1 Philosophy of Mind – Structuuroverzicht – Saartje Peeters Inleiding 1. Het reik der geesten 1.1. Een inventaris van de geest 1.2. Drie bouwstenen 1.2.1. Experiences 1.2.2. Propositional attitudes 1.2.3. Actions 1.3. The Marks of the mental 2. Philosophy of what? 2.1. Vier domeinen 2.1.1. Metafysisch 2.1.2. Epistemologisch 2.1.3. Methodologisch 2.1.4. Ethisch 3. Conclusie Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 2 Dualisme 1. Wat is dualisme 1.1. Een eerste definitie 1.2. Fysisch spul 1.3. Geestesspul 2. Varianten van dualisme 2.1. Substantiedualisme 2.1.1. Descartes (1596-1650) a. Descartes’ gedachtegang: natuurlijke twijfel b. Descartes’ gedachtegang: hyperbolische twijfel c. Descartes’ gedachtegang: metafysische twijfel > Descartes’ kennisleer d. Descartes’ conclusie 2.1.2. John Eccles (1903-1997) 2.2. Eigenschapdualisme 2.2.1. Epifenomenalisme 2.2.2. Emergentisme 2.3. Occasionalisme 2.4. Parallellisme Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 3 3. Argumenten voor dualisme 3.1. Religie en de problemen 3.2. Bijna-doodervaringen en de problemen 3.3. Common sense en de problemen 3.4. Ondeelbaarheid en de problemen 3.5. Denkbaarheid en de problemen 4. Conclusie Contra dualisme 1. Argumenten tegen dualisme 1.1. Interactie en de problemen 1.2. Eenvoud en de problemen 1.3. Andere geesten en de problemen 1.4. Geestige dieren en de problemen 1.5. Varia 2. Descartes’ myth – Gilbert Ryle 2.1. Schets van substantiedualisme = kritiek van Ryle 2.2. Centraal probleem van substantiedualisme: een categoriefout 2.3. Oorsprong van de categoriefout 3. Conclusie Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 4 Reductionalistisch fysicalisme 1. Wat is fysicalisme 1.1. Een eerste definitie 1.2. Historische achtergrond 1.3. Drie soorten 2. Varianten van reductionalistisch fysicalisme 2.1. Filosofisch behaviorisme 2.1.1. Argumenten pro 2.1.2. Argumenten contra 2.2. Identiteitstheorie 2.2.1. Argumenten pro a. Historisch succes van de wetenschappen b. Aansluiting bij common sense c. Denkbaarheid 2.2.2. Argumenten contra a. Zombies b. Het dilemma van Hempel c. Het kennisargument van Jackson 3. Sensations and brain processes – J.J.C. Smart 3.1. Overzicht 3.2. Objecties 4. Conclusie Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 5 Niet-reductionistisch fysicalisme 1. Wat is niet-reductionistisch fysicalisme? 1.1. Fysicalisme 1.2. Soorten van fysicalisme 1.3. Reductionisme 1.4. Niet-reductionisme 2. Varianten van niet-reductionistisch fysicalisme 2.1. Functionalisme a. Turing Machine b. Turing Test 2.1.1. Argumenten pro a. Meervoudige realiseerbaarheid b. Succes van de computerwetenschappen 2.1.2. Argumenten contra a. Liberalisme b. Chinese kamer c. Qualia 2.2. Superveniëntie-theorie 3. What Mary didn’t know – Frank Jackson 3.1. Het geval Mary 3.2. Het kennisargument 3.3. Tegenargumenten van Churchland en Jacksons replieken 4. Conclusie Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 6 Eliminativistisch fysicalisme 1. Wat is eliminativistisch fysicalisme? 1.1. Een eerste definitie 1.2. I’m into folk… 1.3. Het failliet van folk psychology 1.4. Folkpsychology mist… 2. Argumenten tegen eliminativistisch fysicalisme 2.1. Eliminativistisch fysicalisten spreken zichzelf tegen 2.2. Folkpsychology is geen wetenschappelijke theorie 2.3. Folkpsychology is te succesvol om te elimineren 3. Conclusie Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 7 Persoonsidentiteit 1. Het probleem 1.1. Achtergrond 1.2. Twee soorten theorieën over persoonsidentiteit 1.3. Conventionalisme? 1.4. De common sense-theorie 2. Persoonsidentiteit als fysische continuïteit 2.1. Basisclaims 2.2. Drie argumenten pro 2.3. Drie argumenten contra 2.3.1. De bevruchte eicel en het lijk 2.3.2. De schoenlapper en de prins 2.3.3. Breintransplantatie 3. Persoonsidentiteit als psychologische continuïteit 3.1. Basisclaims 3.2. De geheugentheorie over persoonsidentiteit 3.3. Twee argumenten contra 3.3.1. Circulariteit 3.3.2. Absurditeit Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 8 Modulariteit 1. Wat is modulariteit 1.1. Een eerste definitie 1.2. Jerry Fodor (1935 - ) 1.3. Fodor-modules 1.3.1. Ingekapseld en ontoegankelijk 1.3.2. Automatisch, snel en oppervlakkig 1.3.3. Dissocieerbaar en lokaliseerbaar 1.3.4. Domeinspecifiek 1.3.5. Aangeboren 2. Bescheiden modulariteit 2.1. Jerry Fodor (reprise) 2.2. Tegenargumenten 3. Massieve modulariteit 3.1. Evolutiepsychologie 3.2. Natuurlijke selectie 3.3. Drie implicaties 3.4. Twee argumenten pro 3.4.1. Poverty of stimulus 3.4.2. Frame problem 3.5. Tegenargumenten 4. Conclusie Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 9 Psychopathologie 1. Psychische stoornissen? 1.1. Verwarring 1.2. Filosofische psychopathologie 1.3. Twee soorten vragen 1.4. Enkele antwoorden 1.4.1. Harmful dysfunction analysis en problemen 1.4.2. Broken brain analysis en problemen 1.4.3. Prototype resemblance analysis en problemen 1.5. Enkele prototypes 2. Psychische stoornissen? 2.1. Marks of the mental 2.2. Overzicht 2.2.1. Psychische oorzaken a) Drie definities van ‘psychisch’ 2.2.2. Psychische symptomen 2.2.3. Symptomen en oorzaken 2.2.4. Een hopeloze zaak Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 10 3. Psychische stoornissen en natuurlijke soorten 3.1. Inleiding: twee paradigma’s 3.1.1. Essentialisme 3.1.2. Pragmatisme/constructivisme 3.2. Soorten van soorten 3.2.1. Natuurlijke soort 3.2.2. Arbitraire soort 3.2.3. Praktische soort 3.2.4. Interactieve soort 3.3. Welke soort van soorten is schizofrenie 3.3.1. Een natuurlijke soort? + drie bedenkingen a. Onverschillig? b. Homogeen en begrensd? c. Natuurlijk? 3.3.2. Een arbitraire soort? 3.3.3. Een praktische soort? Einde van de les Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters 11 Wilsvrijheid 1. Het probleem 1.1. Folk psychology 1.2. Wat is determinisme? 1.3. De demon van Laplace 2. Enkele oplossingen 2.1. Hard determinisme 2.1.1. Jan Verplaetse 2.2. Libertarisme 2.2.1. Emergentisme 2.3. Compatibilisme 2.3.1. Peter Strawson (1919 – 2006) 3. Is de vrije wil een illusie? 3.1. Achtergrond 3.2. Libets onderzoek 3.3. Libets achterpoortje 4. Conclusie 4.1. Zonder vrije wil? Structuuroverzicht Philosophy of Mind – Saartje Peeters