Shared decision-making

Project “Shared decision-making”
Agenda
1) Shared decision-making
Wat is dat voor iets?
Uitleg over het project
2) Know how samenbrengen
Kader

Wet op patiëntenrechten, 2002

Herstelondersteunende zorg

Artikel 107
Kenmerken van
herstelondersteunende zorg








De hulpverlener heeft een houding van hoop en optimisme en straalt dit uit
Is present (aandachtig aanwezig)
Gebruikt zijn professionele referentiekader op een terughoudende en
bescheiden wijze
Maakt ruimte voor, ondersteunt het maken van en sluit aan bij het eigen
verhaal van de cliënt
Herkent en stimuleert het benutten van eigen kracht van de cliënt
(empowerment)
Erkent, benut en stimuleert de ervaringskennis/deskundigheid van de
cliënt
Erkent, benut en stimuleert de ondersteuning van de cliënt door
belangrijke anderen
Is gericht op het verlichten van lijden en het vergroten van eigen
regie/autonomie
Definitie SDM

Shared decision-making is een methode
waarbij client en hulpverlener gezamelijk
door alle fasen van besluitvorming gaan en
waarbij beiden voorkeuren voor behandeling
uitspreken wat uiteindelijk resulteert in een
gezamelijk opgestelde
behandelovereenkomst

Het gaat om het samenbrengen van de
expertise van beide partijen.
–
De hulpverlener expertise over de stoornis, de
behandelmogelijkheden en mogelijke uitkomsten
–
De cliënt expertise over zijn individuele doelen,
verwachtingen, capaciteiten en voorkeuren.
Modellen van besluitvorming

Paternalistisch model

Shared decision-making

Informed Medical Model
Paternalisme

Hoe kan je het onderscheid maken tussen
hulpverleners en patiënten in een
psychiatrische kliniek?

Niet iedereen van de patiënten denkt dat hij
God is
Paternalisme


Een paternalistische houding van
hulpverleners, waarbij de de cliënt als een
onmondige patiënt wordt bejegend die niet
zelf kan bepalen wat goed voor hem is,
wakkert vaak gevoelens van
minderwaardigheid en incompetentie aan.
De cliënt wordt hierdoor vaak onnodig klein
gemaakt. (Korevaar en Droës)
Morele sturing // psychisch kolonialisme

Het gaat er om de traditionele verhouding
tussen behandelaar en cliënt los te laten,
waarbij de behandelaar zich kwetsbaar op
moet stellen door af te stappen van de rol
van degene die weet wat best is voor de
cliënt.

Van medisch model naar herstelgericht model

Van alwetende naar dienstbare hulpverlener

Van klachten naar krachten

Van behandelen naar onderhandelen

Van gehoorzaamheid naar gelijkwaardigheid
Cees Slooff

In het medisch model gingen we er van uit
dat de dokter het doel van de behandeling
bepaalt. Dat verandert nu. Mensen stellen
zelf doelen, onderhandelen over wat
hulpverlening daarin kan betekenen.

De besluitvorming over een (medische)
behandeling moet een gezamenlijk proces
worden van arts en patiënt.
Quatre-mains

Hulpverleners zijn deskundig in
psychopathologie, behandel- en
herstelmogelijkheden, patiënten in hun
specifieke ervaringen. Leggen we die kennis
naast elkaar ontstaat de mogelijkheid om de
diagnose te overstijgen en in te zetten op
een verhaal van kracht en herstel.
(Ann Callebert)
Patricia Deegan
Nothing about us,
without us
Shared decision-making

Déjà vu?
Oude wijn in nieuwe vaten?
Elementen van motiverende
gespreksvoering, krachtenmodel en
herstelbeweging,…

Of échte paradigmawissel?







Gaat vooral over het inbrengen van een
systematiek om de patiënt zijn expertise te
betrekken
We doen al veel
Soms toch vergeten?
Vraag naar systematiek
Protocol kan houvast bieden
Historiek
 Somatische
 Algemene
gezondheidszorg
psychiatrie
 Verslavingszorg
Verslavingszorg

Binnen de Nederlandse verslavingszorg een SDM
interventie (Samen Beslissen) ontwikkeld om een
breed scala aan behandelingsdoelen systematisch
en regelmatig te bediscussiëren voor het opstellen
en evalueren van een behandelingsovereenkomst
binnen de verslavingszorg (Joosten, 2009).

Er heeft een multi-center onderzoek
plaatsgevonden naar het effect en de
efficiëntie van deze interventie. Samen
Beslissen blijkt niet alleen een effectieve
manier om een behandelingsovereenkomst
te sluiten in de verslavingszorg, maar leidt
ook tot vermindering van psychische
klachten en de ernst van het druggebruik.
Stappenplan Project 2014:






Literatuuronderzoek
Visieontwikkeling herstelondersteunende
verslavingszorg
Ontwikkeling shared decision-making zorgmodel
Proefdraaien en evaluatie
Uitrollen
Feedback en definitief

Eerst pilootproject eigen ziekenhuis;
afdeling 3R resocialistie verslaving

“The sex was so good dat even the
neighbours want to have a sigarette”

Na evaluatie eventueel uitbreiden
Vraag naar jullie?
-
-
-
Know how samenbrengen
Wat gebeurt er in de instellingen dag van vandaag
reeds rond SDM en HOZ
Inventarisatie
Andere projecten bekend?
Literatuur rond dit onderwerp?
Proefdraaien in andere instellingen?
Contactgegevens

[email protected]

[email protected]