Complexe relaties in BLOED

okt
2 Door: Annick Hutten
Dat de relatie tussen vader en zoon complex is, kan iedere zoon waarschijnlijk wel
beamen. Maar zó complex als in de voorstelling BLOED van theatergroep DOX is maar
de vraag. De hierin verbeelde relatie heeft behoorlijk wat te verduren gehad, waardoor
zij nu bijna onlijmbare barsten vertoont. Toch is dit een relatie waar iedere jongere
zich, ongeacht zijn achtergrond, gemakkelijk in kan verplaatsen. Een voorstelling
waarin de ongepolijste kant van bloedverwantschap niet wordt geschuwd.
Over DOX
DOX is een theatergroep die – zoals zij zelf aangeven – jonge talentvolle theatermakers en
andersoortige podiumkunstenaars uit de provincie Utrecht de ruimte en begeleiding biedt bij
het maken van multidisciplinaire theatervoorstellingen. In deze voorstellingen worden vaak
aan de multiculturele samenleving gerelateerde thema’s aangesneden, die jongeren wezenlijk
bezighouden.
Gespannen relaties
Zo ook de door regisseur Jellie Schippers en decor- en kostuumontwerper Myriam van Gucht
gemaakte voorstelling BLOED waarin Jung-sun den Hollander, Collin van den Broek en Alex
Hendrickx de hoofdrollen vertolken. Deze voorstelling speelt zich af op een kaal, verlaten dak
van de woning van een vader die sinds een jaar samenwoont met zijn vrijwel volwassen zoon.
In het verleden heeft hij zich nooit om deze zoon bekommerd waardoor de jongen zich
onbemind en onbegrepen voelt. Hun hernieuwde samenzijn levert dan ook de nodige
spanningen op: ze gaan met elkaar op de vuist, zwijgen elkaar dood en beschuldigen de ander
van desinteresse.
Ook voor de Aziatische huishoudster is opvoeden een duivels karwei. Haar dochter is onlangs
uit huis geplaatst, en dit gemis probeert zij enigszins te compenseren. Ze is zowel buffer als
reddende engel in de relatie tussen vader en zoon. Zogenaamd per ongeluk laat ze de sleutel
van een net op slot gedraaide deur – en tevens enige uitgang van het dak – in de
schoorsteenpijp vallen. Hiermee dwingt zij vader en zoon hun ergernissen met elkaar te
bespreken; het begin van een langdurige reparatie.
Originele rauwe beeldtaal
BLOED wordt geen moment saai of voorspelbaar. De voorstelling blinkt namelijk uit in
prachtige rauwe beeldtaal, waarmee de dilemma’s tussen vader en zoon steeds origineel
belicht worden.
Zo probeert de jongen met enorme toewijding een piepklein kippeneitje uit te laten komen,
door de moederkip verlaten. Hiermee wordt zowel zijn schreeuw om aandacht uitgedrukt, als
zijn wantrouwen jegens ouders in het algemeen. Wanneer aan het eind van de voorstelling de
band tussen vader en zoon verbeterd lijkt, komt ook het eitje uit – een leuk gevonden
metafoor en een echt kuikentje op het toneel!
Ook de manier waarop de moederlijke gevoelens van de huishoudelijke hulp voor de jongen
omslaan in een vreemd soort seksuele affectie, wordt lichamelijk knap verbeeld. De aai van
de vrouw over de bol van de jongen, gaat zo beheerst en geleidelijk over in handtastelijkheid,
dat de grens tussen wat gepast is als moederlijke aanraking en wat niet, totaal vervaagd. Een
geweldig vervreemdend effect.
Tegenvallende danspassages
De drie acteurs gebruiken niet alleen tekst om de moeizame relaties tussen hun personages
neer te zetten. Ook doordat zij hun lichaam bij hun spel inzetten, weten zij de ware aard van
deze relaties intens weer te geven. Dit lichaamsbesef lijkt het resultaat van het feit dat DOX
eerder veel danstheatervoorstellingen heeft geproduceerd.
Maar waarom dan toch die slordige breakdance intermezzo’s in BLOED? De spelers glijden
over de grond en staan op hun handen, maar doen dit zo onbeheerst dat het lijkt alsof ze er
geen enkele les in gevolgd hebben. Het lijkt dan ook alsof er in deze voorstelling alleen
gedanst wordt om aan de zelfopgelegde eis van multidisciplinair theater te voldoen. Erg
onnodig en jammer.
Extreem, maar herkenbaar
Dit doet gelukkig niets af aan de pijnlijk grappige herkenbaarheid van de voorstelling.
Natuurlijk zijn de meeste jongeren vroeger niet thuisgebracht door een ‘hoerenmadame’ nadat
ze door hun morsige vader zijn achtergelaten op een discovloer. Ook worden weinig ouders
door hun kind recht in hun gezicht gespuugd. Toch hebben de meeste gebeurtenissen in de
voorstelling een zeker waarheidsgehalte. Dat maakt de voorstelling realistisch, maar bovenal
heerlijk voer voor een avondje lekker relativeren!
02-10-2010