Angelica sinensis Fytotherapie SYNONIEMEN Chinese engelwortel; Dong Quai BESCHRIJVING Inleiding De Angelica sinensis -velen veel beter bekend als “Dong Quai”- behoort tot één van de allerbelangrijkste versterkende planten in de Chinese geneeskunde. Kort en krachtig vat men de werking van de plant vaak in één woord samen: “vrouwentonicum”. Veel patentremedies benutten de plant voor het voeden en versterken van het bloed, het stimuleren van de doorbloeding en het reguleren van de menstruatiecyclus. Dong Quai is de Chinese naam voor de wortel van de Angelica sinensis. De plant heeft verwantschap met de Angelica archangelica (grote engelwortel), maar zijn geneeskundige eigenschappen zijn anders. Aan het uiterlijk van de plant is te zien dat deze plant familie is van de schermbloemige met op selderij lijkende bladeren en witgroene bloemen. De wortel ruikt en smaakt aromatisch. In de herfst worden de zaden geplant. Pas 3 jaar na aanplanting oogst men de wortels, droogt ze en beoordeelt ze op kwaliteit. Speciale toetsingsmethoden in de laboratoria testen of de gedroogde wortel geschikt is om er extracten van te bereiden. Het extract droogt men als fijne nevel, verwerkt het tot poeder en standaardiseert het pas daarna op werkzame bestanddelen. Volksgeneeskunde Zo belangrijk als ginseng in het Oosten gezien wordt als een “mannentonicum” zo even waardevol geldt Dong Quai als “vrouwentonicum”. Dong Quai is in het Oosten een traditioneel geneesmiddel voor vrouwen bij verminderde weerstand, vermoeidheid, ter versterking na een ziekte en ter verhoging van de energie, levenslust en vitaliteit. Van oudsher schrijft men de plant voor bij anemie, menstruatiestoornissen, aandoeningen van gynaecologische oorsprong, zwakte na de bevalling en klachten in de menopauze. WERKING Werkzame bestanddelen: Ligustilide, butylphthalide, butyleen phthalide, ferulzuur, polysacchariden, vitamine A en B, cumarinen, bergapteen, etherische oliën en flavonoïden Werkingsmechanisme Door middels farmacologisch onderzoek is komen vast te staan dat het ligustilide, butyleenphthalide, ferulzuur en de polysacchariden de belangrijkste werkzame bestanddelen zijn. Dong Quai oefent een directe en stimulerende werking uit op de uterus, met name tijdens de zwangerschap en de bevalling. Klinisch onderzoek bewees dat uteruscontracties versterkt en genormaliseerd worden door gebruik van het wortelextract. Wetenschappers schrijven deze eigenschappen met name toe aan de etherische oliën, in het bijzonder aan ligustilide. Positieve resultaten bij gebruik van extracten zijn onder andere bekend bij pijnlijke en onregelmatige menstruatie, habituele abortus, doorbloedingsstoornissen van handen en voeten, anemie en incidenteel bij onvruchtbaarheid. Dierstudies en humane studies toonden bovendien dat Dong Quai de perifere circulatie verbetert en de bloedviscositeit reduceert. Wetenschappers vermoeden dat zowel ferulzuur als ligustilide spasmolytisch, bloedvatontspannend en bloedplaatjesaggregatie remmend werkt op de perifere bloedvaten. Naast deze circulatiebevorderende werking is bekend dat Dong Quai een regulerende werking heeft op de vrouwelijke hormonen en derhalve van bijzonder grote waarde is bij de behandeling van vele menstruatieklachten en overgangsklachten, ook tijdens de gehele zwangerschapsperiode en de bevalling. Als krachtig tonicum en circulatiebevorderende plant gebruikt men Dong Quai daarnaast bij de behandeling van anemie, blauwe plekken, hoofdpijn, veneuze aandoeningen, verminderde weerstand en problemen in de perifere circulatie. Met andere woorden: naast de omschrijving “vrouwentonicum” kan men Dong Quai toepassen bij andere aandoeningen welke een relatie hebben met de circulatie of het hormonale stelsel. CONTRA-INDICATIES Het gebruik van het wortelextract is gecontraindiceerd bij een hemorragische diathese, hypermenorroe, de eerste 3 maanden van de zwangerschapsperiode, spontane abortus en tijdens ernstige griep. Voorzichtigheid is overigens te betrachten tijdens de gehele zwangerschapsperiode daar de veiligheid nog niet voor 100% is aangetoond! BIJWERKINGEN Zeer zelden is melding gemaakt van bijwerkingen bij gebruik van de plant of plantenextract. Bij daarvoor gevoelige personen ontstaat soms lichte verhoging; bij patiënten die lijden aan gastrolintestinale ziekten kan diarree optreden.