De kwetsbare burger, gemeenten en WMO Bedreigingen Kansen 2 Disclosure (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven n.v.t. Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk … juni '14 Van Everdingen Zorgconsult n.v.t. 3 Opbouw verhaal • • • • • • WMO 2015 in context HLZ Focus op kwetsbare burgers Thermometer gemeenten Praktijkvoorbeeld Bedreigingen & kansen Wat is onze opgave en rol? juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 4 WMO • Hulp aan mensen met fysieke, psychische, verstandelijke of psychosociale beperkingen of problemen • Zodat ze zich thuis en buitenshuis kunnen redden en meedoen in de maatschappij juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 5 juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 6 Hervorming langdurige zorg • Zvw – Nieuwe aanspraak thuisverpleging in basispakket – Versterking rol wijkverpleging als verbinding tussen medische en sociale domein (200 miljoen) – 1e t/m 3e jaar op behandeling gerichte GGZ • WLZ – Passende zorg: kwaliteit van leven voorop – Zorg blijft verzekerd recht voor kinderen en volwassenen die aangewezen op permanent toezicht op 24x7uur/dag op zorg in nabijheid – Zorg in instelling of volledig pakket thuis – Intramuraal verblijf in kader behandeling GGZ na 3 jaar juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 7 Prominente rol gemeenten bij ondersteunen burgers Gemeenten 1/1/2015 verantwoordelijk voor: • Langer thuis wonen • Ambulantisering GGZ • Gehele jeugdhulp, incl. kinderbescherming en jeugdreclassering • Participatiewet • Passend onderwijs juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 8 HLZ brengt veel dynamiek in 2015 • Decentralisatie belangrijke zorgtaken naar lokaal bestuur • Groter beroep op de burger – Meer via zelfredzaamheid – Meer oplossingen in eigen kring juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 9 Focus op kwetsbare burgers juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 10 Thermometer gemeenten I sociale wijkteams integrale toegang eigen kracht financiën juni '14 opdrachtgeverschap Van Everdingen Zorgconsult 11 Thermometer gemeenten II • Oerwoud aan handreikingen en documenten – Perspectief beroepskrachten – Budgetbeheersing – Uitgaand van de gemiddelde burger en wat burgers zelf moeten kunnen • Transitievolgsysteem: – Weergave procesinformatie & eigen beeld van gemeenten • Nieuwe organisaties die zich profileren naar gemeenten b.v. Vilans • Website/nieuwsbrieven/bijeenkomsten BZK: gemeenten van de toekomst juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 12 SCP: de Wmo in beweging I Evaluatie WMO 2010-2012: • kwantitatief vragenlijstonderzoek (gemeenten, uitvoerende organisaties, burgers, Wmo-aanvragers, WMO-raden) • kwalitatieve interviewstudies naar kanteling, ondersteuningsinitiatieven en burgers die toch geen aanvraag indienen • onderzoek WMO uitgaven in 2010 • analyse jurisprudentie CRvB juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 13 SCP: de Wmo in beweging II • Onevenredige vertegenwoordiging doelgroepen in Wmo-raden – Mensen met chronisch psychische en psychosociale problemen minder goed vertegenwoordigd – Maatschappelijke opvang, vrouwenopvang, OGGZ en verslavingsbeleid in minder dan 50% voldoende behartigd • Onvoldoende kennis van doelgroepen – kenmerken en behoeften van mensen met zintuiglijke en langdurige psychiatrische beperking minst in beeld juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 14 SCP: Wmo in beweging III • Veel aannames – inzicht ontbreekt “Aantal seinen op rood – springen niet vanzelf op groen” – Toename mantelzorgers en vrijwilligers? – Hoge verwachtingen gemeenten – valt of staat met visie wethouder zorg • Onevenredige vertegenwoordiging