Kennismaking en installatie

Hoofdstuk 1
Kennismaking en installatie
Deze eerste practicumweek dient als een introductie in de computeromgevingen waar jullie het komende jaar mee gaan werken, en bestaat uit de
volgende onderdelen:
• Kennismaking met Mac OS X
• Installatie van Linux en BSD (dual boot) op een (oude) PC
Het is bij dit practicum vooral belangrijk dat je een helder verslag schrijft.
Hierin documenteer je wat je gedaan hebt, waarom je dit zo gedaan hebt en
wat je bevindingen zijn.
Op de practicum pagina www.os3.nl/2005-2006/ESA.html staat een aantal links met handleidingen en tips voor het schrijven van een technisch rapport. Zoek ook zelf naar goede handleidingen en vermeld deze in je verslag.
Het is de moeite waard hier gelijk flink wat tijd aan te besteden.
1.1
Kennismaking met Mac OS X
Omdat je in principe Mac OS X zal gebruiken als OS om onder te werken is
het een goed idee om vertrouwd te raken met de Mac OS X omgeving. Het
eerste deel van het practicum bestaat daarom uit het installeren van Mac
OS X. Dit is niet de installatie waar je de rest van het jaar op zal werken,
want daarvoor zal je de NetBoot omgeving gebruiken. Deze zorgt elke keer
tijdens het booten voor een schoon systeem op de computer. Maar het is
handig om Mac OS X in ieder geval een keer zelf geı̈nstalleerd te hebben.
• Gebruik voor de installatie een DVD met Mac OS X Tiger. Deze kan
je krijgen bij het systeembeheer.
• Boot vanaf deze DVD door de ‘c’ toets (cdrom) of de ‘ALT’ toets (voor
een boot menu) ingedrukt te houden tijdens het booten.
1
• Bij het welkomstscherm heb je al een werkend systeem tot je beschikking. Start hier het disk utility programma.
• Gebruik disk utility om je harddisk te verdelen in twee partities van
het default type (HFS). Geef de installatiepartitie een naam zodat je
later nog weet dat er een Mac OS X systeem op staat.
• Volg verder de installatie.
• Installeer ook de laatste updates voor Mac OS X. Dat is te allen tijde
een goed idee, bij elk OS.
• Speel met de instellingen voor het netwerk.
• Verander de desktop-instellingen.
• Goede sites voor het vinden van freeware en shareware software zijn
onder andere versiontracker.com en mac.com. Kijk eens wat voor
software er beschikbaar is, zoals editors, browsers en development
tools. Installeer ook de developer tools die worden meegeleverd met
de Mac OS X installatie.
• Een andere methode voor het installeren van software is het gebruik
van een software package manager, zoals Fink of Darwinports. Beide
maken een grote selectie van open-source software beschikbaar voor de
Mac OS X omgeving. Deze package managers installeren software die
geport is naar de Mac OS X omgeving. Ze maken het installeren van
software een stuk eenvoudiger, omdat er rekening gehouden wordt met
de afhankelijkheden tussen de programma’s. Fink gebruikt hiervoor
de Debian tools apt-get en dpkg. En Darwinports is gebaseerd op de
FreeBSD ports collection. Bekijk deze tools en zorg dat je weet hoe je
er software mee kan installeren.
1.2
Voorbereiding installatie van Linux en BSD
In het tweede deel van het practicum ga je een Linux-distributie en een BSDvariant installeren op een PC in het lab. Deze PC’s staan achter in het Lab
opgesteld. Het systeembeheer zal jullie uitleggen hoe deze PC’s benaderd
moeten worden.
1. Het eerste wat je moet doen is een Linux-distributie1 en een BSDvariant kiezen. Omdat er nogal veel verschillende Linux-distributies
zijn, is hier een lijstje2 met de bekendste distributies om uit te kiezen:
1
Met een Linux-distributie bedoelen we de Linux-kernel en de software die nodig is
om een werkend systeem te krijgen. De correcte naam is dan eigenlijk GNU/Linux, omdat de meeste software van het GNU project afkomstig is. Zie voor meer informatie
http://www.gnu.org/gnu/linux-and-gnu.html
2
Gesorteerd op alfabet, niet (noodzakelijk) op voorkeur.
