Info en antwoordstrook voor behoefte inventarisatie

Humanistisch Vormend Onderwijs op OBS-Broekhem
Info en antwoordstrook voor behoefte inventarisatie
In de HVO-lessen staat de identiteitsontwikkeling van leerlingen centraal.
Grote maar zeker ook kleine mensen stellen vragen. Sommige zijn niet alledaags en raken levensthema’s
zoals liefde, dood, identiteit, natuur, geloof, goed en kwaad, mooi en lelijk. We noemen ze ook wel
levensvragen; je hebt er niet zo een, twee, drie een antwoord op. Levensvragen gaan over wat je echt
belangrijke waarden in het leven vind. In de lessen Humanistisch Vormingsonderwijs (HVO) onderzoeken
kinderen deze en andere vragen op een interactieve, speelse en creatieve manier.
De HVO-les
In de HVO-les worden jonge mensen begeleid bij het ontwikkelen van een eigen waardebesef en een
persoonlijk levensbeschouwelijk kompas. Op een kritische en creatieve manier leren ze omgaan met
vragen over normen, waarden en levensbeschouwing.
In de HVO-les onderzoeken leerlingen gezamenlijk hun ervaringen en ideeën en leren ze keuzes te maken
en te verantwoorden. Leerlingen leren na te denken over wie zij zijn, wat hun drijfveren zijn en wat ze
kunnen. De docent sluit daarbij aan bij de concrete ervaringen van leerlingen.
Het vertrekpunt in de lessen wordt voor een groot deel gevormd door de eigen levensvragen. Leerlingen
leren op een actieve en authentieke manier, waarbij hun individuele situatie aan bod komt. Ze leren
keuzes te maken en te verantwoorden. De HVO-docent moedigt hen aan te communiceren over wat ze
denken, voelen, willen en doen. Hierdoor kan iedere leerling ervaren wat voor hem/haar waardevol is aan
het bestaan.
De waarden die ten grondslag liggen aan dit vormingsonderwijs, zijn gebaseerd
op: verbondenheid, vrijheid,gelijkheid, redelijkheid en natuurlijkheid.
Het herkennen, uitspelen en bespreken van kleine of grote dilemma’s is een belangrijk aandachtspunt bij
HVO-lessen. Het onderzoeken van morele vraagstukken stelt kinderen in de gelegenheid om een eigen
levensbeschouwelijk ‘kompas’ te ontwikkelen. Een voorbeeld van een moreel dilemma waarmee
leerlingen te maken kunnen krijgen, is het volgende:
“De pen van de meester is gestolen. Jij hebt gezien dat je beste vriend dat heeft gedaan. De meester
vraagt aan de klas of iemand er iets van weet. Wat doe je?”
Er zijn veel thema's die in de loop van het HVO-jaar de revue kunnen passeren. Thema's als anders zijn,
vriendschap, pesten, arm en rijk, feest en familie komen aan de orde op het moment dat er bij de
leerlingen vragen zijn. Ook wordt er aandacht besteed aan activiteiten die buiten de school plaatsvinden
en springen we in op de actualiteit.
HVO wordt gegeven door daartoe speciaal opgeleide en bevoegde vakdocenten, die in dienst zijn
van Stichting HVO Primair. Deze HVO-docenten houden hun bekwaamheid voor het verzorgen van het vak
op peil door jaarlijks nascholingen te volgen. HVO-docenten zijn gespecialiseerd in het begeleiden van het
onderzoek naar het ontwikkelen van een eigen waardebesef en een persoonlijk levensbeschouwelijk
kompas.
Zij gebruiken hierbij een onderwijsvormingsproces van vier stappen. De HOKE-methodiek (Herkennen,
Onderzoeken, Kiezen, Evalueren).




Herkennen. Door vragen te stellen tast de docent af of de leerlingen bekend zijn met het thema
en wat wij er van weten
Onderzoeken. Samen met de docent bekijken de leerlingen het thema van alle kanten en delen
ervaringen en gevoelens
Kiezen. Meningen worden gepolst en grenzen worden verlegd.
Evalueren. De leerlingen bespreken hoe ze nu over het thema denken. Zijn ze van mening
veranderd. Waarom dan wel of waarom juist niet.
Een thema kan in een les worden afgerond, maar meestal neemt een thema meer lessen in beslag. De
docenten ontwerpen zelf hun lessen. Ze zijn in staat een variatie aan werkvormen in te zetten en in te
spelen op actuele vragen en problemen van leerlingen. Hierbij sluiten zij zoveel mogelijk aan bij de
belevings- en leefwereld van de leerlingen en de groep. Het uitspelen, herkennen en bespreken van kleine
of grote dilemma's stelt kinderen in de gelegenheid om een eigen levensbeschouwelijk 'kompas' te
ontwikkelen.
Toegevoegde waarde van HVO op de basisschool
Traditioneel HVO: normen en waarden in alle thema’s.
Filosofie: socratische dialoog - filosoferen met kinderen .
Sociaal Emotionele Ontwikkeling: gevoel & gedrag.
Wereldoriëntatie/Levensbeschouwing : democratie - Levoland - Tweede Kamer -kinderrechten –
Rechtbank.
Voor de leerlingen
leerlingen zich bewust laten worden van hun eigen identiteit en keuzevrijheid in het leven ( het eigen
voelen. denken, willen en doen onderzoeken en balans brengen/het creëren van een eigen levensvisie.
leerlingen te laten werken aan hun morele vorming (samen opvattingen onderzoeken over morele en
bestaansvragen).
leerlingen te laten werken aan hun sociale vorming( luisteren naar en begrip opbrengen voor het denken ,
doen, voelen en willen van anderen).
leerlingen kennis laten opdoen en een mening leren vormen over uitingen van mens en wereldvisies
leerlingen inzicht en uitwerking van existentiële thema's te bieden zoals dood, afscheid, vriendschap,
natuur............
er wordt gekozen voor dialoog en niet voor kennisoverdracht. Typerend voor Humanisme is de eigen
verantwoordelijkheid en eigen keuze.
Mocht u al een kleine impressie willen krijgen dan kunt u op internet zoeken bij Human.nl. In de
videoblogs van Een Klas Apart vertellen kinderen zelf over de HVO-les. Verdere info is ook te vinden op
www.hvo.nl
De lessen kunnen worden gegeven vanaf groep 3 t/m groep 8. Het gaat
om drie kwartier per week per groep. De school stelt tijd en ruimte
beschikbaar binnen de normale lestijden. Deze lessen worden door
vakdocenten gegeven en bekostigd door de overheid. Bij voldoende
belangstelling wordt geprobeerd dit te realiseren in schooljaar 20152016
Deze antwoordstrook inleveren tot en met 26-05-2015 bij de leerkracht
Ik heb wel / geen interesse voor HVO op OBS Broekhem
Kind in groep:--------------- (Geen naam invullen)
Kind in groep:--------------- (Geen naam invullen)