De kip Vooraleer je kiest voor kippen: denk eerst na over alle voordelen en nadelen Voordelen van kippen • • • • • Kippen zijn goede afvalverwerkers; zorg voor dieren versterkt je contact met de natuur; kippen zijn levendige en vriendelijke dieren; kippen zijn goedkoop in aankoop en verzorging; kippen bezorgen je een groot deel van het jaar verse eieren; • kippen helpen een braakliggend stuk grond proper te houden; • kippenmest vermengd met tuinafval en verwerkt tot compost is uitstekend geschikt voor je tuinplanten; • kippen kenmerken mooie soorten, bv. Brakel, het Brabants hoen en de Mechelse koekoek. Opgelet voor….. • De ren moet groot genoeg zijn, anders krijg je geuroverlast. Beperk daarom het aantal kippen. • Kies voor minstens 2 kippen, want ze houden van gezelschap. Drie kippen is meestal ideaal voor een gezin. • Kippen vragen een degelijk binnenhok, waar ze beschut zitten tegen wind en regen. • Kippen zijn vogels en kunnen dus vliegen. Je moet daarom ofwel regelmatig hun vleugels knippen of een net over hun ren spannen. Waarom we ook beter zelf kippen houden • http://www.youtube.com/watch?v=LGk62DN DJ1w kippen in een legbatterij. Voordelen van een haan • Het is een prachtig dier met vaak zeer mooie veren. • Kweken kan, maar meestal niet zo goed met de economisch gekweekte kip. Nadelen van een haan • Een haan bevordert het leggen van eieren door de kippen niet. • Het gekraai van een haan kan soms ergerlijk zijn voor de buren. • Een haan zal zijn kippen beschermen. De haan kan dus agressief uit de hoek komen en naar je kuiten pikken. • Een haan verbruikt eten, maar legt geen eieren. • Een haan heeft minstens 4 kippen nodig, anders worden de kippen teveel lastig gevallen door de haan. • Meerdere hanen geeft zeker vechtpartijen in de kippenren. Wat eten kippen? Heb ik genoeg keuken- en tuinafval voor de dieren? • Schillen en bladeren van groenten en fruit; • Oudbakken brood; • Restjes van bereid plantaardig voedsel: gestoofde groenten, gekookte aardappelen, frietjes, rijst, deegwaren, resten van soep, pitten van tomaten, courgettes en meloenen...; • Tuinafval: kort onkruid op de grond, lang onkruid, pas gemaaid gras. Wat eten kippen meestal niet? • Groene aardappeldelen, uienschillen en preibladeren, schillen van bananen, beschimmeld fruit en brood, rauwe aardappelschillen en kiwischillen, beenderen, charcuterie, vette, pikante of zoute etensresten, vlees en vis, kaasresten, snoeihout en haagscheersel. Wat als je op vakantie gaat? • Met een automatische voederbak en een volle drinkbak kunnen de kippen zonder probleem een paar dagen alleen thuis blijven. • Ga je voor langere tijd op vakantie, dan zal je een buur moeten aanspreken om regelmatig de dieren te voorzien van eten en drinken, de eieren te rapen en een oogje in het zeil te houden. De keuze is gemaakt: nu de voorbereiding Opgepast voor jagers!! • Vossen kunnen wel eens aan de haal gaan met een kip. Daarom moet je de ren en het kippenhok goed beveiligen. • Ook andere dieren maken jacht op kippen: marters, ratten en zelfs een egel gaat ’s nachts wel eens aan de haal met een jonge kip! • Heb je kuikens dan kan het gevaar ook vanuit de lucht komen. Eksters en kraaien tonen geen medelijden met lieve donzige kuikentjes. De vos De kippenren Heb aandacht voor de kippenren!! • De hoogte van de afsluiting is afhankelijk van het kippenras. Voor zwaardere kippen (Mechelse koekoek) is een omheining van 1m 30 voldoende, voor lichtere rassen (Brakel, Brabantse hoen, ...) raden wij een omheining van 1m80 aan. Alle draad is fijnmazig (3 à 4 cm). • Zijn er in uw streek vossen ? Dan kunt u een afgeschuinde hoek van 30° boven de omheining plaatsen of een net spannen boven de kippenren. • Graaf de draad 50 cm diep in de grond en/of plaats tegels of betonplaten van minimaal 40 cm breed aan de buitenrand van de kippenren. Een vos zal altijd vlak tegen de omheining