Christus, Koning van het heelal (B) BEGROETING V Welkom voor u allen! Welkom op deze 'koninklijke' zondag in Gods naam: Vader, Zoon en heilige Geest. ofwel V Onze God is koning, Hij houdt ons samen. Moge Hij hier in ons midden zijn in de naam van Vader, Zoon en heilige Geest. INLEIDING L Op deze laatste zondag van het kerkelijk jaar vieren wij Christus als koning van het heelal. Geen feest van de macht, maar een feest van de liefde, die deze wereld verandert. Daartoe weet Hij zich gezonden, hiertoe is Hij gekomen! BEKERINGSMOMENT V Geroepen om een 'koninklijke' weg te gaan, een weg van recht en gerechtigheid, weten wij maar al te goed dat we 'kleine mensen' zijn. Bidden wij om Gods nabijheid en ontferming: L Heer, U hebt ons geroepen om uw kinderen te zijn. Vergeef ons, wanneer wij U teleurstellen 1 en wij ons klein en zelfzuchtig gedragen… V Heer, ontferm U over ons. L Christus, U hebt ieder mens met respect behandeld. Vergeef ons, wanneer wij, bewust of onbewust, discrimineren in ons gedrag of in onze woorden… V Christus, ontferm U over ons. L Heer, Gij schenkt ons uw genade in overvloed. Vergeef ons onze onverschilligheid, ons tekort aan hoop en vertrouwen… V Heer, ontferm U over ons. V Moge de goede God zich over ons ontfermen, onze tekorten en fouten vergeven en ons eens geleiden naar het eeuwig leven. ofwel V Ook onze God heeft een structuurnota voor mens en wereld. Jezus heeft ons Gods blauwdruk ontvouwd, maar wij aarzelen er op in te gaan en volgen zijn aanzetten niet. Bidden wij om vergeving: L Heer, Gij nodigt uit tot uw rijk en wij bijten ons vast in eigen plannen… V Heer, ontferm U over ons. L Christus, Gij vestigt begin en einde en wij stellen eigen doelen… V Christus, ontferm U over ons. L Heer, Gij gaat de ware weg tot leven en wij gaan onze eigen gang… 2 V Heer, ontferm U over ons. V Moge de goede God zich over ons ontfermen, onze fouten vergeven en ons geleiden naar het eeuwig leven. OPENINGSGEBED V Gij, Schepper van alle dingen, wees hier aanwezig, hoor ons gebed. Maak onze oude aarde nieuw en herschep ons tot uw mensen, die deze wereld maken tot uw koninkrijk, naar het voorbeeld van Jezus, die niet heerste maar diende en zó koning werd voorgoed, tot in de eeuwen der eeuwen. ofwel V Almachtige eeuwige God, Gij hebt uw welbeminde Zoon tot Heer verheven, tot Koning van alles wat bestaat. Voor onze vrijheid heeft Hij het uiterste doorstaan en zo een nieuwe toekomst mogelijk gemaakt. Wij vragen U dat ons werken voor het dagelijks brood een hulde wordt aan U, een eredienst, totdat Hij wederkomt, Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen. ofwel V Barmhartige, uw naam zij geheiligd want Gij schenkt adem aan alles wat leeft. 3 Wij bidden U: herschep ons door uw woord tot mensen naar uw hart die uw aarde bewonen in menslievendheid en zorg naar het beeld van Hem, die onze herder en koning is, Jezus, de nieuwe mens, vandaag en alle dagen van ons leven. ofwel V Almachtige eeuwige God, in Christus hebt Gij alles nieuw gemaakt. Hij is uw welbeminde Zoon en Koning van de nieuwe schepping. Verdrijf het kwaad dat ons tot slaven maakt zodat heel de schepping U als Heer erkent en eensgezind uw grootheid prijst. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen. INLEIDING OP DE LEZINGEN L De Schriftlezingen van dit feest belichten het koningschap van Christus. We horen het visioen van de Mensenzoon uit de profeet Daniël; een gedeelte uit de aanhef van de Apokalyps van Sint Jan, waarin Christus de 'getrouwe getuige' wordt genoemd, die geleden heeft maar ook verheerlijkt is; en het verhoor van Jezus door Pilatus, waarin Jezus getuigt dat zijn koningschap niet van deze wereld is. EERSTE LEZING L 4 Uit het boek Daniël. (7,13-14) In die tijd nam Daniël het woord en zei: 'In mijn nachtelijk visioen zag ik toen met de wolken van de hemel iemand aankomen die op een mensenzoon leek. Hij ging naar de