Eerste hulp bij een steek Bestrijdingsmiddel van de brandweer ›› Algemeen ›› Identificatie & werking symptomen: rode, jeukende, pijnlijke zwelling op de Permas-D (actieve stof: Permethrin 25/75, 0.75%) is plaats van de steek. een witbeige stuifpoeder voor plaatselijke toepassing ter actie: steekplaats afkoelen (ijskompres), niet wrijven of bestrijding van kruipende insecten en wespennesten in krabben, eventueel pijnstillende zalf aanbrengen. woon-, werk- en verblijfplaatsen. bijensteek: zo snel mogelijk de angel verwijderen door Het nest is ongeveer 24 u na behandeling uitgeroeid. Het een wegschrapende beweging met de vingernagel of verdelgingsmiddel blijft 3 à 4 maanden werkzaam. met een pincet (gifzakje niet platknijpen!). De uitvliegopening (of indien mogelijk het nest) wordt be- ›› Allergische reactie stoven met het verdelgingsmiddel en de wespen brengen symptomen: grote zwelling (+10cm), jeuk, netelroos, acute het poeder op lijf en poten binnen in het nest waardoor de niesbuien, neusloop, braken, diarree, duizeligheid,… larven, wespen en uiteindelijk ook de koningin sterven. actie: zwelling afkoelen, anti-allergisch geneesmiddel ›› Gevaren innemen, arts verwittigen bij aanhoudende zwelling - het poeder is zeer giftig voor in het water levende organismen (+24u), bij symptomen op afstand (= elders dan het - giftig voor bijen steekgebied) of bij gekende overgevoeligheid. - schadelijk bij opname door de mond Wilt u het nest laten vernietigen, bel dan de brandweer op ›› Anafylactische shock - niet giftig voor mensen en warmbloedige dieren het nummer 09 268 88 48. definitie: zeer onvoorspelbare levensbedreigende situatie ›› Eerste hulp Als het kan, komen we nog dezelfde dag, maar in drukke veroorzaakt als gevolg van een overgevoeligheidsreactie - bij contact met de mond: mond spoelen en arts raadplegen wespenzomers kan het soms een paar dagen duren. Voor van het lichaam. - bij contact met de huid: spoelen een wespenverdelging krijgt u nadien een factuur van €40 symptomen: angst, verwardheid, zweten, braakneigin- - bij contact met de ogen: overvloedig spoelen en arts per nest (’s avonds €50 en in het weekend €80). Wanneer gen, bewustzijnsdaling, snelle en oppervlakkige adem- raadplegen uw melding gebeurde op een weekdag en het is wegens haling, snelle en dikwijls moeilijk voelbare hartslag, soms In geval van twijfel, bel het antigifcentrum: 070 245 245. de vele aanvragen of andere interventies onmogelijk om gevolgd door een ademhalings- en hartstilstand. actie: zo snel mogelijk de hulpdiensten (ziekenwagen en MUG) verwittigen op het nummer 112, slachtoffer neerleggen, benen omhoog, vitale functies (bewustzijn, ademhaling, hartslag) controleren, eventueel adrenaline (Epipen) toedienen, indien nodig starten met reanimatie (beademing en hartmassage). Ov erw eeg alt ijd om een ar ts n te raad ple gen of de hu lpdien ste te ver wi ttigen bij een ste ek in lho lte, de halss tre ek of mo nd– en kee eg want de zw ell ing zou de luc htw kunn en afslui ten! Wespen ? Zeg niet te snel “weg ermee!” Een wespennest in uw tuin of vlakbij uw huis kan vervelend zijn, vooral met kleine kinderen in de buurt. op een weekdag te komen, dan zal men u het laagste tarief aanrekenen. Het verdelgen van een wespennest is maar een kleine interventie. Toch krijgt u er soms 6 brandweermannen Voor meer informatie: Brandweerzone Centrum: Roggestraat 70, 9000 Gent tel. 09 268 88 48 - www.brandweerzonecentrum.be [email protected] Informatiecentrum voor Bijenteelt Krijgslaan 281, 9000 Gent - tel. 09 264 49 27 www.honeybee.be [email protected] voor over de vloer. En dat is logisch, want zij kunnen op elk moment worden weggeroepen voor een brand of een ander noodgeval en dan is er geen seconde te verliezen. Het team blijft dus altijd samen. Het aantal brandweermannen heeft overigens geen invloed op de kostprijs. In deze informatiefolder geven we u een paar TIPS om het onderscheid te maken tussen bijen en wespen. U krijgt ook een woordje uitleg bij het nut van deze diertjes en een paar tips om steken te voorkomen en te verzorgen. We wensen u een mooie