Begrippenlijst Nectar VWO 1

Begrippenlijst Nectar VWO 1
1 Gedraag je!
aangeboren gedrag
aangeleerd gedrag
ambivalent gedrag
antropomorf
balts
communicatie
drempelwaarde
etholoog
gedrag
gedragseenheid
gedragsketen
gedragssysteem
gevoelige periode
gewenning
hiërarchisch
imitatie
informatie
inprenten
inwendige prikkel
inzicht
klassieke conditionering
leren
moderne conditionering
ook: operante
conditionering
motivatie
motorisch leren
omgericht gedrag
ongericht gedrag
overspronggedrag
ritueel gedrag
ritueel
signalen
sleutelprikkel
supernormale prikkel
‘trial-and-error’
uitwendige prikkel
2 Cellen in werking
actief organel
actief transport
activeringsenergie
aminozuren
ATP
binnenmembraan
biotechnologie
celcyclus
cellulose
celmembraan
celmembraancontact
celmilieu
celskelet
celstrekking
celwand
chloroplast
chromosomen
diffusie
disachariden
DNA
eiwit
eiwitstofwisseling
endocytose
endosymbiose-theorie
enzymen
ER
endoplasmatisch
reticulum
exocytose
fosfolipide
genetische modificatie
glycogeenkorrels
golgi-systeem
hormoonstelsel
impulsgeleiding
intern milieu
koolhydraatstofwisseling
levenskenmerken
lysosomen
membraanbolletjes
membraanpotentiaal
mitochondriën
monosachariden
organellen
organische stoffen
osmose
plastiden
polysachariden
receptoren
ribosomen
symbiose
transportenzym
turgor
vacuole
vet
vetstofwisseling
vetzuur
weefsel
weefselvloeistof
zenuwstelsel
zetmeelkorrels
3 DNA: het management van je cellen
adenine
allel
aminozuur
chromosoom
chromosoommutatie
COGEM
complementair
cytosine
deoxyribose
DNA
DNA-fingerprint
dubbele helix
eiwitsynthese
eiwitten
ethiek
fosfaatgroep
gen
genenpaspoort
genmutatie
genoom
gentherapie
guanine
HUGO
insuline
locus
mutatie
nonsense-code
normen
nucleotide
pré-embryo
puntmutatie
regelgenen
ribosomen
RNA
startcodon
stikstofbase
stoptriplet/stopcodon
thymine
triplet
tumor
variatie
4 Groei
anafase
carcinogene stoffen
celcyclus
celdifferentiatie
celdood
centromeer
chromatiden
chromosomen
G1 fase
G2 fase
gedetermineerde cellen
geprogrammeerde
celdood
geslachtshormonen
gezwel/tumor
groeifactoren
groeihormoon
groeischijf
groeispurt
inductie
interfase
kwaadaardig gezwel
mastergenen
metafase
metastaseren
M-fase
mutaties
oncogen
profase
proto-oncogenen
regeleiwitten
regelgenen
S-fase
spoelfiguur
telofase
telomeer
telomerase
tumor-suppressor-genen
Verouderingskenmerken
Zelfmoordgen
5 Seksualiteit
Aseksuele voortplanting
Broedzorg
Eierstokken
Heteroseksualiteit
Homoseksualiteit
Kloon
Menopauze
Monogamie
Natuurlijke selectie
Normen en waarden
Oestrogeen
paai/paartijd
Polygamie
primaire
geslachtskenmerken
secundaire
geslachtskenmerken
seksualiteit
seksuele selectie
seksuele voortplanting
SOA
solitair
Stemmingsveranderinge
n
tertiaire
geslachtskenmerken
testosteron
zaadballen
6 Voortplanting
amnion
bijbal
chorion
diploïd
dooierzak
eischil
eisprong
embryo
foetus
follikel
follikelcellen
FSH
gameten
gele lichaam
haploïd
HCG
hechtsteel
Herpes simplex
HIV
hypofyse
hypothalamus
inseminatie
IVF
kiemschijf
klievingsdeling
LH
meiose
menstruatie
navelstreng
oöcyt
ovarium
oxytocine
placenta
progesteron
prolactine
prostaglandine
receptor
retrovirus
reversetranscrip-tase
seropositief
spermatocyt
testes
trilharen
trofoblast
villi
virus
voorbehoedsmiddelen
vruchtvliezen
7 Erfelijkheid
autosomen
co-dominantie
crossing-over
dominant allel
drager/draagster
echoscopie
F1-generatie
F2-generatie
fenotype
genetica
genotype
geslachtschromo-somen
heterozygoot
homozygoot
intermediair fenotype
karyogram
kruisingsschema
lichaampje van Barr
monosomie
‘nature-nurture’
navelstrengpunctie
P-generatie
PKU
prenatale diagnostiek
PTC
recessief allel
recombinatie
SRY-gen
syndroom van Down
trisomie
tweeling-onderzoek
vlokkentest
vruchtwaterpunctie
8 werken met genen
bioreactor
BLAD
celfusie
dambordschema
dihybride kruising
draagkoeien
embryocellen-techniek
embryosplitsing
ET/embryotransplantatie
ethiek
fokken (telen)
gekoppelde genen
GGO/Genetisch
gemodificeerd
organisme
infectie met
retrovirussen-techniek
inteelt
kerntransplantatie
KI/kunstmatige
inseminatie
micro-injectie-techniek
monoklonale antistoffen
recombinant-DNAtechniek
recombinatie
selecteren
spermarietjes
superovulatie
transgeen organisme
veredelde organismen
9 Afweer
antigeen
(anti)serum
antistoffen
ABO-stelsel
actieve kunstmatige
immunisatie
afweersysteem
agglutineren
algemene afweer
allergeen
allergische reactie
antibiotica
antigenen
anti-resus
auto-immuunziekten
bacteriën
B-geheugencellen
bloedplasma
B-lymfocyten
boodschapperstoffen
ook: signaalstoffen
cytokinen
cytotoxische Tlymfocyten
dekweefsel
fagocyten
geheugencellen
histamine
HLA-systeem
hoornlaag
hoornstof
hybridoma
immunoglobulinen
immuun
immuundeficiëntie
interferon
kiemlaag
kruisproef
kunstmatige passieve
immunisatie
lederhuid
lymfocyten
macrofaag
melanocyten
mestcellen
monoklonale antistoffen
natuurlijke immunisatie
natuurlijke passieve
immunisatie
opperhuid
plasmacellen
resistentie
resusfactor
resusnegatief
resuspositief
rode beenmerg
schimmels
slijmvlies
specifieke afweer
stamcellen
T-geheugencellen
T-helpercellen
thymus
T-lymfocyten
vaccin
vaccinatieprogramma
virussen
witte bloedcellen
ziekteverwekkers
10 Regeling
effector
geleiding
haarvaten
homeostase
hypothalamus
impulsen
intercellulaire ruimte
intern milieu
kerntemperatuur
koorts
negatieve
terugkoppeling
norm
onderkoeling
oververhitting
receptor
regelkring
schiltemperatuur
‘set point’
stroming
uitstraling
verdamping
verwerkingseenheid
weefselvloeistof
11 Regeling door hormonen
ADH
adrenaline
cortisol
doelwitcellen
glucagon
glucose
glycogeen
groeihormoon
halveringstijd
insuline
interne
boodschapperstof
osmoreceptoren
osmose
osmotische druk
osmotische waarde
over-stress
receptoreiwit
RH’s, LH, ADH
stress
suikerziekte
(diabetes)
testosteron
thyroxine
TRH
TSH
vetzuren