De kip

De kip
Vooraleer je kiest voor kippen: denk
eerst na over alle voordelen en
nadelen
Voordelen van kippen
•
•
•
•
•
Kippen zijn goede afvalverwerkers;
zorg voor dieren versterkt je contact met de natuur;
kippen zijn levendige en vriendelijke dieren;
kippen zijn goedkoop in aankoop en verzorging;
kippen bezorgen je een groot deel van het jaar verse
eieren;
• kippen helpen een braakliggend stuk grond proper te
houden;
• kippenmest vermengd met tuinafval en verwerkt tot
compost is uitstekend geschikt voor je tuinplanten;
• kippen kenmerken mooie soorten, bv. Brakel, het Brabants
hoen en de Mechelse koekoek.
Opgelet voor…..
• De ren moet groot genoeg zijn, anders krijg je
geuroverlast. Beperk daarom het aantal kippen.
• Kies voor minstens 2 kippen, want ze houden van
gezelschap. Drie kippen is meestal ideaal voor
een gezin.
• Kippen vragen een degelijk binnenhok, waar ze
beschut zitten tegen wind en regen.
• Kippen zijn vogels en kunnen dus vliegen. Je moet
daarom ofwel regelmatig hun vleugels knippen of
een net over hun ren spannen.
Waarom we ook beter zelf kippen
houden
• http://www.youtube.com/watch?v=LGk62DN
DJ1w kippen in een legbatterij.
Voordelen van een haan
• Het is een prachtig dier met vaak zeer mooie
veren.
• Kweken kan, maar meestal niet zo goed met
de economisch gekweekte kip.
Nadelen van een haan
• Een haan bevordert het leggen van eieren door de
kippen niet.
• Het gekraai van een haan kan soms ergerlijk zijn voor
de buren.
• Een haan zal zijn kippen beschermen. De haan kan dus
agressief uit de hoek komen en naar je kuiten pikken.
• Een haan verbruikt eten, maar legt geen eieren.
• Een haan heeft minstens 4 kippen nodig, anders
worden de kippen teveel lastig gevallen door de haan.
• Meerdere hanen geeft zeker vechtpartijen in de
kippenren.
Wat eten kippen? Heb ik genoeg
keuken- en tuinafval voor de dieren?
• Schillen en bladeren van groenten en fruit;
• Oudbakken brood;
• Restjes van bereid plantaardig voedsel:
gestoofde groenten, gekookte aardappelen,
frietjes, rijst, deegwaren, resten van soep,
pitten van tomaten,
courgettes en meloenen...;
• Tuinafval: kort onkruid op de grond, lang
onkruid, pas gemaaid gras.
Wat eten kippen meestal niet?
• Groene aardappeldelen, uienschillen en
preibladeren, schillen van bananen,
beschimmeld fruit en brood, rauwe
aardappelschillen en kiwischillen, beenderen,
charcuterie, vette, pikante of zoute
etensresten, vlees en vis, kaasresten,
snoeihout en haagscheersel.
Wat als je op vakantie gaat?
• Met een automatische voederbak en een volle
drinkbak kunnen de kippen zonder probleem
een paar dagen alleen thuis blijven.
• Ga je voor langere tijd op vakantie, dan zal je
een buur moeten aanspreken om regelmatig
de dieren te voorzien van eten en drinken, de
eieren te rapen en een oogje in het zeil te
houden.
De keuze is gemaakt:
nu de voorbereiding
Opgepast voor jagers!!
• Vossen kunnen wel eens aan de haal gaan met
een kip. Daarom moet je de ren en het
kippenhok goed beveiligen.
• Ook andere dieren maken jacht op kippen:
marters, ratten en zelfs een egel gaat ’s nachts
wel eens aan de haal met een jonge kip!
• Heb je kuikens dan kan het gevaar ook vanuit
de lucht komen. Eksters en kraaien tonen geen
medelijden met lieve donzige kuikentjes.
De vos
De kippenren
Heb aandacht voor de kippenren!!
• De hoogte van de afsluiting is afhankelijk van het kippenras. Voor
zwaardere kippen (Mechelse koekoek) is een omheining van 1m 30
voldoende, voor lichtere rassen (Brakel, Brabantse hoen, ...) raden
wij een omheining van 1m80 aan. Alle draad is fijnmazig (3 à 4 cm).
• Zijn er in uw streek vossen ? Dan kunt u een afgeschuinde hoek van
30° boven de omheining plaatsen of een net spannen boven de
kippenren.
• Graaf de draad 50 cm diep in de grond en/of plaats tegels of
betonplaten van minimaal 40 cm breed aan de buitenrand van de
kippenren. Een vos zal altijd vlak tegen de omheining proberen te
graven en denkt er niet aan naast de verharding te beginnen.
• Een automatisch poortje dat het nachthok afsluit bij nacht is ook
een mogelijkheid.
