Op weg naar een ecologische economie

 STORYSHEET VOOR MEDIA
Op weg naar een ecologische economie
“Als je de beperkingen van de landbouwproductie kent en erkent, dan ken je de maximale schaal.
Dat leidt automatisch tot correctere prijzen. Alleen moeten we erover waken dat de winsten correct
over de hele keten verdeeld worden, want dat gebeurt niet automatisch. Dat is iets wat de overheid
moet reguleren, door verfijning en uitbreiding van instrumenten voor aanbodbeheersing”
Foto’s vlnr.:
Lode Speleers (Biosano), Maud Van Haegenborgh voor BioForum Vlaanderen
Bavo Verwimp (De Kijfelaar), uit: VILT Landgenoten 34
Link met de actualiteit/ relevantie voor publiek
Hoe vallen ecologie en economie met elkaar te rijmen? Bestaat er een maatschappelijk model dat
rekening houdt met onze economie én met de draagkracht van onze planeet?
We kunnen landbouw – of die nu gangbaar of bio is - moeilijk over dezelfde kam scheren als andere
economische sectoren. We moeten immers rekening houden met de beperkingen die de natuur de
landbouwer oplegt. Hoe geraken we af van het neoliberale model in de landbouw?
- De landbouw is een aparte sector: een boer is voor zijn werk erg afhankelijk van (beperkte)
natuurlijke hulpbronnen, het klimaat en het weer.
- Bovendien bepaalt vaak niet de producent maar de aankoper de prijs. Dat zorgt voor veel
onzekerheid en ongenoegen.
- Europa is, alle goede bedoelingen ten spijt, er nog altijd niet in geslaagd om landbouwbedrijven
rendabel te maken en voor de boer een leefbaar basisinkomen te voorzien. Wanneer we dit
probleem proberen op te lossen door te kiezen voor een hogere productiviteit en meer opbrengsten
per ha en per dier zullen we op de grenzen van die aanpak botsen. Er is immers maar een beperkt
aantal hectare grond beschikbaar en dieren hebben hun grenzen. Ook de efficiëntie bereikt stilaan
zijn grenzen. Prijzen verhogen dan maar? Dat blijft een moeilijk punt in de hele landbouwsector.
Hoe kan het anders?
- Bavo Verwimp pleit voor fairtrademechanismen om de prijzen te bepalen. Als je weet op welke
schaal je kan werken en met welke evidente beperkingen je rekening moet houden, dan leidt dat
volgens hem automatisch tot correctere prijzen. Alleen moeten we er over waken dat de winsten
! " # " $ % $ & $ ' ( ( " ! ) % * + $ !"#$%!&'$%!(%)'!&$))!*+,-.-/!"012!* % , ) *345"#""!- $ . " ! $ " ( % $ & / $ ' ( ( " ! !%6768'&98''9
correct over de hele keten verdeeld worden, want dat gebeurt niet automatisch. Dat is iets wat de
overheid moet reguleren, door verfijning en uitbreiding van de beschikbare instrumenten voor
aanbodbeheersing. Een regulering op macroniveau, zoals hierboven beschreven, is noodzakelijk
- Biosano, een groothandelaar in biologische producten, toont in samenwerking met de ‘Biomelk
Vlaanderen – BioLait Wallonië’, dat het anders kan. Met hun eerlijke, biologische en fair trade melk
Biodia verzekeren ze de melkveehouders van een correcte prijs die gebaseerd is op hun kosten. En
niet op de gangbare marktprijs! De groothandelaar maakt zijn rekenmodel voor aankoopprijs
openbaar en hoopt dat andere aankopers zijn model overnemen voor andere producten.
Korte info
Twee voorbeelden van een duurzaam economisch model.
•
•
Op macroniveau: Biodia, een eerlijke en lokale biologische melk, garandeert via een uniek
en transparant rekenmodel dat de boer een faire vergoeding ontvangt die zijn kosten en
arbeid vergoedt.
