Vibrato

Vibrato
Wat is vibrato
• Regelmatige modulatie (verandering) van
de toonhoogte en luidheid
• Ongeveer 6 cycli per seconde
Toonhoogte van gezongen frase
Toonhoogte (Hz)
geluid
Mein
Vater,
Mein Vater und hörest du nicht
~6 cycli per seconde
Toonhoogte (Hz)
6 cycli
Mein
Vater,
Mein Vater und hörest du nicht
Toonhoogte (Hz)
Vibrato: regelmatige verandering in toonhoogte
Vibratofrequentie (rate) ~ 6 Hz
Vibratomodulatiediepte (extent) ~ 1 halve toon (50 cents)
Vorm: sinusoidaal
Regelmatigheid
Hoe ontstaat vibrato
• Autonoom mechanisme
– wel wat te beïnvloeden / onderdrukken
• Hogere aansturing naar allerlei spieren
– ademspieren
– strottehoofdspieren
– strotophanging
– articulatiespieren
Hoe ontstaat vibrato 2
• Bij ontspannen stemgeving ontstaat
vibrato meestal vanzelf
• Effect vooral als frequentie-vibrato
• Discussie over intensiteits-vibrato
– Als effect van frequentie-vibrato
– Ook zonder frequentie-vibrato te realiseren?
Frequentie-vibrato en intensiteits-vibrato
Zelfde fase
Tegenfase
Vraag!
• Wat gebeurt er als de harmonische over
een formant piek heenloopt gedurende
vibrato?
Bestaat pure intensiteits-vibrato?
• Voor pure intensiteits-vibrato geen
mechanisme denkbaar (zonder frequentievibrato)
Vraag!
• Wat gebeurt er akoestisch als gevolg van
vibrato van spieren van het strottehoofd,
zodat de hele larynx op en neer vibreert?
Verschillen in vibratostijl
F0
golfvorm
F0
golfvorm
Van strak naar vibrato. Trill: opgebouwd vanuit
Trillo: Speciale stijl,
steeds snellere overgang
zelfde toon, stapsgewijs
tussen twee tonen; leidt
uitgebouwd
tot extreme modulatiediepte
Vibratofrequentie neemt af met de leeftijd
Kleine vormverschillen
Maar het is de vraag hoe groot
interindividuele verschillen zijn,
t.o.v. de verschillen ten
gevolge van stemklassificatie
Waar zijn de tonen van het muziekschrift?
Toonhoogte (Hz)
muziek
Mein
Vater,
Mein Vater und hörest du nicht
Waarneming van vibrato: gemiddelde frequentie
Vibrato en coloratuur
(zeer korte toonduur)
• Lees artikel van Sundberg