therapieën [ therapie voor positieve gedragsverandering ] In het noorden en oosten van Nederland behandelen en begeleiden wij kinderen, jongeren en volwassenen met een licht verstandelijke beperking. Therapieën Bij Ambiq kunnen kinderen en jongeren met sociale en emotionele problemen of gedragsproblemen terecht voor verschillende vormen van therapie. De activiteiten binnen deze verschillende therapieën hebben meestal een non-verbaal karakter. In deze activiteiten bieden we de mogelijkheid om andere, soms nieuwe ervaringen op te doen en hiermee te experimenteren. Deze ervaringen kan het kind leren herkennen, begrijpen en vervolgens toepassen in het dagelijkse leven. Vooral de wijze van aanbieden, de betekenis die het kind eraan geeft en de houding en interventies van de therapeut zijn van belang om het therapeutische proces op gang te laten komen. Ambiq biedt verschillende vormen van (vak)therapie aan. Welke vorm bij welk kind past is afhankelijk van de hulpvraag die het kind heeft. Het is altijd maatwerk. Ook een combinatie van verschillende therapieën is mogelijk. Gemiddeld duurt een therapie 6 tot 9 maanden. Waar ‘kind’ staat, kan ook jongere of jongvolwassene gelezen worden. verschillende vormen van (vak)therapie Cognitieve gedragstherapie Cognitieve gedragstherapie is een effectief middel om kinderen te helpen bij hun problemen. Deze therapie gaat ervan uit dat wat mensen voelen en doen beïnvloed wordt door wat ze denken. Cognitief gedragstherapeuten werken samen met ouders en kinderen. Samen wordt geprobeerd om onjuiste en niethelpende gedachten van het kind te ontdekken en deze te veranderen in meer juiste en helpende gedachten. Dit zorgt ervoor dat kinderen zich beter voelen en dat hun gedrag verandert. Cognitieve gedragstherapie wordt gegeven in een rustige kamer. De meeste kinderen komen één keer per week naar de therapie. Tijdens de therapiesessies gaat het kind en de therapeut onder andere praten, tekenen, schrijven en rollenspellen doen. Kinderen krijgen een eigen werkboek waarin opdrachten en spellen staan. Bij cognitieve gedragstherapie krijgen kinderen opdrachten mee zodat ze ook buiten de therapiesessies (bijvoorbeeld thuis en op school) kunnen oefenen met wat ze geleerd hebben. Kinderen oefenen dan bijvoorbeeld thuis hoe ze kunnen ontspannen voordat ze gaan slapen. [ verschillende vormen van (vak)therapie ] “Ook een combinatie van verschillende therapieën is mogelijk.” Traumagerichte cognitieve gedragstherapie Voor kinderen die nare gebeurtenissen hebben meegemaakt wordt bij het Expertisecentrum een speciale vorm van cognitieve gedragstherapie gegeven: traumagerichte cognitieve gedragstherapie. Bij deze therapie verwerken kinderen de nare gebeurtenis door er in een veilige omgeving over te vertellen, schrijven of tekenen en door hun onjuiste gedachten erover te veranderen. In de therapie leren zij hoe ze zich beter kunnen ontspannen en hoe ze om kunnen gaan met hun nare gedachten en gevoelens. Bij traumagerichte cognitieve gedragstherapie werkt de therapeut samen met ouders en kinderen. Er vinden zowel sessies plaats met het kind als met ouders. EMDR Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een behandelmethode voor kinderen die last blijven houden van de gevolgen van een vervelende gebeurtenis. Bepaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van kinderen. Een groot deel van de kinderen ‘verwerkt’ deze gebeurtenissen op eigen kracht. Bij anderen ontwikkelen zich psychische klachten. Vaak gaat het om herinneringen aan de vervelende gebeurtenis die blijven terugkomen, waaronder angstige beelden, de gebeurtenis opnieuw herbeleven en/of nacht- merries. Ook kunnen kinderen