zomer! Honingbijen, hommels, wespen, solitaire bijen en zweefvliegen zijn verwant maar zeer verschillend! ›› Honingbij ›› Solitaire bij bijvoorbeeld op enkele uren tijd duizenden muggen doen - slank gebouwd - licht behaard - - vaak zeer klein en de soorten zijn verdwijnen. Misschien is de keuze dan snel gemaakt? bruin/zwart - meestal in nabijheid moeilijk te onderscheiden - zeer van het nest of van bloemen - verschillend, zowel qua uiterlijk vermijdt mensen - is niet agressief, als qua levenswijze (bootst andere maar zal wel steken bij bedreiging soorten na uit zelfbescherming) Om zo min mogelijk insecten aan te trekken en de kans (verdedigt nestingang) - kan slechts - leeft alleen, maakt individueel nest - vermijdt mensen - op een prik te verminderen, hebben we nog enkele tips: éénmaal steken, verliest de angel meestal in nabijheid van bloemen - steekt zelden en de (met weerhaakjes) en sterft - een angel is vaak te klein om de huid te doorprikken. nest is meerdere jaren in gebruik, maar is zelden te zien in het wild (enkel in bijenkasten). ...som s een s ver velend - Draag geen felgekleurde of zwarte kledij. Wit, groen en lichtbruin zijn het minst aantrekkelijk voor insecten. ›› Zweefvlieg - Vermijd sterk geurende producten en parfum. - relatief klein en de soorten zijn - Maak geen grote, bruuske en zwaaiende bewegingen moeilijk te onderscheiden - zeer bij het naderen van een insect. ›› Hommel verschillend qua uiterlijk (bootsen - ‘Schiet’ insecten met de vinger van uw lichaam. - fors gebouwd (mollig) - sterk andere soorten, die wel kunnen - Blijf weg van de nestingangen. behaard - zwart met gele, oranje of steken, na uit zelfbescherming) - - Let extra op in de buurt van afgevallen fruit, vuilnis- witte banden - meestal in nabijheid heeft geen angel en kan dus niet steken - heel wendbaar, van het nest, bloemen of struiken kan perfect stil hangen (’zweven’) - meestal in nabijheid - vliegt traag - vermijdt mensen en van bloemen of in tuinbouwkassen. is niet agressief, steekt zelden - het nest is slechts één seizoen in gebruik - sterft uit tegen de winter. ›› Altijd nuttig... De honingbij is de belangrijkste schakel in het bestui- ›› Wesp vingsproces, dat verantwoordelijk is voor 30 % van al het - slank gebouwd (‘wespentaille’) - menselijk voedsel. Ze wordt ingezet voor de bestuiving weinig of niet behaard - geel/zwart van cultuurgewassen, wat zorgt voor een natuurlijke - meestal in nabijheid van het nest, kwaliteits- en kwantiteitsverhoging van ons voedsel. fruitbomen, etenswaren, vuilnisbak- De door bijbestuiving ontwikkelde vruchten en zaden ken,… - vliegt agressiever, verde- dienen als voedsel voor andere dieren. De honingbij levert digt de nestingang, kan spontaan ons bovendien honing en koninginnengelei (voedings- en steken (tot 10 maal) - nest slechts geneesmiddel), bijenwas (voor industriële en artistieke 1 seizoen in gebruik - sterft uit toepassingen: kaarsen, boenwas, cosmetica,…), bijengif tegen de winter. (geneesmiddelenindustrie), propolis (voedings- en geneesmiddelenindustrie). tuur. We spe n zijn erg nu ttig in de na Neem daar om enkel con tac t op spe nme t de brand we er indien het we mt. nes t een we rke lijk gev aar vor Ook hommels en solitaire bijen zijn een belangrijke schakel in het bestuivingsproces en zij zorgen mee voor het behoud van het natuurlijk evenwicht. En zeker de wesp is nuttig voor het ‘opkuisen’ van de natuur. Het is een heel belangrijke natuurlijke insectenbestrijder: de wespen van één enkel nest kunnen bakken, etenswaren en zoete drankjes. - Dood geen wesp, bij of hommel in de buurt van een nest, want bij bedreiging wordt er een geur verspreid die soortgenoten aantrekt en aanzet tot steken. - Wees extra oplettend als u allergisch bent. Bijennesten worden niet door de brandweer vernietigd. Voor het ophalen van een zwerm honingbijen neemt u het best contact op met een imker of met de Koninklijke Vlaamse Imkersbond (www.konvib.be). Vla k na de tus sen kom st van de brand we er blijft u het bes t uit de buurt van het nes t, want er zijn dan tijdelijk me er we spe n te zie n en . bov endien zijn ze agres sie ver