2
• Debian
• Fedora
• Mandriva
• SuSe
• Ubuntu
De bekendste BSD-varianten zijn:
• FreeBSD
• NetBSD
• OpenBSD
Vergelijk de Linux-distributies onderling en doe hetzelfde met de BSDvarianten.
2. Kijk ook naar de verschillen tussen Linux en BSD. Bespreek ook de
niet-technische verschillen.
3. Kies een Linux-distributie en een BSD-variant en beargumenteer je
keuze.
4. Download vervolgens wat je nodig denkt te hebben van de installatie.
Niet alle Linux en BSD varianten bieden volledige ISO-images aan
om te downloaden. In dat geval moet je een boot-CD downloaden en
de rest van het systeem via het netwerk installeren. CD-images kan
je branden met behulp van de Finder onder Mac OS X; deze brandt
namelijk ISO-images. Onderzoek en beschrijf hoe je met de Finder
ISO-images kan branden.
1.3
Installatie van Linux en BSD
Na al dit uitzoekwerk kan je nu eindelijk aan de installatie zelf beginnen.
Houd goed bij wat je doet tijdens de installatie. Het idee is dat iemand
anders deze beschrijving als handleiding zou kunnen gebruiken tijdens de
installatie en dat hij dan begrijpt wat er gedaan moet worden en ook waarom
het zo moet gebeuren. Een aantal dingen die je moet doen zijn:
• Zorg dat je het systeem dual bootable maakt. We gaan hier volgende
week in wat meer detail naar kijken.
• Maak voor ieder systeem ook een gewoon gebruikersaccount (dwz. zonder root privileges) aan. Gebruik hiervoor je os3 login-naam.
• Controleer de versie van OpenSSH die je op het systeem hebt staan.
Zijn er security updates voor deze versie? Installeer indien nodig een
nieuwere versie van OpenSSH.
3
Beschrijf/beargumenteer naast je installatieverslag ook de volgende onderwerpen voor elk besturingssysteem dat je installeert:
1. Was er tijdens de installatie een mogelijkheid om pakketten of een
installatieprofiel te kiezen? Miste je na de installatie nog bepaalde
pakketten?
2. Partitionering: Hoeveel partities maak je in totaal op de harde schijf,
en hoeveel partities krijgt ieder besturingssysteem? Wat is hierin het
verschil tussen Linux en BSD?
3. Standaardomgeving met instellingen, waarbij je aandacht besteedt aan
de volgende dingen:
• Veiligheid: welke daemons/servers draaien er?
• Wat mogen de default users? Welke users worden er eigenlijk
standaard aangemaakt?
• Zijn de draaiende daemons goed beveiligd?
• Zijn er security patches aanwezig voor het systeem? Hoe worden
deze geı̈nstalleerd?
• Is er een firewall, en zo ja, met welke instellingen?
• Situatie na het opstarten:
– Hoeveel consoles zijn er beschikbaar?
– Wordt er opgestart in een grafische omgeving? Zo ja, welke
grafische omgeving is dat? Kan je nog kiezen voor een andere
GUI?
1.4
Bonus
bonusopdracht Een Linux-installatie is natuurlijk pas echt compleet als je ook je eigen
kernel gecompileerd hebt. Download een recente kernel source en configureer deze naar eigen inzicht. Is er een mogelijkheid om je nieuwe
kernel onder te brengen in het package management systeem, of moet
je hem buiten het package management systeem houden?
Zorg voor een backup boot-mogelijkheid en boot nu je nieuwe kernel.
Beschrijf dit hele proces in je verslag.
bonusopdracht Doe hetzelfde met je BSD-installatie. Is dit proces vergelijkbaar? Wat
zijn de meest opmerkelijke verschillen?
4