Schakelvoorziening Inleiding Er is, in de lijn van passend onderwijs

Schakelvoorziening
Inleiding
Er is, in de lijn van passend onderwijs, voor gekozen om het onderwijs aan leerlingen die
extra begeleiding en ondersteuning nodig hebben, zoveel mogelijk op de scholen zelf te
organiseren.
Vanaf 1 augustus 2014 is een bovenschoolse schakelvoorzieningen met een capaciteit van
maximaal 30 leerlingen ingericht.
Doelstelling
Het doel van de plaatsing binnen de Schakelvoorziening is om de leerling tijdelijk, het streven
is maximaal 3 maanden, op te vangen en samen met de leerling, ouder(s)/verzorger(s) en de
eigen school planmatig te werken aan een terugkeer naar de school van herkomst of een
overstap naar een andere VO school.
Het thuiszitten, het vroegtijdig schoolverlaten, het ‘opgeven’ van de leerling dient voorkomen
te worden.
Doelgroep
De Schakelvoorziening vangt leerlingen op die uit dreigen te vallen binnen het reguliere VO,
omdat zij tijdelijk onvoldoende binnen de ondersteuningsstructuur van de school geholpen
kunnen worden. Door complexe problemen is een problematische school-/leersituatie
ontstaan, waarbij het voor zowel de leerling als voor de school constructief is om de nodige
afstand te nemen. Wel zijn leerlingen gemotiveerd (of kunnen zij gemotiveerd worden) om
hun opleiding binnen het regulier VO te vervolgen.
Ook vangt de Schakelvoorziening leerlingen op die vanuit het VSO de overstap willen maken
naar het reguliere VO, maar waarbij beter buiten de VSO school en niet binnen de reguliere
VO school aan bepaalde doelen gewerkt kan worden.
Daarnaast wordt ook individueel maatwerk geleverd voor:
Leerlingen die vanwege een ingrijpend incident tijdelijk niet naar de eigen school kunnen
Het is hierbij de verantwoordelijkheid van het onderwijs om een passend aanbod te bieden. Te
allen tijde zal er sprake moeten zijn van een snelle doch zorgvuldige afweging door het Loket,
afhankelijk van ondersteuningsbehoeften leerling, perspectief (en zicht op plaatsing), aard van
het incident (waaraan is het incident gerelateerd en hoe groot is kans op herhaling) en
alternatieve mogelijkheden binnen het onderwijs.
Leerlingen die wachten op een plaats elders
Bij deze groep gaat het om een zogenaamde tussenschakeling; de leerling is in staat om naar
school te gaan en het ontwikkelingsperspectief is helder, maar de school van herkomst zoekt
nog naar een passende school en/of de leerling kan nog niet starten (bijv. verhuisleerlingen
en/of leerlingen waarvoor TLV nog aangevraagd dient te worden). Bij leerplicht staan deze
leerlingen bekend als leerlingen die thuiszitten vanwege ‘organisatorische omstandigheden’.
Werkplan Schakelvoorziening - vastgesteld op 6 november 2015
1
Leerlingen met een bovenliggende zorgvraag
Wanneer er sprake is van schoolweigering en/of schoolvermijding en het
ontwikkelingsperspectief onduidelijk is, kan er gesproken worden van een bovenliggende
zorgvraag.
Wanneer het ontwikkelingsperspectief wel helder is en onderwijs weer in beeld komt, kan de
Schakelvoorziening een rol spelen. Dit wordt bepaald door het loket.
Te allen tijde zal er voor deze leerlingen sprake moeten zijn van contact en afstemming met
leerplicht.
Aanmelding leerlingen
De aanmelding gebeurt via het loket passend onderwijs. Voor de te volgen procedure wordt
verwezen naar het werkplan VO Loket Passend Onderwijs.
Verblijf
De plaatsing wordt afgesproken voor maximaal 3 maanden. Verlenging is uitsluitend
mogelijk als hiermee het uitstroomdoel gerealiseerd wordt. Het besluit hiertoe wordt genomen
door het VO Loket Passend Onderwijs.
Er kunnen zich omstandigheden voordoen dat er nog niet een ‘vervolgplaats’ voorhanden is.