Hoogbejaarde en werd voor Hem geleid. Toen werd hem heerschappij gegeven, pracht en koninklijke macht; alle volken, stammen en talen brachten hem hun hulde. Zijn heerschappij is een eeuwige heerschappij die nooit vergaat, zijn koninkrijk gaat nooit te gronde.' TUSSENZANG (Psalm 93) De Heer is koning, met luister omkleed, met macht heeft de Heer zich omgord. Zo vast als de aarde, onwankelbaar, zo vast staat uw troon door de eeuwen. De Heer is koning, met luister omkleed. De golven rijzen steeds hoger, Heer, de golven met dreunend geweld. Maar machtiger dan het geraas van de golven, is de macht van de Heer daarboven. De Heer is koning, met luister omkleed. Betrouwbaar is alles wat Gij betuigt, uw huis zij heilig in lengte van dagen. De Heer is koning, met luister omkleed. TWEEDE LEZING L Uit de Apokalyps. (1,5-8) Genade en vrede voor jullie, van Jezus Christus, 5 de betrouwbare getuige, de eerste dode die tot leven kwam, de heerser over de vorsten van de aarde. Aan hem die ons liefheeft en ons van onze zonden heeft bevrijd door zijn bloed, die een koninkrijk uit ons heeft gevormd en ons heeft gemaakt tot priesters voor God, zijn Vader – aan hem komt de eer toe en de macht, tot in eeuwigheid. Amen. Hij komt te midden van de wolken, en dan zal iedereen hem zien, ook degenen die hem doorstoken hebben. Alle volken op aarde zullen over hem weeklagen. Ja, amen. 'Ik ben de alfa en de omega,' zegt God de Heer, 'ik ben het die is, die was en die komt, de Almachtige.' ALLELUJA (Mc 11) Alleluja. Gezegend, de Komende in de naam des Heren; geprezen het komend Koninkrijk van onze vader David. Alleluja. EVANGELIE V Uit de blijde boodschap van onze Heer Jezus zoals die voor ons werd opgetekend door Johannes. In die tijd riep Pilatus Jezus bij zich. 'Bent U de koning van de Joden?' vroeg hij. Jezus antwoordde: 'Bent u daar zelf op gekomen of hebben anderen u over Mij verteld?' 'Ben ik soms een Jood?' zei Pilatus. 'Uw eigen volk, uw hogepriesters, 6 (18,33b-37) hebben U aan mij overgeleverd. Wat hebt U gedaan?' Jezus antwoordde: 'Mijn koningschap is niet van deze wereld. Als mijn koningschap van deze wereld was, zouden mijn dienaars er wel voor gevochten hebben dat Ik niet aan de Joden werd overgeleverd. Mijn koningschap is echter niet van deze wereld.' 'U bent dus toch koning?' zei Pilatus. 'Ja', zei Jezus, 'Ik ben koning: met geen andere bestemming ben Ik geboren en in de wereld gekomen dan om te getuigen van de waarheid. Iedereen die uit de waarheid is, luistert naar mijn stem.' VOORBEDE V In onze wereld heersen krachten en machten die het leven bedreigen, de vrede verstoren, de gerechtigheid niet dienen. Wij echter geloven in Jezus Christus, wiens liefde uitstijgt boven alle machten. Bidden wij voor allen die deze liefde gestalte geven. L Voor allen die hun leven in dienst stellen van de kerken, die getuigen van Gods oneindige liefde voor zijn schepping, die spreken over de verzoening, die daarnaar handelen in hun omgang met anderen: dat zij ons ten voorbeeld zijn… Laat ons bidden. L Voor allen die hun leven in dienst stellen van de vrede, die ijveren met woord en daad voor een wereld zonder geweld, die spreken zonder te veroordelen, die goed doen zonder te letten op kleur of ras: dat wij hen navolgen… Laat ons bidden. 7 L Voor allen die hun leven in dienst stellen van de gerechtigheid, die onverzettelijk blijven ijveren voor het opheffen van de armoe, die hun stem durven verheffen tegen uitbuiting, die vechten tegen alles wat een minimum bestaan bedreigt: dat wij door hen worden meegetrokken… Laat ons bidden. L Voor allen die hun leven in dienst stellen van de vrijheid, die geen genoegen nemen met vrijblijvend gepraat, die wijze woorden van inzicht spreken, die blijven optornen tegen verslaving en onderdrukking: dat wij aan hun kant gaan staan… Laat ons bidden. L V Voor onze dopelingen … en voor hen die gaan huwen … Voor onze ernstig