zonder zorgen zonder zorgen

GENEESMIDDELEN
nemen
ZONDER ZORGEN
• Voor mensen die meerdere geneesmiddelen nemen
• Tips rond correct gebruik van geneesmiddelen
• Info omtrent bijwerkingen
• Uitleg over generieken of witte producten
INLEIDING
Geneesmiddelen kunnen uw levenskwaliteit sterk verbeteren. Ze kunnen ook nadelen hebben. Hoe meer geneesmiddelen u gebruikt, hoe
groter de kans is dat u te maken krijgt met die nadelen en hoe moeilijker het is om de geneesmiddelen op een juiste manier te gebruiken.
E
I
S
Veel ouderen gebruiken vijf of meer verschillende geneesmiddelen.
In deze patiëntfolder leest u risico’s van geneesmiddelen en wat u zelf
kunt doen om deze te voorkomen.
Geneesmiddelen
en generieken
Een geneesmiddel is een chemische stof die een invloed heeft
op onze gezondheid. Het helpt
om gezond te blijven, een ziekte
te genezen of een ziekte onder
controle te houden. Sommige
geneesmiddelen
verbeteren
ook het comfort bvb. pijnstillers. Generieken, ook wel “witte
producten” genoemd komen
vaak voor. Ze hebben dezelfde
werkzame stof als het originele product, bvb. de generiek
paracetamol en het origineel
Dafalgan®. Ze hebben dus een
gelijkaardige werking en bijwerking als het origineel. De hulpstoffen kunnen wel anders zijn.
De generische bedrijven moeten ook de kwaliteit en de hoeveelheid werkzame stof kunnen
L
2
R
E PL
E
V
S IN
C
E
I
E D
M
S
U
bewijzen. Ze moeten daarentegen geen onderzoek meer
doen naar de ontwikkeling van
het geneesmiddel. Dit bespaart
kosten en daarom zijn generieken goedkoper zowel voor u als
voor de maatschappij.
E
Generieken zijn
gemakkelijk te herkennen:
werkzame stof
+ naam van de fabrikant
vb. Paracetamol + EG®,
Sandoz®, Teva®, Mylan®,
Apotex®…
G E N E E S M I D D E L E N n e m e n ZO N D E R ZO R G E N
BIJWERKINGEN
Hebben alle geneesmiddelen
bijwerkingen?
Alle geneesmiddelen hebben
bijwerkingen. Hoe meer geneesmiddelen u neemt, hoe groter
de kans op een bijwerking. Ook
naarmate u ouder wordt, heeft
u meer kans op bijwerkingen.
Dit komt omdat door veroudering uw lichaam verandert (bvb.
uw nieren, lever, vetmassa).
Bijwerkingen treden vaak op
aan het begin van een behandeling. Eens uw lichaam het
geneesmiddel gewoon is, verdwijnt de bijwerking vanzelf. Als
bijwerkingen ernstig zijn, of langer aanhouden dan verwacht,
is het verstandig om uw arts of
apotheker te raadplegen.
L
Zijn bijwerkingen gevaarlijk?
Bijwerkingen zijn meestal onschuldig maar wel vervelend.
Heel veel geneesmiddelen veroorzaken bijvoorbeeld constipatie. Duizeligheid is ook een
vaak voorkomende bijwerking
en dit kan gevaarlijk zijn om te
vallen. Sommige minder voorkomende bijwerkingen kunnen wel gevaarlijk zijn. Praat
daarom over uw bijwerkingen. Vooral als u verschillende geneesmiddelen gebruikt.
Er moet af en toe gecontroleerd
worden hoe het daarmee gaat.
R
E PL
E
V
S IN
C
E
I
E D
E
I
S
S
U
E
Soms kan het nodig zijn om
de dosering van uw geneesmiddel te verlagen. Ook kan
uw arts een ander geneesmiddel voorschrijven dat
ongeveer hetzelfde werkt,
maar bij u misschien geen
bijwerkingen veroorzaakt. Helaas zijn bijwerkingen niet altijd
te vermijden en zult u ze soms
moeten accepteren.
M
G E N E E S M I D D E L E N n e m e n ZO N D E R ZO R G E N
3
INTERACTIES
TUSSEN GENEESMIDDELEN
Wat is een interactie?
Een interactie ontstaat als het
ene geneesmiddel het andere
beïnvloedt. De werking kan hierdoor verminderen of versterken. Dit kan aanleiding geven
tot vervelende bijwerkingen of
een geneesmiddel die niet meer
werkt. De apotheker houdt interacties nauwgezet bij. Vraag
altijd raad als u geneesmiddelen
gebruikt of wil gebruiken.
L
C
E
I
E D
M
E
E
I
S
R
E PL
E
V
S IN
Ook kruiden, plantenextracten
en vitamines kunnen de werking van geneesmiddelen vermeerderen of verminderen (vb.
Sint-Janskruid). Let dus op met
homeopatische en plantaardige- of kruidenmiddelen die u
buiten de apotheek koopt. Be-
4
spreek het gebruik met uw apotheker of uw arts.
S
U
Voorbeeld
Antizuursiroop of –kauwtablet + schildklierhormoon
Schildklierhormonen moeten
nuchter (30 minuten voor
ontbijt) worden ingenomen.
In combinatie met antizuurgeneesmiddelen (maar ook
met sommige vitamines en
ijzer) wordt als het ware een
complex gevormd. Hierdoor
kan de maag het geneesmiddel niet meer goed opnemen
en kan het zijn werking niet
uitoefenen.