Thuiszitten is voor ons geen optie. Dit kan betekenen dat het verblijf verlengd wordt. Ook dit
besluit verloopt via het VO Loket Passend Onderwijs.
Werkwijze
Uitgangspunt is de integrale benadering van leerlingen met meervoudige en complexe
problematiek, waarbij er sprake is van optimale afstemming en samenhang van leerlingenzorg
en (brede) jeugdzorg. De afstemming en samenhang is gebaseerd en gericht op het principe:
1 jongere - 1 systeem - 1 plan.
De school van herkomst blijft tijdens de plaatsing in de Schakelvoorziening verantwoordelijk,
de leerling blijft ook op de school ingeschreven staan. De school van herkomst moet tijdens
het verblijf van de leerling in de schakelvoorzienig werken aan de voorbereidingen van de
terugkeer. Hiertoe wordt de school nauw betrokken bij het proces in de schakelvoorziening
door onder andere aanwezig te zijn bij het startgesprek en evaluatiegesprekken, waar met alle
betrokkenen doelen en afspraken gemaakt en geëvalueerd worden. Gedurende het verblijf en
zeker als terugkeer naar de eigen school het doel is, is het belangrijk dat de leerling de band
met zijn/haar school niet kwijtraakt. Waar mogelijk zal de leerling gedurende het verblijf in
de schakelvoorziening ook op de eigen school lessen volgen of contacten onderhouden met
leerkrachten van de eigen school. Mocht er sprake zijn van de wens om door te plaatsen naar
een andere VO school, dan is de school van herkomst hier verantwoordelijk voor. De
schakelvoorziening is een tijdelijke uitvoerder en opereert in de gedachte van het vastgestelde
OPP en voert een deel van het traject uit.
Binnen de schakelvoorziening is een pedagogisch/didactisch klimaat aanwezig, waarbij de
leerling zich gezien, gehoord, gekend en erkend voelt. Pas na erkenning van ieders aandeel
kan er herstel en ontwikkeling volgen. In de Schakelvoorziening worden leerlingen daarom
vanuit het positieve benaderd en wordt geïnvesteerd in een veilige leeromgeving en een goede
relatie met de leerling. Hierbij is aandacht, interesse, betrokkenheid, maar ook een goede
Werkplan Schakelvoorziening - vastgesteld op 6 november 2015
2
controle zeer belangrijk. Om gewenst gedrag te bevorderen en leerlingen uit te dagen voor
leren, wordt handelingsgericht gewerkt. De basiselementen van Positive Behavior Support
(PBS) dienen als kapstok. In de Schakelvoorziening is er sprake van een uitgebreid mentoraat,
waarbij het samen met de leerling opstellen en werken aan een doelenplan een belangrijk
onderdeel is.
De leerling werkt binnen een kleine groep volgens het onderwijsprogramma van de eigen
school uit eigen boeken. Door middel van planners van school, geeft de schakelklas een
individuele invulling aan de schoolweek van de leerling. De docenten van de schakelklas
bieden individuele begeleiding bij het leren, zelfstandig werken en het behalen van de doelen.
De school van herkomst blijft verantwoordelijk voor de beoordeling. De leerling werkt
daarnaast door middel van een doelenplan planmatig en gericht aan een terugkeer of overstap.
Theorievakken worden zo veel mogelijk verzorgd door de leerkrachten van de
schakelvoorziening in groepen van maximaal 10 leerlingen. Bij verplichte praktijkvakken, om
achterstand te voorkomen, wordt bekeken of deze door de eigen school verzorgd kunnen
worden of door een andere school. Praktijkvakken, als afwisseling op de theorievakken,
kunnen ook het verhogen van de zelfredzaamheid inhouden.
Het aanbod kan zowel onderwijs als gedragsbeïnvloedende interventies bevatten. De mate
waarin wordt per leerling bepaald. De interventies kunnen worden verzorgd door een
jeugdzorgaanbieder of bijvoorbeeld door het voortgezet speciaal onderwijs. Interventies
gericht op het systeem (leerling/ouder(s)/verzorger(s)) valt onder de verantwoordelijkheid van
Centrum voor Jeugd en Gezin.