zieken en voor hen die ons door de dood zijn ontvallen, die wij in deze viering speciaal gedenken … Laat hun leven en sterven één groot getuigenis zijn van uw liefde. Laat ons bidden. God, in uw zoon Jezus Christus zien wij de koning der koningen. Geen macht ter wereld kan Hem zijn heerschappij ontnemen, zijn rijk van vrede en gerechtigheid neemt geen einde. U vragen wij onze beden te verhoren omwille van Hem, die bij U leeft in de eeuwen der eeuwen. ofwel V Bidden wij tot God, begin en einde, hand die ons draagt: L Voor mensen, over het hoofd gezien, voor minderheden, nauwelijks in tel, voor armen hier en in de Derde Wereld: 8 om recht van spreken en gelijke kansen, om menselijke waardigheid… Laat ons bidden. L Voor mensen aan de macht, voor de rijk bedeelden, de hebbers en vergaarders: om dienstbaarheid en zorg voor allen, om solidariteit met hen die te kort komen… Laat ons bidden. L Voor onze aarde, uitgebuit: om eerbied en oprechte zorg voor grond en lucht en water, om verantwoordelijkheid van allen… Laat ons bidden. L Voor onze kerk, geroepen om te bevrijden maar vaak gevangen in zichzelf: om warmte en om hartelijkheid, om onderling vertrouwen… Laat ons bidden. L Voor onze dopelingen; voor hen die gaan trouwen; voor de zieken onder ons; voor hen die gestorven zijn en die wij in deze viering speciaal gedenken… Laat ons bidden. V Gij, die de oorsprong zijt van al het goede dat gedaan wordt, maak ons groot in eenvoud en koninklijk in dienstbaarheid. Laat komen – door ons – uw rijk. GEBED OVER DE GAVEN V Gij, hoeder van al wat leeft, aanvaard uit onze handen dit brood en deze wijn en wil ons uw zegen schenken. Maak onze zorg voor elkaar welgemeend, 9 onze verantwoordelijkheid wereldwijd en leer ons delen metterdaad naar het voorbeeld van Jezus, die niet heerste maar diende en zó koning werd voorgoed tot in de eeuwen der eeuwen. ofwel V Heer, wij bieden U het koninklijk offer aan waardoor Gij ons met U verzoent. Wij vragen met aandrang dat Jezus Christus, uw Zoon, die ons zijn gaven toevertrouwt, aan alle volkeren eensgezindheid en vrede schenkt. Vandaag en tot in eeuwigheid. ofwel V Levende God, zegen deze gaven tot tekenen van uw zoon en schenk ons de gezindheid die de wereld bewoonbaar maakt, uw heilige levensadem dit uur en alle dagen van ons leven. ofwel V Heer, wij dragen U het offer op waarin Gij U met ons verzoent. Wij vragen met aandrang dat uw Zoon aan alle mensen eenheid brengt en vrede: Jezus Christus, onze Heer. PREFATIE 10 De Heer zal bij u zijn. De Heer zal u bewaren. Verheft uw hart. Wij zijn met ons hart bij de Heer. Brengen wij dank aan de Heer, onze God. Hij is onze dankbaarheid waardig. Heilige Vader, machtige eeuwige God, om recht te doen aan uw heerlijkheid, om heil en genezing te vinden zullen wij U danken, altijd en overal. Gij hebt uw Zoon met heerlijkheid gekroond, priester in eeuwigheid, Koning en Heer van heel de schepping, Jezus Christus. Hij heeft uw raadsbesluit geopenbaard. Op het kruis heeft Hij zichzelf gegeven, alles heeft Hij volbracht, om onze vrede te worden. Hij maakt de wereld tot een nieuwe schepping, Hij zal voor U een koninkrijk verwerven, God, een koninkrijk van waarheid, heiligheid en liefde, recht en gerechtigheid, een koninkrijk van vrede. Daarom, met alle engelen, machten en krachten, met allen die staan voor uw troon, loven en aanbidden wij U en zingen (zeggen) U toe vol vreugde: Heilig, heilig, heilig, de Heer… VREDESGEBED V Als wij allen ons verheugen in de liefde van onze Heer, als wij van goede wil zijn, 11 bidden wij dan samen om zijn vrede: Heer Jezus, vervul ons hart met uw vrede, een vrede die de wereld met al haar rijkdom ons niet geven kan. Wij willen die vrede uitdragen in de mensen om ons heen, in de wereld waarin wij leven. Help ons daarbij, Gij die leeft in eeuwigheid. Die tot ons gesproken heeft, die onze dienaar werd, de minste van allen: Hem noemen