Colofon Journaal Huisarts en Wetenschap Klinische competentie en enthousiasme zijn het belangrijkste voor docent Huisarts en Wetenschap verschijnt 13 maal per jaar. Website: http://www.henw.org Redactie Dr. J.O.M. Zaat, hoofdredacteur Dr. R.A.M.J. Damoiseaux Dr. H.E. van der Horst Drs. T.C. olde Hartman (junior-redactielid) Dr. F.G. Schellevis Dr. H.C.P.M. van Weert Dr. G.Th. van der Werf Redactiesecretariaat Drs. F. Gerritsma Postbus 3231, 3502 GE Utrecht T (030) 288 17 00, F (030) 287 06 68 E-mail [email protected] Eindredactie drs. C.H.M. Kramer E-mail [email protected] Basisvormgeving Helfrich ontwerpbureau, Deventer Nederlands Huisartsen Genootschap Lomanlaan 103, 3526 XD Utrecht Postbus 3231, 3502 GE Utrecht T (030) 288 17 00, F (030) 287 06 68 Abonnementenadministratie Klantenservice Bohn Stafleu van Loghum bv Postbus 246, 3990 GA Houten T (030) 638 37 36, F (030) 638 39 99 Voor informatie en bestellingen raadpleeg www.bsl.nl Voor België: Standaard Uitgeverij NV Informatieve uitgaven Belgiëlei 147a, B-2018 Antwerpen, België T +32 3 285 72 02 F +32 3 230 12 25 E-mail [email protected] www.standaarduitgeverij.be Uitgeverij/advertentie-exploitatie Bohn Stafleu van Loghum bv Postbus 246, 3990 GA Houten Telefoon (030) 638 38 74 Advertenties behoeven de goedkeuring van de redactiecommissie. Inzenden aan de uitgeverij, [email protected] Nieuwe abonnementen Abonnementen kunnen op ieder gewenst moment worden aangegaan en worden stilzwijgend met telkens een jaar verlengd tot wederopzegging. Een abonnement wordt één maal per jaar bij vooruitfacturering voor het aankomende jaar berekend. Een studentenabonnement loopt gelijk met het studiejaar, van 1 september t/m 31 augustus, en wordt stilzwijgend met telkens 1 jaar verlengd tot wederopzegging. Een studie abonnement heeft een maximale looptijd van 2 jaar en wordt dan automatisch omgezet in een regulier abonnement. Bij wijziging van de tenaamstelling en/of het adres verzoeken wij u de adreswikkel met de gewijzigde gegevens op te sturen naar Bohn Stafleu van Loghum. Beëindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk en dient uiterlijk 2 maanden voor afloop van het lopende abonnementsjaar te zijn ontvangen. Abonnementsprijzen Jaarabonnement (incl. verzend- & administratiekosten) particulieren: € 110,80 overig buitenland: € 121,88 excl. eventuele toeslagen studenten: € 55,40 België: € 116,34 losse nummers: € 14,35 Prijswijzigingen voorbehouden Levering en diensten geschieden volgens de voorwaarden van Bohn Stafleu van Loghum, gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Utrecht onder dossiernr. 30073597 op 7 februari 2003. De voorwaarden zijn in te zien op www.bsl.nl, of worden de koper op diens verzoek toegezonden. ISSN 0018-7070 De redactie werkt volgens een redactiestatuut dat de onafhankelijkheid van de redactie waarborgt. De NHG-Standaarden, In de praktijk en het NHG-nieuws vallen onder de verantwoordelijkheid van het NHG. Huisarts & Wetenschap Stafleden van huisartsenopleidingen en huisartsen-in-opleiding in de VS vonden klinische competentie en enthousiasme de belangrijkste eigenschappen voor een klinisch docent.1 Onderzoekers vroegen aan stafleden en artsen-in-opleiding op een lijst van 15 eigenschappen de 3 belangrijkste en de 3 minst belangrijke aan te kruisen. De klinische competentie (competent in patiëntenzorg, medische literatuur kennen en nascholing volgen), afzien van een oordeel (zorgen voor een veilige leeromgeving) en als een rolmodel fungeren stonden het vaakst in de top 3. Wetenschappelijk actief zijn, goed kunnen organiseren en de presentaties goed voorbereiden waren de minst belangrijke eigenschappen. Over de meeste belangrijke en onbelangrijke eigenschappen waren haio’s en stafleden het wel eens, maar het afzien van een oordeel plaatste de helft van de haio’s in de top 3, tegen slechts 30% van de stafleden. En de helft van de stafleden vond het fungeren als een rolmodel belangrijk terwijl slechts een derde van de haio’s daar ook zo over dacht en een derde dat zelfs een van de minst belangrijke eigenschappen noemde. Dit zegt natuurlijk niets over het effect van deze eigenschappen op het leerproces. In een ander recent onderzoek bleek dat het bekend zijn met de medische literatuur ook bij docenten hoog op de lijst stond van de ideale docent.2 Die docenten vonden wel dat ze dat zelf niet voldoende deden. Meer lezen kan dus een optie zijn, maar misschien kunnen ze hun tekort aan kennis beter toegeven. Op die manier kunnen ze als rolmodel fungeren door bij een klinisch probleem de oplossing gewoon op te zoeken. (RD) 1 Buchel TL, et al. Characteristics of effective clinical teachers. Fam Med 2005;37:30-5. 2 Morrison EH, et al. The on-line clinical teaching perception inventory: a “snapshot” of medical teachers. Fam Med 2005;37:48-53. Vitamine D: nieuwe preventietherapie De tot nu toe gehanteerde ondergrens voor de bloedspiegel van vitamine D voor het voorkómen van osteoporose moet met een factor 2-3 omhoog, van 25 naar 50-75 nmol/l. In Frankrijk en de Verenigde Staten is dit inmiddels gerealiseerd. Dit stelde Paul Lips van het VUmc in zijn oratie Te weinig bot of te weinig mineraal. Hij baseert deze uitspraak op een onderzoek waaruit blijkt dat de PTH-spiegel pas gaat stijgen bij een vitamine-D-spiegel van circa 75 nmol/l. Het hanteren van deze nieuwe grenswaarde zou betekenen dat 50-80% van de ouderen extra vitamine D moet gaan slikken. De vraag die Lips echter niet beantwoordt, is of we met extra vitamine D alleen bloedspiegels behandelen of ook fracturen voorkomen. Voor preventietherapie bestaan geen algemeen geaccepteerde crite48(4) april 2005 ria, zoals voor screening. Zolang niet is aangetoond dat er met het hanteren van een hogere grenswaarde voor de bloedspiegel van vitamine D minder osteoporotische fracturen optreden, is terughoudendheid in het voorschrijven van extra vitamine D dus op zijn plaats. (FS) Lips P. Te weinig bot of te weinig mineraal. Oratie Vrije Universiteit Amsterdam, 18-11-2004. Rubrieken in dit nummer LINH-cijfers Ingezonden Cochrane-reviews Boeken Proefschriften Lezen voor je punten Antwoorden kennistoets 153 189 193 194 197 198 200 149