proberen te graven en denkt er niet aan naast de verharding te beginnen. • Een automatisch poortje dat het nachthok afsluit bij nacht is ook een mogelijkheid. Het kippenhok Hoe groot moet het kippenhok zijn? • Minimumafmeting = 1,3 m²/kip als ze nog een buitenren hebben. • Minimumafmeting = 3 m²/kip als ze geen buitenren hebben. • Voor dwerghoenders en krielen mag je deze getallen delen door 2. • Maak de uitloopopening van het hok bij voorkeur zo'n twintig tot zestig centimeter boven de bodem. Hiermee voorkom je tocht langs de grond in het nachthok en voelen de kippen zich bovendien veiliger. Uitloop-opening Vervolg kippenhok • Hoe groot de opening moet zijn, hangt af van de grootte van de kippen die je gaat houden. Een gemiddelde breedte is ongeveer dertig centimeter bij een hoogte van ongeveer veertig centimeter. • Het is sowieso geen goed idee om de opening te laag te maken. De kans is groot dat de dieren met hun rug steeds langs de bovenzijde van de opening schuren, wat sterke slijtage geeft aan de veren op die plaats. • Met een schuifje dat je van buitenaf kan bedienen, kan je de opening sluiten als alle kippen 's avonds in het nachthok zijn. Dit heeft als voordeel dat er 's nachts geen ongedierte naar binnen kan door de uitloopopening. Bovendien voorkom je hiermee dat de hennen en de haan 's morgens bij het eerste daglicht al naar buiten gaan en mogelijk geluidsoverlast veroorzaken voor de buren. Vervolg kippenhok • De dieren moeten zowel van binnen naar buiten als van buiten naar binnen kunnen gaan. Maak hiervoor een 'trapje’: een goede kwaliteit houten plank met dwars daarop om de tien centimeter een klein houten latje. • Zorg er voor dat er geen splinters of scherpe randen aan zitten, waar de dieren hun poten aan kunnen beschadigen. Veranker de trapjes goed, zodat ze niet kunnen weg schuiven. Enkele kippenhokken Enkele kippenhokken Enkele kippenhokken De legnesten • Het leggen van een ei duurt voor een kip gemiddeld anderhalf tot twee uur per dag. • De kippen hebben het liefst een donkere rustige plaats in het binnenhok. • Het legnest is best zoveel mogelijk gesloten behalve aan de voorkant en bovenkant. • Een legnest met een oppervlak van dertig bij dertig centimeter en een hoogte van ongeveer veertig centimeter voldoet voor een licht ras. • Bij meerdere legnesten maken we ze best allemaal even hoog, anders ontstaat er een strijd voor het beste legnest. • De legnesten kunnen het best zo’n tien centimeter boven de grond worden bevestigd. Enkele legnesten Enkele legnesten Enkele legnesten De aankoop van de kippen • Legkippen koop je best in het voorjaar (wanneer de temperatuur eerder zacht wordt). • Als de kippen 18 tot 20 weken oud zijn leggen ze ongeveer de eerste eieren. • Als je de kippen bij een betrouwbare handelaar koopt zijn ze ook ingeënt tegen de vogelpest. • Informeer welk voeder de dieren kregen en geef ze in het begin hetzelfde voedsel om daarna langzaam over te schakelen op je eigen voeder. • Let op met tuin- en keukenafval in het begin. Wat gebeurt er hier? ? De rui van kippen • De rui (vervanging veren) gebeurt in de zomer of de herfst. Dat vraagt zoveel energie dat de kip dan geen eieren legt. • Nadat de veren vernieuwd zijn duurt het meestal nog enkele weken voor de kippen opnieuw beginnen te leggen. • Is het reeds laat in de herfst dan leggen kippen na de rui soms de hele winter niet meer. De pikorde • Eén kip is de baas in het hok en mag naar alle andere kippen pikken. • De 2de in rang mag naar alle kippen pikken behalve naar de eerste enz…. • Zolang de dieren voldoende plaats hebben om rond te lopen, slapen, eieren te leggen, ... is er voor de laagste in rang geen probleem. • Als kippen teveel naar dezelfde kip pikken kan deze kip sterven. Een filmfragment over pikorde • http://www.youtube.com/watch?v=jPQNutO7 UC8 Hoe ziekte voorkomen? • • • • • Zorg voor voldoende ventilatie in het