Hersens dotteren De Hersenstichting houdt deze week haar jaarlijkse collecte. De opbrengst wordt gebruikt voor onderzoek, bijvoorbeeld naar nieuwe behandelmethoden voor slachtoffers van een herseninfarct. Een vrij nieuwe behandeling, die ook wordt uitgevoerd in het UMCG, is het dotteren van bloedvaten in de hersenen. Michel Brandsma, André Broere Behandeling herseninfarct Trombolyse ● ● ● Toediening via een infuus van een sterke bloedverdunner die het bloedpropje in de hersenen verwijdert De behandeling moet binnen 4,5 uur na het infarct beginnen Niet alle patiënten komen in aanmerking Begrippen ● Dotteren ● ● ● ● ● ● ● Moet binnen 6 uur na het infarct gebeuren Bedoeld voor ernstige infarcten waarbij trombolyse niet aanslaat Een speciaal team van interventieradiologen, neurologen en anesthesiologen voert de behandeling uit Bloedvat voor en na Dotteren beperkt de het dotteren hersenschade, waardoor de patiënt beter herstelt Jaarlijks komen circa 2000 patiënten in aanmerking voor deze behandeling Het UMCG behandelde vorig jaar 25 patiënten in de onderzoeksfase Dat worden er naar verwachting zo’n honderd per jaar ● ● ● ● Beroerte: verzamelnaam voor hersenbloedingen en herseninfarcten Herseninfarct (80% van de beroertes): blokkade van een bloedvat; hersenweefsel beschadigt door zuurstofgebrek Hersenbloeding (20% van de beroertes): scheurtje in een bloedvat; hersenweefsel beschadigt door de druk van het bloed TIA: korte blokkade van een bloedvat zonder blijvende gevolgen TIA = Transient Ischemic Attack Risicofactoren voor hart- en vaatziekten ● ● ● ● ● ● ● Roken Hoog cholesterol Hoge bloeddruk Overgewicht Diabetes Erfelijkheid Stress Mogelijke symptomen van een beroerte Verlammingen in het gezicht ● Warrig spreken en denken ● Verlammingen ● Verstoring of verlies van het gezichtsvermogen ● Verdoofd gevoel in arm, been of gezicht ● Tintelingen ● Ernstige hoofdpijn ● Duizeligheid en evenwichtsstoornissen De symptomen kunnen optreden in verschillende combinaties. Bij een TIA verdwijnen ze binnen een dag, en meestal veel sneller. Belangrijkste oorzaken herseninfarct ● ● Slagaderverkalking: vernauwing van de slagaders die de hersenen van bloed voorzien Hartritmestoornissen: veroorzaken stolseltjes die kunnen doorschieten naar de bloedvaten van de hersenen Ziekenhuisopnames vanwege een beroerte aantal opnames per 100.000 mensen mannen vrouwen 169 152 1980 1985 193 174 1990 178 172 200 187 1995 ● 191 179 2000 231 220 2005 245 234 2009 ● ● Jaarlijks krijgen bijna 47.000 mensen in ons land een beroerte Ruim 240.000 mensen leven met de gevolgen van een beroerte Zo werkt het 1 2 © DvhN 040215 | AB Bij het dotteren in de hersenen wordt zelden een ballon gebruikt om het bloedvat te verwijden. De vaten in hersenen zijn daarvoor te kwetsbaar. Stent en stolsel worden aan een draadje teruggetrokken Ter hoogte van de verstopping wordt het slangetjes teruggetrokken. De stent zet uit en grijpt het stolsel Een slangetje met daarin een stent wordt via een slagader vanuit de lies naar de hersenen geleid ● 3 ● Ook blijft er doorgaans geen stent achter in het bloedvat. De patiënt moet dan te veel bloedverdunners gebruiken die het risico op een hersenbloeding vergroten. Stent met stolsel 0 1 2 cm 3 4 5 6 Bron: Hartstichting/UMCG