Waar- en onwaarheden rond Neospora bij het rund ONWAAR WAAR

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Waar- en onwaarheden rond Neospora bij het rund
Neosporose is één van de belangrijkste oorzaken van abortus bij rundvee. Uit onderzoek binnen het Abortusprotocol van het FAVV blijkt dat meer dan 7% van alle
verwerpingen met grote waarschijnlijkheid aan Neospora toe te schrijven is. In België is momenteel meer dan 60% van de bedrijven besmet met Neospora, terwijl meer
dan 10% van de dieren geïnfecteerd is. Bovendien vertoont meer dan 1/5 van de verwerpende runderen antistoffen tegen Neospora, wat op een aanwezige besmetting
wijst. In onderstaande tabel worden een aantal waarheden en onwaarheden rond Neospora kort uitgeklaard.
ONWAAR
WAAR
De hond is de belangrijkste besmettingsbron van Neospora
De belangrijkste besmettingsroute is van moeder op kalf
Een rund of kalf kan zich besmetten via opname van besmettelijke eitjes in
hondenuitwerpselen. De hond besmet zich door de nageboorte, een verworpen
vrucht, vruchtwater of rauw vlees van een besmet rund op te eten. 10 tot 14 dagen
later zal de hond gedurende 2 tot 3 weken via zijn uitwerpselen besmettelijke eitjes
uitscheiden. De belangrijkste besmetting voor Neospora gebeurt echter via
overdracht van moeder op kalf tijdens de dracht.
Ongeveer 80% van de kalveren geboren uit een besmette koe, is zelf ook besmet.
Deze besmetting gebeurt dus in de baarmoeder en wordt de verticale overdracht
genoemd. Daarom wordt aangeraden, indien bij een verwerping het moederdier
antistoffen vertoont tegen Neopsora, alle familieleden van dit rund te laten
analyseren op besmetting om zo een eventuele positieve familielijn(en) bloot te
leggen.
Een hond scheidt slechts éénmalig besmettelijke eitjes uit
Het heeft geen zin om mijn hond te laten testen op Neospora
Een hond kan meerdere malen uitscheiden, voornamelijk na herbesmetting. Echter, Op het moment van problemen (verwerpen) bij de runderen, zijn normaal geen
een hond die voor een tweede keer besmettelijke eitjes uitscheidt, zal dit in veel besmettelijke eitjes meer terug te vinden in de hondenuitwerpselen. De uitscheiding
mindere mate doen dan een hond die voor de eerste keer besmet is.
is dan immers al lang gestopt. Bovendien geeft bloedonderzoek van de hond bij
slechts een deel van de besmette honden een positieve uitslag. Ook honden zonder
antistoffen kunnen dus besmet zijn. Wanneer de hond positief tekent, wil dit enkel
zeggen dat hij in contact is geweest met Neospora. Men kan dan echter niet zeggen
of hij nog effectief eitjes uitscheidt.
Alle honden zijn gevaarlijk voor mijn weides en de omgeving
Een met Neospora besmet rund maakt grote kans op verwerpen
Vooral honden die nageboortes opeten zijn risicovol. Aangezien stadshonden zo Een besmet rund heeft 3 tot 7 keer meer kans op een verwerping ten opzichte van
goed als geen contact hebben met nageboortes, is het gevaar dan ook zeer een niet-besmet rund. Bij een oude besmetting is de kans 2 tot 3 maal verhoogd. Een
minimaal.
recente besmetting geeft tot 50% kans op een abortus.
ONWAAR
WAAR
Neospora kan niet buiten het rund overleven
BVD werkt Neospora in de hand
Besmettelijke Neospora-eitjes in de uitwerpselen van een hond kunnen verschillende Van Neospora is gekend dat het sterker tot uiting komt door een gedaalde
maanden overleven.
weerstand. Sommige ziektes, waarvan BVD de belangrijkste is, tasten het
afweersysteem van de koeien aan en kunnen op die manier Neospora triggeren. Ook
de langdurige aanwezigheid van schimmel in het voer, kan dit veroorzaken.
Een Neospora-besmet rund is volledig verloren voor de fokkerij
Neospora kan niet behandeld worden
Waardevolle positieve runderen kunnen nog gebruikt worden om embryo’s uit te Momenteel bestaat er geen behandeling voor Neospora. Dieren die voor de
spoelen. Bij het uitspoelen zijn de embryo’s immers nog niet besmet. Deze embryo’s geboorte besmet zijn, blijven dan ook levenslang besmet. Een dier dat zich echter na
dienen ingeplant te worden bij een rund uit een Neospora-negatieve familielijn.
de geboorte besmet, kan in sommige gevallen toch terug vrij van Neospora worden.
Een Neospora-besmette stier is een risico voor mijn bedrijf
Neospora is niet besmettelijk van rund op rund
Bij besmette stieren kan nu en dan genetisch materiaal van Neospora teruggevonden Besmetting met Neospora tussen runderen kon nog niet aangetoond worden. Enkel
worden in het sperma. Er zijn tot nu toe echter geen aanwijzingen dat een positieve de overdracht in de baarmoeder van moeder op kalf is gekend.
stier koeien kan besmetten via de dekking.
Als ik Neospora terugvind op mijn bedrijf, moet ik zo snel
mogelijk alle positieve dieren opruimen
In tegenstelling tot vele andere besmettelijke ziektes, is Neospora niet besmettelijk
van rund op rund. In de bestrijding is het vooral van belang dat men weet welke de
positieve familielijnen zijn. Op die manier kan via een gericht fokbeleid de
besmettingsgraad over de jaren heen sterk verminderd worden en dooft de
besmetting uit.
Neospora is besmettelijk voor de mens
Tot nu toe zijn er geen aanwijzingen dat de mens gevoelig is voor Neospora.
Neospora aanpakken is een noodzaak
Hoewel er bedrijven zijn waar – ondanks een hoge besmettingsgraad – geen
abnormaal abortuspercentage beschreven is, is het toch van groot belang dat er aan
actieve bestrijding wordt gedaan via een gerichte fokkerij. Bedrijven met een groot
aantal besmette koeien zijn immers tijdbommen waar, bij de geringste
weerstandsdaling, plots erge abortusproblemen kunnen optreden.
Neospora is aankoopvernietigend
Voor vrouwelijke runderen is het momenteel zo dat – wanneer binnen de 30 dagen
na aankoop kan aangetoond worden aan de hand van bloedonderzoek dat het dier
besmet is – het recht op aankoopvernietiging kan ingeroepen worden. Dit geldt
echter niet voor stieren.