Meerjarenbeleidsplan 2016 - 2018 Meerjaren beleidsplan 2016-2018 1. House of Hope House of Hope is een professionele vrijwilligersorganisatie die zich sinds 2004 inzet voor leefbaarheid van enkele achterstandswijken op Rotterdam-Zuid. Na een periode van succesvol pionieren is de organisatie in een fase gekomen van stabiliseren en het benutten van kansen om het werk waar mogelijk verder uit te bouwen. In een tijd waarin de overheid zich meer en meer heeft terug getrokken, staat House of Hope klaar om met betrokken vrijwilligers en gezonde concepten de handen uit de mouwen te steken. We werken binnen het kader van de WMO en blijven vorm geven aan haar twee hoofddoelstellingen: persoonlijke steun in de groei naar zelfredzaamheid en met wijkbewoners werken aan toenemende sociale binding. Welzijnswerk is stevig aan het veranderen. Minder aanbodgericht en meer vraaggericht. Van garagehouder naar wegenwacht. Met zaken als outreachend werk, versterken van eigen kracht en van eigen netwerken, zijn we al jaren bezig. Tegelijk zien we ook gevaren, bijvoorbeeld waar de politiek zich rijk rekent met deze nieuwe werkstijl. Outreachend werk kan er ook toe leiden dat we veel meer problematiek gaan vinden dan we voorheen zagen. En daar zal dan ook iets mee moeten gebeuren. House of Hope kan met haar locaties in de wijken Tarwewijk, Katendrecht en Beverwaard de rol vervullen van een laagdrempelige voorliggende voorziening die aanvullend is op het bestaande Welzijnsaanbod. Wij bereiken doelgroepen (o.a. taalbarrière, zorgmijders) waarvoor de Vraagwijzer als toegang tot Welzijn een te hoge drempel heeft. Door een sterke wijkpresentie in combinatie met een breed aanbod aan ondersteunende en ontmoetingsactiviteiten weet House of Hope moeilijk bereikbare groepen aan zich te binden en te motiveren om te werken aan zelfredzaamheid en participatie. Deze hulp wordt vanuit de opgebouwde vertrouwensrelatie in eerste instantie bij House of Hope ‘in huis’ georganiseerd. Zodra dit mogelijk en gewenst is, zorgt House of Hope voor een warme overdracht naar het reguliere zorg- en welzijnsaanbod. Naast betaalde professionals werkt House of Hope voor ongeveer twee derde deel met vrijwilligers. Deze vrijwilligers bestaan uit buurtbewoners en veelal kerkelijke vrijwilligers. Dat geeft een aparte dynamiek aan de organisatie. De buurtbewoners brengen allerlei up-to-date informatie in over de wijk waar ze wonen. Samen met vrijwilligers die niet in de wijk wonen, worden betekenisvolle netwerken gebouwd en kan in behoeften worden voorzien. Verder blijkt het goed mogelijk om mensen uit de kerken maatschappelijk actief te maken, want honderden vrijwilligers hebben de afgelopen jaren dienst gedaan op onze locaties. House of Hope ziet hier nog groeikansen en wil de komende drie jaar haar locaties in Rotterdam verder uitbouwen. Als de mogelijkheid zich voor doet wordt een vierde locatie op Zuid niet op voorhand uitgesloten. 2. Missie en doelstelling House of Hope wil de leefbaarheid vergroten in wijken waar de scores van de wijkprofielen, bestaande uit fysieke index, veiligheidsindex en sociale index onder het gemiddelde liggen. Dat is de grote missie waar we voor staan en we doen dat samen met vele andere maatschappelijke partners. De doelstelling die we nastreven om de leefbaarheid in de wijken te vergroten luidt als volgt: “House of Hope wil in de wijken waar ze actief is in toenemende mate zelfredzaam1 en participerend2 burgerschap bevorderen en dat vooral voor wijkbewoners die de reguliere dienstverlening en voorzieningen onvoldoende weten te vinden. 