Demo of Praktijk Over de problematiek bij het ontwerpen van informatiesystemen Mark Dumay Afstudeervoordracht 15 oktober 2004 1 Informatiesystemen Wat is een informatiesysteem (IS): • Toepassing van ICT in en door organisaties • Meer dan alleen software of hardware 2 Voorbeeld: treinkaartje van de NS • Veel verschillende vormen van informatie • Dienstregeling • Zitplaatsen (aantal, klassen) • Meerdere ingangen • Kaartjesautomaten • Stationsloket Het gaat niet om de automaat, maar om het systeem erachter 3 Enkele cijfers Wereldwijde uitgave aan IT (2002): • $871.000.000.000 per jaar Slagingspercentages IS-projecten: • 34% succesvol • 51% niet volgens planning • 15% mislukt 4 Enkele knelpunten Ontwerpen van informatiesystemen (ISD): • Heeft raakvlak met zowel organisatie als techniek • Informatie is een abstract begrip • ICT is zeer veranderlijk 5 Traditionele systeemontwikkeling • • • • • Workflow beschrijven Functionele eisen opstellen Technisch ontwerpen Ontwerp implementeren Invoeren in organisatie 6 DEMO als innovatieve oplossing Design and Engineering Methodology for Organizations: • Organisatie als context voor IS • Communicatie tussen mensen als uitgangspunt • ICT is ‘slechts’ een hulpmiddel • In ontwikkeling sinds 1992 7 Communicatie volgens DEMO Een voorbeeldconversatie tussen klant K en barman B: • <K: verzoekt: B: lever K twee glazen bier: zsm> • <B: belooft: K: lever K twee glazen bier: zsm> • <B: verklaart: K: lever K twee glazen bier: zsm> • <K: accepteert: B: lever K twee glazen bier: zsm> 8 Een bibliotheek volgens DEMO S01 Library S02 board A01 S05 A04 T03 T04 loan c reator S03 T01 T05 registrar aspirant member member T02 A06 T06 A10 fee c ontroller T10 loan terminator T07 S04 A09 T08 publisher s toc k c ontroller T09 9 Is DEMO dan de oplossing? Kan DEMO technisch en sociaal perspectief verenigen? • Techniek is niet de grootste uitdaging • Sociale aspecten doorslaggevend 10 Is DEMO dan de oplossing? (vervolg) Wat is de achtergrond van DEMO? • Organisaties als systeem • Actoren versus mensen • Logische en causale samenhang • DEMO-model als objectieve blauwdruk Dit past in een technisch perspectief 11 Filosofie: klassieke tweedeling subject object nominalisme realisme romanticisme rationalisme Kan DEMO technisch en sociaal perspectief verenigen? • DEMO heft de tweedeling niet op • ‘Een actor heeft niet slecht geslapen’ 12 Wat dan wel? • Beschouw organisaties als een uniek fenomeen • Zie informatiesystemen als een formele constructie • Onderken beide invalshoeken binnen een IS-project 13 Conclusie • ISD vereist combinatie van meerdere invalshoeken • DEMO is niet dé oplossing, maar een hulpmiddel 14 Slot • Paper te vinden op markd.nl • Borrel 20.00 uur Virgiel, 4e fase 15 -RESERVE SLIDES- 16 Abstractieconcept van DEMO essentiële niveau informationele niveau documentele niveau bedrijfsprocessen informatiesystemen infrastructuur 17 Dimensies van Habermas Sociale wereld Objectwereld handelen taal emotie Persoon -lijke wereld 18 DEMO in de praktijk • Enkele tientallen gebruikers • Projecten op het gebied van: • Ontwerpen van informatiesystemen (ISD) • (Her-)ontwerpen van bedrijfsprocessen (BPR) 19 Toepassingsgebieden van DEMO • (Her-)ontwerpen van bedrijfsprocessen (BPR) • 53 projecten beschreven • Ontwerpen van Informatiesystemen (ISD) • 38 projecten beschreven • ‘Organization Engineering’ niet aangehaald 20 Onderzoeksaanpak • Theoretische analyse van DEMO • Filosofie • Denkwijze • Werkwijze • Methoden en technieken • Enquête • Expertdiscussie (Workshop) 21 Werkwijze in de praktijk • Combinatie met de facto standaarden (UML, Petri Net) • DEMO als denkwijze • De facto diagrammen en technieken voor weergave • Deel van aspectmodellen • Communicatiemodel voor BPR en ISD • Procesmodel voor BPR • Feitenmodel voor ISD • Actiemodel niet gebruikt 22 Scope van DEMO • Objectieve blauwdruk als basis voor discussie • DEMO primair gericht op coördinatie • Analyseren van bestaande afspraken • Bieden van mogelijkheden deze te wijzigen • Sociale omgangsvormen buiten oriëntatie • Biedt nieuw inzicht vanwege unieke benadering 23