LESONTWERP 2e opleidingsfase Student: ............................ Student: Lisa Janssens Datum: Vrijdag 29/04/2011 Aantal leerlingen: 14 leerlingen Vak: Plastische Opvoeding Stageschool: Stedelijk academie voor schone kunsten – BRUGGE Klas: 3AO Lesonderwerp: “Insecten in ijzerdraad – accessoires maken” Duur: 4-5 lesuur (11u10-12u / 13u-13u50) Vak: Decoratie en volume 1 Media en bronnen Wikipedia: Insecten Forum: David Vanorbeek Wikipedia: Louise Bourgeois 2 Beginsituatie 1) De leerlingen hebben al gewerkt met ijzerdraad 3 Doelstellingen 3.1 Verwijzing naar het leerplan 8: Vorm: De leerlingen kunnen onder begeleiding vormsoorten, vormrelaties, vormvariaties, vormconcepten en vormfuncties zowel twee- als driedimensioneel toepassen in hun eigen beeldend werk. 3.2 Leerdoelen Doelstelling 1: De leerlingen kunnen kort vertellen wie David Vanorbeek is. Doelstelling 2: De leerlingen kunnen kort vertellen wie Louise Bourgeois. Doelstelling 3: De leerlingen kunnen de typische kenmerken van insecten opsommen. Doelstelling 4: De leerlingen kunnen een insect in ijzerdraad maken. Doelstelling 5: De leerlingen kunnen hun insect handig gebruiken. 3.3 Vakoverschrijdende eindterm(en) (creativiteit) 2 kunnen originele ideeën en oplossingen ontwikkelen en uitvoeren; 3 ondernemen zelf stappen om vernieuwingen te realiseren; (open en constructieve houding) 16 houden rekening met ontwikkelingen bij zichzelf en bij anderen, in samenleving en wereld; 4 Bordplan: zie bijlage 5 Reflectie: zie ommezijde 1 T/D METHODE LEERINHOUD INSTAP VOORBEREIDING VOORBEREIDING De leerkracht zet de klas klaar. Materiaal: Afbeeldingen van insecten IJzerdraad zilver en goud Knijptangen INLEIDING INLEIDING Hallo, ik ben Lisa Janssens en ik ben studente uit de KHBO Brugge. Ik heb hier zelf zes jaar op deze school gezeten. Ik volgde eerst BAK tot het 4de middelbaar. Daarna heb ik tot het 6de VBK gevolgd. Ik heb hier heel wat opgestoken. Ik studeer nu lerarenopleiding Plastische Opvoeding en Project Kunstvakken. Als iemand zou vragen hebben, iemand die leerkracht zou willen worden later, mag dit altijd na de les vragen. De leerkracht heeft een inleiding. Er leven een heleboel kleine beestjes rondom ons, ze hebben allemaal bepaalde kenmerken. Bijen, kevers, vlinders, vliegen, mieren,… Kan iemand een voorbeeld geven van een insect? Kenmerken: 6 poten Lichaam verschillende delen, meestal 3 Voelsprieten Sommige insecten hebben vleugels Wat zijn de algemene kenmerken van een insect? 2 MIDDEN KUNSTBESCHOUWING KUNSTBESCHOUWING David Vanorbeek heeft insecten uitvergroot in ijzerdraad. Hij Louise Bourgeois en David Vanorbeek gebruikt recyclage producten, oa ijzer, en maakt zo zijn insecten. Je De leerkracht toont voorbeelden. ziet ook dat zijn insecten vol zijn. Dat binnenin de vorm ook ijzer zit, hij geeft op die manier volume aan zijn kunstwerken. David Vanorbeek: Hedendaagse kunstenaar Niet zo bekend Vult op met ijzerdraad Vergroot Plaats ze in hun natuurlijke habitat Louise Bourgeois maakte spinnen in brons. Je kan hier zien dat ze spinnen heeft uitgewerkt. Ze heeft een zeer realistische kijk op de spin. We gaan de insecten realistisch weergeven. Kijk maar naar Louise Bourgeois: Hedendaagse kunstenaar Spinnen in brons gegoten Uitvergroot Realistisch We gaan proberen het karakter van de insecten zo realistisch mogelijk weergeven. Bij Louise Bourgeois zie je dat het karakter van de spin wordt uitgewerkt, de poten, het lijf,… 3 INSECTEN INSECTEN Er zijn bijna een miljoen beschreven soorten is het verreweg de grootste groep van dieren. Geschat wordt dat er vele honderdduizenden tot enkele miljoenen soorten nog niet zijn ontdekt. De leerkracht heeft een uitleg over insecten, om de leerlingen te boeien voor het onderwerp. Niet altijd even leuk, deze insecten, maar ze hebben allemaal toch hun nut in het leven. Sommige insecten spelen een directe rol in het leven van de mens, zoals bij het overbrengen van ziekten als vector, het verzamelen van honing, of door het opeten van de oogst, maar ook door de bestuiving van voedingsgewassen. Insecten zijn eenvoudig van andere geleedpotigen te onderscheiden door de vrij specifieke lichaamskenmerken. Een aantal soorten insecten wordt gegeten of gebruikt voor de voedselbereiding. Insecten kunnen met elkaar communiceren met geurstoffen of door een bepaald gedrag te vertonen. HET LICHAAM HET LICHAAM Er bestaan veel verschillende soorten insecten, daarom zijn de vormen vaak afwisselend. Een insect bestaat vaak uit een lichaam van drie delen: maar dat is niet altijd duidelijk te zien, die zitten verscholen achter hun huid of vleugels. Een insect bestaat uit een voorlijf, middenlijf (borstlijf) en achterlijf. Aan de kop zitten de ogen, kaakdelen, voelsprieten,… Het middenlijf (borstlijf) draagt de poten en eventuele vleugels. Het achterlijf bevat het spijsvertering, en uitscheiding, en voortplantingsorgaan. De delen van het lichaam worden duidelijk opgenoemd/opgeschreven. AFBEELDINGEN AFBEELDINGEN De leerlingen krijgen elk een afbeeldingen en vertellen welk dier ze hebben en bespreken de typische kenmerken. 