CURSUS 3 – ONTDEKKERS EN VEROVERAARS

CURSUS 3 – ONTDEKKERS EN VEROVERAARS
Het verhaal van Columbus
Columbus was een Italiaanse zeeman die werkte voor de
Spaanse koning en koningin. Hij wilde op ontdekkingsreis
naar Azië, net als
de Portugezen. Maar volgens Columbus was er een kortere
zeeweg dan de lange route om Afrika. Hij dacht: de aarde
is bol, dus als je naar het westen vaart, kom je ook in
‘Indië’. Columbus was de eerste bekende zeeman die deze
reis durfde te maken. Op 3 augustus 1492 vertrok
Columbus vanuit Spanje.
Op 12 oktober 1492 kwam hij aan op een van de eilanden van de Bahama’s. Columbus dacht dat
hij in ‘Indië’ was en noemde de bewoners indianen. Vanaf die tijd gebruiken Europeanen ook de
naam West-Indië voor Amerika en Oost-Indië voor Azië. Later begreep men dat hij een
werelddeel had ontdekt, dat onbekend was in Europa. Het hele werelddeel kreeg toen de naam
‘Amerika’.
Indiaanse samenlevingen
Na Columbus kwamen steeds meer Europeanen naar Amerika. Ze
ontdekten dat er grote verschillen waren tussen de indiaanse
volkeren. Sommige indianen leefden in een samenleving van jagerverzamelaars; andere in een landbouwsamenleving. Er waren ook
grote staten met een landbouwstedelijke samenleving, zoals het
machtige rijk van de Azteken. Hierdoor waren er ook sociale
verschillen. Dit betekent dat de mensen van de verschillende
volkeren niet op dezelfde wijze met elkaar omgingen. Op het
schilderij hieronder zie je de hoofdstad van de Azteken: Mexico. In
het Azteeks heet die stad Tenochtitlan. Op de voorgrond zie je iets
van het leven in die stad.
Veroveraars
Columbus had ook ontdekt dat er goud en zilver in Amerika was.
Daardoor kwamen er veroveraars, op zoek naar rijkdommen. In
1519 veroverde de Spanjaard Cortez met een legertje het
Aztekenrijk. In Mexico vernietigden ze tempels en godenbeelden.
Zuid-Amerika werd vooral gekolonialiseerd door Spaans- en
Portugees sprekende mensen. Deze talen komen van het Latijn (de
taal van de Romeinen) en daarom noemen we Zuid-Amerika ook
wel Latijns-Amerika.
Een Spaanse kolonie
Na de verovering werd Mexico een Spaanse kolonie, net als
andere gebieden in Amerika. Een kolonie is een gebied waar
mensen uit een ander land zijn gaan wonen en dat zij, vaak
met geweld, in bezit hebben gekregen. Veel Spanjaarden
maakten de reis over de oceaan om zich in de koloniën te
vestigen. Bestuurders en priesters zorgden er samen voor dat
veel indianen christen werden. Indianen werden ook als
slaven aan het werk gezet, bijvoorbeeld in zilvermijnen op
Haïti. Maar dat ging niet goed.
Indianen waren niet bestand tegen besmettelijke ziektes van de Europeanen, zoals de mazelen.
Veel indianen gingen dood door de ziektes en door het zware slavenwerk. De Spanjaarden
besloten toen om slaven te kopen in West-Afrika en om deze Afrikanen in Amerika te laten
werken.
CURSUS 4 – VERSPRIJDING VAN CULTUREN
Drie culturen in Mexico
Op deze foto zie je het ‘Plein van de drie culturen’ in Mexico-stad.
Je ziet hier uitingen van drie culturen naast elkaar. De drie
culturen zijn: de oude Azteekse cultuur, de Spaanse cultuur en de
moderne Mexicaanse cultuur. Na de verovering van Mexico
hebben Spanjaarden hier een Azteekse piramide afgebroken en de
stenen gebruikt om deze kerk te bouwen. In onze tijd is de
piramide opgegraven en voor een deel weer hersteld. Op de
voorgrond zie je er een deel van.
De Europese overzeese uitbreiding
Vanaf omstreeks 1500 maakten Europeanen wereldreizen
overzee. Ze breidden hun activiteiten buiten Europa steeds
meer uit. We noemen dit de Europese overzeese
uitbreiding. Het ging om vier soorten activiteiten:
- economische activiteiten, zoals handel drijven;
- politieke activiteiten, zoals het besturen van een kolonie;
- culturele activiteiten, zoals het verspreiden van een taal;
- sociale activiteiten, zoals de relaties tussen mannen en vrouwen.
Verspreiding van dieren en planten
In verhalen over indianen zie je ze vaak over de prairie
galopperen op hun paard. Toch waren er in Amerika geen
paarden, totdat Spanjaarden deze meenamen. Door de
Europese uitbreiding zijn er mensen verspreid over de wereld,
maar ook dieren en planten. Op de afbeelding zie je welke
gewassen de Europeanen leerden kennen en mee naar huis
namen. Een gewas is wat groeit aan planten, zoals vruchten,
wortels en bladeren.
Wereldgodsdiensten
Naast taal en gewassen werden ook godsdiensten verspreid over de
hele wereld. Europeanen bekeerden mensen tot het christendom in de
gebieden waar ze kwamen. Het christendom werd zo verspreid over een
groot deel van de wereld. Daarom noemen we het christendom een
wereldgodsdienst. Een andere wereldgodsdienst is de islam.
Godsdiensten in Indonesië
De foto hiernaast is gemaakt in Banda Aceh in Indonesië.
Arabische handelaren hebben de islam naar dat land gebracht toen
ze zich rond 1300 in de havensteden vestigden. Veel Indonesiërs
namen toen hun godsdienst over. Tegenwoordig is er in Indonesië
vrijheid van godsdienst, net als in Nederland. Van de 235 miljoen
Indonesiërs is 86% moslim. De rest van
de bevolking bestaat uit christenen (10%), hindoes (2%)
boeddhisten (1%) en aanhangers van andere godsdiensten (1%).
Tijdvakken en periodes
Het verleden wordt op verschillende manieren ingedeeld. We hebben de indeling in tien
tijdvakken. Het vijfde tijdvak duurde van 1500 tot 1600. Dit tijdvak heet de tijd van ontdekkers
en hervormers. Een andere indeling is die in vijf periodes. De eerste drie periodes waren
de prehistorie, de oudheid en de middeleeuwen. De vierde periode duurde van 1500 tot 1800.
Deze periode heet de vroegmoderne tijd.