3) “Al die aandacht voor cultuur (in het huidige ontwikkelingsdenken

VOET - KOSOVO
3) Kosovo is heilige grond voor de Serviërs. Leg uit hoe de mythe
hier eens te meer de historische waarheid overvleugelt.
In het boek : “ De uitgestelde oorlog: KOSOVO” van Raymond Detrez ,
lezen we “Er bestaat een nauw verband tussen de historische mythen van
de natie en haar materiele , veelal territoriale belangen, in die zin dat er
géén historische mythen bestaan die tegen de materiële of territoriale
belangen van de gemeenschap indruisen.” Zo speelt Kosovo in het nationale
Servische verhaal de rol als “bakermat van het Servendom” .
In hetzelfde boek lezen we dat de vroegste Servische staat ontstond
halverwege de 9de eeuw rond de stad “ravska” , een gebied dat nu min of
meer samenvalt met een deel van het huidige zuid-Servië. “Pas in de 2de
helft van de 12de eeuw veroverden de Serven het huidige Kosovo en NoordMacedonië op de Byzantijnen. Kosovo werd dus eigenlijk drie eeuwen te laat
bij de eerste Servische staat ingelijfd om nog echt de “wieg” van het
Servendom te zijn.” Later werd ook het huidige Montenegro en Noord
Albanië veroverd en werd Kosovo (dat zich in het midden van die nieuwe
Servische staat bevond) het politieke, economische, administratieve en
religieuze centrum van het land. De Orthodoxe kerk werd de staatskerk, de
zetel van het aartsbisdom werd overgebracht naar Pec´in Kosovo en in
Decani en Gracanica (in Kosovo) werden kloosters opgetrokken die centra’
werden van spirituele en economische activiteit… De 13de en 14 de eeuw
was het hoogtepunt in de geschiedenis van het Servische volk en in deze
eeuwen nam Kosovo dus ook een centrale positie in in dat Servische rijk.
Raymond Detrez vraagt zich echter af in zijn boek of “dit historisch gegeven
de territoriale aanspraken van Servië op dit gebied een grotere
rechtsgeldigheid geeft” want zoals hij ook opmerkt: “ De wieg van menig
volk op de balkan staat bij de buren”
De legendarische slag op het merelveld (Kosovo Polje) in 1389 vormt ook
een belangrijk “hoofdstuk” in het nationale verhaal van de Serven. In deze
legendarische slag zouden de Osmaanse Turken de Serviërs hebben
verslagen en de militaire slagkracht van de Serven gebroken hebben. Feit
is dat het machtige Servische rijk al verbrokkeld was tot een reeks kleine
vorstendommetjes voor die beroemde legendarische veldslag. Servië werd
ook pas bijna 2 eeuwen later definitief in het ottomaanse rijk ingelijfd.
In Servië zijn de woorden “Turk” en “moslim” nog steeds synoniem, in die
mate dat de Serviërs zich vandaag nog steeds identificeren met de helden
van het Merelveld, en de Albanezen, als moslim, identificeren met de Turkse
vijand van toen. De Kosovaren worden bijna persoonlijk verantwoordelijk
gesteld voor de veldslag op het merelveld en de Osmaanse overheersing die
erop volgde. Voor de Serviërs staat de idee, te moeten leven in een
kosovaarse staat, gelijk met het herstel van de Osmaanse overheersing. Zij
wilden Kosovo terug opnemen binnen de grenzen van de Servische staat en
zo zou de complete Servische staat weer uit de dood- de eeuwenlange
Osmaanse overheersing – “herrijzen”.
4) Schets de verhouding tussen Ibrahim Rugova en de UCKstrijders. Vroeger en nu.
Na de oorlog in ex-Joegoslavië (1990-1995) had Milosevic Kosovo
administratief en territoriaal nagenoeg volledig opnieuw in de Republiek
Servië geïntegreerd. Als gevolg hiervan en als gevolg van de systematische
Servische onderdrukking van de Albanezen in Kosovo ( verserbisering van
het politiek apparaat in Kosovo, massale ontslagen van Albanezen in bijna
alle takken van de maatschappij, intimidatie enz…) roept het Kosovaarse
parlement in 1990 de onafhankelijkheid uit van de republiek“Kosovo” (die
niet erkent werd door de internationale gemeenschap)
In 1992 wordt Ibrahim Rugova (voorzitter van LDK) verkozen door de
Albanezen (zelf opgezette verkiezingen) tot president van de zelf
uitgeroepen onafhankelijke republiek“Kosovo”
Rugova koos voor een strategie van geweldloos verzet tegen de
“Servische bezetting”, internationalisering van het probleem, in de hoop op
bemiddeling of ingrijpen van de VN, verwerping van het Servische gezag
door niet deel te nemen aan het Servische politieke leven en de uitbouw
van een zoveel mogelijk eigen parallel Kosovaars politiek systeem (parallel
onderwijs, parallel gezondheid systeem) enz… Voor hem was het eerder een
kwestie van geduld dan van principieel pacifisme. De internationale
gemeenschap kwam evenwel niet tussen en was van mening dat de kwestie
Kosovo door dialoog met de Serviërs en binnen de bestaande grenzen van
Servië opgelost moest worden
Naast dit vreedzaam verzet werden er ook meer en meer aanslagen
gepleegd op Servische doelwitten door Kosovaarse ondergrondse
groeperingen. Vanaf het voorjaar 1997 werden de terroristische aanslagen
opgeëist door een organisatie die zich UCK(het Kosovaarse bevrijdingsleger)
noemde. De LDK (partij van Rugova) ontkende initieel het bestaan ervan en
bestempelde de aanslagen als Servische provocaties, bedoeld om de
Kosovaren tot geweld te verleiden en vervolgens het Kosovaarse verzet te
breken en kosovo op te delen.
In 1997 echter kwam het UCK bovengronds en begon een guerrilla oorlog
tegen de Servische politiemacht en het Servische leger met als enig
einddoel een onafhankelijk Kosovo.
Tijdens het hele daaropvolgende conflict (‘98-‘99) tot aan NATO
bombardementen verbleef Rugova in het buitenland en bleef onderhandelen
met de regering in Belgrado en de internationale gemeenschap om tot een
diplomatieke oplossing te komen
Nadat Kosovo onder VN bestuur kwam (juni ’99) zijn er reeds 2
verkiezingen georganiseerd (in 2002 en 2004) waarbij de LDK
(Democratische Liga van Kosovo) van Rugova tegenover het KBL
(Kosovaars bevrijdingsleger) van ex UCK Thaçi stond. Deze vormden een
alliantie met de ATK ( alliantie voor de toekomst van Kosovo) die ook leden
van het vroegere UCK verenigde. LDK behaalde steeds de meerderheid en
Rugova werd al na de eerste verkiezingen door het parlement als president
verkozen. Na de laatste verkiezingen is Rugova een coalitie aangegaan met
de ATK en benoemde een lid van deze partij als eerste minister: Haradinaj.
Haradinaj is opgeroepen door het tribunaal in Den haag voor
oorlogsmisdaden en is vervangen door zijn partijgenoot: Kosumi.
De belangrijkste politieke punten voor beide partijen zijn: een onafhankelijk
Kosovo, economische groei, bescherming van de minderheden en toetreding
tot de Europese Unie in de toekomst.