PPSS – Program for Product Service Systems FES aanvraag Creatieve Industrie – najaar 2009 De faculteiten Industrieel Ontwerpen van de 3 TU’s en de Design Academy Eindhoven ontwikkelen met het ministerie van OCW dit najaar een onderzoeksprogramma voor de Creatieve Industrie in Nederland, dat half december ingediend zal worden bij het Fonds Economische Structuurversterking (FES). Een kennisbasis voor de Creatieve Industrie Het PPSS gaat de ontwerpsector in de Creatieve Industrie een impuls geven voor het succesvol en efficiënt ontwikkelen van product/dienst combinaties (product service systems). Om deze te kunnen ontwikkelen, zullen er in de beoogde looptijd van 5 jaar nieuwe kennis, methoden en gereedschappen ontwikkeld en nieuwe researchfaciliteiten gerealiseerd worden voor de industrieel ontwerpers in de Nederlandse Creatieve Industrie. Dat wordt tegelijkertijd aangewend om innovatieve oplossingen te ontwikkelen voor maatschappelijke vraagstukken. Dit zal plaatsvinden in een multidisciplinaire samenwerking van industrie, ontwerpers, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen. Product Service Systems: als traditionele oplossingen niet meer volstaan Westerse bedrijven ondervinden dat het behouden van een concurrentievoordeel minder eenvoudig is dan vroeger. De wereldmarkt maakt dat productie overal ter wereld kan plaatsvinden en alleen vooruitstrevende technologie is niet meer voldoende om een onderscheid te maken. Veel sectoren zoeken naar het verhogen van de toegevoegde waarde door het verbinden van diensten aan producten. Diensten die door het immateriële karakter ook een antwoord bieden op duurzaamheidsvraagstukken als materiaal- en energiebesparing. Deze Product Service Systems geven bovendien een antwoord op de mondiger consument, die maatwerkoplossingen en persoonlijke gebruikservaringen verlangt. Ontwerpers kunnen vernieuwende oplossingen ontwikkelen…. Sectoren en bedrijven concentreren zich steeds meer op hun kerntaken, waardoor de waardeketen langer wordt en de onderlinge afhankelijkheid van partijen in die keten groter. Het zelfstandig ontwikkelen van oplossingen wordt moeilijker. Dit wordt versterkt door de toenemende complexiteit van producten en vraagstukken in de samenleving. Dat vraagt om een multidisciplinaire aanpak en kennis van creativiteit. Op dat domein zijn de Industrieel Ontwerpers expert; zij zijn als geen ander in staat integrerend te werken, zijn conceptueel en verbeeldend. Wetenschappelijk onderzoek over ontwerpen vergt een nieuwe aanpak Hoewel er kennis is over methoden voor effectief productontwerp, is er zeer weinig kennis beschikbaar over ontwerpmethoden die gehanteerd kunnen worden voor het ontwikkelen van succesvolle product service systems. Het ontwikkelen van dergelijke kennis vraagt om een vernieuwende aanpak van het wetenschappelijk onderzoek en zal de basis leggen voor het versterken van de ontwerpsector. PPSS onderzoekt experience, intelligence en business… Om de belofte die product service systems bieden te kunnen onderbouwen, gaat het programma onderzoek doen naar: • User experience: hoe dragen product service systems bij aan persoonlijke en sociale ervaringen, wat zijn de culturele en sociale dimensies en hoe kan de ontwerper deze gebruiken? • Intelligence: welke intelligentie is nodig om product service systems optimaal te kunnen ontwerpen, prototypen, testen en realiseren? • Business: wat maakt product service systems succesvol, welke businessmodellen liggen daaraan ten grondslag en hoe kan de ontwerper een bijdrage leveren aan het succes ervan? …om deze kennis toe te passen in maatschappelijke vraagstukken De in het onderzoeksprogramma ontwikkelde kennis wordt toegepast en direct in economische en maatschappelijke waarde omgezet door projecten op de maatschappelijk relevante terreinen van ‘care’ en ‘productivity’. In deze projecten wordt gezocht naar een evenwichtige samenstelling van deelnemende partijen, in de vorm van maatschappelijke organisaties, ontwerpers, industrie en kennisinstellingen. ….. maar slagen daar onvoldoende in. De Creatieve Industrie, met daarin de industrieel ontwerpers, is een jonge bedrijfstak, die zich in vele opzichten nog moet bewijzen. Bedrijfsvoering en toegevoegde waarde krijgen nog onvoldoende aandacht, de businessmodellen zijn nog weinig trefzeker. De sector is bovendien versnipperd, bestaat uit zowel een paar grotere bedrijven als een groot aantal kleine. Dat maakt dat deze industrie zich moeilijk toegang verschaft tot de kennisinfrastructuur, die hen kan helpen zakelijk succesvol te zijn en effectief vernieuwende oplossingen te ontwikkelen. Dit programma wordt ontwikkeld door een breed consortium van kennisinstellingen, onder leiding van prof. Cees de Bont, decaan van de faculteit Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft. De onderzoeksprojecten in de toepassingsgebieden ‘care’ en ‘productivity’ beogen een looptijd van 2 tot 4 jaar, in een combinatie van fundamenteel onderzoek (in hoofdzaak binnen en door de kennisinstellingen) en industrieel onderzoek binnen de deelnemende bedrijven. De daarbij behorende subsidiepercentages zullen variëren tussen 75% en 50% van de subsidiabele kosten. Een typische projectomvang zal in de orde van 1,5 tot 2,5 miljoen euro bedragen, voor een looptijd van 4 jaar. Projecten worden geformuleerd tijdens de opstelling van het PPSS programma in november 2009. Het programma beoogt geen tenderregeling. Interesse voor deelname aan projecten of inbrengen van relevante projecten binnen de hier geschetste scope kan tot uiterlijk 11 november plaatsvinden door contact op te nemen met uw relatie bij een van de deelnemende kennisinstellingen, of door contact op te nemen met Bart Ahsmann, [email protected] (015 2784468 / 06 14346504)