1 Met ‘zelfredzaamheid bevorderen’ bedoelen we dat mensen voor de domeinen waaraan House of Hope werkt ten minste tot trede 3 stijgen op de zelfredzaamheidsmatrix. 2 Met ‘participerend burgerschap bevorderen’ bedoelen we dat mensen voor de domeinen ‘maatschappelijke participatie’, ‘sociaal netwerk’ en ‘dagbesteding’ ten minste tot trede 3 stijgen op de zelfredzaamheidsmatrix. Stichting House of Hope Pagina 1 Meerjarenbeleidsplan 2016 - 2018 3. Herstel van het gewone leven De manier waarop House of Hope de afgelopen jaren heeft gewerkt is in zekere zin niet innovatief of opzienbarend te noemen. Veel van het succes van House of Hope is terug te voeren op de relatiegerichte benadering die House of Hope vanaf het eerste begin al hoog in het vaandel heeft staan: Weg van de individualisering en terug naar persoonlijke aandacht en betrokkenheid: respect, family en hope; De leefwereld van mensen centraal, en niet de systeemwereld van organisaties en vormen van verantwoording; Geen professionele afstand, maar ruimte voor nabijheid; Niet hulpverlener tegenover hulpvrager, maar een mens tegenover een mens. Of nog beter een mens naast een mens. In deze setting vormen vertrouwen en respect de basis en ontstaat er een voedingsbodem voor community en een familiaire sfeer. Een atmosfeer waarin mensen elkaar als vanzelfsprekend gaan helpen en elkaar ook durven aan te spreken op minder plezierig gedrag. De verbindingen die we binnen House of Hope zien ontstaan, laten weer iets zien van de tijd van vroeger. De tijd waarin familie en buren het eerste netwerk waren waar je een beroep op kon doen. Herstel van het gewone leven! Zodat het gewone leven weer herstel kan geven bij anderen! 4. Resultaten Onze doelstelling bevat drie elementen (zelfredzaamheid, participatie en groei) en ze is bereikt zodra we drie resultaten neergezet hebben (mits externe invloeden dit niet doorkruisen). De volgende resultaten willen we dus in de komende drie jaar gerealiseerd zien: 4.1 Zelfredzaamheid Op dit onderdeel van onze doelstelling willen het volgende resultaat bereiken: Wijkbewoners, vooral diegenen die de reguliere dienstverlening en voorzieningen onvoldoende weten te vinden, kunnen beter in hun basisbehoeften voorzien, met een verhoogd persoonlijk welzijn en een groei in zelfwaarde. Bij het helpen voorzien in basisbehoeften gaat het om zaken als voeding, huisvesting en financiën. Bij het versterken van het persoonlijke welzijn gaat het om lichamelijke en geestelijke gezondheid en huiselijke relaties. Bij zelfwaarde denken we aan geestelijk welbevinden in de vorm van zelfvertrouwen, emotionele groei, omgaan met zingevingsvragen, inzicht in eigen kunnen en identiteitsversterking. In onze resultaatsbeschrijving hebben wij bewust gekozen voor de term ‘zelfredzaamheid’, omdat dit uiteindelijk het doel is waaraan wij werken. Echter bij een fors aantal wijkbewoners zijn capaciteiten voor een zelfredzaam bestaan beperkt aanwezig. De reguliere hulp is vaak te kort van duur om voldoende zelfredzaam te worden. Soms is langdurige of zelfs structurele ondersteuning nodig. Sommige cliënten zullen vanwege geestelijke beperkingen nooit het stadium van volledige zelfredzaamheid bereiken. Deze kwetsbare groep is ruim vertegenwoordigd binnen het cliëntenbestand van House of Hope. Daarom zet House of Hope bij veel van haar activiteiten in op ‘samenredzaamheid’. Dat krijgt niet alleen gestalte Stichting House of Hope Pagina 2 Meerjarenbeleidsplan 2016 - 2018 via intensievere en langere begeleidingstrajecten, maar ook in de rol van ‘waakvlamfunctie’ en door de onderlinge zorg onder wijkbewoners te bevorderen. 