zich anders voelen; ze hebben nergens zin meer in of kunnen niet goed slapen. Ook kan het zijn dat ze sneller boos worden en zich moeilijk kunnen concentreren. De klachten waarop EMDR zich richt kunnen zijn ontstaan naar aanleiding van een eenmalige vervelende gebeurtenis, zoals bijvoorbeeld een (verkeers)ongeluk of plotseling overlijden. De klachten kunnen ook zijn ontstaan na het meemaken van heel vervelende gebeurtenissen zoals bijvoorbeeld pestervaringen, kindermishandeling of seksueel misbruik. In de behandeling zal de therapeut het kind vragen terug te denken aan de gebeurtenis met de bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Terwijl het kind zich concentreert op de nare herinnering laat de therapeut het kind tegelijkertijd iets heel anders doen. Meestal wordt gevraagd de hand van de therapeut met de ogen te volgen of worden er geluiden (‘tikjes’) via een koptelefoon aangeboden. EMDR zorgt er voor dat nare herinneringen op een goede manier worden opgeslagen in het geheugen zodat nare herinneringen gewone herinneringen kunnen worden. Systeemtherapie Binnen Ambiq zien wij het kind niet als op zichzelf staand, maar in de context van hun gezinnen, families, peergroups enz. Het is daarom dat systeemdiagnostiek en systeembehandeling een belangrijke plaats inneemt binnen onze organisatie. Systeemtherapie omvat zowel relatie- als gezinstherapie. Deze vorm van therapie is een erkende vorm van psychotherapie. Gedragsproblemen, psychische klachten of psychiatrische stoornissen staan nooit op zichzelf. Dikwijls hebben ze te maken met de situatie waarin iemand leeft en beïnvloed het ook de situatie waarin iemand leeft. Klachten van de één worden beïnvloed door de anderen in het systeem en omgekeerd. Relaties, gezin en verdere omgeving vormen een systeem en mensen komen sneller uit de problemen met een therapie die daar aandacht voor heeft. Systeemtherapeuten maken van dit inzicht gebruik. De behandeling richt zich zowel op de aangemelde problematiek als op de relatie en reactiepatronen in het (gezins)systeem. Daarmee stelt de therapeut het kind in staat de vicieuze cirkel te doorbreken. Zo wordt voorkomen dat een stoornis mede in stand wordt gehouden door iemands omgeving. Bovendien wordt bevorderd dat veranderingen beklijven. Een systeemtherapeut gaat een werkrelatie aan met alle betrokkenen in het systeem. Zo worden de betrokkenen zich bewust van hun onderlinge reacties, beseffen zij welke invloed zij op elkaar hebben en kunnen zij hier ook andere keuzes in maken. wat is vaktherapie Speltherapie De speltherapeut werkt met het kind in de spelkamer. Daar krijgt het kind alle gelegenheid om zich te (leren) uiten over wat hem of haar dwars zit. Dit kan al spelend of pratend, al naar gelang de voorkeur van het kind. Spel wordt wel gezien als de taal van de jeugd. Wat hij of zij nog niet goed kan zeggen, kunnen ze wel in spel laten zien. Via het spelen met fantasiemateriaal, verf, water en zand en dergelijke wordt ruimte gemaakt om zichzelf als persoon beter te ontwikkelen, zich te (leren) uiten en om moeilijke ervaringen te verwerken. Vaktherapie is de verzamelnaam voor ervaringsgerichte therapieën en omvat muziektherapie, psychomotorische therapie, speltherapie en beeldende therapie. De activiteiten binnen deze verschillende therapieën liggen op gebied van bewegen, werken met beeldende materialen en muziek maken. Al doende kan het kind nieuwe ervaringen opdoen, eigen gevoelens en gedragspatronen leren herkennen en begrijpen, en experimenteren met nieuw gedrag, waarbij aandacht wordt besteed aan de transfer van het geleerde in de therapie naar het dagelijks leven. De therapie kan individueel