Op microniveau: De Kijfelaar is een relatief klein gemengd bedrijf met een 30-tal hectare
akkerbouw, wat grove groenten en een 25 stuks vleesvee. Het wordt gerund door
Bioweekambassadeur Wim Schotsmans en Bavo Verwimp. Hun afzet en correcte
prijszetting is verzekerd dankzij korteketenverkoop en vooraf bestellingen.
Bioweek 2014
De grote publiekscampagne van BioForum Vlaanderen loopt van 7 tot 15 juni. 13 ambassadeurs uit
de biosector nodigen het grote publiek uit om de kracht van bio te ontdekken. En zij niet alleen. In
heel Vlaanderen is er keuze uit ruim 100 opendeurdagen en activiteiten. Info: www.bioweek.be.
Redactie rubriek
Economie - eerlijke prijzen - consumenten.
Redactie trefwoorden.
Kringloopeconomie, afstappen van onophoudelijk streven naar economische groei,
aanbodbeheersing, fairtrademechanismen voor prijszetting, ecologische economie.
QUOTES OVER HET THEMA ECOLOGISCHE ECONOMIE:
Bavo Verwimp
“Een boer produceert niet alleen, maar levert ook ecosysteemdiensten aan de maatschappij die
niet vermarkt kunnen worden.”
“Een boer kan niet snel op de markt reageren. Wil de consument appelen, dan zal een boer eerst een
boomgaard moeten aanplanten. Tegen de tijd dat hij appelen kan aanbieden, eet iedereen
misschien peren.”
“Een boer is niet altijd een homo economicus. Hij denkt vaak op lange termijn en kiest liever voor
autonomie dan voor economische afhankelijkheid.”
“Quota zijn niet per se verouderd en kunnen soms goed werken. Het probleem is dat we met zoveel
beperkingen zitten dat we wel moeten teruggrijpen naar systemen om de koek te verdelen. Quota of
productiebeperkingen zouden ook niet verhandelbaar mogen zijn. Als er meer wetenschappelijk
! " # " $ % $ & $ ' ( ( " ! ) % * + $ !"#$%!&'$%!(%)'!&$))!*+,-.-/!"012!* % , ) *345"#""!- $ . " ! $ " ( % $ & / $ ' ( ( " ! !%6768'&98''9
onderzoek zou zijn naar vormen van aanbodbeheersing quota, dan zouden ze verder verfijnd
kunnen worden. Aanbodbeheersing is trouwens niet alleen een kwestie van overschotten beperken,
maar in eerste instantie een kwestie van voldoende produceren.”
Lode Speleers (Biosano):
“Het Biodia-model is geen geheim en kan je terugvinden op www.biodia.be. Iedereen mag het
gebruiken. Sterker nog, Biosano hoopt dat dit een voorbeeld kan zijn voor andere sectoren.”
“Het idee voor Biodia ontstond in Italië, meer bepaald bij de Italiaanse coöperatieve La Tierra e il
Cielo www.laterraeilcielo.it. Elk jaar komen alle boeren die lid zijn van de coöperatie na de oogst
samen om te kijken hoeveel ze geproduceerd hebben, hoeveel hen dat gekost heeft en hoeveel ze er
aan willen overhouden na de verkoop. Op basis van die gegevens wordt er een prijs vastgelegd voor
hun granen, tomaten en olijven. Het levert pittige discussies op, maar elk jaar slagen ze erin om
een prijs vast te leggen waar iedereen mee kan leven, en dit onafhankelijk van de marktprijs” Contact storysheet:
Sabrina Proserpio
Medewerker Pers en Advertising BioForum Vlaanderen
T +32 (0)3 286 92 70 / gsm +32 (0)484 24 49 67
! " # " $ % $ & $ ' ( ( " ! ) % * + $ !"#$%!&'$%!(%)'!&$))!*+,-.-/!"012!* % , ) *345"#""!- $ . " ! $ " ( % $ & / $ ' ( ( " ! !%6768'&98''9