Bestuursopdracht Onderwerp: Strategische agenda Vrijetijdseconomie Portefeuillehouder: E. Rentenaar Opdrachtnemer/Afdeling: EVO-ECO Datum: 22-6-2015 1.Van wie komt de opdracht? Wethouder E. Rentenaar 2.Hoe luidt de opdracht? Maak een toeristische strategische agenda op hoofdlijnen voor de stad. En formuleer een actieprogramma met concrete maatregelen. 3.Waarom moet de opdracht worden uitgevoerd? Lelystad heeft de bezoeker veel te bieden. Zowel de kust, het Aviodrome, de Oostvaardersplassen als de toegang tot het IJsselmeer en Markermeer zijn sterke punten van de gemeente. Met de verdere ontwikkeling van bijvoorbeeld de Marker Wadden, Batavialand, de positie van Lelystad in de MRA, de luchthaven, riviercruisevoorzieningen, de betere bereikbaarheid door de Hanzelijn en de verbrede A6, en de voorbereidingen voor de Floriade in 2022, is het momentum om de ontwikkeling van Lelystad als sterke gastvrije stad op een hoger niveau te tillen daar. Het unieke karakter is mede bepalend voor de aantrekkelijkheid voor toerisme. In deze tijd investeren in de ontwikkeling van beleveniseconomie gecombineerd met een gastvrije stad en al haar kwaliteiten biedt het juiste podium voor toerisme. Het thema gastvrijheid staat steeds breder in de belangstelling van zowel gemeenten als bedrijven. Een gastvrije gemeente is aantrekkelijk voor bewoners, bedrijven en bezoekers om in te recreëren, wonen en werken. En biedt aan relatief veel werk voor lager geschoolden en nog niet afgestudeerde jeugd. Indien de regio bovendien aanvullend onderwijs aanbiedt aan deze doelgroep, zal het niveau van de gastvrijheid toenemen en daarmee de inkomsten uit toerisme en recreatie. Inmiddels vinden er zelfs al verkenningen plaats over het opleidingsaanbod voor toerisme, recreatie en dienstverlening. Gastvrijheid is geen enkelvoudige bedrijfstak maar een meervoudige bedrijfstak. Vele partijen maken gezamenlijk het product, bewust en onbewust. Bewoners zijn bijvoorbeeld een belangrijk element bij de sfeer in een gebied. Maar ook openbare ruimte, vervoer en natuurlijk horeca, cultureel aanbod en toeristisch aanbod vormen samen het gastvrijheidsproduct en moeten deelgenoot worden in de uitvoering. Per saldo is co-makerschap van alle betrokken stakeholders, binnen een helder omlijnd kader, de sleutel tot succes. Gezamenlijk afgewogen keuzes maken en samenwerken aan de invulling. Een integrale visie op toerisme en vrijetijdsbesteding is wenselijk om het rendement van de uitvoering van de verschillende betrokken beleidsterreinen en acquisitie optimaal te kunnen benutten. Veranderingen in het speelveld In 2006 is de nota Toerisme en Recreatie door de raad vastgesteld. Op basis van onderzoek en analyses is er indertijd richting gegeven aan de toeristische ontwikkelpotentie. Inmiddels is er op meerdere terreinen aandacht voor vrijetijdseconomie in de stad, de provincie en op MRA niveau. Zo is het Structuurplan geactualiseerd, is er in de MRA een strategische agenda toerisme opgesteld, werkt de provincie aan een Visie voor toerisme in Flevoland, wordt de kustvisie Lelystad geactualiseerd en heeft de huidige gemeenteraad toerisme als speerpunt benoemd (raadsprogramma 2014-2018, Lelystad transformeert!). Binnen het programma Sterke Stad is zelfs concreet aandacht voor het bieden van kansen voor nieuwe initiatieven, de positionering van Lelystad binnen de MRA en het blijven werken aan ons imago. Echter de financiële speelruimte bij overheden is beperkter geworden evenals de in te zetten capaciteit. Er wordt in dat kader steeds vaker kritisch gekeken naar de rol van de overheid. 4.Welk product wordt opgeleverd en wat is de (verwachte) opbrengst? Het doel van de strategische agenda vrijetijdseconomie is om een duidelijke stip op de horizon vast te leggen gekoppeld aan een actieprogramma met concrete maatregelen die worden uitgevoerd over een periode van meerdere jaren. Waarbij de (gebieds)partners mede verantwoordelijk zijn voor de totstandkoming en de uitvoering en waardoor acquisitie gerichter kan acteren. Het bevat duidelijke keuzes die als stad worden gemaakt, waarop ondernemers en stakeholders kunnen inspelen. Maar is ook richtinggevend voor wat betreft de toeristische ontwikkelingen en prioriteiten. De overkoepelende vraag waar de strategische agenda antwoord op zou moeten geven is: Hoe kan Vrijetijdseconomie bijdragen aan de economische groei en meerwaarde van de stad. Onderliggende vragen zijn o.a.: 1. Wie is onze bezoeker en hoe recreëert onze eigen inwoner? 2. Wat is het toeristisch DNA van Lelystad en wat is het DNA van de toeristische knooppunten, maar ook de overige toeristisch-recreatieve gebieden/locaties. 3. Hoe positioneren we toeristisch Lelystad binnen de regio? Wat is ons onderscheidend vermogen of gemene deler? 4. Wat is het toeristisch (economisch) toekomstperspectief? Dus waar liggen nieuwe kansen om op in te spelen en welke sterktes in de huidige structuur moeten we beter benutten. 