Factsheet plantenstoffen in zijstromen paprikateelt

Factsheet plantenstoffen in zijstromen paprikateelt
De paprikaplant bevat waardevolle inhoudsstoffen. Ze zijn een prima groen alternatief voor synthetischchemische grondstoffen voor de farmaceutische, chemische, voedings- en diervoederindustrie.
Dit blijkt uit diverse studies naar de aanwezige inhoudsstoffen in zijstromen van de paprikateelt die het
Kenniscentrum Plantenstoffen liet uitvoeren. Ook zijn de functionaliteit en toepasbaarheid van de inhoudsstoffen beoordeeld. Het resultaat is vertaald naar het overzicht van mogelijke markttoepassing van de
stoffen in deze factsheet.
Farmacie, food en feed
Paprikavruchten bevatten diverse hoogwaardige plantenstoffen. Bekend voorbeeld is capsanthine in rode
paprika. De rode kleurstof wordt gebruikt in o.a. cosmetica en kippenvoer voor extra kleur van eidooiers.
Stoffen als luteïne en capsanthine kunnen als kleurstof de synthetisch chemische variant met een
E-nummer vervangen; vitamine E is als antioxidant van plantaardige olie en vetten een alternatief voor de
synthetisch chemische E306 tocoferolrijke extracten. Het aminozuur L-cysteïne kan als ‘verbeteraar’ van
de bakeigenschappen van meel in de plaats komen van de synthetisch chemische E920. Andere veel voorkomende stoffen in de paprika staan met hun toepassingsmogelijkheden in farmacie, voedingssupplementen en
veevoeder in onderstaande tabel.
Groep plantenstoffen
Functionaliteit
Carotenoïden (zoals luteïne en capsanthine)
Antioxidant, kleurstof, anti carcinogeen, anti bacterieel (veevoer)
Flavonoïden (zoals quercitine)
Antioxidant, immuniteit en weerstand versterkend (veevoer)
Vitamine C en E
Antioxidant, weerstand verhogend
Aminozuren (o.a. L-cysteïne)
Broodverbeteraar; brooddeeg minder plakkerig
Voedingsvezels
Goede darmfunctie, behoud van gezond gewicht
Plantenstoffen in paprikavruchten, hun functionaliteit en toepassingsmogelijkheden.
Vers paprikablad komt beschikbaar bij het toppen van de plant tijdens de teelt. Dit blad bevat waardevolle stoffen zoals pectines,
rubisco (ruw eiwit circa 25 % van de droge stof), luteïne, vitamine E (tocoferol), alkaloïden en flavonoïden.
Paprikaloof (stengels, blad en vruchten) komt aan het eind van de teelt beschikbaar. Dit is een grote zijstroom, bruikbaar als diervoeder. De voederwaarde (VEM) ligt op 645. Ter vergelijking: de VEM-waarde van snijmaiskuil ligt op ruim 900 en van bietenpulp op 1050.
Gewasbescherming
Het perssap van paprikaloof bevat onder meer alkaloïden. Uit laboratorium- en praktijkonderzoek blijkt o.a. dat geconcentreerd sap
effectief is als fungicide tegen diverse schimmelziekten in de tuinbouw.
Verpakking
Paprikastengels zijn veel meer verhout dan tomatenstengels. Er is meer energie voor nodig om er een goede pulp
van te maken. De pulp is bruikbaar in de productie van papier en karton en met name als vulmiddel.
Materialen
Paprikastengels kunnen worden verwerkt tot spaanplaat of boardmateriaal zoals MDF.
Beschikbaarheid
De paprikateelt in Nederland, op een areaal van ruim 1.300 ha, levert naast de productie van ruim 350 miljoen kg paprika’s een aanzienlijke zijstroom. De hierna volgende afbeeldingen geven aard, omvang en locaties van de totale biomassaproductie weer.
