Waarden

Welkom
LOB
Helicon Eindhoven VMBO-MBO
20 januari 2016
Marionette Vogels ism Els van de Looveren en Daniëlle
Blom
Agenda vandaag
• Leren door te DOEN: ervaar de 5 loopbaancompetenties
• Leren IN gesprek MET elkaar: Rol van ‘het voeren van
loopbaangesprekken’ als bijdrage aan de ontwikkeling van de
leerling/student
Enkele gesloten vragen
• Wie herkent het beeld dat leerlingen en studenten
binnen afzienbare tijd stoppen met de opleiding of
switchen?
• Wie heeft een zoon, dochter, neef, nicht die een keer
gestopt of geswitcht is met een opleiding?
• Wie is zelf wel eens geswitcht of gestopt?
• Wie voert wel eens een loopbaangericht gesprek met
leerlingen?
• Wie spreekt regelmatig met anderen over zijn of haar
loopbaan?
• Wie is bekend met de 5 loopbaancompetenties?
Over leren kiezen
Keuze als product: incidenteel, rationeel
Keuzemogelijkheden
• Alternatieven
weten te divers
(Dols 2008)
• Consequenties
van keuzes
Onvoorspelbaarheid
toekomst,onderzoeken
complexiteit
(Krumbolz, 1998)
Geen empirische
steun
consistent
besluitvormingsproces
• Strategie
gebruiken
omvoor
vooren nadelen
af te wegen
(Dieleman, 2008)
maken hebben
op langere termijn is moeilijk voor jongeren
• Doel Keuzes
voor ogen
4
21 juli 2017
(Rees & Bartlett, 1999; Watts & Fretwell, 2004; Phillips,1997; OECD, 2004; RWI, 2008)
Kiezen als proces
• Van:
plannen en implementeren van een
loopbaan voor je leven
• Naar:
experimenten en leren
21 juli 2017
5
Line - up
Eisen van de vernieuwing (V)MBO
De leerling maakt zijn eigen
loopbaanontwikkeling inzichtelijk d.m.v. een (op te
bouwen) loopbaandossier (VMBO)
De student maakt zijn eigen loopbaanontwikkeling
inzichtelijk aan de hand van de 5
loopbaancompetenties (loopbaan-burgerschap
MBO)
21 juli 2017
7
Zelf aan de slag
8
21 juli 2017
Kern: Loopbaancompetenties
Kwaliteitenreflectie
Motievenreflectie
Werkexploratie
Loopbaansturing
Netwerken
Wie ben ik, wat kan ik?
Wat wil ik, wat drijft mij?
Welk soort werk past bij mij?
Wat wil ik worden? Kiezen
Wie kan mij daarbij helpen?
Kern van het voeren van een
loopbaangesprek
•
De leerling/student het beste uit zichzelf laten halen in
plaats van het beste van jezelf in de student stoppen
Netwerken
(in gesprek met)
Kwaliteitenreflectie
(ontdek je talent)
Wie heb je nodig voor onderzoek over jezelf
of werk dat bij je past/ om iets uit te proberen
of te bewijzen?
Wie zit er in je netwerk?
Hoe ziet je netwerk er uit (kwaliteit/kwantiteit)
Hoe ga contact leggen?
Wat doe je om contact te houden met
mensen in je netwerk?
Wat deed je hierin heel
goed?
In welke situatie (binnen of buiten school) deed je dit
ook heel goed?
Ben je hier altijd al goed
Loopbaansturing
(zelf aan zet)
Motievenreflectie
(ontdek je passie)
Wat wil je onderzoeken over jezelf/werk?
Wat wil je uitproberen, leren en bewijzen?
Welke activiteit/ervaring is daar voor nodig
(binnen of buiten de school)?
Hoe kun je dit organiseren?
Waar zit de uitdaging in?
Wat is je volgende stap en waar moet het toe
leiden (toekomstbeeld)?
Wat is er voor nodig om een goede keuze te
maken?
Hoe hebben eerdere keuzes/activiteiten
uitgepakt?
Wat maakte
Werkexploratie
(ontdek je werkplek)
11
21 juli 2017
Kwaliteitenreflectie
Ontdek je talent
Kwaliteitenreflectie
Beschouwen van de sterke kanten die van belang zijn
voor de loopbaanontwikkeling
+
OEFENING
Voer een loopbaangesprek aan de
hand van de volgende vragen
1.
2.
3.
4.
5.
Wat heb je onlangs meegemaakt waar je trots op was?
Wat deed je hierin heel goed?
Doe je dit ook in andere situaties heel goed?
Hoe zou je deze kwaliteit noemen?
Hoe gebruik je deze kwaliteit in je huidige werk?
Motievenreflectie
Ontdek je passie
Motievenreflectie
• Motievenreflectie: beschouwing van de wensen en
waarden die van belang zijn voor de persoonlijke
loopbaan.
• Welke waarden in het werk zijn voor jou belangrijk?
• Welke motieven/leefregels
liggen hieraan ten grondslag?
Motievenreflectie
Reflecteren op conflicten, dilemma’s, ‘flow’- en gelukmomenten: wat zegt dit over mijn leefregels/waarden en wat
betekent dit voor mijn toekomst?
• Waar ben je afgelopen tijd enthousiast over geweest ?
• Waar heb je de laatste tijd wakker van gelegen ?
• Wat zegt dat over je motieven ?
Werkexploratie
• Werkexploratie: op zoek gaan naar ontwikkelingen,
uitdagingen, cultuur en problemen in werk(situaties) waar
je aan wilt werken op een manier die bij je past
Werkexploratie
• Breng een eigen dilemma of kritische situatie in je werk in
beeld
• Wat zegt dat over waartoe je je voelt uitgedaagd?
• Past de uitdaging binnen je huidige beroepscontext?
• Hoe kun je de uitdaging aangaan?
Ervaring
Waar was je trots op?
Wat heeft indruk op je gemaakt?
Wat kon je niet los laten?
Wanneer voelde je je super/rot?
Actief luistern
Valideren
Waarderen: kwaliteiten/motieven benoemen
Aanzetten tot nadenken
Relateren aan andere situaties
Laten interpreteren van eigen kwaliteit/motief
Keuze
Wat is een relevante vervolgstap gezien
leervraag of prestatiedoel (binnen of buiten
de school)
Wat is nog nodig om tot een goede keuze
voor sector of opleiding te komen?
Kwaliteitenreflectie
Wat deed je hierin heel goed?
In welke situatie (binnen of buiten school) deed
je dit ook heel goed?
Ben je hier altijd al goed in geweest?
Hoe noem je deze kwaliteit?
Motievenreflectie
Zelfbeeld
Netwerk
Werk &
Opleidingsbeeld
Toekomstbeeld
Prestatiebewijs
Wat maakte deze ervaring bijzonder?
Wat raakte jou?
Herken je dit in andere situaties?
Wat zegt dat over wat jij belangrijk vindt?
Hoe zou je deze waarde/ambitie/leerregel
/toekomstdroom willen noemen?
Is wat je wilt ook wat je kunt of andersom?
Werkexploratie
Hoe ziet het werk/de opleiding er uit?
-wat moet je doen/kunnen/willen?
-wat zijn moeilijke aspecten/dilemma’s
-hoe wordt hier mee omgegaan?
-wat zijn uidagingen/onwikkelingen?
Kun en wil jij dit werk/deze opleiding doen?
Welke werkzaamheden passen het beste bij jou?
Loopbaansturing
• Loopbaansturing: loopbaangerichte planning en
beïnvloeding van het leer- en werkproces
Het gaat hierbij om stappen nemen, onderhandelen, keuzes
maken, nieuwe dingen leren en ervaringen opdoen om werk
te kunnen doen dat beter bij je past
Loopbaansturing
Bepaal een loopbaandoel…
• Schrijf het doel op een papier
• Ga aan de ene kant staan en leg het doel aan de andere
kant
• Vraag aan collega’s om drie tips op drie geeltjes te
schrijven over wat er moet gebeuren om het doel te
bereiken (acties, mensen benaderen, voorwaarden
scheppen, dingen leren)
• Je collega’s geven om beurten een geeltje en jij legt dat
neer op de juiste afstand van het doel
• Enzovoort, net zolang tot je het plan in kaart hebt
gebracht
Netwerken
• Netwerken: contacten opbouwen en onderhouden op de
interne en externe arbeidsmarkt gericht op loopbaanontwikkeling
• Netwerk in kaart brengen, onderzoeken van kwantiteit en
kwaliteit van netwerk. Contacten met mensen die je
kunnen helpen met je loopbaanontwikkeling bijvoorbeeld
met dezelfde passie
Netwerkverlanglijstje
Schrijf een vraag of wens op.
