Tandproblemen kat - Dierenhospitaal Visdonk

Tandprobleem bij de kat
Voorkomen
Een gebitsprobleem komt voor bij 1 op de 3- 4 huiskatten. Daarmee is het een van de meest
voorkomende ziektes bij de kat! Het zijn vaak iets oudere katten waar een tandprobleem
ontstaat, maar ook jongere katten kunnen tandklachten krijgen. Bij bepaalde rassen (main
coon, siamees, pers) lijken gebitsklachten vaker voor te komen.
Symptomen
Katten met een tandprobleem hebben vooral last van resorptie letsels, afgekort RL genoemd.
Resorptieletsels zijn zichtbaar als hele kleine kratertjes in de tanden. Zo’n kratertje wordt
steeds groter en dieper door toenemende invreting van de tand. Een tand die zo wordt
aangetast, verliest hierdoor een stukje van zijn beschermlaag. Hierdoor wordt de tandzenuw
continu geprikkeld, met erge tandpijn als gevolg. Resorptie letsels komen het meest voor bij
de kiesjes, maar alle type tanden kunnen worden aangetast.
Door de tandpijn raken de katten meer geïrriteerd en anders in hun gedrag. Soms slapen ze
meer. Ze willen vaak enkel zacht voedsel eten, ze eten soms vooral met één zijkant, of ze
laten eten uit hun bekje vallen. Naast minder eetlust gaan sommige katten meer kwijlen, of
pijnlijk reageren bij aanraking van de kaken. In de bek is vaak een ontsteking van het
tandvlees zichtbaar. Dit is herkenbaar aan rode randjes van het tandvlees aan de begrenzing
van de tanden.
Oorzaak
De oorzaak is vermoedelijk tandplaque. Tandplaque wordt elke dag opnieuw aangemaakt,
waardoor er dagelijks een aanleiding is voor verdere aantasting van de tand.
Diagnose
Bij een deel van de katten zijn resorptieletsels gemakkelijk zichtbaar. Dan zijn de tanden
zichtbaar afwijkend en omgeven door rood tandvlees. Met behulp van een pocketsonde
(een speciaal tandinstrument) kunnen de letsels worden gevoeld.
Bij het andere deel van de katten zijn resorptieletsels verborgen. Hierbij gebeurt de
tandaantasting onder het tandvlees of ter hoogte van de wortel. Regelmatig is een tand
afgebroken thv de tandhals, waarbij enkel de tandwortel achterblijft. In zo’n geval wordt de
diagnose van een tandprobleem heel lastig.
Om zichtbare, en onzichtbare, gebitsproblemen te kunnen zien en behandelen zijn
röntgenfoto’s van de tanden onmisbaar. Mbv röntgenfoto’s worden de tanden en het
tandbot in beeld gebracht. Op elke röntgenfoto worden de tanden én hun inplanting in het
tandbot beoordeeld. Röntgenfoto’s van de tanden worden gemaakt met een speciaal
daarvoor ontworpen röntgenbuis en röntgenplaatjes.
Behandeling
In de meeste gevallen is het trekken van de tand/-en onvermijdelijk. Het trekken van tanden
gebeurt via een operatie. Het tandvlees wordt hiervoor ingesneden en opzij geklapt.
Vervolgens wordt elk worteltje apart een stukje vrij geslepen uit het bot. Als daarna de tand
is doorgeslepen kan deze, worteltje voor worteltje, worden verwijderd. Nadat het tandbot is
glad geslepen kan het tandvlees worden teruggeplaatst en gehecht. Hierbij wordt gebruik
gemaakt van speciale tandinstrumenten. De behandeling van resorptie letsels bij de kat is
een nauwkeurige, tijdrovende en soms ingrijpende operatie. Maar het uiteindelijk resultaat
mag er dan ook zijn! Na genezing is de kat zichtbaar opgelucht en voelt zij zich, zonder
tandpijn, vele malen beter!
Preventie
Plaque speelt een belangrijke rol in het ontstaan van de resorptieletsels bij de kat. In het
voorkómen van tandproblemen speelt het poetsen van de tanden daarom een grote rol. Voor
een goede plaquebestrijding is het poetsen van de tanden dagelijks nodig!
Tanden poetsen is iets wat de kat vaak nog moet leren. Indien dat op een rustige manier
wordt aangepakt, zijn er redelijk veel katten waarbij tanden poetsen goed lukt.
Leren tanden poetsen
Week 1 en 2
Leer de kat eerst wennen aan contact van uw vingers met haar bekje. Strijk hiervoor elke dag
gedurende een paar minuten over de wangen ter hoogte van de boven- en onderkiezen. En
til rustig eens een stukje van de lip omhoog (-omlaag). Doe dit op een vast tijdstip. Geef de
kat daarna standaard iets (heel!) lekkers, of doe iets wat ze erg leuk vindt. Zo gaat ze het
contact van uw vingers met haar bekje koppelen aan iets leuks.
Week 3 en 4
Als de kat gewend is aan het wrijven bij de bek dan kunt u beginnen met vingerpoetsen.
Hiervoor gaat u met uw blote vinger tussen de wang en de tanden. De lip hoeft niet opgetild
te worden, maar mag losjes over uw vinger vallen. Begin met uw vinger te wrijven bij één
hoektand, en breid dit na een paar dagen verder uit naar beide hoektanden. Na weer enkele
dagen komt er steeds een tand bij. Uiteindelijk poetst u zó alle tanden met uw vinger.
Het vingerpoetsen kan aantrekkelijker gemaakt worden door bv met een kattentandpasta,
een visolie, bouillon of paté te poetsen. Eventueel kunt u een gaasje om uw vinger draaien,
of een speciaal daarvoor gemaakt stoffen vingerhulsje. Hierdoor krijgt het vingerpoetsen al
een echt reinigend effect.
Week 5 en 6
Nu de eerste fases goed zijn doorlopen kan het vingerpoetsen worden vervangen door het
poetsen met een tandenborsteltje voor de kat. Deze hebben een heel klein borsteltje aan een
fijn handvat. Ook het poetsen met een tandenborsteltje wordt geleidelijk aangewend. Begin
ook nu best met één hoektand en breid dit na een paar dagen verder uit naar beide
hoektanden. Na weer enkele dagen komt er steeds een tand bij. Uiteindelijk poetst u zó alle
tanden.
Tanden poetsen met een tandpasta voor de kat heeft de beste reinigende werking. Maar als
de kat deze pasta niet lekker vindt, en bv een visolie of bouillon wel, dan kunt u dit beter
gebruiken. De belangrijkste reiniging gebeurd uiteindelijk door het tandenborsteltje!! Voor
een goede plaquebestrijding is het tanden poetsen elke dag nodig!! Het is eenmaal geleerd
maar een klein klusje, maar wel een die consequent moet worden gedaan.