ACHTERGRONDINFORMATIE OVER

ACHTERGRONDINFORMATIE OVER
MENSENRECHTENACTIVITISTEN EN – ORGANISATIES
Engelstalige paasgroetenkaarten
CHINA
De Chinese activiste Su Changlan werd op 27 oktober 2014 opgepakt. Ze had op internet
steun betuigd aan demonstranten in Hongkong. Straf voor steun aan demonstranten In
september 2014 werd er in Hongkong massaal gedemonstreerd voor meer democratie. De
Chinese autoriteiten pakten vervolgens zo’n honderd mensen op die hun steun voor de
demonstranten uitten. Onder hen ook Su Changlan. Zij riskeert nu een gevangenisstraf van
vijftien jaar voor het ‘aanzetten tot gezagsondermijning’. Activiste voor democratie Su
Changlan heeft al meerdere keren in de gevangenis gezeten. Zij zet zich onder meer in voor
meer democratie, voor landrechten en reproductieve rechten van vrouwen, en tegen
huiselijk geweld. Haar familie heeft haar sinds haar arrestatie niet kunnen bezoeken.
De Chinese activiste, dichteres en kunstenares Liu Xia zit sinds 8 oktober 2010 opgesloten in
haar huis. Op die dag kreeg haar man Liu Xiaobo de Nobelprijs voor de Vrede. Liu Xia staat
nu al meer dan vijf jaar onder illegaal huisarrest. Ze mag niet werken en geen vrienden en
familie zien zonder toestemming van de autoriteiten. Ze heeft bovendien ernstige
gezondheidsproblemen. Permanent bewakers in de buurt Liu Xia’s enige ‘misdrijf’ is dat ze
getrouwd is met de activist Liu Xiaobo. Die zit elf jaar gevangenisstraf uit wegens
‘ondermijning van de staat’. Heel af en toe mag Liu Xia haar man bezoeken. Tijdens die
bezoeken kan het echtpaar niet vrijuit spreken, ook niet over hun gedeelde passie: schrijven
en dichten. Er zijn continu bewakers in de buurt.
De Chinese activiste Liu Ping is in juni 2014 veroordeeld tot zesenhalf jaar gevangenisstraf.
Ze zette zich in voor een einde aan de corruptie in haar land. Aanklacht: 'ruzie zoeken' Liu
Ping had regeringsfunctionarissen opgeroepen hun financieel vermogen bekend te maken.
Kort daarna werd ze gearresteerd. Zij zou zich schuldig hebben gemaakt aan ‘ruzie zoeken en
het uitlokken van onrust’ en ‘het bijeenroepen van een menigte om de openbare orde te
verstoren’. Gemarteld in de cel Liu Ping is in voorarrest gemarteld. In de gevangenis kreeg ze
gezondheidsproblemen, maar geen medische zorg. Liu’s dochter Liao Minyue en Liu’s
moeder worden lastiggevallen en geïntimideerd. Waarschijnlijk is dat als straf, omdat Liao
Minyue openlijk over de situatie van haar moeder spreekt.
KENIA
Op 15 maart 2015 waren Yves Makwambala en Fred Bauma aanwezig bij een
persconferentie van een jongerenbeweging. Veiligheidstroepen bestormden de
persconferentie en arresteerden dertig mensen, onder wie Yves en Fred. Ze zouden van plan
zijn geweest een gewelddadige staatsgreep te plegen. Mensenrechtenactivisten opgepakt
Na hun arrestatie werden Yves en Fred wekenlang vastgehouden op een onbekende plaats
en verhoord zonder een advocaat. Ze zijn aangeklaagd voor ‘verraad, couppoging en poging
tot het doden van het staatshoofd’. Ze kunnen hiervoor de doodstraf krijgen. Hun advocaten
hebben echter laten weten dat in hun dossier bij de openbaar aanklager niets verwijtbaars
staat. Ze organiseerden een evenement waarbij jongeren deelnamen aan vreedzame
politieke discussies en acties. Opgepakt vanwege hun mening Waarschijnlijk worden Yves en
Fred vastgehouden omdat ze op vreedzame wijze hun mening uitten en gebruikmaakten van
hun recht op vreedzame vergadering en vereniging.
