HAMSTRING BLESSURE in relatie tot SCHEDEL trauma’s en KAAK-GEBITS klachten “De oorzaak van een blessures ligt niet altijd op de plek waar je de pijn of andere klachten ervaart”. Het onderstaande verhaal heeft voornamelijk betrekking op de voetbalsport, maar in principe geldt het voor elke (top)sporter. Er komen de laatste tijd steeds meer verhalen naar buiten over voetballers, die op aanraden van de medische staf of van derden een tandarts bezoeken om te laten onderzoeken of hun gebit een relatie zou kunnen hebben met een steeds terugkerende blessure. Veelal gaat het in dit geval om de zogenaamde hamstring blessure waarbij sprake is van een gecompliceerde spierblessure.Het zijn dan ook de bekende namen uit de voetbalwereld die veelal baat hebben gehad bij dit tandheelkundig onderzoek c.q behandeling zoals Clarence Seedorf, Franck Ribéry en Robin van Persie. Bij deze voetballers werden voornamelijk de verstandskiezen als oorzakelijke factoren gezien die een “directe” relatie zouden hebben met de hamstring blessure. Ook contactletsels aan het hoofd kunnen direct en indirect een invloed hebben op je belastbaarheid. Een sprekend voorbeeld in deze is Memphis Depay van PSV , na een “contactletsel tegen het hoofd” kreeg hij klachten aan zijn hamstring. Over de relaties tussen kaak-en-gebitsproblemen in relatie tot chronische blessures (in dit geval de hamstring blessure) hoort men in de andere takken van sport nauwelijks iets. Vanuit mijn ervaring als osteopaat kan ik met zekerheid zeggen dat deze relatie wel degelijk bestaat en dat op dit vlak osteopathie en/of tandheelkunde een grote meerwaarde kan hebben om het verband tussen blessures en de oorzakelijke factoren te herleiden. Uiteindelijk komt het erop neer hoe je als medisch begeleidingsteam naar een (chronische) blessure wilt kijken. Een andere vraag die ik mij zou stellen is of men vanuit het huidige begeleidingsteam wel competent is om het gebit op een speciale manier te onderzoeken. Ik ben als osteopaat reeds 20 jaar in Amsterdam actief binnen twee multidisciplinaire praktijken en heb daar menig sporter begeleid. Vanuit de osteopathie wordt er onder andere gekeken naar de relationele anatomie met betrekking tot de huidige en de vroeger doorgemaakte trauma’s. Hierbij beoordeel je de beweeglijkheid van drie van elkaar afhankelijke systemen: het bewegingsapparaat, de organen en de schedel-kaak relatie. De hierboven genoemde trauma’s kunnen voortkomen uit eerder opgelopen blessures zoals een verzwikking of een contact trauma waarbij twee hoofden tijdens een kopduel tegen elkaar komen of operaties vanuit het verleden. Uiteindelijk hebben dit soort trauma’s niet alleen maar een negatief effect op de plaats alwaar het trauma zich voordeed. Die elleboogstoot tegen het gezicht heeft een directe impact op de functie van je kaak, nek regio en uiteindelijk op de rest van het lichaam. Normaal gesproken kan het menselijk lichaam veel fysieke belasting adapteren. pag. 1 Hierbij moeten de verschillende systemen (spieren, gewrichten en banden) echter wel perfect kunnen samenwerken. Je kunt het zien als een soort radarsysteem. Zolang elk radertje normaal functioneert zal er weinig aan de hand zijn. Echter op het moment dat er ergens in de bewegingsketen iets mis gaat zal de voetballer moeten functioneren binnen een compensatie systeem waardoor er een disbalans ontstaat in zijn belastbaarheid. Die systemen, die dan fysiek het meest worden belast kunnen dan aanleiding zijn voor optredende blessures. Zoals in het bovenstaande voorbeeld de alom bekende hamstring blessure. Hierbij moet ik nogmaals ten overvloede aantekenen dat de primaire oorzaak voor het ontstaan van deze hamstring blessure zich op een andere plek heeft gemanifesteerd dan daar waar je de klachten als sporter ervaart. Vandaar ook dat je het gehele menselijk lichaam zult moeten onderzoeken op zijn relationele anatomie en de daarbij behorende spierketens, die van belang zijn voor een goed uitgebalanceerd bewegingspatroon. Hierbij beoordeel ik ook de beweeglijkheid van de kaak (kaakgewrichten) en beoordeel ik de occlusie (contact van de tanden en kiezen tijdens het sluiten van de mond). In de praktijk geef ik vaak ter verduidelijking aan dat de vorm van de kaak “identiek” is met de vorm van het bekken. Ofwel een verstoring van de kaak of occlusie heeft middels de spierkettingen een directe relatie met het bekken (visa versa). Op deze manier worden de krachten die er op ons lichaam inwerken op een totaal andere manier verwerkt. Op het moment dat de voetballer zich weinig belast, gaat het deels nog goed, maar bij zwaardere inspanningen kunnen zodoende bepaalde spiergroepen