstaande bruggen. Zij heeft composities geschreven in opdracht van het Nieuw Ensemble,
Schönberg Ensemble, Slagwerkgroep Den Haag en het Koninklijk Concertgebouw Orkest, maar ook het op
fluxus geïnspireerde stuk 'Anyone can do it' voor zes volledig onvoorbereide spelers, niet noodzakelijkerwijs
begenadigd met enig muzikaal talent.
HYPERLINK "http://www.maykenas.nl" www.maykenas.nl
Rozalie Hirs (1965) studeerde compositie in Den Haag en New York. Roseherte (2008), geschreven voor
het Radio Philharmonisch orkest en elektronica, werd genomineerd voor Toonzetters 2009 als één van de
'tien mooiste Nederlandse stukken uit 2008'. Het elektro-akoestische Pulsars (2007) voor Café Sonore VPRO
was 'Recommended work' tijdens het IREM 2007. De CD Platonic ID (2007) met werken voor het Asko
Ensemble verscheen bij Attacca records; haar vier dichtbundels verschenen bij Querido, waarvan de laatste,
Geluksbrenger, in 2008. www.rozalie.com
Gerda Geertens (1955): treedt sinds 2006 ook op als vj met eigen computeranimaties en elektronische
composities en componeerde: ‘AL1’ – elektronische muziek en computeranimatie (2008), ‘Patterns’ – een
animatiefilm met elektronische muziek (2006), ‘One Day’ – elektronische muziek (2005) en ‘Far Off’ elektronische muziek en beeldanimatie (2003).
HYPERLINK "http://www.ggvision.com/geertens/FlashMuziek.html"
http://www.ggvision.com/geertens/FlashMuziek.html
Voor andere projecten kunt u kijken op: www.ilap.nl en www.swamps.nl.