Het kippenhok
Hoe groot moet het kippenhok zijn?
• Minimumafmeting = 1,3 m²/kip als ze nog een
buitenren hebben.
• Minimumafmeting = 3 m²/kip als ze geen buitenren
hebben.
• Voor dwerghoenders en krielen mag je deze getallen
delen door 2.
• Maak de uitloopopening van het hok bij voorkeur zo'n
twintig tot zestig centimeter boven de bodem.
Hiermee voorkom je tocht langs de grond in het
nachthok en voelen de kippen zich bovendien veiliger.
Uitloop-opening
Vervolg kippenhok
• Hoe groot de opening moet zijn, hangt af van de grootte van de
kippen die je gaat houden. Een gemiddelde breedte is ongeveer
dertig centimeter bij een hoogte van ongeveer veertig centimeter.
• Het is sowieso geen goed idee om de opening te laag te maken. De
kans is groot dat de dieren met hun rug steeds langs de bovenzijde
van de opening schuren, wat sterke slijtage geeft aan de veren op
die plaats.
• Met een schuifje dat je van buitenaf kan bedienen, kan je de
opening sluiten als alle kippen 's avonds in het nachthok zijn.
Dit heeft als voordeel dat er 's nachts geen ongedierte naar binnen
kan door de uitloopopening.
Bovendien voorkom je hiermee dat de hennen en de haan 's
morgens bij het eerste daglicht al naar buiten gaan en mogelijk
geluidsoverlast veroorzaken voor de buren.
Vervolg kippenhok
• De dieren moeten zowel van binnen naar buiten als
van buiten naar binnen kunnen gaan.
Maak hiervoor een 'trapje’: een goede kwaliteit houten
plank met dwars daarop om de tien centimeter een
klein houten latje.
• Zorg er voor dat er geen splinters of scherpe randen
aan zitten, waar de dieren hun poten aan kunnen
beschadigen. Veranker de trapjes goed, zodat ze niet
kunnen weg schuiven.
Enkele kippenhokken
Enkele kippenhokken
Enkele kippenhokken
De legnesten
• Het leggen van een ei duurt voor een kip gemiddeld
anderhalf tot twee uur per dag.
• De kippen hebben het liefst een donkere rustige plaats in
het binnenhok.
• Het legnest is best zoveel mogelijk gesloten behalve aan de
voorkant en bovenkant.
• Een legnest met een oppervlak van dertig bij dertig
centimeter en een hoogte van ongeveer veertig centimeter
voldoet voor een licht ras.
• Bij meerdere legnesten maken we ze best allemaal even
hoog, anders ontstaat er een strijd voor het beste legnest.
• De legnesten kunnen het best zo’n tien centimeter boven
de grond worden bevestigd.
Enkele legnesten
Enkele legnesten
Enkele legnesten
De aankoop van de kippen
• Legkippen koop je best in het voorjaar (wanneer
de temperatuur eerder zacht wordt).
• Als de kippen 18 tot 20 weken oud zijn leggen ze
ongeveer de eerste eieren.
• Als je de kippen bij een betrouwbare handelaar
koopt zijn ze ook ingeënt tegen de vogelpest.
• Informeer welk voeder de dieren kregen en geef
ze in het begin hetzelfde voedsel om daarna
langzaam over te schakelen op je eigen voeder.
• Let op met tuin- en keukenafval in het begin.
Wat gebeurt er hier?
?
De rui van kippen
• De rui (vervanging veren) gebeurt in de zomer
of de herfst. Dat vraagt zoveel energie dat de
kip dan geen eieren legt.
• Nadat de veren vernieuwd zijn duurt het
meestal nog enkele weken voor de kippen
opnieuw beginnen te leggen.
• Is het reeds laat in de herfst dan leggen kippen
na de rui soms de hele winter niet meer.
De pikorde
• Eén kip is de baas in het hok en mag naar alle
andere kippen pikken.
• De 2de in rang mag naar alle kippen pikken
behalve naar de eerste enz….
• Zolang de dieren voldoende plaats hebben om
rond te lopen, slapen, eieren te leggen, ... is er
voor de laagste in rang geen probleem.
• Als kippen teveel naar dezelfde kip pikken kan
deze kip sterven.
Een filmfragment over pikorde
• http://www.youtube.com/watch?v=jPQNutO7
UC8
Hoe ziekte voorkomen?
•
•
•
•
•
Zorg voor voldoende ventilatie in het kippenhok;
geef gezonde voeding;
bewaar het kippeneten in een afgesloten ton;
hou het hok en de ren proper;
zorg voor voldoende ruimte (stress =
verminderde weerstand);
• kijk na of de kippen zijn ingeënt tegen ziektes bij
aankoop.
Kortwieken voorkomt wegvliegen
• http://www.youtube.com/watch?v=SdYLprA_
QgQ
leewieken
Leewieken
• Wordt alleen gedaan bij zeer jonge kippen van
enkele dagen oud.