kippenhok; geef gezonde voeding; bewaar het kippeneten in een afgesloten ton; hou het hok en de ren proper; zorg voor voldoende ruimte (stress = verminderde weerstand); • kijk na of de kippen zijn ingeënt tegen ziektes bij aankoop. Kortwieken voorkomt wegvliegen • http://www.youtube.com/watch?v=SdYLprA_ QgQ leewieken Leewieken • Wordt alleen gedaan bij zeer jonge kippen van enkele dagen oud. Hoe ratten en muizen zoveel mogelijk vermijden? • Legmeel of voeder zoveel mogelijk in het kippenhok geven. • Niet te veel keukenafval in de kippenren gooien. • Het kippenvoeder in een afsluitbaar vat of ton bewaren. Soorten kippen ISA brown legkip • Een industriegerichte kruising die in 1978 werd ontwikkeld voor de legbatterijen. • Een rustige kip met lagere weerstand dan de ‘oude’ rassen (vatbaarder voor ziekten). • Deze hennen leggen wel 250 lichtbruine eieren (5 eieren per week per kip). ISA Brown legkip Brakelsoort • Eerder schuchter. • Erg actief en vereist daarom een eerder grote ren. • Goed legras met 180-200 middelgrote witte eieren per jaar en voldoende vlees. • De hen weegt tot 2,5 kg. Brakel goud/zwart geband Brakel zilver/wit geband Brakel zilver/zwart geband Brabantse hoen • Een robuust ras waarbij de hennen een kenmerkend kuifje hebben. Brabants hoen • De Brabantse hoen is meestal rustig en kan handtam worden gemaakt. • Het Brabants hoen kan in een kleinere ren worden gehouden, maar kan goed vliegen. Het ren wordt om die reden best overdekt met een gaas of net. • Goed legras met +/- 200 grote eieren per jaar. • De hen weegt tot 2 kg. Brabantse hoen blauwkwartel Brabantse hoen zilverkwartel Brabantse hoen zwart Mechels hoen, kleurslag koekoek • Mechels hoen is een echt vleesras en heeft soms de neiging tot vervetten. • Een normaal formaat ren is voldoende, dit ras heeft niet de neiging te vliegen en vliegt niet hoog op (1 m). • Legt tot 150 witgele eieren per jaar. • De hen weegt tot 3 kg. Mechelse hoen kleurslag koekoek ‘Engelse kiekskes’ • Krielen of dwerghoenders is de officiële benaming. • Interessant voor mensen met een kleine tuin. • Interessant voor mensen met jonge kinderen. Krielen of dwerghoenders Krielen of dwerghoenders Mogelijke afwijkingen. • http://www.kippenencyclopedie.nl/php/index .php?title=Categorie:Fouten • Een gezonde kip herkennen we aan een gezond verenkleed en een rode kam. Bovendien zijn de kippen dan ook levendig. Andere weblinks voor opzoeken info • http://stoopkeskippen.webs.com/ = leuke uitleg en foto’s over kippen. • http://www.kippenencyclopedie.nl/php/index .php?title=Hoofdpagina Alles over de verschillende rassen en nog veel meer. • http://www.vepymo.be/index.html • http://home.scarlet.be/compostmeesters/kip pen.htm = zelf een kippenhok bouwen. Enkele weblinks • http://www.jan-kiek.be/ = handelaar in Olen Enkele mogelijke bezoeken • Dema-Holsteins (Tongerlo) Oevelse Dreef 17 2260 Tongerlo (Westerlo) 014 54 49 32 • Van Gestel Stefaan, Eerselingenstraat 28, 2250 Olen, Telefoon: 014/22.56.49 of 014/55.61.96 Enkele filmfragmenten • http://www.youtube.com/watch?v=OeJ06sg5 MHI = kippentraining • http://www.youtube.com/watch?v=nI27Zwi9VU = kip doet hindernisparcours • http://www.youtube.com/watch?v=iswBy848L Dk = hoe neem ik een kip vast zonder ze pijn te doen. Vleeskip • http://www.youtube.com/watch?v=rLumtrG8ERs = hoe het beter kan met de vleeskip. • http://www.youtube.com/watch?v=ddqps9NR5Z A = hoe het niet moet met de vleeskip. • http://www.provant.be/ondernemen/land_en_tuinbouw/proefbedrijf_pluimve/documentat ie/ = zeer leuke en leerrijke film over kippen. Bronnen • Afb1: https://lh6.ggpht.com/tn_Y5aN8TcFTpTr9zrgIDQKhVoBRQNduxdZdgPQtu3NKg7zJFimXCHtkajxqZt45FuSL=s 114 • Afb2: https://lh4.ggpht.com/4isf0S9ibhlnkemEkvuRkEjdfj8gD6nOTmA7xjbt_KR2QipQfKmNMAzcSHwErWCXoqb6 =s85 • Afb3: https://lh6.ggpht.com/TamPv73ZQtF6dNEnMsDYZYaZWEcA5b64LH90nN9er2vGGmHh6kZVVEYtQIUaPXJu4 sw3Sg=s114