4.2 Participatie Op dit onderdeel van onze doelstelling willen het volgende resultaat bereiken: Wijkbewoners, vooral diegenen die de reguliere dienstverlening en voorzieningen onvoldoende weten te vinden nemen deel aan betekenisvolle netwerken in de wijk. Eenzaamheidsbestrijding is één van de grote speerpunten van het Rotterdamse Welzijnsbeleid. Ook als House of Hope zien wij de noodzaak van het bouwen van betekenisvolle netwerken. Hiermee bedoelen we een veelheid aan sociale bindingen, zowel de incidentele (buurtfeesten) als de meer structurele (gespreksgroepen), zowel op het gebied van culturele uitwisseling, kinder- en tienerwerk, als het opbouwen van empowerment en het ontmoeten van ouderen. Voor deze laatste groep gaat ons huisbezoekteam er bewust op uit om eenzame wijkbewoners thuis op te zoeken om hen vervolgens te betrekken bij onze activiteiten. Ook het netwerk buiten onze eigen organisatie (activiteiten door anderen aangeboden) zal worden ingezet om mensen weer ergens actief mee te laten doen. 4.3 Groei in impact Op dit onderdeel van onze doelstelling willen het volgende resultaat bereiken: House of Hope heeft haar activiteiten op professionele wijze uitgebouwd in de wijken waar ze actief is en heeft binnen en buiten Rotterdam anderen geïnspireerd en geadviseerd bij het initiëren en opzetten van een soortgelijk project en/of het nader vormgeven van wijkactiviteiten. Bij groei denken we aan het groeien in diepgang van de organisatie, door professionalisering, begeleiding en training. We denken aan groei door uitbreiding van de openingstijden in de vestigingen Katendrecht en Beverwaard. Maar groei is er ook als House of Hope kerken en andere instanties weet te inspireren. Ook is er groei als reguliere zorgen welzijnsinstellingen of andere sociale projecten (delen van) ons gedachtegoed en onze werkwijze gaan gebruiken. We denken ook aan groei in impact binnen het gemeentelijk beleid en de kerken; als meer kerken gaan nadenken hoe ze op een House of Hope manier relevant kunnen worden voor de samenleving. Daarnaast kan groei ook heel persoonlijk zijn, als vrijwilligers en stagiaires met de ervaringen bij House of Hope bewuste keuzes maken ten aanzien van hun betrokkenheid op de samenleving. Tot slot kan groei ook tot uiting komen in een groter en breder financieel draagvlak. 5. Activiteiten Om de resultaten te behalen worden activiteiten ingezet. Hieronder volgt in het kort een opsomming van de belangrijkste activiteiten: Op het gebied van zelfredzaamheid worden de volgende activiteiten gedaan: Outreachende activiteiten voor het vinden en verbinden van de doelgroep; Maatschappelijk (inloop)spreekuur, belangrijkste hulpvragen zijn: o formulieren, schulden, financieel, werk, uitkering, huisvesting, juridisch, voedsel en kleding; o psychosociaal, verblijf, scholing, relatie en gezin, belangenbehartiging; Huisbezoeken, maatschappelijk; Uitdeelpunt voedselbank en ‘eigen’ voedseldistributie; Klussenproject; Stichting House of Hope Pagina 3 Meerjarenbeleidsplan 2016 - 2018 Thema bijeenkomsten (identiteitsversterking); Bijeenkomsten voor empowerment; Pastoraat; Tienerwerk; Kinderwerk. Op het gebied van participatie worden de volgende activiteiten gedaan: Bieden van dagbesteding; Huiskamerinloop; Kinderinloop; Buurt- en wijkfeesten; Tienerwerk; Kinderwerk; Week van de Hoop; Wijkmaaltijden; Crea-en