plaatsvinden, maar er kan ook worden gewerkt in groepen of met het gezin of de ouder van het kind. “Je als persoon beter leren ontwikkelen.” Psychomotorische therapie De psychomotorische therapeut werkt in de gymzaal. Hier gaat het kind actief aan de slag. Door de activiteiten kan het kind verschillende ervaringen opdoen om zo meer over zichzelf te weten te komen. Bijvoorbeeld op wat voor manier hij of zij keuzes maakt, met problemen omgaat of ervaart wat lichaamssignalen zijn. De therapeut gaat samen met het kind op zoek naar de betekenis van de ervaringen en het gedrag. Daarna gaan ze kijken wat dit te maken heeft met de problemen van het kind en wat een passende manier is om hiermee om te gaan. Deze vorm van therapie kan helpen bij hulpvragen op het gebied van het vergroten van zelfvertrouwen, ik-sterkte en weerbaarheid, het versterken van gehechtheidsgedrag, het leren herkennen en uiten van gevoelens, het verbeteren van agressieregulatie of het beter leren omgaan met lastige situaties. Muziektherapie Bij muziektherapie gaat het erom door middel van samenspel van kind en therapeut zonder woorden interne problematiek aan de oppervlakte te laten komen. Het opnieuw laten ontstaan van gehechtheidpatronen is belangrijk hierbij, wat voorwaarde kan zijn voor verdere ontwikkeling en verwerking. Muziektherapie kan helpen bij zorgvragen op gebied van verwerking, contactproblemen, onveilige gehechtheid, zwakke spanningsregulatie, verstoorde emotieregulatie, verstoord zelfbeeld en vermijdend of grensoverschrijdend gedrag. Beeldende therapie De beeldend therapeut sluit bij het kind en de fase van de behandeling aan met een aanbod van beeldende materialen en werkvormen. Het proces van beeldend vormen (zoals bijvoorbeeld tekenen, schilderen of kleien) en de zichtbare en tastbare beeldende producten die hieruit voortkomen worden als middel binnen de therapeutische relatie ingezet. De beeldende therapie richt zich op het opnieuw laten ontstaan van een positieve relatie, ten behoeve van verwerking en stabilisatie. Het is ook mogelijk om met het kind en zijn/haar systeem te werken. Bij beeldende therapie werkt het kind aan problemen door creatief bezig te zijn. Beeldende therapie wordt gegeven in een kamer waar allerlei creatief materiaal ligt, bijvoorbeeld papier, verf, hout, klei en krijt. In de therapie maakt het kind samen met de therapeut allerlei creatieve werkstukken, bijvoorbeeld door te timmeren, kleien of tekenen. een praktijkvoorbeeld van het effect van therapie Een jongen van 14 woonde bij zijn moeder nadat zijn ouders gescheiden waren. Toen zijn moeder bij een ongeluk overleed is hij erg in de war geraakt. Hij had al moeite om met boze buien om te gaan en dat werd alleen maar erger. In de muziektherapie kwam zijn boosheid tot uiting in hard en snel getrommel. De therapeut gaf hem in het begin complimenten dat hij zo goed, hard en snel kon spelen. Ondertussen leerde de therapeut hem pauzes aan en dat muziek ook wel eens zachter en langzamer werd. Op de groep kon hij daardoor ook eerder zijn boosheid laten zakken. Na een maand of zes had hij zo veel rust en vertrouwen dat hij opeens het hele verhaal over het ongeluk vertelde. Daar hebben we muziek over gemaakt, wat een stuk verwerking was. Vanaf dat moment was zijn gedrag zo ten goede veranderd dat we de therapie af konden bouwen. meer informatie en aanmelding Wilt u meer weten over Ambiq, een cliënt aanmelden of informeren naar de mogelijkheden voor samenwerking? Neem dan contact op met de intakefunctionarissen via 088 777 6000 of stuur een mail naar [email protected]. Op onze website www.ambiq.nl vindt u uitgebreide informatie over onze organisatie. www.ambiq.nl