MALEISIË
De Maleisische politieke cartoonist Zunar stak de draak met de premier van Maleisië. Naar
aanleiding van de spotprenten werden tegen Zunar negen aanklachten ingediend. Hij kan
tientallen jaren gevangenisstraf krijgen. Cartoonist in de cel Zunar heeft een tragisch record
gevestigd: niemand in Maleisië is zo vaak aangeklaagd wegens opruiing als hij. Hij bespotte
premier Najib Razak nadat oppositieleider Anwar Ibrahim tot vijf jaar gevangenisstraf was
veroordeeld wegens ‘sodomie’ (seks met mannen). Ibrahim was Razaks grootste politieke
rivaal voor de komende verkiezingen in 2017. Vrije meningsuiting onder druk In Maleisië
wordt de vrije meningsuiting onderdrukt met de draconische ‘Wet op opruiing’. Dit gebeurt
onder het mom van bescherming van de nationale veiligheid en het tegengaan van raciale en
religieuze onrust. De wet is ruim geformuleerd en wordt vaak gebruikt om critici het zwijgen
op te leggen. Bij Zunar lukt dat niet. Na de aanklacht publiceerde hij meteen een nieuwe
prent waarop hij, geboeid aan handen, voeten en hals, ‘tot de laatste druppel inkt’ met een
penseel in zijn mond blijft doortekenen.
GRIEKENLAND
De Griekse Kostas en zijn Pakistaanse vriend Zabi zaten in augustus 2014 op een bank op
een rustig pleintje. Uit het niets werden ze door een groep van twaalf tot vijftien jonge
mannen in elkaar geslagen. Aangevallen vanwege seksuele oriëntatie en huidskleur Ze
kregen vuil water over zich heen gegooid en werden tien minuten lang gestompt en
geschopt. Kostas’ been werd op drie plaatsen gebroken. Geen van de aanvallers is opgepakt.
De aanvallen passen in een patroon: in 2015 is het aantal aanvallen op homo’s en lesbiennes
in Griekenland sterk toegenomen. In maart 2015 werd Zabi opnieuw aangevallen.
Waarschijnlijk ook vanwege zijn huidskleur. Toen hij zijn flat verliet, werd hij opgewacht door
een groep jongeren die hem uitscholden en in zijn gezicht stompten.
VERENIGDE STATEN VAN AMERIKA
Albert Woodfox zit al 43 jaar in eenzame opsluiting in de gevangenis in Louisiana. Hij werd
veroordeeld voor een moord die hij zegt niet te hebben gepleegd. Zijn veroordeling werd in
2013 zelfs verworpen. Maar hij zit nog steeds in een isolatiecel. Albert zou, samen met twee
anderen, betrokken zijn bij de moord op de gevangenisbewaker Brent Miller. Albert heeft
altijd beweerd dat hij vals is beschuldigd vanwege zijn politieke activisme. Hij is een
voormalig lid van de Black Panther-beweging, een radicale zwarte organisatie die eind jaren
zestig actief was. Er is geen bewijs tegen Albert, behalve een dubieuze getuigenis van een
medegevangene. Die beweerde eerst dat hij niet in de buurt van de moord was, maar
veranderde later zijn verhaal. Ook zijn er documenten opgedoken die suggereren dat deze
medegevangene is omgekocht door gevangenispersoneel. Albert zit nu 23 uur per dag alleen
in een kleine cel. Dat is onmenselijk.
SYRIË
Rania Alabbasi, haar man Abdulrahman, hun dochters Dima, Entisar, Najah, Alaa en Layan
en hun zoontje Ahmad zijn in 2013 door de Syrische militaire veiligheidsdienst opgepakt.
Het is niet bekend waar ze zijn en wat de reden van hun arrestatie is. Ze beschikten over
visa, zodat ze op elk gewenst moment het land konden verlaten. Ze waren dat echter niet
van plan. De familie voelde zich veilig, omdat ze zich niet met politieke activiteiten
bezighielden en niet tot een oppositiepartij behoorden. Ze deden ook niet mee aan
demonstraties. Gezin spoorloos verdwenen Desondanks werd Abdulrahman Yasin op 9
maart 2013 gearresteerd. De agenten kwamen terug om kostbaarheden, papieren en de
auto’s van het gezin op te halen. Twee dagen later werden Rania en de kinderen ook
opgepakt. Daarna is niets meer van hen vernomen. Stuur een kaart met een groet voor
Rania en haar familie naar de permanente vertegenwoordiger van Syrië bij de Verenigde
Naties. Zo wordt benadrukt dat niemand weet waar zij zich bevinden.
UZBEKISTAN
Journalist Muhammad Bekzhanov werd in 1999 gearresteerd. Daarna is hij door leden van
de Oezbeekse veiligheidsdienst gemarteld. Ze sloegen hem met rubberen knuppels, gaven
hem elektrische schokken en lieten hem bijna stikken. Gedwongen te ‘bekennen’ na
marteling Uiteindelijk tekende hij een ‘bekentenis’ van ‘staatsondermijnende activiteiten’.
