15.0878 - Gemeente Leiden

B en W-nummer 15.0878;
Onderwerp
besluit d.d. 13-10-2015
Beantwoording vragen raadslid T. Kok inzake vrouwenonderdrukking
Besluiten:
1. de beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid Tomas Kok (Groep Kok)
inzake vrouwenonderdrukking in Leiden vast te stellen;
2. dit besluit te zenden aan de vragensteller en de overige leden van de gemeenteraad.
Perssamenvatting:
Het college heeft de schriftelijke vragen beantwoord van het raadslid Tomas Kok (Groep Kok)
inzake vrouwenonderdrukking in Leiden.
Schriftelijke vragen aan het College van Burgemeester en Wethouders van het raadslid T. Kok
(Groep Kok) inzake Vrouwenonderdrukking (ingekomen 3 september 2015).
Antwoord van Burgemeester en Wethouders (ingezonden 13-10-2015):
Geacht college,
In de gemeente Den Haag is een onderzoek verricht naar verborgen vrouwen, genaamd
“Opgesloten in eigen huis. Een onderzoek naar aard en omvang van verborgen vrouwen in Den
Haag”. Het gaat hier om vrouwen die door vrienden of familie geïsoleerd worden van de
samenleving. Niet zelden gaat dit gepaard met psychisch en fysiek geweld. Uit het onderzoek
blijkt dat het in Den Haag om 200 tot 250 vrouwen gaat.
Nu is Groep Kok ter ore gekomen dat ook in Leiden vrouwen op deze manier geïsoleerd en
onderdrukt worden. Naar aanleiding hiervan heeft de fractie van Groep Kok de volgende vragen.
1. Hoeveel zogenoemde verborgen vrouwen in Leiden zijn bij u bekend?
Opmerking vooraf: in uw inleiding geeft u aan dat u signalen ter ore zijn gekomen dat ook in
Leiden vrouwen op deze manier geïsoleerd en onderdrukt worden. Als u kennis heeft van
dergelijke gevallen, gaan we ervan uit dat u dit heeft gemeld bij de desbetreffende organisaties
(zoals VeiligThuis).
Het kenmerk van verborgen vrouwen is dat we ze niet kennen en dus ook niet weten hoeveel het
er zijn. Er is in Leiden geen onderzoek gedaan naar deze groep.
2. Welke maatregelen neemt u, en heeft u in het verleden genomen, om deze onderdrukte
vrouwen te beschermen en bevrijden?
Naast de landelijke en regionale campagnes en activiteiten gericht op alle burgers en het
organiseren van hulp en zorg dicht bij burgers door wijkteams, zijn er in Leiden een aantal
activiteiten specifiek opgezet om verborgen vrouwen uit hun isolement te halen.
Er zijn laagdrempelige activiteiten, voorlichting en cursussen gericht op doorbreken van isolement
en op participatie van kwetsbare doelgroepen, waarbij vrouwen die deelnemen uitgenodigd
worden ook andere vrouwen mee te brengen. Er is daarbij ook aandacht voor toeleiding naar
zorg als dat nodig is. Voorbeelden van activiteiten en cursus aanbod tot nu toe:
Cursus: Ontspanning door Inspanning (ODI) sinds 1995
Voorkomen/ verminderen van psychosociale en/ of psychiatrische problematiek met nadruk op
vergroten mentale gezondheid o.a. door ontspanningsoefeningen, inzicht en krijgen op
lichamelijke en psychische klachten, informatie en bewustwording over leefstijl en welzijn
gerelateerde onderwerpen, empowerment, bevorderen sociale interactie en vraaggericht
toeleiden naar ander aanbod, zoals sportenderwijs. 50% stroomt door naar stedelijk aanbod.
Sportenderwijs: (opvolger van Taalbom sinds 2009).
Doel: Dagelijks leven van (migranten) vrouwen letterlijk en figuurlijk in beweging brengen en hen
zo verder helpen deel te nemen aan en inzicht te geven in de Nederlandse samenleving. Elke
bijeenkomst bestaat uit voorlichting en sport. Dit leidt tot zelfbewustwording, verbeteren
leefpatroon, vergroten zelfstandigheid en zelfredzaamheid en maatschappelijke betrokkenheid.
De cursus heeft een groot wervend effect en cursisten nemen anderen mee, veel spin off door
mond op mond reclame.
Met alle geweld een relatie:
Een training voor vrouwen van 20 tot 60 jaar, die nog in een geweldssituatie zitten of in het
recente verleden een partner hadden die hen fysiek of mentaal mishandelde. Door ervaringen te
delen met lotgenoten weten ze dat ze niet alleen zijn. Lotgenoten in de training begrijpen dat het
ingewikkeld is om te besluiten de partner te verlaten. Het is belangrijk dat het geweld stopt en dat
hoeft niet te betekenen dat je de relatie moet beëindigen.
3. Bent u ervan op de hoogte dat het hier gaat om vrouwen uit een islamitische cultuur?
In het hierboven genoemde onderzoek wordt als oorzaak voor het maatschappelijk isoleren van
vrouwen niet de islam als specifieke reden genoemd, maar meer de traditionele opvattingen over
de rol van de vrouw in het land van herkomst over het huwelijk, ouderschap en opvoeding. Zo
komt het bijvoorbeeld ook voor in families van Hindoestaanse afkomst.
Het zijn eerder de heersende tradities binnen bepaalde families in het land van herkomst die
bepalend zijn dan het geloof. De vrouwen worden in deze gemeenschappen met traditionele
normen en waarden opgevoed, waarin de vrouw ondergeschikt is aan de man. Ook in autochtone
kringen komt isolatie van vrouwen voor in relaties waar sprake is van extreem fysieke en/of
psychische vormen van huiselijk geweld.
4. Deelt u de mening van Groep Kok dat het schandalig is dat de bevochten emancipatie van de
Nederlandse vrouw opzij gezet wordt door een middeleeuwse woestijncultuur?
Nee, de emancipatie van de Nederlandse vrouw wordt niet opzij gezet. Het is wel zo dat
sommige vrouwen afkomstig uit traditionele samenlevingen die emancipatie nog moeten
doormaken.
5. Bent u bereid om er alles aan te doen om deze onderdrukte vrouwen uit hun verstikkende
omgeving weg te halen? Zo ja, welke maatregelen treft u hiervoor? Zo nee, waarom niet?
Ja, zie antwoord op vraag 2.
6. Bent u bereid om alle moskeeën, waarin de ongelijkheid tussen man en vrouw gepredikt wordt,
per direct te sluiten? Zo nee, waarom niet?
Nee, de gemeente heeft deze bevoegdheid niet. Al eerder antwoordde het college op vragen dat
het college van mening is dat de vestiging van moskeeën en een islamitische centrum past in een
democratische en multiculturele samenleving. In onze samenleving is er godsdienstvrijheid.
Zoals onder 3. is aangegeven ligt de reden van verborgen vrouwen niet specifiek in de islam,
maar meer in traditionele opvattingen over de rol van de vrouw binnen bepaalde families,
gerelateerd aan het land van herkomst of vormen van huiselijk geweld.