cardiomyopathie bij de kat

CARDIOMYOPATHIE BIJ DE KAT
Letterlijk vertaald betekent cardiomyopathie ziekte van de hartspier. Cardiomyopathie wordt
eigenlijk gebruikt voor de gevallen waarvan men geen onderliggende oorzaak kan aanduiden.
Er bestaan een aantal welomschreven ziektes die veranderingen van de hartspier teweeg
kunnen brengen zoals taurine-tekort of hyperthyroïdisme. Bij dergelijke aandoeningen wordt
er gedurende een korte periode een ondersteuning van het hart gegeven terwijl de
onderliggende oorzaak wordt aangepakt.
De hartaandoeningen waarvoor men geen onderliggende oorzaak kan aanduiden kunnen
ondergebracht worden in een aantal klasses. De meest voorkomende hartaandoeningen
worden gesitueerd in de eerste drie volgende klasses.
Gedilateerde cardiomyopathie
Deze aandoening wordt gekenmerkt door een vergroting van de hartkamers en een
verzwakking van de hartspier. Wanneer dit gebeurt is het hart niet meer in staat om het bloed
rond te pompen in de gevraagde hoeveelheid.
Hypertrofische of restrictieve cardiomyopathie
Deze twee aandoeningen worden gekenmerkt door een verminderde ontspanning van de
hartspier. Bij hypertrofische cardiomyopathieis er langs binnen een verdikking van de
hartspier wat leidt tot een vermindering van het kamervolume waardoor er minder bloed kan
gepompt worden bij elke contractie. Bij een restrictieve cardiomyopathie zorgt een fibrose
van de hartspier er voor dat de kamer niet op een normale manier kan uitzetten.
De symptomen van deze twee aandoeningen zijn gelijkaardig. Nochtans is het zeer belangrijk
om te weten wat de onderliggende oorzaak is voor de juiste behandeling in te kunnen stellen.
De meeste katten komen binnen met een verhaal van hartfalen, maar ook een thromboembolische ziekte (een bloedvat wordt geblokkeerd door een bloedklonter) of hypertensie
(een hoge bloeddruk) kan dergelijke symptomen geven.
Hartfalen
In tegenstelling tot bij honden is hoesten niet echt een symptoom van een hartprobleem bij de
kat. De eerste klachten die worden opgemerkt zijn kortademig, futloos en een verminderde
eetlust. Deze symptomen kunnen plots op een paar dagen optreden maar het is echter
belangrijk om te weten dat het hartprobleem al ruime tijd aanwezig is. Hartfalen wordt
immers pas duidelijk als het hart niet meer in staat is om voldoende bloed rond te pompen. Bij
katten verschijnen de symptomen bij een stijging van de veneuze druk waardoor er vloeistof
lekt in het longweefsel (pulmonaire oedeem) of rond de longen (pleurale effusie). Deze twee
processen verhinderen dat de long normaal kan werken wat dan leidt tot kortademigheid en
futloosheid.
Thrombo-embolische ziekte
Als het vergrootte hart niet meer in staat is om het bloed voldoende rond te pompen, dan kan
er stase van het bloed optreden wat resulteert in de activatie van het stollingssysteem. Dit leidt
tot de vorming van een bloedklonter en wordt meestal gezien in het linkeratrium. Kleine
stukjes van deklonter kunnen loskomen en kunnen door het lichaam gaan circuleren waardoor
ze in de kleinere bloedvaten kunnen komen vast te zitten. De meest voorkomende plaats waar
dit kan voorkomen is waar de bloedvaten aftakken naar de achterbenen en naar de staart. Door
deze plotse obstructie kan men de achterbenen en de staart niet meer gebruiken en worden ze
koud, hard en pijnlijk. Dit plots optreden van symptomen wordt soms verkeerdelijk gezien als
het gevolg van een verkeersongeluk.
Hoewel sommige katten met de juiste medicatie hun achterbenen volledig terug kunnen
gebruiken, is de prognose op lange termijn niet zo heel gunstig aangezien ze met een
hartprobleem zitten en de kans op het optreden van nieuwe bloedklonters reëel is.