of gewrichten totaal anders belast worden (overbelasting), waardoor er uiteindelijk blessures ontstaan. Zelfs een verkeerde positie van een verstandskies in de kaak of een niet waarneembare “ontsteking” van een tandwortel kan uiteindelijke de oorzaak zijn van een blessure elders in het lichaam. Voor de osteopaat is het belangrijk om eerst alle oude blessures in kaart te brengen en dan manueel te onderzoeken in hoeverre deze blessures nog een rol mee zouden kunnen spelen in de huidige blessures van de voetballer (disbalans).Ten tweede beoordeel je als osteopaat manueel de functie van het kaakgewricht en de occlusie c.q. tand-en-kies positie ten opzichte van de andere gebitselementen. Vervolgens ga je met het begeleidingsteam de gevonden onderzoek gegevens bespreken zodat je een gericht behandelplan kunt voorschrijven met het uiteindelijk doel dat de betreffende voetballer minder blessure gevoelig is en dat ook kan blijven. Bij verdenking op onderliggende gebitsproblemen die mede aanleiding zouden kunnen zijn tot deze blessures zou er een tandarts geconsulteerd kunnen worden. Wij zijn voorstander van een screening volgens een tandheelkundig protocol van iedere voetballer. Vanuit deze optiek zou het een waardevol instrument zijn om zeker bij terugkerende blessures een osteopaat te consulteren die deze bovenstaande relatie kan checken en kan behandelen. Het zou nog vooruitstrevender zijn om een osteopaat toe te voegen aan het medische begeleidingsteam om zodoende een completer beeld te vormen in hoeverre oude blessures (ondanks dat de speler daar geen last van heeft) toch een bepalende factor kan zijn voor toekomstige blessures die in de loop van het seizoen zouden kunnen optreden. Een paar clubs binnen de eredivisie zoals FC Twente en PSV maken reeds gebruik van een osteopaat. pag. 2 Ik ben gezien mijn jarenlange ervaring ervan overtuigd dat zowel een osteopatisch als tandheelkundig onderzoek een vast onderdeel zou moeten worden van een medische keuring. Het is een extra investering voor clubs maar het betaalt zich uiteindelijk terug door de grotere inzetbaarheid van de betreffende voetballers. Uit de ervaring van de tandartsen binnen ons team van Sportcoach4all blijkt dat een tandheelkundige check binnen de (top)sport zeer waardevol is. Vanuit Nederland zijn wij vanuit onze tandheelkunde opvoeding gewend aan de tweejaarlijkse controles en een extra behandeling van een mondhygiëniste. Door de multiculturele samenstelling van de teams hebben we de laatste jaren ook te maken met voetbalspelers die vanuit de tandheelkundige zorg een heel andere “opvoeding” hebben gehad. Tijdens de tranfers van voetballers wordt er veelal vanuit het sport medisch onderzoek niet gekeken naar de staat van het gebit. Er zal volgens een bepaald tandheelkundig protocol gewerkt moeten worden om uit te sluiten of een voetballer op het niveau waarop hij speelt geen risico factor is voor blessures, die zouden kunnen optreden bij het uitoefenen van zijn sport. De tekeningen komen uit het boek “Anatomy Trains” met subtitel Myofascial Meridians for Manual and Movement Therapist” van Thomas W.Meyers. De hamstrings (nr. 6 op de tekening) zijn de spieren die aan de achterzijde van het bekken zitten en die zich naar beneden toe aanhechten aan de achterzijde van de knie. Ze hebben een functie over het bekken en over de knie. De blauwe lijnen zijn de wederzijds beïnvloedbare systemen. Een trauma aan hoofd en kaak heeft direct een gevolg voor de “spierketting” met de bijbehorende gewrichten van de wervelkolom, bekken, knieën richting de voeten. Een trauma aan de voeten en knieën heeft in omgekeerde volgorde weer een effect op de wervelkolom, hoofd en kaak regio. Uiteindelijk is het zaak om al die systemen eerst te onderzoeken en weer in balans te krijgen zodat de kans op blessures zo minimaal mogelijk is. pag. 3 Wij zijn als Sportcoach4all in de gelukkig omstandigheid dat wij binnen ons team van professionele begeleiders gebruik kunnen maken van tandartsen, manueel en fysiotherapeuten, een diëtiste en een mental coach (mindfullness en sportpsycholoog) die reeds jarenlange ervaringen hebben binnen de topsport. In eerste instantie werken wij samen met het begeleidingsteam van de betreffende club waar wij voor worden geconsulteerd. Afhankelijk van de aard van het probleem zijn binnen ons team andere disciplines inzetbaar. Wij hopen dat Sportcoach4all met dit artikel een aanzet geeft tot een andere kijk op (chronische) blessures. Met sportieve groet Ton van Loosbroek Osteopaat and co-owner & Jeroen ter Steege Co-owner Postbus 6341 2001 HH Haarlem Tel.: +31-649873567 www.sportcoach4all.nl [email protected] pag. 4