naaigroep; Vrouwengroep; Mannengroep; Maatschappelijke participatie. Op het gebied van groei van de organisatie wordt het volgende gedaan: Werving vrijwilligers en stagiairs/afstudeerders; Netwerkontwikkeling en hierin gesprekspartner zijn; Uitbouwen vestigingen Katendrecht en Beverwaard; Trainingen aan medewerkers en kernvrijwilligers; Beschrijven en delen (onderdelen) van de House of Hope methodiek; Ondersteuning, advisering en begeleiding van collega-organisaties; Advisering van kerken / religieuze instellingen binnen en buiten Rotterdam; Zorgen voor voldoende financiële draagkracht. 6. Instrumenten Om de impact van ons werk en de vooruitgang van onze cliënten te bepalen, maken we gebruik van diverse instrumenten. De belangrijkste registratie- en meetinstrumenten zijn: 1. Cliëntregistratiesysteem CRS (op individueel niveau); 2. Zelfredzaamheidmatrix (op individueel niveau); 3. Deelnemersregistratie (op groepsniveau); 4. Evaluatie groepsdynamiek (op groepsniveau). De output van de metingen gebruiken we niet alleen om ontwikkelingen op persoonlijk of groepsniveau zichtbaar te maken, maar ook om ons werk periodiek te evalueren in relatie tot de doelen die we onszelf gesteld hebben. Ad.1 Alle cliënteninformatie wordt digitaal, volgens een uniform invoerprotocol, vastgelegd in een cliëntendossier. De digitale administratie is aangemeld bij het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) en is opgenomen in het openbare WBP-meldingenregister onder nummer 1325732. Vanwege verbreding en professionalisering van de organisatie is in 2015 een geheel nieuw registratiesysteem CRS geïntroduceerd, waarin alle hierboven genoemde instrumenten samenkomen. Dit registratiesysteem is geheel op maat gemaakt voor de situatie binnen House of Hope en biedt meer mogelijkheden voor het uitdraaien van rapportages en het leggen van verbanden. Daarnaast komt er een betere beveiliging en kan de toegang van personen tot onderdelen van het systeem beter worden geregeld. Stichting House of Hope Pagina 4 Meerjarenbeleidsplan 2016 - 2018 Ad.2 De zelfredzaamheidsmatrix (ZRM) geeft scores op 10 domeinen, die samen de zelfredzaamheid bepalen. Per domein zijn de groeimogelijkheden concreet gemaakt. House of Hope hanteert deze zelfredzaamheidsmatrix (ZRM), maar het is verschillend wat we per domein doen. Bij sommige domeinen verwijzen we actief door naar anderen, bij andere domeinen kunnen we zelf meer bieden. Om een bepaalde ontwikkeling te kunnen meten is het nodig om voldoende bij cliënten en/of wijkbewoners betrokken te zijn. We hanteren hiervoor de volgende uitgangspunten: Alle back-office cliënten (langlopende trajecten) worden binnen de ZRM gescoord; Cliënten van het voorportaal komen binnen de ZRM als ze minimaal 5 gesprekken hebben gehad; Wijkbewoners die minimaal 8 keer de ontmoetingsactiviteiten hebben bezocht worden opgenomen binnen de ZRM. Daarmee wordt dit instrument zowel voor de ondersteunende activiteiten als de ontmoetingsactiviteiten ingezet. Voor de score binnen de zelfredzaamheidsmatrix zal het accent met name op de volgende domeinen: Bevordering zelfredzaamheid (ondersteuning); Domeinen: Financiën, Huisvesting, Huiselijke relaties en Geestelijke gezondheid. Bevordering participatie (ontmoeting); Domeinen: Sociaal netwerk, Maatschappelijke participatie en Dagbesteding. Vanuit de totaliteit van de hulpvraag zullen ook de overige domeinen (Lichamelijke Gezondheid, Verslaving, ADL en Justitie) worden meegenomen. Op deze domeinen ligt binnen ons werk niet de focus. Ad. 3 Deelnemers