Inleiding

Septembermoorden
Hoe en Wat?
Heleen Schoenmakers, Eva Visser en Michelle Sweering 2C
Inleiding
In september 1792, drie jaar na de bestorming van de Bastille,
organiseerde een groep sans-culottes volkstribunalen in de
gevangenissen. Na deze onrechtvaardige terechtzittingen werden 1200
van de 2800 gevangenen op wrede wijze vermoord. Om deze moorden te
begrijpen zullen we drie vragen proberen te beantwoorden: wat was de rol
van de koning, wat was de rol van de Radicalen en wat waren de gevolgen
van deze moorden?
Wat was de rol van de koning Lodewijk XVI in de
septembermoorden?
Op het moment van de septembermoorden
zat Lodewijk XVI gevangen.
De revolutie was in een radicale fase beland
en daar had hij zelf aan bijgedragen.
Na de bestorming van de Bastille was het
afgelopen met de absolutistische monarchie.
De gematigd revolutionaire regering begon
met hervormen en er kwam een grondwet
waarin de macht van de koning beperkt
werd. Frankrijk was nu een constitutionele
monarchie.
Lodewijk XVI
De koning had niet door hoe groot de
veranderingen om hem heen waren. Hij bleef
de gematigd revolutionaire regering
tegenwerken en dacht dat hij de revolutie kon
stoppen. Het maakte hem niet populair en
leidde tot meer onenigheid tussen
conservatieven en radicalen.
De conservatieven die de hervormingen te ver
vonden gaan bleven zo hopen dat de revolutie
Bestorming van de Bastille
kon worden gestopt. De radicalen wilden grotere hervormingen en
werden feller, ze wilden de monarchie vervangen door een republiek.
De gematigd revolutionaire regering zorgde voor hervormingen. De
meerderheid van de bevolking
merkte echter niets van deze
hervormingen. De tirannie van de
adel was vervangen door de tirannie
van de rijken. De groep mensen die
de revolutie met radicale middelen
wilde bereiken groeide.
Om de revolutie te stoppen vroeg
Koning Lodewijk XVI ook hulp aan
het buitenland.
arrestatie Lodewijk XVI
In juni 1791 probeerde hij met zijn gezin naar het buitenland te vluchten.
Hij wilde zich aansluiten bij Franse edelen en steun krijgen van andere
koningen. De vlucht mislukte. Zijn populariteit was op een dieptepunt toen
er ook nog een brief van de koning werd gevonden waarin stond dat hij
tegen de revolutie was. Bijna iedereen was nu tegen de koning. In juli was
er een demonstratie op het Champ de Mars tegen de koning. Er vielen
veel slachtoffers bij het beëindigen van de demonstratie.
In 1792 verklaarde Frankrijk de oorlog aan Oostenrijk. Al snel werden
koning Lodewijk XVI en zijn vrouw koningin Marie-Antoinette, een zus van
de Oostenrijkse koning van hoogverraad verdacht. Het volk was bang en
woedend. De koning en zijn aanhangers werden gevangen gezet. Dezelfde
angst en woede van het volk leidden een paar weken later tot de
septembermoorden.
Koning Lodewijk XVI was dus medeverantwoordelijk voor het mislukken
van een gematigde revolutie wat er voor zorgde dat het volk open stond
voor radicalere maatregelen. De mislukte vlucht naar het buitenland en
het om hulp vragen aan het buitenland, maakten hem en de groep rond
hem tot vijanden van de revolutie waar het volk vanaf wilde. De angst om
de oorlogsdreiging leidde tot de septembermoorden.
Marie-Antionette voor haar executie.
Wat was de rol van de radicalen in de
septembermoorden?
Frankrijk is in oorlog, er heerst grote onrust. Het vaderland en de
revolutie is in gevaar. De radicaal Marat zegt dat er een complot is van
royalisten. De paniek leidt tot de septembermoorden. De radicalen zorgen
voor grote onrust en gewelddadigheid in de stad. De radicaal Danton is
minister van Justitie en doet niets om de septembermoorden te
voorkomen.