Geef deze vraag of wens mee aan je buurman of buurvrouw.
Je gaat voor je buurman of buurvrouw in deze groep op zoek
en komt terug met een concrete tip of contact voor de ander.
Activeren tot netwerken
Evt eigen network inzetten
Feedback geven op netwerk en netwerken
Expertise inbrengen over netwerken
Ervaring
Waar was je trots op?
Wat heeft indruk op je gemaakt?
Wat kon je niet los laten?
Wanneer voelde je je super/rot?
Actief luistern
Valideren
Waarderen: kwaliteiten/motieven benoemen
Aanzetten tot nadenken
Relateren aan andere situaties
Laten interpreteren van eigen kwaliteit/motief
Keuze
Netwerken
Wie heb je nodig voor onderzoek over jezelf of
werk dat bij je past/ om iets uit te proberen of te
bewijzen?
Wie zit er in je netwerk?
Hoe ziet je netwerk er uit (kwaliteit/kwantiteit)
Hoe ga contact leggen?
Wat doe je om contact te houden met mensen in
je netwerk?
Loopbaansturing
Wat wil je onderzoeken over jezelf/werk?
Wat wil je uitproberen, leren en bewijzen?
Welke activiteit/ervaring is daar voor nodig (binnen of
buiten de school)?
Hoe kun je dit organiseren?
Waar zit de uitdaging in?
Wat is je volgende stap en waar moet het toe leiden
(toekomstbeeld)?
Wat is er voor nodig om een goede keuze te maken?
Hoe hebben eerdere keuzes/activiteiten uitgepakt?
Activeren tot onderzoeken van zelf en werk
Activeren tot experimenteren en bewijzen
Helpen formuleren van nieuwe
leervraag\prestatiedoel
Wat is een relevante vervolgstap gezien
leervraag of prestatiedoel (binnen of buiten
de school)
Wat is nog nodig om tot een goede keuze
voor sector of opleiding te komen?
Kwaliteitenreflectie
Wat deed je hierin heel goed?
In welke situatie (binnen of buiten school) deed
je dit ook heel goed?
Ben je hier altijd al goed in geweest?
Hoe noem je deze kwaliteit?
Motievenreflectie
Zelfbeeld
Netwerk
Werk &
Opleidingsbeeld
Toekomstbeeld
Prestatiebewijs
Wat maakte deze ervaring bijzonder?
Wat raakte jou?
Herken je dit in andere situaties?
Wat zegt dat over wat jij belangrijk vindt?
Hoe zou je deze waarde/ambitie/leerregel
/toekomstdroom willen noemen?
Is wat je wilt ook wat je kunt of andersom?
Werkexploratie
Hoe ziet het werk/de opleiding er uit?
-wat moet je doen/kunnen/willen?
-wat zijn moeilijke aspecten/dilemma’s
-hoe wordt hier mee omgegaan?
-wat zijn uidagingen/onwikkelingen?
Kun en wil jij dit werk/deze opleiding doen?
Welke werkzaamheden passen het beste bij jou?
Doorvragen
Samenvatten
Nagaan wat nog nodig is
Aanzetten tot verder onderzoeken
Feedback
Laten interpreteren van werkzaamheden die
passen
Loopbaangericht gesprek
Waarde
Meerwaarde
Waarde
Het doel van
loopbaanreflectiegesprekken is dat
leerlingen/deelnemers
–
–
–
–
een beter zelfbeeld en toekomstbeeld ontwikkelen
arbeids / opleidingsbeeld ontwikkelen
beseffen dat ze zelf het stuur in handen hebben en
kunnen houden
en beschikken over een groot netwerk dat onderhouden
moet worden wil je het kwalitatief kunnen benutten.
Reflectie (Terugkijken)
•
Terugkijken op deze ochtend:
Wat pak jij morgen op?
30
21 juli 2017