Hoe ratten en muizen zoveel mogelijk
vermijden?
• Legmeel of voeder zoveel mogelijk in het
kippenhok geven.
• Niet te veel keukenafval in de kippenren
gooien.
• Het kippenvoeder in een afsluitbaar vat of ton
bewaren.
Soorten kippen
ISA brown legkip
• Een industriegerichte kruising die in 1978
werd ontwikkeld voor de legbatterijen.
• Een rustige kip met lagere weerstand dan de
‘oude’ rassen (vatbaarder voor ziekten).
• Deze hennen leggen wel 250 lichtbruine
eieren (5 eieren per week per kip).
ISA Brown legkip
Brakelsoort
• Eerder schuchter.
• Erg actief en vereist daarom een eerder grote
ren.
• Goed legras met 180-200 middelgrote witte
eieren per jaar en voldoende vlees.
• De hen weegt tot 2,5 kg.
Brakel goud/zwart geband
Brakel zilver/wit geband
Brakel zilver/zwart geband
Brabantse hoen
• Een robuust ras waarbij de hennen een
kenmerkend kuifje hebben.
Brabants hoen
• De Brabantse hoen is meestal rustig en kan
handtam worden gemaakt.
• Het Brabants hoen kan in een kleinere ren
worden gehouden, maar kan goed vliegen.
Het ren wordt om die reden best overdekt
met een gaas of net.
• Goed legras met +/- 200 grote eieren per jaar.
• De hen weegt tot 2 kg.
Brabantse hoen blauwkwartel
Brabantse hoen zilverkwartel
Brabantse hoen zwart
Mechels hoen, kleurslag koekoek
• Mechels hoen is een echt vleesras en heeft
soms de neiging tot vervetten.
• Een normaal formaat ren is voldoende, dit ras
heeft niet de neiging te vliegen en vliegt niet
hoog op (1 m).
• Legt tot 150 witgele eieren per jaar.
• De hen weegt tot 3 kg.
Mechelse hoen kleurslag koekoek
‘Engelse kiekskes’
• Krielen of dwerghoenders is de officiële
benaming.
• Interessant voor mensen met een kleine tuin.
• Interessant voor mensen met jonge kinderen.
Krielen
of dwerghoenders
Krielen of dwerghoenders
Mogelijke afwijkingen.
• http://www.kippenencyclopedie.nl/php/index
.php?title=Categorie:Fouten
• Een gezonde kip herkennen we aan een
gezond verenkleed en een rode kam.
Bovendien zijn de kippen dan ook levendig.
Andere weblinks voor opzoeken info
• http://stoopkeskippen.webs.com/ = leuke
uitleg en foto’s over kippen.
• http://www.kippenencyclopedie.nl/php/index
.php?title=Hoofdpagina Alles over de
verschillende rassen en nog veel meer.
• http://www.vepymo.be/index.html
• http://home.scarlet.be/compostmeesters/kip
pen.htm = zelf een kippenhok bouwen.
Enkele weblinks
• http://www.jan-kiek.be/ = handelaar in Olen
Enkele mogelijke bezoeken
• Dema-Holsteins (Tongerlo) Oevelse Dreef 17
2260 Tongerlo (Westerlo) 014 54 49 32
• Van Gestel Stefaan, Eerselingenstraat 28,
2250 Olen, Telefoon: 014/22.56.49 of
014/55.61.96
Enkele filmfragmenten
• http://www.youtube.com/watch?v=OeJ06sg5
MHI = kippentraining
• http://www.youtube.com/watch?v=nI27Zwi9VU = kip doet hindernisparcours
• http://www.youtube.com/watch?v=iswBy848L
Dk = hoe neem ik een kip vast zonder ze pijn
te doen.
Vleeskip
• http://www.youtube.com/watch?v=rLumtrG8ERs
= hoe het beter kan met de vleeskip.
• http://www.youtube.com/watch?v=ddqps9NR5Z
A = hoe het niet moet met de vleeskip.
• http://www.provant.be/ondernemen/land_en_tuinbouw/proefbedrijf_pluimve/documentat
ie/ = zeer leuke en leerrijke film over kippen.
Bronnen
•
Afb1:
https://lh6.ggpht.com/tn_Y5aN8TcFTpTr9zrgIDQKhVoBRQNduxdZdgPQtu3NKg7zJFimXCHtkajxqZt45FuSL=s
114
•
Afb2:
https://lh4.ggpht.com/4isf0S9ibhlnkemEkvuRkEjdfj8gD6nOTmA7xjbt_KR2QipQfKmNMAzcSHwErWCXoqb6
=s85
•
Afb3:
https://lh6.ggpht.com/TamPv73ZQtF6dNEnMsDYZYaZWEcA5b64LH90nN9er2vGGmHh6kZVVEYtQIUaPXJu4
sw3Sg=s114