1 De Atheense-democratie in de 5e eeuw v.c. Hoofd!uk 2.1.1 2 Kenmerkende aspecten De ontwikkeling van het wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat Casus blz. 22 De volksvergadering beslist Vragen: 1. Welke argumenten gebruikt Nicias om zijn gelijk te krijgen? 2. Welke argumenten gebruikt Alcibiades om zijn gelijk te krijgen? 3 4 5 6 7 Stadstaten Situatie: • Stadstaten en natiestaten ontstaan in het Midden-Oosten en Egypte Oorzaak: • Stadstaten ontstaan ook in andere delen van de wereld Gevolg: • 500 v.c.: stadstaten ontstaan in het huidige Griekenland, Italië en Turkije 8 Kenmerken van Griekse stadstaten Een Griekse stadstaat werd een polis genoemd Poleis bestonden uit een stedelijke kern en het omringende land Poleis lagen langs de kust Poleis hadden vaak duizende inwoners 9 10 Polis Athene Situatie: • 300.000 inwoners (vrije mannen, vrouwen, kinderen, vreemden en slaven) • Gaf leiding aan de Deltisch-Attische zeebond Oorzaak: • Athene wil leidende positie niet verliezen • Athene dwingt andere poleis tot samenwerking Gevolg: • Hegemonie van Athene leidde tot een Atheens imperium 11 Regering door 'het volk' Situatie: • Athene werd vroeger geregeerd door koningen en later door de adel (aristocratie • Athene werd soms geleid door een tiran Oorzaak: • Gewone burgers werden belangrijker bij het voeren van oorlogen (zwaargewapende voetsoldaten en roeiers) Gevolg: • Gewone burgers eisten invloed over oorlogsbeslissingen (zoals de casus) • Democratie ontstaat Directe democratie in Athene Wie? • Oorlogvoerende burgers (rijkdom maakt niet uit) Hoe? • Volksvergadering • Raad van 500 • Dagelijks bestuur: 50 raadsleden (maximaal één maand) 12 13 Rechtsysteem in Athene Volksjury (lot) 10 strategen (generaals) > 1 maal per jaar (volksvergadering) 14 Te veel macht Ostracisme 15 Kenmerkende aspecten De ontwikkeling van het wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat