ENIL`s belangrijkste definities over Onafhankelijk Leven

ENIL‘s belangrijkste definities over Onafhankelijk
Leven
Deze definities zijn bedoeld voor gebruik bij de ontwikkeling van
richtlijnen, beleidsregels en wetten op gemeentelijk niveau,
lidstaatniveau en het niveau van de Europese Unie. Ze geven
beleidsmakers duidelijke richtlijnen bij het ontwerp en de
implementatie van beleid inzake personen met een beperking. Ze zijn
ontwikkeld om manipulatie en misbruik van onze terminologie en de
negatieve gevolgen daarvan te voorkomen.
Het concept “Onafhankelijk Leven”1 is veel ouder dan het VN-verdrag inzake de
rechten van mensen met een beperking. Het heeft zeker een rol gespeeld bij de
ratificatie van dit VN-verdrag, inclusief Artikel 19 en alle andere artikels, waardoor
Onafhankelijk Leven een mensenrecht is geworden. Artikel 19 behelst het recht om
zelf te mogen kiezen waar, met wie en hoe iemand wil leven. Het gaat over
zelfbeschikking, wat de basis vormt van Onafhankelijk Leven. Er wordt voortdurend
gedebatteerd over onafhankelijkheid vs. wederzijdse afhankelijkheid. ENIL gaat
ervan uit dat alle mensen wederzijds afhankelijk zijn en dat dit het concept
“Onafhankelijk Leven” niet tegenspreekt. Onafhankelijk Leven betekent niet
onafhankelijk te zijn van anderen, maar om keuzevrijheid en controle over je eigen
leven en levensstijl te hebben.
Onafhankelijk Leven:
Onafhankelijk Leven is het dagdagelijkse gevolg van een beleid voor personen met
een beperking op basis van mensenrechten. Onafhankelijk Leven is mogelijk door de
combinatie van verschillende omgevings- en individuele factoren, waardoor mensen
met een beperking de controle over hun eigen leven behouden. Dit omvat de
mogelijkheid keuzes te maken en beslissingen te nemen over waar, met wie en hoe
iemand wil leven. Dienstverlening moet voor iedereen beschikbaar zijn en worden
aangeboden op basis van gelijke kansen, zodat dit mensen met een beperking
flexibiliteit in hun dagelijks leven toelaat. Om onafhankelijk te kunnen leven moeten
gebouwen en transportmiddelen toegankelijk zijn, technische hulpmiddelen
voorhanden zijn en persoonlijke assistentie en/of gemeenschapsgebaseerde diensten
ter beschikking staan. Het is belangrijk te beklemtonen dat Onafhankelijk Leven een
recht is van alle mensen met een beperking , ongeacht welke mate van ondersteuning
zij nodig hebben.
Persoonlijke assistentie (PA):
Persoonlijke assistentie is een middel tot Onafhankelijk Leven. Persoonlijke
assistentie is de toewijzing van budgetten aan mensen met een beperking, met het
specifieke doel, de ondersteuning die zij nodig hebben te kunnen betalen. PA moet
beschikbaar zijn op basis van een individuele inschaling van de noden, en van de
1
Onafhankelijk leven is een concept van de “Independent Living beweging” die aan het eind van de jaren
zestig in Berkeley, Californië ontstaan is.
leefomstandigheden van deze persoon en dient in samenhang met de binnenlandse
arbeidsmarkt. Mensen met een beperking moeten het recht hebben assistenten te
kiezen en aan te werven volgens het voor hun meest geschikte werkmodel. PA
budgetten moeten het salaris van persoonlijke assistenten en andere prestatiekosten
dekken, zoals alle werkgeversbijdragen, administratiekosten alsook steun van
gelijken (‘peer support’) voor de persoon die PA nodig heeft.
Deïnstitutionalisering:
Deïnstitutionalisering is een politiek en sociaal proces dat voor een verschuiving
zorgt van institutionele zorg en andere isolerende en afzonderende instellingen naar
Onafhankelijk Leven. Effectieve deïnstitutionalisering vindt plaats wanneer een
persoon wonend in een instituut de kans krijgt een volwaardige burger te worden en
de controle krijgt over zijn/haar leven (indien nodig met ondersteuning). Essentieel
voor het deïnstitutionaliseringsproces is de voorziening van betaalbare en
toegankelijke woningen in de gemeenschap, toegang tot openbare diensten,
persoonlijke assistentie en steun van gelijken(‘peer support’). Deïnstitutionalisering
gaat ook over het voorkomen van institutionalisering in de toekomst, om er voor te
zorgen dat kinderen in een gezin en samen met buren en vrienden in de
gemeenschap kunnen opgroeien, in plaats van afgezonderd te leven in een
zorginstelling.
Gemeenschapsgebaseerde diensten:
Voor de ontwikkeling van gemeenschapsgebaseerde diensten is zowel een politieke
als een sociale benadering vereist, vastgelegd in beleidsmaatregelen om alle
openbare diensten zoals huisvesting, onderwijs, vervoer, gezondheidszorg en andere
zaken beschikbaar en toegankelijk te maken voor mensen met een beperking in
reguliere omstandigheden. Bij gemeenschapsgebaseerde diensten gaat het om het
aanbieden van gepaste accommodatie, om ervoor te zorgen dat mensen met een
beperking toegang hebben tot reguliere diensten en mogelijkheden, zodat ze als
gelijkwaardige burgers kunnen leven. Gemeenschapsgebaseerde diensten elimineren
de noodzaak voor parallelle diensten zoals instituten, speciale scholen,
verpleeghuizen, specifieke vervoersdiensten, beschutte werkplaatsen, enzovoort.
Groepswoningen vallen niet onder de term Onafhankelijk Leven, en ook niet onder
gemeenschapsgebaseerde diensten.
Goedgekeurd in november 2012 door de Raad van Bestuur van het ENIL