registratie geldt met name voor alle ontmoetingsactiviteiten. Bij activiteiten zoals de vrouwengroep, mannengroep, kinderwerk, tienerwerk en wijkmaaltijden worden namenlijsten gehanteerd, met zo mogelijk ook het adres. Bij de huiskamerinloop en grotere buurtevenementen worden in principe alleen de aantallen geregistreerd. Mensen komen op een lijst zo snel zij gaan participeren binnen één van de meer georganiseerde groepsactiviteiten. Ook een hulpvraag kan aanleiding zijn voor een verdergaande registratie of intake. Ad. 4 Binnen de (georganiseerde) groepsactiviteiten worden alle deelnemers die meer dan 8 keer de activiteit hebben bezocht reeds gescoord op de ZRM matrix. In dat kader zijn vooral de domeinen ‘sociaal netwerk’ en ‘maatschappelijke participatie’ van belang Verder wordt door de groepsleider minimaal 1 keer per jaar een evaluatie uitgevoerd ten aanzien van de groepsdynamiek. Hiervoor zal ook input van de groep zelf worden gevraagd. 7. Doelen- en activiteitenboom House of Hope heeft bij het maken van de plannen voor 2016-2018 zich laten leiden door het zogeheten Logical Framework. Deze methode gaat uit van resultaatgericht denken. Op een systematische en logische manier worden de doelstellingen van een plan en hun onderlinge samenhang bepaald. Met het Logical Framework koppel je activiteiten aan resultaten, hoofddoelen en maatschappelijke effecten. Je kunt er ook goed mee terugkijken of de activiteiten die je met z'n allen onderneemt wel logisch met elkaar samen hangen. Door te denken vanuit resultaten die je wilt behalen en niet te beginnen bij de activiteiten die je al doet is het opzetten van een Logical Framework niet organisatiebevestigend, maar prikkelend tot vernieuwing. Stichting House of Hope Pagina 5 Meerjarenbeleidsplan 2016 - 2018 De structuur van het Logical Framework wordt helder in de doelen- en activiteitenboom: Missie: House of Hope wil de leefbaarheid vergroten in wijken waar de scores op de sociale index onder het gemiddelde liggen. Doelstelling: House of Hope wil in de wijken waar ze actief is in toenemende mate zelfredzaam en participerend burgerschap bevorderen en dat vooral voor wijkbewoners die de reguliere dienstverlening en voorzieningen onvoldoende weten te vinden. Resultaat 1: Zelfredzaamheid Resultaat 2: Participatie Resultaat 3: Groei Wijkbewoners, vooral zij die de reguliere dienstverlening onvoldoende weten te vinden, kunnen beter in hun basisbehoeften voorzien, met een verhoogd persoonlijk welzijn en een groei in zelfwaarde. Wijkbewoners, vooral diegenen die de reguliere dienstverlening en voorzieningen onvoldoende weten te vinden nemen deel aan betekenisvolle netwerken in de wijk. House of Hope heeft haar activiteiten op professionele wijze uitgebouwd in de wijken waar ze actief is en heeft binnen en buiten Rotterdam anderen geïnspireerd. Activiteiten Activiteiten Activiteiten Zie de opsomming bij hfst.5 Zie de opsomming bij hfst.5 Zie de opsomming bij hfst.5 Stichting House of Hope Pagina 6 Meerjarenbeleidsplan 2016 - 2018 8. Samenwerking als pijler voor succes Binnen House of Hope denken we vooral in termen van samenwerking. We willen met onze dienstverlening meerwaarde bieden voor de wijk. Samenwerking is een belangrijke drager onder Welzijn Nieuwe Stijl. Belangrijk uitgangspunt voor onze activiteiten is dat deze aanvullend moeten zijn op het bestaande aanbod, of dat met hetzelfde aanbod een andere doelgroep kan worden bereikt. De samenwerking krijgt vanuit House of Hope op de volgende wijze vorm en inhoud: Er wordt