Areaal paprikateelt 2013 in ihn a hpa er Areaal paprikateelt 2013 per Areaal paprikateelt 2013 in ha per provincie provincie provincie Jaarlijkse biomassaproducme Jaarlijkse biomassaproducme Jaarlijkse biomassaproducme paprikateelmn ton paprikateelmn ton paprikateelmn ton 183 94 94 183 187 187 94 183 187 109 109 109 39.000 39.000 39.000 670 670 670 Overig Noord-­‐Holland (PV) Overig Noord-­‐Holland (PV) Overig Noord-­‐Holland (PV) Zuid-­‐Holland (PV) (PV) Zuid-­‐Holland (PV) Noord-­‐Brabant Noord-­‐Brabant (PV) Zuid-­‐Holland (PV) Noord-­‐Brabant (PV) Limburg (PV) Limburg (PV) Limburg (PV) 350.000 350.000 350.000 Klasse I vruchten Klasse I vruchten Zijstromen Zijstromen Klasse I vruchten Zijstromen Omvang zijstromen uit de paprikateelt in in ton/jaar Omvang zijstromen uit de paprikateelt ton/jaar Omvang zijstromen uit de paprikateelt in ton/jaar 4.000 4.000 4.000 35.000 35.000 35.000 Klasse III vIII ruchten en eun itval bij bsorteren en evn erpakken Klasse vruchten uitval ij sorteren verpakken Klasse III vruchten en uitval bij sorteren en verpakken Stengels en ebn lad aan het heet ind van de dteelt Stengels blad aan eind van e teelt Stengels en blad aan het eind van de teelt Niet nader gekwantificeerd is dis e dze ijstroom ‘blad’. Dit tijdens de dte eeltfase bij bhij et toppen van de dpe lant Niet nader gekwantificeerd zijstroom ‘blad’. Dkit omt komt tijdens teeltfase het toppen van plant Niet nader gekwantificeerd is de zijstroom ‘blad’. Dit komt tijdens de teeltfase bij het toppen van de plant vrij. M
omenteel w
orden a
lle z
ijstromen v
oornamelijk g
ecomposteerd o
f v
ergist. Z
e b
evatten e
chter n
og een vrij. M
omenteel w
orden a
lle z
ijstromen v
oornamelijk g
ecomposteerd o
f v
ergist. Z
e b
evatten e
chter n
og een worden alle
Niet nader gekwantificeerd is de zijstroom ‘blad’. Dit komt tijdens de teeltfase bij het toppen van de plant vrij. Momenteel
vrij. Momenteel worden alle zijstromen voornamelijk gecomposteerd of vergist. Ze bevatten echter nog een breed s
cala p
lantenstoffen d
ie i
nteressant k
unnen z
ijn v
oor d
iverse t
oepassingen i
n m
aterialen, f
armacie, breed s
cala p
lantenstoffen d
ie i
nteressant k
unnen z
ijn v
oor d
iverse t
oepassingen i
n m
aterialen, f
armacie, zijstromen voornamelijk
gecomposteerd
ofdvergist.
Ze bevatten
echter
breed
scala plantenstoffen
die interessant
breed scala plantenstoffen ie interessant kunnen zijn vnog
oor een
diverse toepassingen in materialen, farmacie, kunnen zijn
cosmetica, kleur-­‐, geur-­‐ en esn maakstoffen, gewasbescherming en epn apier. cosmetica, k
leur-­‐, g
eur-­‐ s
maakstoffen, g
ewasbescherming p
apier. voor diverse toepassingen
materialen,
cosmetica,
kleur-, geur- enen smaakstoffen,
gewasbescherming en papier.
cosmetica, kin
leur-­‐, geur-­‐ en farmacie,
smaakstoffen, gewasbescherming papier. Kenniscentrum Plantenstoffen Kenniscentrum Plantenstoffen Kenniscentrum Plantenstoffen Meer informatie is vis erkrijgbaar bij bhij et Kenniscentrum Plantenstoffen (via [email protected]). Het Meer informatie verkrijgbaar het Kenniscentrum Plantenstoffen (via [email protected]). Het Kenniscentrum
Meer Plantenstoffen
informatie is verkrijgbaar bij het Kenniscentrum Plantenstoffen (via [email protected]). Het centrum ontwikkelt kennis van markten en epn lanten voor de dce ommerciële toepassing van plantenextracten centrum ontwikkelt kennis van markten planten voor commerciële toepassing van plantenextracten Meer informatiecentrum is verkrijgbaar
bij het
Kenniscentrum
Plantenstoffen
([email protected]).
Hetvan centrum
ontwikkelt kennis van
ontwikkelt kennis van markten en planten voor e commerciële toepassing plantenextracten en en plantenstoffen in inn ieuwe markten van een economie gebaseerd op ogp roene grondstoffen. plantenstoffen nieuwe markten van een economie gebaseerd groene grondstoffen. en p
lantenstoffen i
n n
ieuwe m
arkten v
an e
en e
conomie g
ebaseerd o
p g
roene g
rondstoffen. markten en planten voor de commerciële toepassing van plantenextracten en plantenstoffen in nieuwe markten van een
Bronnen op groene grondstoffen.