4 IJZERDRAAD IJZERDRAAD Als de leerlingen nog nooit met ijzerdraad hebben gewerkt, toon ik voor hoe het ijzerdraad gebogen kan worden. De leerkracht demonstreert: Er zijn verschillende soorten ijzerdraad. Er is gewoon ijzerdraad, deze die we allemaal kennen, een grijze kleur. We hebben de verschillende soorten ijzerdraad mee en tonen aan, Die heb je in verschillende diktes. hoe dikker dat het is hoe minder soepel het wordt. Die zelfde ijzerdraad heb je ook met een kunststoflaagje er rond. Om het ijzerdraad goed te kunnen plooien nemen we een dikte van Meestal is die groen van kleur. 0.8 mm. In diverse hobbywinkels kan je ook zeer fijne draad kopen, koper of zilver draad. Die word gebruikt bij het maken van onder andere juwelen. AANDACHTSPUNTEN IJZERDRAAD: IJzerdraad kraakt niet zo gemakkelijk, maar dat kan gebeuren wanneer Neem +/- 1 m ijzerdraad per keer je het ijzerdraad te veel plooit op dezelfde plaats. Plooi de uiteinden om Pas op voor de ogen van jezelf en anderen De ijzerdraad zit binnenin vol met aparte deeltjes, wanneer je ze plooit Niet te veel plooien, anders kraakt de ijzerdraad gaan de deeltjes losser zitten en kraken ze één voor één, wanneer er Buig, en kniptang gebruiken geen enkel draadje nog verbinding heeft breekt de ijzerdraad. o Buigen o Knippen Je kan de ijzerdraad op verschillende manieren gebruiken. o Buigen Ook de aanknooppunten zijn belangrijk. Die kan je maken met dezelfde ijzerdraad omdat die gemakkelijk plooit waardoor het aanhechtingspunt steviger is. Één keer het ijzerdraad geplooid wordt, is het moeilijk om die plooi terug recht te krijgen. Let op de uitstekende scherpe punten. Bij lange stukken ijzerdraad: even het uiteinde ombuigen of een stukje tape erover plakken. We knippen het ijzerdraad met een kniptang en om korte buigingen, of cirkeltjes te maken gebruiken we een buigtang. 5 Aanzet: We beginnen dus met de globale vorm. Wat is de globale vorm? - De compacte vorm, het volume Lichaam, de globale vorm. Globale vorm: omtreklijn Het lichaam zonder de poten, vleugels, voelsprieten,… Hoe gaan de leerlingen te werk. Het vraagt een beetje geduld maar, je krijgt snel resultaat. Stappenplan: 1. We nemen daarvoor 2 stukjes ijzerdraad van ongeveer 25cm. 2. We houden de twee draden in het midden samen, en vormen een kruis. 3. We draaien de twee draden in elkaar zodat ze in een kruis blijven zitten. 4. Daarna brengen we de uiteinden samen waardoor we een soort bol krijgen, en we draaien die draden ook in elkaar vast. 5. We krijgen een volume, nu gaan de leerlingen ijzerdraad verbinden rond die bol, van de ene draad naar de andere. 6. Die techniek blijven de leerlingen toepassen tot ze een stevig volume krijgen. De leerkracht doet vooraan klassikaal mee met de leerlingen en helpt wanneer er problemen zijn. DETAILS Poten Voelsprieten Vleugels … DETAILS Wanneer de meeste leerlingen de globale vorm hebben mogen ze beginnen aan de details. Kijk goed naar de plaatsing van de delen, zodat ze op de juiste plaats hangen. Wanneer we de globale vorm in ijzerdraad hebben gemaakt dan kunnen we beginnen met de details erop te plaatsen. De details zijn de poten, voelsprieten. 6 AANDACHTSPUNTEN: Zorg dat de insecten kan rechtstaan Stevigheid o Extra ijzerdraad o Dubbel o Omwikkelen De richtingen van de poten en voelsprieten De leerlingen zorgen ervoor dat hun insect persoonlijk verwerkt wordt door verschillende stijlen te gebruiken, verschillende houdingen, eventueel kunnen vleugels aan de insect bevestigd worden, enz. INSECTEN HANDIG GEBRUIKEN INSECTEN HANDIG GEBRUIKEN Deze insecten kun je nu gebruiken als accessoire. Je kan er een klein lusje rond maken en aan een ketting hangen, je kan het aan oorbellen hangen, je kan het aan je veters hangen (voor de jongens), je kan het in je haar stoppen, je kan het ook gewoon plaatsen ergens aan je muur/in je kamer,… De leerlingen kunnen hun insect handig gebruiken. SLOT OPRUIMEN OPRUIMEN De leerlingen ruimen hun tafel op en zorgen dat er geen ijzerdraad meer op de grond ligt. De leerlingen die kniptangen van de leerkracht gebruiken geven die terug en de ijzerdraad mag verzameld worden vooraan. 7