In een korte tijd waren er veel veranderingen in de Franse Revolutie zoals
de staten generaal en de hervormingen. De radicalen hebben een grote
invloed gehad op de septembermoorden. Ze probeerden paniek te maken
in Parijs om te proberen de revolutie radicaler te maken. De Radicalen
zeiden dat alle mensen tegen de revolutie vermoord moesten worden.
Jean Paul Marat was een radicale journalist en een politicus. Hij was één
van de drie belangrijkste mannen in Frankrijk. Marat was heel erg tegen
de vijanden van de revolutie. Hij wilde een dagboek maken om het volk
op de hoogte de houden op actuele politieke gebeurtenissen. De rest van
de politiek was het daar niet mee eens. Hij was uit de politiek gestapt en
hij had een eigen krant opgericht: L'Ami du Peuple, de vriend van het
volk. Het was de populairste radicale papier van de revolutie. Daarin stond
letterlijk: 'laat het bloed van deze verraders vloeien. Dat is de enige
manier om het land te redden.' Deze krant had sterke invloed op de
radicalen. Er werden allemaal kranten en pamfletten verspreid. Daarin
stond dat er krachtige maatregelen genomen gingen worden als je tegen
de revolutie was. De radicalen vingen Marat zijn zinnen, zoals deze
hierboven, heel letterlijk op. Er kwamen daardoor veel mensen om het
leven, zoals bij de septembermoorden.
Jean Paul Marat
De radicalen vermoordde de gevangen. Dat waren
er in totaal rond de 1200. Georges Jacques Danton
was minister van justitie. Hij was een van de eerste
leden van de Jacobijnen. Hij heeft er niks aan
gedaan om te proberen de septembermoorden te
voorkomen.
Georges Jacques Danton
Jacques René Hébert was een radicaal en speelde een grote rol bij de
Septembermoorden. Hij steunde als politieke journalist de
septembermoorden. Hij was voorstander van een constitutionele
monarchie. Hij was zelfs erg positief tegenover Koning Lodewijk XVI. Ook
hij maakte een eigen krant: Le père Duchesne, vader Duchesne. Hij
schreef de krant met humor, maar ook met geweld en misbruik. Hij kreeg
veel volgelingen. Die volgelingen werden Hébertists genoemd.
Jacques René Hébert
Doordat verschillende belangrijke radicalen de burgers op gingen stoken
tegen de mensen die tegen de revolutie waren, waren de
Septembermoorden ontstaan.
Wat waren de gevolgen?
De september moorden zijn een van de meest dramatische
gebeurtenissen van en tegelijkertijd kenmerkend voor de Franse
Revolutie. Op het eerste gezicht leek de geweldsuitbarsting in Parijs
spontaan te zijn. Maar hier is sprake van een goed georganiseerde
strafmaatregel als onderdeel van de terreur gevoerd door Danton en de
andere revolutionaire leiders. Dit blijkt uit enkele brieven die het hoofd
van de Parijse politie, iemand die verantwoording af moest leggen aan
Danton zelf, en de directeuren van de verschillende gevangenissen waar
de moorden plaats vinden. Hen werd gevraagd het moorden enigszins in
geheim te houden en na afloop alles op te ruimen. De reden voor de
revolutionairen, of sansculotten, was uiteraard zich te ontdoen van hen
die hun visie en de revolutie zelf tegenstonden. Maar wat voor gevolgen
had dit voor Frankrijk?
