Notulen Netwerk Eeuwig Moes

Notulen Netwerk Eeuwige Moes
d.d 20 november 2008
Aanwezig: Gerard Bosgoed, Jan Haggers & John Arends (kasteeltuin Doorwerth) , Ton
Immerzeel & Jan Daalmeijer (Westlands Museum, Honselersdijk), Kees Huibrechts, Henk
Boers, Paul Schoenmakers, Taco IJzerman, Johannes Spieksma, Lou Simonse, Sierd Zijlstra,
Chris Kik, Obe Bootsma, Noor Bas, René Zanderink.
1
Wat voor netwerk activiteiten hebben afgelopen jaar plaatsgevonden?
Loek Hilgers / Floris van de Lande – Activiteiten 2008 Stichting Korensla /
Landgoed de Hoevens
Stichting Korensla
Loek Hilgers houdt een presentatie van de filosofie van hun agro-ecosysteem, even ten zuiden
van Tilburg, wat een nieuwe functie krijgt als reservaatakkers op het landgoed de Hoevens
(met veel akkeronkruiden) grenzend aan het natuurreservaat De Regte Heide, waar onder
andere Kempische Heideschapen lopen. Zij zijn op zoek naar oude landrassen (voornamelijk
granen die hierin passen) op de oude akkers van de abdij van Tongerlo, die sinds de
middeleeuwen ongewijzigd terug te zien zijn in het landschap. Ze krijgen hiervoor
(soorts)subsidie van de provincie Noord-Brabant; samenwerking met Brabants Landschap. Zij
constateren na 3 jaar terugkeer van oorspronkelijke zeldzame akkeronkruiden. Ze hebben de
granen besteld bij IPK Gatersleben in Duitsland waar je direct uit de databank zaden via
telebanking kunt bestellen. Ze verwerken hun granen tot ecovoer voor runderen en varkens en
voor Chaams Hoen en Kempisch Heideschaap. Afzet is geen probleem. Zo’n 20 soorten en
cultivars.
Franke van der Laan – Activiteiten Heemtuinvereniging De Heimanshof
en Meerboeren vereniging Haarlemmermeer
Helaas afwezig.
Hij had graag de opbrengst van de 2-jarigen uit 2007 willen tonen: platronde Amsterdamse ui,
pastinaak, oerbiet 4-5 kg, spruit en bloemkool.
Wie haalt de 10% teruggave van zaden in Hoofddorp/Aalsmeer op?
Sierd Zijlstra en Lau Simonse (CGN) – Ontwikkeling van de Oranje Lijst
Oranjelijst
Afgelopen jaar werden de eerste twee Oranjelijsten samengesteld, de oranje lijsten voor bonen
(vóór de zomer) en erwten (na de zomer), volgend jaar wellicht sla en kool.
De Oranjelijsten worden samengesteld op basis van: Oude zaadcatalogi (vanaf 1850),
Rassenlijsten (vanaf 1925), Literatuur, Huidige zaadleveranciers en Collecties Genenbanken.
Uitgangspunt voor de bonenlijst waren Nederlandse zaadcatalogi uit de periode 1852 tot 1945
en Nederlandse landrassen zoals beschreven door Nijdam en Zeven. Vervolgens is gekeken
welke rassen uit deze groslijst nu nog verkrijgbaar zijn bij huidige leveranciers van
tuinbouwzaden dan wel bij een van de wereldwijde genenbanken. Dit resulteerde in de Oranje
lijst. De geschiedenis van de rassenstudie wordt beschreven door Uilenberg en van
Steenbergen. De Oranjelijst is te bekijken via www.deoerakker.nl/oranjelijst.htm
Noor: Zijn de oude Sluis-zadenlijsten waarover wij spraken bij de bonen buiten ooit nog
doorgespeeld aan de heren Zijlstra en Simonse?
Ook voor de erwten is gekozen voor Nederlandse zaadcatalogi uit de periode 1852 tot 1945.
In tegenstelling met de Phaseolus boon, die pas na de ontdekking van de Amerika’s op het
Europese menu kwam, is de erwt een veel ouder Europees voedingsgewas. De ontwikkeling
van het Nederlands rassensortiment is in 1949 beschreven door Nijdam (Tien jaren P.S.G.
Wageningen: 23-37) . Hieruit blijkt dat aan het eind van de 19e eeuw de veredeling door
selectie is gestart. In 1954 en 1955 beschrijft De Haan (Euphytica 3: 188-194 en Euphytica 4:
67-75) hoe het Nederlandse rassensortiment door veredeling is geëvolueerd. Tenslotte
bespreken Davidse en coauteurs de rassenkeuze en rasverbetering bij de doperwt (1949,Tien
jaren P.S.G. Wageningen: 38-47).
In totaal 272 bonen (n=144) en erwten (n=138) rassen staan er nu vermeld.
Gebleken is dat de DNA-collectie (dus de collectie van Ruurd Walrecht) slechts voor 10-15%
uniek is.
Tevens is gebleken dat van de ruim 1000 bonenrassen die wereldwijd beschreven zijn (dus
inclusief die in Colombia) er nog maar 3% over is.
Van de meeste bonen zijn nu door Zijlstra/Simonse foto’s gemaakt zoals ze aan de struiken
hangen, de erwten zijn niet gedaan.
Inbreng René Zanderink: Hij heeft in de afgelopen jaar de meest opvallende bonen (dwz
uit de schil; ca. 60 verschillende rassen, uitsluitend Nederlandse) meegenomen naar de studio
van een professioneel fotograaf en daar gefotografeerd. Deze staan nog niet op internet, maar
kunnen daar tzt ook geplaatst worden.
