milieutips Spaar de bossen, koop FSC-hout Onverantwoorde houtwinning is één van de belangrijkste oorzaken van de ontbossing overal ter wereld. Toch is hout een zeer ecologisch en hernieuwbare grondstof en te verkiezen boven toepassingen in kunststof of metaal, zoals PVC en aluminium. De voorwaarde is wel dat het gebruikte hout afkomstig is uit verantwoord beheerde bossen en plantages, waarbij geen kaalkap of bodemverwoesting veroorzaakt wordt. Wat is FSC-hout? De letters FSC staan voor Forest Stewardship Council, wat neerkomt op een internationale Raad voor Duurzaam Bosbeheer. Dit is een organisatie waarin vooruitstrevende boseigenaren, houthandelaars, milieugroepen en vertegenwoordigers van lokale bevolkingen samenwerken om wereldwijd het bosbeheer te verbeteren. Doel van deze raad is zowel in de noordelijke als de zuidelijke bossen een ecologisch en sociaal verantwoorde manier van houtproductie te stimuleren. De hout- of papierproducten die afkomstig zijn uit een FSC-gekeurd bos dragen het FSC-label. Elke stap die het hout doorloopt, de zogenaamde 'Chain of Custody', wordt gecontroleerd door een onafhankelijke organisatie. Is FSC-hout duurder? Hout uit noordelijke bossen, zoals vuren (fijnspar) en grenen (grove den) is meestal niet duurder. Voor tropisch hout daarentegen is er wel een prijsverschil. Dat is logisch, omdat niet-gelabeld tropisch hout gewoonlijk onverantwoord goedkoop is. Het kan alleen aan zo'n lage prijzen op de markt komen door illegale houtkap en roofbouw, zonder rekening te houden met de rechten van de inheemse volkeren, goede lonen voor bosarbeiders enz. En dat is nu precies wat we willen voorkomen! Waar vind je FSC-hout? Door de toenemende vraag naar FSC-gelabelde producten blijft de beschikbaarheid op de markt voortdurend toenemen. Een lijst met adressen van houthandelaars, invoerders en verdelers in België is te verkrijgen bij het WWF. Daaronder zitten een paar grote ketens (BRICO, GAMMA…). WWF kan je eveneens meer informatie geven in verband met de technische eigenschappen van minder gekende houtsoorten of mogelijke alternatieven. MEER INFO? ❚ Wereldnatuurfonds (WWF-Belgium), tel. 02-340 09 57, website: www.wwf.be ❚ VIBE, Vlaams Instituut voor Bio-ecologisch bouwen, tel. 03-230 91 26, website: www.vibe.be ❚ Hout vzw (interfederaal houtvoorlichtingscentrum), tel. 02-219 19 30, website: www.hout.be ❚ Stichting Goed Hout, website: www.goedhout.nl Enkele tips: ❚ Koop bij voorkeur FSC-hout Gaat u tuinmeubelen kopen, een kozijn vervangen, parket leggen of andere houtproducten gebruiken? Koop dan hout met het FSC-label en draag zo bij tot de bescherming van de bossen! Heeft uw handelaar het niet in voorraad? Vraag ernaar! Door een grotere vraag gaan steeds meer winkels het verkopen. ❚ Vraag bij aankoop van FSC-hout naar het COC-certificaat Wanneer je als consument FSC-hout koopt, wil je immers zekerheid dat het noch in de zagerij, noch bij de timmerman, noch bij de handelaar gewisseld wordt met niet gelabelde houtblokken. Ook de facturen vermelden dat het product FSC-gecertificeerd is en dragen een COC-nummer. ❚ Durf ook minder gekende houtsoorten gebruiken Hoewel er ontelbare houtsoorten bestaan grijpen wij steeds naar dezelfde soorten. Dit zet deze soorten sterk onder druk. Tot nu toe zijn er heel wat van de gebruikelijke houtsoorten of afmetingen nog niet beschikbaar met een FSC-label. Nochtans bestaat er voor de meeste houtproducten een alternatief - zij het dan minder gekend - dat wel gelabeld is. Een duurzamer alternatief voor Meranti voor buitenschrijnwerk is bijvoorbeeld Sapupira of gelamelleerd Eucalyptus. ❚ Gebruik het juiste hout op de juiste plaats Hout wordt ingedeeld in vijf duurzaamheidsklassen. In dit geval wijst de term 'duurzaamheid' op de levensduur van het onbehandelde hout. Klasse I is daarbij zeer duurzaam, klasse V het minst. Tropisch hout, zoals bijvoorbeeld teak, heeft van oudsher de naam zeer duurzaam te zijn, maar dit is niet altijd het geval. Zo is Meranti in verschillende duurzaamheidsklassen te verkrijgen en soms niet duurzamer dan grenen en vuren. Stel bij uw houtkeuze steeds de vraag of tropisch hardhout wel vereist is en kies de juiste duurzaamheidsklasse. Hout dat binnen wordt gebruikt moet veel minder verdragen dan buitenhout, dat wordt aangetast door vocht, zon, schimmels en insecten. ❚ Vermijd chemische houtverduurzamingsmiddelen Om aantasting door schimmels en insecten te voorkomen wordt hout vaak behandeld met houtverduurzamingsmiddelen, die schadelijk zijn voor gezondheid en milieu. Verduurzaming is nochtans vaak overbodig. Ook hier geldt de regel: gebruik de juiste houtsoort op de juiste plaats en manier. Vaak volstaat een afwerkingslaag met een natuurverf of -beits om het hout tegen vochtindringing en vergrijzing te beschermen. Andere tips, vind je op de website van de provincie Vlaams-Brabant: www.vl-brabant.be/leefmilieu. Of vraag ernaar bij je gemeentebestuur.