Teamsamenstelling
De schakelvoorziening staat onder leiding van de manager van het samenwerkingsverband en
kent verder een orthopedagoog en 2 fte leerkrachten. Indien een jeugdzorgaanbieder personeel
inzet op de schakelvoorziening dan zal de feitelijke aansturing door de manager gebeuren. Dit
personeel maakt volwaardig deel uit van het team, zodat onderwijs en zorg in samenhang
geboden wordt. De schakelvoorziening (lees SWV) is dan uitvoeringsverantwoordelijke voor
het onderwijs en indien voor jongeren een ontheffing van de leerplicht verleend wordt, dan
draagt de gemeente de verantwoordelijkheid.
Voor de kwaliteit in het algemeen, de doelmatige ondersteuning van de leerkrachten bij het
ontwikkelen van en continueren van het passend pedagogisch een didactisch klimaat in het
bijzonder, is de inzet van een orthopedagoog van doorslaggevende waarde. Het is niet
efficiënt om de gedragswetenschappers van de toeleverende scholen hiervoor in te zetten.
Tevens is de orthopedagoog van de schakelvoorziening inhoudelijk verantwoordelijk voor de
integrale aanpak van onderwijs en jeugdzorg. De manager blijft eindverantwoordelijkheid
voor de uitvoering dragen.
Administratieve taken worden belegd bij de administratieve ondersteuning van het loket.
Samenwerking en afstemming
Ouder(s)/verzorger(s)/verzorgers. Ouder(s)/verzorger(s) als educatieve partners worden
proactief betrokken bij de schakelvoorziening. Ouder(s)/verzorger(s) worden tijdig en
frequent geïnformeerd door gestructureerde evaluatiemomenten en tussentijds mail- en
telefonisch contact. Insteek hierbij is dat de aanpak binnen de schakelvoorziening en binnen
Werkplan Schakelvoorziening - vastgesteld op 6 november 2015
3
de thuissituatie samenhangend is. Waar nodig zullen ouder(s)/verzorger(s) door het CJG
hierin begeleid worden. Leerlingen ervaren de eenheid van de aanpak thuis en in de
schakelvoorziening.
Ondersteuningsteam. De schakelvoorziening onderhoudt intensief contact met de
ondersteuningscoördinator van de school van herkomst, door middel van gestructureerde
evaluatiemomenten en tussentijds mail- en telefonisch contact. De ondersteuningscoördinator
bespreekt de ontwikkelingen van de leerling in de Schakelvoorziening in het multidisciplinair
en handelingsgericht ondersteuningsteam van de school.
Gemeente. De schakelvoorziening wordt ingezet na het besluit van het loket, waar zowel het
CJG als de Leerplicht in participeren. Samen met CJG wordt het aanbod richting leerling
en/of ouder(s)/verzorger(s) opgesteld. Ten tijde van de plaatsing kan ook een leerling vanuit
de schakelvoorziening ingebracht worden bij het loket. Insteek is hierbij de integrale
benadering.
Hulpverlening. De schakelvoorziening werkt intensief samen met de betrokken hulpverlening.
Met toestemming van ouders worden betrokken hulpverleners uitgenodigd bij
evaluatiegesprekken en vindt er tussentijds overleg plaats. Ook hierbij is het uitgangspunt 1
kind, 1 gezin, 1 plan.
Huisvesting
De schakelvoorziening is bewust ondergebracht aan de Gentiaanstraat 804 in Apeldoorn, waar
ook de Ambelt en Bolster hun onderwijsactiviteiten uitvoeren. De beoogde
samenwerking/synergie ziet het SWV als voorwaardelijk om te komen tot een versnelde
kwaliteitsontwikkeling van de schakelvoorziening en kan eerder de continuïteit van de
uitvoering bewerkstelligd worden.
De schakelvoorziening heeft de beschikking over 2 ingerichte lokalen; voor het personeel van
het SWV zijn 3 ingerichte kantoren in gebruik.. Een eigen digitale omgeving voor leerling en
personeel is voorhanden.
PDCA cyclus
Minimaal elk jaar wordt de schakelvoorziening op resultaten en efficiency geëvalueerd.
Het werkplan wordt waar nodig aangepast.
Werkplan Schakelvoorziening - vastgesteld op 6 november 2015
4