Op basis van deze bekentenis kreeg hij vijftien jaar gevangenisstraf. In 2014 zou hij worden
vrijgelaten, maar kort daarvoor kreeg hij een extra straf van vier jaar en acht maanden. Hij
zou namelijk ineens ‘de gevangenisregels hebben overtreden’. Muhammad is een van de
langst vastzittende journalisten ter wereld.
BRAZILIË
Alexandre Anderson de Souza, de voorzitter van de Braziliaanse vissersvereniging AHOMAR,
wordt met de dood bedreigd. Alexandre Anderson de Souza vraagt aandacht voor het
verwoestend effect op het milieu van de olie- en gaswinning in de baai van Guanabara in Rio
de Janeiro. De olie- en gaswinning vormt een bedreiging voor het voortbestaan van zijn
vissersgemeenschap. Met de dood bedreigd Sinds 2009 worden Anderson de Souza en zijn
vrouw Daize voortdurend met de dood bedreigd. De afgelopen jaren overleefde hij naar
eigen zeggen zes moordaanslagen. Vier andere leden van AHOMAR werden mishandeld en
doodgeschoten. Beschuldigingen Volgens Anderson de Souza zijn de bedreigingen en
moordaanslagen aan het adres van AHOMAR het werk van bewakingspersoneel, lokale
politiemensen en leden van criminele milities. Deze beschuldigingen zijn tot op heden niet
afdoende door justitie onderzocht. Staatsenergiebedrijf Petrobras ontkent iedere
betrokkenheid bij de intimidatie van de vissersgemeenschap.
Onderwijzeres Laísa Santos verzet zich tegen illegale houtkap in het Amazonegebied en
strijdt voor betere leefomstandigheden voor de lokale bevolking. Ze wordt met de dood
bedreigd. Laísa Santos uit de Braziliaanse deelstaat Pará ontving meerdere
doodsbedreigingen. Er werd bij haar ingebroken en haar hond werd mishandeld. De
overheid biedt haar echter niet de bescherming die ze nodig heeft. Huurmoordenaars De zus
en zwager van Laísa Santos voerden ook actie tegen de illegale houtkap. Beiden werden in
2011 door huurmoordenaars om het leven gebracht. De VN gaf hen een postume
onderscheiding voor hun werk. ‘Ik zal spreken’ Eind 2013 onderging Laísa Santos een
hersenoperatie. Ondanks een langzaam herstel en de doodsbedreigingen zet ze haar strijd
voort: ‘Ik leef, ik kan spreken, ik wil spreken en ik zal spreken voor het behoud van het bos.’
ODH Projeto Legal ODH Projeto Legal is een mensenrechtenorganisatie in Rio de
Janeiro die zich concentreert op de bescherming van de rechten van
kinderen en jongeren in Brazilië.
Articulação dos Povos Indígenas do Brasil (APIB) is een samenwerkingsverband van
verschillende vooraanstaande regionale inheemse organisaties die zich inzetten voor de
rechten van de oorspronkelijke bewoners van Brazilië. Zij richten zich voornamelijk op de
wettelijke erkenning van de inheemse gebieden en de bewustwording van de inheemse
gemeenschappen van hun rechten en de mogelijkheden om daar gezamenlijk actie voor te
voeren. APIB houdt zich daarnaast bezig met de politieke lobby voor de inheemse zaak bij de
federale overheden in de hoofdstad Brasília.
De Ação dos Cristãos para a Abolição da Tortura (ACAT, Christelijke Actie tegen
Martelingen) is een organisatie die zich vanuit São Paulo inzet tegen marteling door
politieagenten. De medewerkers worden regelmatig bedreigd door de politie.
SYRIË
Burgerjournalist Ali Mahmoud Othman werd in maart 2012 in Syrië gearresteerd. Er is al een
paar jaar niets meer van hem vernomen. Ali Othman uit Homs was groenteman totdat in
maart 2011 de opstanden in Syrië uitbraken. Hij begon filmreportages te maken en leverde
materiaal aan binnen- en buitenlandse journalisten en media. ‘Bekentenis’ op staatstelevisie
In maart 2012 werd hij gearresteerd. Twee maanden later verscheen hij op de
staatstelevisie. In een interview ‘bekende’ hij betrokken te zijn geweest bij gewapende
opstanden. Hij is vrijwel zeker gedwongen om deze antwoorden te geven. Sindsdien is er
niets meer van hem vernomen.