Er wordt gewerkt aan een artikel dat komend jaar in Nieuwe Oogst of Landbouwkundig
Tijdschrift met instemming van alle partijen gepubliceerd kan worden.
Noor Bas (CGN) – EM bonenvermeerdering CGN en overzicht EM
vermeerderingen (wat is reeds gedaan en wat moet nog)
CGN gegevens
Aantal nummers Eeuwig Moes** collectie 278
Totaal “vermeerderd” 2007/2008
168
Aangevraagd door Netwerk
90
Vermeerderd door CGN
130
“Unieke” nummers nog te vermeerderen
75
“Urgente” nummers nog te vermeerderen
36
CGN vermeerdering 130 nummers
• 86 bonen
• 28 erwten
• 8 granen (aantal kk 0%)
• 3 kool
• 4 veldboon
• 1 asperge
Urgentie op dit moment de koolsoorten
Eerst alles op het veld zetten en dan kijken wat hoe vermeerderen. !!!! punt voor
voorjaarsbijeenkomst
ZADEN BESTELLEN BIJ HET CIAT DOE DIT VIA HET CGN (Noor Bas)
Coördinatie
CGN zal niet meer de taak op zich nemen als coordinator zaadbeheer, dus een persoon die
bijhoudt wie welke accessies heeft en hoeveel zaad er nog aanwezig is bij de verschillende
partners, hier moet iemand vanuit het netwerk voor worden aangesteld. Opslag van grote
hoeveelheden zaad is een taak van het netwerk. CGN beperkt zich hier tot het conserveren
van veiligheidsduplicaten.
Paul Schoenmakers meldt zich aan om in het kader van zijn afstudeerscriptie te komen met
een aanpak voor het zaadbeheer / teeltplan / vermeerderplan. Hij wil dit in de zomer 2009
afronden.
Algemene OPMERKING René Zanderink: de juiste Naamsaanduiding
** Beste mensen kunnen we er voor zorgen dat vanaf nu alleen nog over Eeuwig Moes
gesproken wordt en niet over Eeuwige Moes (ook op de site staat dit verkeerd)??
Aktie Sierd en Lau
 Het is nl. niet de moes maar het moes. Het is de appelmoes, maar het warmoes.
 Het is dan ook het eeuwige moes, maar eeuwig moes (zonder lidwoord, dan zonder e).
 De documentaire op tv is ook verkeerd getiteld.
 Wij heten Netwerk Eeuwig Moes, we hebben namelijk niets te maken met appelmoes.
In de middag wordt er gewerkt aan de kracht van de netwerkbenadering
Als netwerk Eeuwige Moes willen wij het onderwerp “Agro-biodiversiteit, Oog hebben en
krijgen voor ons levend cultureel erfgoed” op verschillende wijze een plek geven in deze zich
organiserende samenleving. Bij de netwerkbenadering draait het om het positioneren van
betrokkenheid rondom een gemeenschappelijke kern. Als eerste begin je met de analyse van
het netwerk rondom je initiatief;
Maak een ordening van alles wat betrokken is bij het initiatief en maak onderscheid in de
netwerkposities van betrokkenheid.
Bij deze analyse maak je onderscheidt tussen schakels, partners, leveranciers en gebruikers.
Initiatiefnemers nemen het initiatief, benoemen vertrekpunt en nodigen uit.
Schakels leggen relaties, maken verbindingen met andere netwerken, wijze de weg vanuit
bepaalde invalshoeken, zijn de ambassadeurs, sleutelfiguren, schakels in kennis en informatie.
Partners dragen het initiatief en doen er alles aan om het zichtbaar te maken, te realiseren en
zelf voorbeeld te zijn.
Leveranciers leveren een bijdrage aan het netwerk. Dat geldt voor iedere betrokkene en
daarnaast zijn er specialistische bijdragen.
Gebruikers gebruiken het netwerk dit geldt voor iedere betrokkenen. Daarnaast zijn er
specifieke gebruikers zoals klanten..
Met deze analyse ontstaat zicht op een dynamisch netwerk van betrokkenen. Posities van
betrokkenheid in het netwerk ordenen zich los van formele functies. Betrokkenen kunnen
meerdere posities innemen en van positie veranderen. Het is voortdurend in beweging. Ook
afhankelijk van het thema dat aan de orde is. ZIE TEKENING .
Wij hebben in groepen op basis van verschillende thema geoefend met de analyse van je eigen
netwerk. B.V. museum / winkel / tuinderij / tuin.
Binnen het netwerk Eeuwige Moes kunnen veel van elkaar leren over gebruik maken van de
kracht van het netwerk. Wordt vervolgd.
Volgende vergadering: woensdag 4 maart 2009, Historische Tuin Lent,
Hoe aan de slag
1
2
3
4
5
Benoem jouw initiatief met een enkel woord midden op een groot vel papier
Je kunt even brainstormen op appart papier om dat woord te vinden.
wie en wat zijn betrokken bij het initiatief (positief en negatief) plaats die in ruime
kring rondom op het papier
Tussen de kern (het woord) en alles wat betrokken is ontstaat ruimte om relaties te
leggen, verbindingen te maken, een bijdrage te realiseren of voorbeeld te zijn
Een aantal betrokkenen positioneert zich in deze tussenruimte en neemt voor korte of
langere tijd een positie in als schakel of als partner. Maak het compleet met naam
waarmee je contact hebt of kunt maken maar gebruik ook korte termen /woorden
waarin iets over inhoud wordt aangegeven
In de buitenste kring hebben alle betrokkenen de positie van gebruiker en leverancier
Zo geeft deze analyse zicht op de dynamiek van betrokkene , hun posities (kunnen meerdere
posities zijn.
WAT KUNNEN WIJ VAN ELKAAR HIERIN LEREN EN HOE SAMENWERKEN !!!!!