wij koning en Messias, mens van God, van vrede. Moge zijn vrede met ons zijn, dit uur en al onze levensdagen, opdat wij worden: mensen van God. Geef elkaar nu ook een teken van vrede… UITNODIGING TOT DE COMMUNIE V Een feestmaal, een koninklijke maaltijd, daartoe worden wij uitgenodigd. Geniet in dankbaarheid van deze gaven in het besef dat de Heer goed maakt alles waarin wij tekort komen. Zie dit gebroken Brood, het Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld… NA DE COMMUNIE L 12 Ik heb je mijn Zoon gegeven - zegt God en jullie hebben van Hem een Koning gemaakt. Hij werd geboren in een stal en stierf aan een kruis, maar jullie gedenken Hem met goud en zilver. Nochtans wilde Hij alleen maar zorg dragen voor en vriend zijn van de armsten en de kleinsten. Laat zijn koningschap in jouw hart beginnen en breng in mijn naam en met het hart van Jezus vrede en eenheid, overal waar je leeft en werkt. Je zult zien dat het je gelukkig maakt. ofwel (Jezus wordt verhoord door Pilatus.) L Zou ik zoals Pilatus de schuldeloosheid van Jezus hebben moeten erkennen, zou ik zijn waarlijk schone handen hebben gezien, zijn hart voor mensen hebben gevoeld, zou ik hebben ervaren dat Hij in alles aan ons gelijk geworden was, behalve in de zonde? Zou ik zoals Pilatus nochtans overstag zijn gegaan, bezweken voor het geweld van de massa en degenen die de massa hebben opgehitst, zou ik Hem, hoewel ik beter wist, alsnog hebben overgeleverd om de beulen ten einde toe hun gang te laten gaan? Het is te lang geleden, de testcase is dichterbij. Er is een mens in mijn leven, die ik respecteer om zijn waarachtigheid, om zijn zich wegschenkende liefde. Plotseling wordt hij verdacht gemaakt, er zijn mensen die hem de kroon van het hoofd willen stoten? Wat doe ik? Huil ik mee met de wolven in het bos of laat ik hem koning blijven? Ik zou… SLOTGEBED 13 V Gij, die ons tot leven riep en hebt gedragen tot hier toe, wees onze God voor nu en later. Maak ons tot uw volk, dat getuigt van de waarheid waaruit het leeft en bouwt aan uw koninkrijk van recht en vrede, naar het voorbeeld van Jezus, die niet heerste maar diende en zó koning werd voorgoed tot in de eeuwen der eeuwen. ofwel V Heer, wij zijn genaderd tot uw heilige tafel en Gij hebt ons opgenomen in uw liefde, die ons aan de dood onttrekt. Wij vragen U: blijf in ons midden wonen, sticht vrede onder ons om alles in de hemel en op aarde te verzoenen. Door Christus onze Heer. ofwel V Lieve God, wij danken U voor de koning die een dienaar werd voor ons aller geluk, Jezus onze broeder. Mogen zijn woorden ons op het spoor brengen van wat waar en goed is en ons eindelijk mensen maken naar uw hart, vandaag en alle dagen van ons leven tot in de vreugde van uw eeuwigheid. ofwel V 14 Heer, wij hebben het voedsel van de onsterfelijkheid ontvangen. Wij vragen dat wij er een eer in stellen uw Zoon te volgen, de Koning van heel de wereld, om eens voor altijd met Hem te zijn in het koninkrijk der hemelen: Jezus Christus, onze Heer. ZENDING EN SLOTZEGEN V In het huis van de Heer waren wij bijeen. Draagt de vreugde, die wij hier gevierd hebben, uit in de dagen die komen. Vragen wij hiervoor de zegen van de algoede God, Hij die voor ons is: Vader, Zoon en heilige Geest. En gaan wij van hier heen in vrede… ofwel Er brandt één kaars. L Er brandt één kaars. Het is de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Het evangelie vroeg ons koning te durven zijn in Jezus' geest: dienstbaar, vol overgave. Alleen wie zo doet kan zonder vrees de nacht ingaan. Kom, het is zover. Er laatste kaars wordt uitgeblazen. V Het licht is afgenomen, het is donker om ons heen. Vrees niet: na iedere nacht komt er weer een ochtend, in deze dagen nog zullen wij gehuld worden in vriendelijk en veilig licht. 15 Moge ons verlichten de enige God, Hij die voor ons is: Vader, Zoon en heilige Geest. En gaan wij van hier heen in vrede. 16