Ten eerste zorgde de septembermoorden ervoor dat er ruimte gemaakt
werd voor een Nationale Conventie. De vorige volksbijeenkomst, de
Wetgevende Vergadering, was begin september nog niet afgeschaft maar
werkte ook niet meer effectief. De septembermoorden hielpen de
revolutionairen door andere mensen bang te maken. De weinig mensen
van adel die nog over waren vluchtten nu ook naar het buitenland. Door
zich te bevrijden van anti-revolutionairen, vooral priesters, het intimideren
van de gematigde Girondijnen en aanmoedigen van het gewelddadige
Parijse gemeen, wisten de Jacobijnen het gezag van de Conventie te
verzwakken en de macht naar zich toe te trekken. Dit had tot gevolg dat
de Franse revolutie veel extremer werd. Waren de Jacobijnen niet aan de
macht gekomen was de koning waarschijnlijk ook nooit onthoofd. Indirect
leidde dit geweld tegen eigen vorst en volk er ook toe dat onder andere
Engeland, de Nederlandse republiek,
Spanje, Oostenrijk en Pruisen zich
verenigde en een oorlog begonnen
tegen Frankrijk.
Een ander gevolg is dat Frankrijk in
een keer niet meer Katholiek is. Vooral
priesters waren het slachtoffer van de
septembermoorden. De ideeën van de
Verlichting botsten met de ideeën van
de kerk. De revolutionairen wilden een
scheiding van de Paus in Rome en alle
geestelijken moesten een eed afleggen
bijeenkomst Jacobijnen
op de nieuwe grondwet en Frankrijk. De Conventie begon een politiek
waarin er geen plaats was voor geloof en bijna alle kerken werden
gesloten. De priesters waren het hier niet mee eens. Veel inwoners van
Frankrijk buiten Parijs waren het ook niet eens met deze dingen en zo
werden de priesters een bron van verzet. Door het vermoorden van de
meerderheid van de geestelijken hoopten zij van dit verzet af te komen
maar het had als gevolg dat het verzet juist
Septembermoorden bij de Abbaye gavangenis
Conclusie
Koning Lodewijk XVI was tegen de revolutie. Het maakte hem niet
populair en de samenwerking met de gematigd revolutionaire regering erg
moeilijk. De bevolking was niet tevreden met de hervormingen en wilde
radicalere maatregelen. Toen het oorlog werd met Oostenrijk was het volk
bang dat de revolutie gestopt zou worden.
De radicalen gebruikten de angst van het volk om hun tegenstanders uit
te schakelen. De koning en zijn aanhangers werden gevangen genomen.
Toen de oorlogsdreiging toenam was het de radicaal Marat die schreef:”
laat het bloed van deze verraders vloeien dat is de enige manier om het
land te redden.” Het volk nam de tekst letterlijk en richtte bloedbaden aan
in de gevangenissen.
Frankrijk werd een republiek. De koning werd ter dood veroordeeld. De
radicalen hadden de smaak te pakken gekregen en gingen door met het
uit de weg ruimen van hun tegenstanders. De terreur begon.
De septembermoorden
Bronnen
Boeken:
Kroniek van 3 eeuwen revoluties
H. Derks e.a.
Wolters Noordhof 1989
De Franse revolutie, oorzaak en gevolg
Stewart Ross
Evans Brothers 2004
De Franse Revolutie, Revolutie
Adrian Gilbert
Ars Scribendi bv, Harmelen, 1996
algemene geschiedenis
Friedrich Christoph Schlosser,Dirk Van Hinloopen Labberton,Georg
Nicolaus Kriegk,J. L. Terwen
kroniek van de franse revolutie
Simon Schama
Olympus 2004
Sites:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Septembermoorden
http://educatie-en-school.infonu.nl/diversen/37336-de-franserevolutie.html
http://personenencyclopedie.nl/D/dann/danton-georges-jacques/view
http://educatie-en-school.infonu.nl/diversen/37336-de-franserevolutie.html
http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/geschiedenis/44029-de-franse-revolutievan-monarchie-naar-republiek.html
www.republikanisme.nl/burgerschap.html
http://educatie-en-school.infonu.nl/diversen/37336-de-franserevolutie.html
http://forum.scholieren.com/archive/index.php/t-1062387.html