economie Bronnen gebaseerd
Bronnen • • Secondary Metabolites of of Capsicum Species and Their Importance in in the Human Diet, Yuni Wahyuni Secondary Metabolites Capsicum Species and Their Importance the Human Diet, Yuni Wahyuni • Secondary Metabolites of Capsicum Species and Their Importance in the Human Diet, Yuni Wahyuni e.a., J. N
Prod. 2013, 76, 783−793 e.a., J. at. Nat. Prod. 2013, 76, 783−793 e.a., J. Nat. Prod. 2013, 76, 783−793 Bronnen• • Kasresiduen als agls rondstof voor paper WUR-­‐FBR. Rapport 1390, 2013 Kasresiduen grondstof voor paper WUR-­‐FBR. Rapport 1390, 2013 •
Kasresiduen als grondstof voor paper W
UR-­‐FBR. Rapport 1390, 2Diet,
013 Yuni Wahyuni e.a.,
• Secondary
of
Capsicum
Species
and
Their
Importance
in
the
Human
• •Metabolites
Kansen v
oor d
e v
alorisatie v
an b
iomassareststromen i
n d
e G
reenport Betuwse Bloem, WUR-­‐FBR, 2014 Kansen voor de valorisatie van biomassareststromen in de Greenport Betuwse Bloem, WUR-­‐FBR, 2014 •
Kansen v
oor d
e v
alorisatie v
an b
iomassareststromen i
n d
e G
reenport Betuwse Bloem, WUR-­‐FBR, 2014 J. Nat. Prod.
2013,
76,
783−793
• • Van kassenloof naar natuurlijke gewasbeschermingsmiddelen, TNO, Den Ouden, Koppert, 2013 Van kassenloof naar natuurlijke gewasbeschermingsmiddelen, TNO, Den Ouden, Koppert, 2013 • Van kassenloof naar natuurlijke gewasbeschermingsmiddelen, TNO, Den Ouden, Koppert, 2013 • Kasresiduen
als
grondstof
paper WUR-FBR.
Rapport
1390, 2013
• • Valorisatie van plantenstoffen in idn e dde iervoerdersector, Vahl en eHn emke, 2013 Valorisatie vvoor
an plantenstoffen diervoerdersector, Vahl Hemke, 2013 • Valorisatie van plantenstoffen in de diervoerdersector, Vahl en Hemke, 2013 • Valorisatie van reststromen van de paprikateelt in de natte feed-­‐food keten, Feed Innovation Services Valorisatie van reststromen van de paprikateelt in de natte feed-­‐food keten, Feed Innovation Services • Kansen •voor
de
valorisatie van biomassareststromen in de Greenport Betuwse Bloem, WUR-FBR, 2014
• Valorisatie van reststromen van de paprikateelt in de natte feed-­‐food keten, Feed Innovation Services BV, 2013 BV, 2013 • Van kassenloof
naar
gewasbeschermingsmiddelen, TNO, Den Ouden, Koppert, 2013
BV, 2natuurlijke
013 •
Raffinage Plantenreststromen, RoyalHasKoningDHV, 2014 •
Raffinage Plantenreststromen, RoyalHasKoningDHV, 2014 • Valorisatie van
plantenstoffen
in
de diervoerdersector,
Vahl en Hemke,
• Raffinage Plantenreststromen, RoyalHasKoningDHV, 22013
014 • • http://www.tuinbouw.nl/nieuws/variatie-­‐consumptie-­‐paprika-­‐groter-­‐dan-­‐kleurvoorkeur http://www.tuinbouw.nl/nieuws/variatie-­‐consumptie-­‐paprika-­‐groter-­‐dan-­‐kleurvoorkeur • Valorisatie van
van de paprikateelt in de natte feed-food keten, Feed Innovation Services BV, 2013
• reststromen
http://www.tuinbouw.nl/nieuws/variatie-­‐consumptie-­‐paprika-­‐groter-­‐dan-­‐kleurvoorkeur • • http://mens-­‐en-­‐gezondheid.infonu.nl/gezonde-­‐voeding/103362-­‐de-­‐geneeskracht-­‐van-­‐paprika.html http://mens-­‐en-­‐gezondheid.infonu.nl/gezonde-­‐voeding/103362-­‐de-­‐geneeskracht-­‐van-­‐paprika.html • http://mens-­‐en-­‐gezondheid.infonu.nl/gezonde-­‐voeding/103362-­‐de-­‐geneeskracht-­‐van-­‐paprika.html • Raffinage Plantenreststromen,
RoyalHasKoningDHV, 2014
• http://www.tuinbouw.nl/nieuws/variatie-consumptie-paprika-groter-dan-kleurvoorkeur
• http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/103362-de-geneeskracht-van-paprika.html