Hypertensie
Hypertensie of hoge bloeddruk is vrij normaal, vooral bij oudere katten en kan leiden tot
schade aan de bloedvaten. Voornamelijk de bloedvaten in de retina van het oog zijn zeer
gevoelig aan hypertensie wat kan leiden tot een loslating van de retina en het plots blind
worden. Katten met dergelijk probleem lijken verward en gedesoriënteerd en hebben sterk
gedilateerde pupillen.
Loslaten van de retina is een spoedgeval omdat de blindheid permanent kan worden als de
retina niet terug vasthecht binnen de paar dagen. Er bestaan verschillende medicijnen om de
hoge druk te doen dalen.
Men moet echter wel altijd opletten omdat hypertensie ook het gevolg kan zijn van andere
ziektes zoals bijvoorbeeld chronisch nierfalen. Dit betekent dat er vaak extra testen zoals een
bloedonderzoek nodig zijn om de onderliggende oorzaak op te sporen.
Diagnose van cardiomyopathie
Hartziekte kan dikwijls al vermoed worden aan de hand van de symptomen, de leeftijd en het
ras van de kat. Voor een exacte diagnose is het maken van een röntgenfoto nodig en/of een
ECG. Soms is het ook nodig om een echografie van het hart te doen. Op deze manier kan de
grootte en de werking van het hart goed worden beoordeeld. Men kan ook secundaire
problemen zien zoals thrombo-embolisme of een obstructie van de bloeduitvloei.
Afhankelijk van de kat en de klinische symptomen en andere bevindingen zijn er vaak
bijkomende onderzoeken nodig zoals een algemeen bloedonderzoek, een oogonderzoek of de
meting van het schildklierhormoon.
Wat zijn de oorzaken van cardiomyopathie?
Op het moment is de exacte oorzaak nog niet geweten. Er zijn wel een aantal factoren
waarvan vermoed wordt dat ze een rol kunnen spelen zoals een eerdere virale infectie of een
genetisch probleem.
Cardiomyopathie wordt meer gezien bij jonge tot middelbare katers. Het kan overgeërfd
worden bij de Maine Coon en bij de American Shorthair. Het wordt ook frequenter gezien bij
Perzen.
De behandeling van cardiomyopathie
De behandeling is sterk afhankelijk van de klinische symptomen, de ernst en het type van
cardiomyopathie. Als er een onderliggende oorzaak kan worden gevonden, dan kan het zijn
dat het secundaire hartprobleem verdwijnt wanneer het onderliggende probleem wordt
aangepakt. Bij de andere gevallen is de behandeling gericht op het controleren van het
harttempo en de hypertensiesymptomen.
De behandeling is gericht op:
-het verminderen van het circulerende volume om op die manier vocht te
verwijderen vanuit of van rond de longen. Dit wordt meestal bereikt door een diuretica
(meestal furosemide). Pleuraal vocht kan ook worden gedraineerd door het plaatsen van een
naald of katheter doorheen de borstwand.
-het ondersteunen van de hartwerking. De medicijnen zijn afhankelijk van het
type cardiomyopathie. De meest gebruikte medicijnen zijn een ACE-inhibitor (deze
veroorzaakt vasodilatatie waardoor de hartwerking minder belastend is), een
Calciumkanaalblokker (deze zal het hart helpen ontspannen zodat er meer plaats is voor het
bloed om het ventrikel of de pompkamer te vullen), of een beta-blokker (hierdoor wordt het
hartritme verminderd bij katten waar het ritme zo snel is dat de kamers zich niet kunnen
vullen.
-Verminderen van het risico op thrombo-embolisme: dit kan bereikt worden
door een lage dosis aspirine.
-Als de hypertensie echt een probleem is dan kan worden gekozen voor
bloeddrukverlagers zoals amlodipine.
Prognose
De prognose is sterk variërend en afhankelijk van de ernst en het type van hartaandoening.
Het is wel zo dat katten met een thrombo-embolische ziekte een slechtere prognose hebben.
Wat met een specifiek dieet?
Behalve bij katten met taurine-deficiëntie is een verandering van dieet niet noodzakelijk.
Obese katten kunnen wel voordeel halen uit een vermageringsdieet.
Extreem zoutig eten kan ook best vermeden worden.