doelgroepen in Wmo-raden – Mensen met chronisch psychische en psychosociale problemen minder goed vertegenwoordigd – Maatschappelijke opvang, vrouwenopvang, OGGZ en verslavingsbeleid in minder dan 50% voldoende behartigd • Onvoldoende capaciteit en kennis van doelgroepen – Ambtelijke capaciteit in niet-stedelijk gebied kwetsbaar – Kenmerken en behoeften van mensen met zintuiglijke en langdurige psychiatrische beperking minst in beeld juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 15 Voorbeeld Peel en Maas I • • • • Leven in het Dorp WWZ 2000-2002 dialogen 55-plussers 10 kernen Focus verbreed naar kwetsbare burgers breed Start Kanteling met Netwerk Welzijn Versterkt juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 16 Juf Marij wil ook kerstmis en sinterklaas juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 17 Maurice wil normaal zijn juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 18 Voorbeeld Peel en Maas III NB: alleen de verschillen tussen beide aanpakken zijn benoemd Klassieke aanpak M. woont bij ggz Vincent van Gogh M. belandt op straat M. vereenzaamt, gebruikt alcohol, houdt zich niet aan afspraken, gezondheidsproblemen, slikt an alcoholmedicijnen niet, overlast. Gevolg: verwijdering M. gebruikt veel alcohol, veroorzaakt overlast, kleine criminaliteit, bouwt schulden op (o.m. door diverse boetes) ‘in aanraking met jus e’: diverse malen per week daklozenuitkering div. bezoeken ziekenhuis (ambulance, korte opname) opvang 1 week: € 700 Aanpak Netwerk Welzijn Versterkt juni '14 Dhr. M. wordt besproken in NWV-overleg, hij wil graag ‘gewoon’ zijn (werken, sporten) bespreking NWV € 750 jaar 2 € 1.200 dagbesteding -> jaar 2,5 M. wil af en toe zijn an alcoholmedicijn niet meer slikken, maar begeleider weet dat te voorkomen € 2.000 / halfjaa r lidmaatschap vereniging psychologisch onderzoek begeleid wonen, met intensieve beroepsma ge begeleiding M. krijgt baan in bakkerij bespreking NWV € 3.400 / halfjaa r € 35.00 0 /halfja ar € 100.0 00 M. wordt lid van een sportvereniging Hij stopt daar; vindt daar zijn draai niet -> € 3.000 gedwongen opname (½ jaar) € 1.700 jaar 1,5 M. krijgt baan bij fietsenstalling € 3.000 / halfjaa r Ondersteuning ‘maatje’ (vrijwilliger) € 30.00 0 50 deli cten kosten 1 jaar: rond RM € 12.00 0 inzet div. professionals nav. zorgen ouders jaar 1 jaar 0,5 Gedwongen opname Regionaal Centrum Gezondheidszorg (min. ½ jaar) ouders van M. maken zich grote zorgen en proberen via diverse instan es oplossingen te krijgen M. meldt zich bij maatsch. opvang M. gaat weer bij ggz Vincent van Gogh wonen situa e escaleert: opname via rechterlijke mach ging € 6 00 /jaar € 4.800 / halfjaa r <- begeleid wonen, met afnemende beroepsma ge ondersteuning -> Van Everdingen Zorgconsult € 20-40 .000 /halfja ar 19 Bedreigingen • Eigen kracht en hulpkracht kwetsbare burgers beperkt verwachte rolverandering gaat niet zonder meer op • Onvoldoende kennis & inzicht in deze doelgroepen bij gemeenten • Integrale samenwerking in kinderschoenen • Onvoldoende samenwerking tussen medische en sociale domein – Nieuw indicatiecircus in Zvw wordt opgetuigd – Sociale wijkteams opgetuigd – link artsen kan nog veel beter • Gemeenten – zorgverzekeraars niet als gelijkwaardige partners aan tafel juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 20 De kloof neemt toe… juni '14 Van Everdingen Zorgconsult 21 Kansen • Kritische ontregelaars die zichtbaar maken wat nodig is en schotten openbreken • Integrale persoonlijke arrangementen – zelfzorg en informele zorg waar dat kan – beroepsmatige zorg waar nodig • Praktijkvoorbeelden benutten om gemeenten en 1e lijn te ondersteunen in eigen kanteling juni '14 Van Everdingen Zorgconsult