Thema 4 Ordening Waar kijken we naar als we organismen ordenen? • Naar kenmerken • Naar het DNA Organismen Domeinen: Rijken: Bacteriën Eukaryoten Schimmels Planten Dieren Bacteriën Schimmels Celwand Geen celkern Geen bladgroenkorrels Eencellig Voortplanting: deling Planten Dieren Bacteriën Schimmels Nuttige bacteriën Melkzuurbacteriën Bacteriën voor zuiveren afvalwater Planten Dieren Bacteriën Schimmels Schadelijke bacteriën MRSA bacterie longontsteking Voedselvergiftiging Planten Dieren Bacteriën Schimmels Planten Schadelijke bacteriën Cholera Vervuild water Schoon drinkwater Dieren Vorige week 1. Wat zijn de kenmerken van het rijk van de planten? 1. Celwand, celkern, bladgroenkorrels, eencellig of veelcellig 2. In welke stammen verdelen we de planten? 1. Wieren, sporenplanten, zaadplanten 3. Welke stam wordt onderverdeeld in 2 klassen? Welke klassen zijn dit? 1. Zaadplanten: in naaktzadigen en bedektzadigen 4. Wat zijn de kenmerken van de wieren? T.a.v. bladeren/stengels/wortels, bloemen en voortplanting? 1. geen b/s/w, geen bloemen, vp d.m.v. deling of sporen 5. Noem een voorbeeld van een sporenplant? 1. Mos, varen Eukaryoten Rijken: Celwand: Bladgroenkorrels: Aantal cellen: Schimmels Planten Dieren ja nee ja ja nee nee 1 of veel 1 of veel veel Bacteriën Schimmels Planten Dieren Celwand Celkern Geen bladgroenkorrels Eencellig of veelcellig (Aantekening) Voortplanting: Eencellige schimmels (gisten): Veelcellige schimmels: deling sporen Bacteriën Schimmels Schadelijke schimmels Candida Meeldauw Planten Dieren Bacteriën Schimmels Nuttige schimmels Paddenstoelen Schimmel voor kaasbereiding Gist Penicilline = Penseelschimmel (antibioticum) Planten Dieren Bacteriën Schimmels Planten Dieren Celwand Celkern Bladgroenkorrels Eencellig of veelcellig Stam: Wieren Sporenplanten Zaadplanten Wortels, stengels, bladeren: nee ja ja Bloemen: nee nee ja Voortplanting: deling sporen sporen zaden Bacteriën Stam: Schimmels Wieren Eencellige wieren Boomalg Een alg met zweepdraden Planten Sporenplanten Dieren Zaadplanten Bacteriën Stam: Schimmels Wieren Veelcellige wieren Zeesla Blaaswier Planten Sporenplanten Dieren Zaadplanten Bacteriën Stam: Schimmels Wieren Planten Sporenplanten Dieren Zaadplanten Varens Mossen Paardenstaart Bacteriën Stam: Schimmels Wieren Klasse: Zaden: Planten Sporenplanten Dieren Zaadplanten Naaktzadigen Bedektzadigen tussen schubben van een kegel in vruchten Bladeren: meestal naaldvormig niet naaldvormig Bacteriën Stam: Schimmels Eencelligen Amoebe Pantoffeldiertje Planten Niet symmetrisch Geen skelet Leven in water Dieren Bacteriën Schimmels Planten Dieren Geen celwand Celkern Geen bladgroenkorrels Eencellig of veelcellig Afdeling: Eencelligen Neteldieren Weekdieren Geleedpotigen Sponzen Wormen Stekelhuidigen Gewervelden Bacteriën Rijken: Schimmels Dieren Celwand: nee Celkern: ja Bladgroenkorrels: nee Aantal cellen: één of veel Stam: Dieren Planten Symmetrie: Skelet: Leefomgeving: Overnemen in je schrift Stam Symmetrie Skelet Leefomgeving EenSpon Holte- Wor celligen zen dieren men Weekdieren Stekelh uidigen Gelee dpoti gen gewer velde n Bacteriën Stam: Schimmels Eencelligen Slaapziekte (parasiet in vlieg/mens) Malaria (parasiet in mug/mens) Planten Dieren Niet symmetrisch Geen skelet Leven in een vochtige omgeving Bacteriën Stam: Schimmels Sponzen Planten Niet symmetrisch Skelet van naalden Dieren Vast op de bodem van de zee Spongia officinalis (badspons) Geweispons (Oosterschelde) Buisspons (tropen) Bacteriën Stam: Neteldieren Koraalpoliep Koraal Schimmels Koraal Planten Dieren Veelzijdig symmetrisch Tentakels Meestal geen skelet Leven in water Baksteenanemoon Kwal Bacteriën Stam: Schimmels Wormen Planten Dieren Tweezijdig symmetrisch In grond/lichaam Geen skelet Spoelworm Regenworm Lintworm Bacteriën Stam: Schimmels Planten Dieren Weekdieren Tweezijdig symmetrisch Meestal een schelp of huisje als skelet In water of vochtige omgeving Slak Oesters Inktvissen Bacteriën Stam: Schimmels Planten Dieren Stekelhuidigen Veelzijdig symmetrisch Huid met stekels Leven op bodem van de zee Zeester Zeeëgel Bacteriën Schimmels Planten Dieren Stam: Geleedpotigen Tweezijdig symmetrisch Skelet is een pantser Groep: Duizendpoten Kreeftachtigen Spinachtigen Insecten Poten: 2 per segment 10 of meer 8 6 Duizendpoten: gehele lichaam bestaat uit segmenten lucht, land, water Bacteriën Stam: Schimmels Gewervelden Klasse: Vissen Planten Dieren Tweezijdig symmetrisch Inwendig skelet Amfibieën Reptielen Vogels water land lucht Zoogdieren