nauw samengewerkt met de Vraagwijzers en de lokale Wijkteams. Cliënten die bij House of Hope bekend zijn, wordt ook bij de Vraagwijzer aangemeld, zodat de zorg die geboden wordt sluitend is en er geen dubbel werk wordt gedaan. Dat geldt overigens alleen voor de Rotterdammers die een BSNnummer hebben; Er worden samenwerkingsovereenkomsten gesloten met de welzijnsaanbieders die via een aanbesteding van Zorg en Welzijn een pakket aan welzijnstaken voor de gemeente uitvoert. Zo mogelijk kan dat ook uitmonden in het uitvoeren van een deel van deze taken in onderaanneming door House of Hope. Ten aanzien van deze vormen van samenwerking zijn in de gebieden Charlois en IJsselmonde in 2014 een tweetal afstudeeronderzoeken uitgevoerd. Uit beide onderzoeken blijkt dat de bijdrage van en samenwerking met House of Hope door deze reguliere zorgaanbieders erg wordt gewaardeerd; House of Hope vervult vaak een brugfunctie naar andere organisaties. Daarbij wordt de behoefte van de wijkbewoner in relatie tot het beschikbare aanbod als uitgangspunt genomen. Om deze brugfunctie te vervullen is samenwerking geen wens, maar een noodzaak. Alleen samen kunnen we de achterstandsproblemen in de wijken verminderen en de leefbaarheid vergroten; House of Hope werkt in het kader van de hulpverlening samen met meer dan 120 verschillende instanties, loketten en (informele) organen. Soms bestaat die samenwerking alleen uit een doorverwijzing, maar met vele organisaties wordt ook afstemmend overleg gevoerd. Voor een overzicht van alle organisaties waarmee wordt samengewerkt, verwijzen wij naar ons Jaarverslag, dat is te downloaden via onze website www.houseofhope.nl; House of Hope biedt voor de hulpverlening ook een vangnet. Als de aansluiting met reguliere instanties niet goed lukt, of als de hulpverlening moeizaam van de grond komt, dan biedt House of Hope een vangnet en zal via een begeleide overdracht een nieuwe poging worden gedaan om te zorgen dat wijkbewoners de juiste hulp ontvangen; Reguliere instanties verwijzen regelmatig door naar House of Hope voor ontmoetingsactiviteiten, praktische hulp, tolking, voedselhulpen hulp aan ongedocumenteerden en MOE-landers. In alle gevallen gaat het dan om situaties waar het reguliere zorgaanbod niet in voorziet. Door de aanbesteding van Zorg en Welzijn is er de afgelopen jaren al veel veranderd in het wijkaanbod door kleine organisaties. Veel vertrouwde organisaties zijn er niet meer, waardoor het netwerk aan organisaties in de achterstandswijken minder fijnmazig is geworden. Juist dan is de presentie van een organisatie als House of Hope belangrijk. Doordat ons netwerk tot in de ‘haarvaten’ van de wijk is doorgedrongen kunnen ontwikkelingen en problemen vroegtijdig worden gesignaleerd en kan hierop worden geacteerd. Versterking van de samenwerking is geen doel op zich, maar moet bij de doelgroep van House of Hope leiden tot zichtbare en tastbare resultaten. Als organisatie van House of Hope putten wij vreugde uit ons werk wanneer: Verdrietige kinderogen opnieuw gaan glanzen; Uitgeschakelde bewoners zich weer laten inschakelen; Uitgebluste harten opnieuw hoop krijgen; Eenzame levens weer verbonden worden met anderen; Afgewezenen weer gaan ervaren dat ze van waarde zijn; Overleven weer leidt tot normaal leven; Mensen tot het doel komen waarvoor ze gemaakt zijn. Als wij dit samen kunnen bewerkstelligen met andere organisaties, kerken en vrijwilligers, dan is de missie van House of Hope geslaagd: MEER LEVEN IN DE WIJK! Stichting House of Hope Pagina 7