G E N E E S M I D D E L E N n e m e n ZO N D E R ZO R G E N
I S G E B R U I K VA N
VEEL GENEESMIDDELEN
O N G E ZO N D?
Een combinatie van meerdere
geneesmiddelen is dikwijls nodig
om één enkel effect te bekomen.
Voorbeeld: bij de behandeling van een hoge bloeddruk
werkt het ene middel op het
hart, het andere op de hoeveelheid vocht in uw lichaam
en een derde verwijdt de
bloedvaten. Elk middel werkt
op een ander systeem zodat
gezamenlijk het beoogde effect wordt bereikt.
M
E
S
U
Het komt ook voor dat mensen
die al veel geneesmiddelen gebruiken, eigenlijk toch nog te
weinig gebruiken om een goede levenskwaliteit te hebben
of om een verminderd risico te
hebben op andere ziektes. Dit
noemt met ondergebruik.
C
E
I
E D
Voorbeeld: Mensen die pijnstillers gebruiken met een
morfineachtige werking, krijgen daarbij meestal ook een
laxeermiddel. Niet alle combinaties zijn even goed. Het
komt voor dat mensen te veel
geneesmiddelen gebruiken.
Soms komt dat omdat uw
arts niet weet welke geneesmiddelen u al gebruikt van
E
I
S
R
E PL
E
V
S IN
Soms is ook een combinatie
van geneesmiddelen nodig om
geen bijwerkingen te hebben.
L
een andere arts. Het kan ook
zijn dat de arts u een nieuw
geneesmiddel
voorschrijft
en u niet weet dat u met het
oude middel moet stoppen.
U gebruikt dan onbedoeld
twee geneesmiddelen voor
dezelfde klacht. Of u gebruikt
geneesmiddelen voor klachten die u niet meer heeft. Dit
noemt men “overgebruik”
van geneesmiddelen.
Het gebruik van veel geneesmiddelen hoeft dus niet verkeerd te zijn. Het gaat er om dat
u juist die middelen gebruikt die
u nodig heeft, niet meer en niet
minder. En dat u uw geneesmiddelen op de juiste manier
gebruikt.
G E N E E S M I D D E L E N n e m e n ZO N D E R ZO R G E N
5
HOE GENEESMIDDELEN CORRECT
GEBRUIKEN?
Als u uw geneesmiddelen op de
juiste manier gebruikt verkleint
u de kans op bijwerkingen. De
apotheker en de arts kunnen
voor u een medicatieschema
maken indien u dat wenst.
L
M
S
U
Vergeet u ook eens een geneesmiddel in te nemen? Dat
is heel normaal als u meerdere
geneesmiddelen moet gebruiken. Vraag uw apotheker wat u
in zo’n situatie best doet. Dit is
voor elk geneesmiddel anders.
C
E
I
E D
E
E
I
S
R
E PL
E
V
S IN
• Gebruik uw geneesmiddel
steeds met een groot glas
water
• Gebruik uw geneesmiddel
op het juiste tijdstip
• Gebruik uw geneesmiddel
op het juiste moment t.o.v.
de voeding
6
Breek niet zomaar een tablet
omwille van een slikprobleem.
Hierdoor kan de werking verloren gaan of kunnen zelfs bijwerkingen ontstaan. Als u een slikprobleem ervaart, praat er dan
over met uw arts of apotheker.
Smelttabletten, bruistabletten,
oplosbaar poeder in zakjes of
zetpillen kunnen een mogelijke
oplossing zijn.
Een weekdoos
kan u eventueel helpen uw
geneesmiddelen niet te vergeten.
Hierbij kan u per
week de geneesmiddelen
voor elke dag
en voor elk moment klaarzetten.
G E N E E S M I D D E L E N n e m e n ZO N D E R ZO R G E N
M E D I C AT I E N A Z I C H T
Als u 65 jaar of ouder bent u 5
of meer geneesmiddelen langdurig gebruikt, kan een jaarlijks
medicatienazicht aangewezen
zijn. In zo’n medicatienazicht
overlopen we al uw geneesmiddelen. We controleren dosissen,
mogelijke interacties en bijwerkingen. Ook wordt gekeken of
alle geneesmiddelen nog nodig
zijn of als er geneesmiddelen te
weinig gebruikt worden voor de
klachten die u ervaart.
L
Het is een gesprek met de apotheker -uw geneesmiddelenspecialist- waarbij u terecht kan
met vragen of opmerkingen
omtrent uw geneesmiddelen. In
overleg met de arts wordt dan
een analyse gemaakt.”
R
E PL
E
V
S IN
C
E
I
E D
M
E
I
S
Medicatienazicht leidt tot minder
bijwerkingen, meer levenskwaliteit, minder ziekenhuisopnames
en minder risico op vallen.
S
U
E
Vraag uw apotheker om een medicatienazicht en breng hiervoor
zeker uw laboratoriumwaarden mee.
G E N E E S M I D D E L E N n e m e n ZO N D E R ZO R G E N
7
5520-440
“Deze folder werd met de grootste zorg samengesteld en wordt u aangeboden door uw apotheker. De info in
deze folder vervangt geenszins het persoonlijk en individueel advies van de arts noch apotheker. Stop of start
nooit een geneesmiddel zonder inwinnen van persoonlijk advies van uw ars en apotheker. Medicine Plus kan
bijgevolg niet verantwoordelijk gesteld worden voor gezondheids- en medisch gerelateerde events die hieruit
zouden voortvloeien. “
BR001-01-17
OPMERKINGEN