WIT-RUSLAND
Gay Belarus komt op voor de rechten van homo´s. Dat is hard nodig, want zij worden niet
geaccepteerd. De activisten hebben vaak te maken met geweld, huiszoekingen en repressie.
Platforma documenteert mishandelingen in gevangenissen en politiebureaus en
ondersteunt voormalig gevangenen. Ook zij hebben te maken met waarschuwingen,
huiszoekingen en zelfs geweld, maar ze zetten door.
Spaanstalige paasgroetenkaarten
MEXICO
Op 12 juli 2012 werd Yecenia Armenta door agenten in burger aangehouden en een auto in
geduwd. Daar werd ze gevraagd te bekennen dat ze betrokken was bij de moord op haar man.
Die was een week eerder op straat doodgeschoten. Gedwongen te 'bekennen' na marteling
Vervolgens werd Yecenia op een onbekende locatie gemarteld. Ze werd langdurig geslagen.
Door een plastic zak over haar hoofd dreigde ze te stikken. Ook duwden de agenten een
doordrenkte doek op haar gezicht, waardoor ze het gevoel kreeg te verdrinken. Ze werd
ondersteboven opgehangen, over haar hele lichaam geslagen en daarna verkracht. De
martelingen gingen vijftien uur lang door. Ze ‘bekende’ nadat de agenten dreigden haar
kinderen te verkrachten en te doden. Wat ze tekende weet ze niet – ze was geblinddoekt.
Het Centro de Derechos Humanos de la Montaña Tlachinollan (Centrum voor
mensenrechten van het berggebied Tlachinollan) komt sinds 1994 op voor de bescherming
van de rechten van de inheemse volkeren Nauas, Na Savi, Me’ Phaa, Amuzgos en Mestiezen
uit het berggebied en de Costa Chica.
Het Centro de Derechos Humanos Miguel Agustín Prodh (Centro Prodh) zet zich sinds 1988
in om mensenrechten in Mexico te verdedigen, te bevorderen en te respecteren. De
professionele mensenrechtenverdedigers hebben nauw contact met de slachtoffers en
werken vanuit een holistisch perspectief en zetten zich met name in voor slachtoffers die
zich in kwetsbare en armoedige situaties bevinden.
Alejandro Solalinde Guerra en Fray Tomás González ) zetten zich beiden in voor de rechten
van migranten en bieden hen bescherming tegen criminele gangs. Activisten voor
migrantenrechten zijn vooral doelwit omdat ze gedrag van zowel ambtenaren als van
criminele bendes aan de kaak stellen. Zowel Fray Tomás González als Alejandro Solalinde
Guerra worden regelmatig bedreigd. In de migrantencentra worden naast een groet ook
sokken en een stuk zeep erg gewaardeerd!
COLOMBIA
De Organización Femenina Popular (OFP) beschermt de rechten van vrouwen. De
autoriteiten weigeren de systematische bedreigingen van de organisatie te onderzoeken.
Asociación de Familiares de Detenidos Desaparecidos (ASFADDES) is een vereniging die zich
inzet voor de rechten van slachtoffers van gedwongen verdwijningen.
Corporación Regional para la Defensa de los Derechos Humanos (CREDHOS) is een
regionale mensenrechtenorganisatie die campagne voert voor rechtvaardigheid voor
slachtoffers van schendingen van mensenrechten in de omgeving van Barrancabermeja.
Movimiento Nacional de Víctimas zet zich in voor het vinden van de waarheid over
mensenrechtenschendingen, voor gerechtigheid en compensatie voor de tienduizenden
slachtoffers van deze schendingen. Leden van deze organisatie en hun woordvoerder, Ingrid
Vergara, worden voortdurend bedreigd.
Comunidad de San José de Apartado
De leden van deze vredesbeweging weigeren partij te kiezen in het Colombiaanse conflict.
Velen van hen zijn vermoord en ook in 2013 werden zij bedreigd.
Sinaltrainal is een vakbond voor de levensmiddelenindustrie. Sinds haar oprichting in 1982
zijn ten minste 22 van haar leden vermoord of ‘verdwenen’. Bedreigingen blijven
voortduren.
Sinds september 2014 worden mensenrechtenverdedigers en -organisaties in groten getale
en herhaaldelijk bedreigd. In oktober ontvingen meer dan 100 mensenrechtenverdedigers
uit het hele land een email met doodsbedreigingen. De mails waren verstuurd door de
paramilitaire groep Áquilas Negras (Zwarte Arenden). De ontvangers van de mail waren
vakbondsactivisten, medewerkers van parlementariërs, vertegenwoordigers van slachtoffers
en anderen.