5. Waar komt de focus op te liggen. M.a.w. welke keuzes moeten we maken om Lelystad als toeristisch recreatieve stad te versterken en welke financiële ruimte dan wel mogelijkheden zijn er? 5.Wat is de planning? Gezien de scoop van de vrijetijdseconomie is het van belang om het onderwerp integraal te benaderen. Dit betekent dat het een proces wordt waarbij met de verschillende vakgebieden zowel interne als externe stakeholders (waaronder City Marketing Lelystad) moet worden samengewerkt. Daarnaast is het de bedoeling om voor het gehele traject een kerngroep en een begeleidingscommissie te hebben. Deze komt op verschillende momenten bijeen om de resultaten te bespreken alvorens de volgende stap wordt gezet. Om het traject zo efficiënt mogelijk te laten verlopen wordt ervoor gekozen om daar waar mogelijk aansluiting te vinden bij bestaande onderzoeken, data e.d. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling om nieuwe onderzoeken op starten, waardoor de zwaarte van het traject met name ligt op stap 3 tot en met 6. Stap 1 Inventarisatie Dit betreft de analyse van de huidige stand van zaken binnen de brede vrijetijdseconomie in Lelystad. - Evaluatie ‘nota toerisme en recreatie Lelystad’ 2005. - Benoemen huidige/toekomstige context beleidsuitgangspunten gemeente Lelystad, Flevoland, MRA, regiogemeenten. Meerdere hebben hun toeristisch beleid vormgegeven of zijn dit voornemens te doen. De provincie start binnenkort een traject om tot een nieuwe visie te komen. Vanuit MRA is er reeds een strategische agenda MRA Toerisme opgesteld met een concreet actieprogramma (waarvan de laatste nog niet vastgesteld). - Inzicht huidig aanbod. Gebruik bestaande onderzoeken zoals monitor toerisme en recreatie Flevoland. - Trends en ontwikkelingen. Op basis van bestaande onderzoeken zoals bijvoorbeeld Toekomstperspectief Destinatie Holland 2025 van de NBTC. Stap 2 Ambitieanalyse - Inzicht bezoeker/inwoner. Gebruik bestaande onderzoeken zoals leefstijlenatlas Flevoland. Daarnaast voor inzicht vrijetijdsbesteding bewoners Leefstijlenatlas voor Lelystad specifiek. Voor wat betreft de bezoekers zal het toeristisch bedrijfsleven worden benaderd. - Sessie met de MRA in samenwerking met Remco Rienties SRA. - Sessie met Almere en de provincie Flevoland (gemene deler zoals Oostvaardersplassen en Floriade) en eventueel andere Flevolandse gemeenten - SWOT Stap 3 Koers strategische agenda Vrijetijdseconomie Hier wordt gekeken welke koers de meeste steun krijgt en bijdraagt aan de individuele of geclusterde wensen en belangen. De inzet is een rationele koers, maar die zal ook emotioneel gedragen moeten worden. Partijen moeten zich ook deelgenoot voelen in de uitvoering en daarvoor mede verantwoordelijkheid nemen. - Per gebied het toeristisch DNA benoemen teneinde een duidelijk profiel te schetsen. De gebieden zijn de toeristische knooppunten: Batavia Stad, Oostvaardersplassen, Natuurpark, Aviodrome, en Marker Wadden. - Toetsen aan de markt. Organiseren van een expertmeeting in samenwerking met Pleisureworld. Daarnaast het inzetten van stadstafels en in beperkte mate worden er één-opéén gesprekken gevoerd. Stap 4 Opstellen strategische agenda Vrijetijdseconomie Stap 5: Besluitvorming college strategische agenda Stap 6: Opstellen actieprogramma Een actieprogramma wordt opgesteld gebaseerd op de voorgaande stappen. Hierin worden maatregelen opgenomen voor zowel de korte, middellange en lange termijn gekoppeld aan benodigde investeringen en, indien mogelijk, een dekking. Voor 2016 zal in de programmabegroting een aantal concrete voorstellen worden ingediend. Dit is vooruitlopend op het totale actieprogramma dat vanaf 2017 zal lopen. Stap 7: Besluitvorming actieprogramma Tijdspad Momenteel is er in de kadernota een voorstel ingebracht met betrekking tot de uitvoering van de strategische agenda waar dit plan van aanpak voor is opgesteld. Parallel aan de vaststelling van de strategische agenda en het actieprogramma worden middelen aangevraagd middels een programmabegroting voorstel zodat we in 2016 direct van start kunnen met het uitvoeren van enkele maatregelen. Het opstellen van dit voorstel maakt geen onderdeel uit van deze bestuursopdracht. Stap 1 Inventarisatie en opstellen communicatieplan Stap 2 Ambitieanalyse Stap 3 Koers strategische agenda Juli Augustus/september September Stap 4 Opstellen strategische agenda Stap 5 Besluit college Stap 6 Opstellen actieprogramma Stap 7 Besluitvorming actieprogramma college* Oktober November November – December Januari 2016 *Middelen worden aangevraagd middels de kadernota en programmabegroting 2017 6.Wat kost de uitvoering aan ureninzet en geld? Er moeten kosten gemaakt worden voor inhuur personeel, inkoop van data, inhuur van experts/sprekers en communicatie. Interne uren Kerngroep: Inhuur Beleidsadviseur Beleidsadviseur Vrijetijdseconomie Stedenbouwkundige Acquisiteur Toerisme 130 70 40 30 Begeleidingscommissie: Beleidsadviseur cultuur/sport Beleidsadviseur onderwijs Beleidsadviseur duurzaamheid Beleidsadviseur verkeer Beleidsadviseur ecologie Communicatie 15 15 15 15 15 15 Overige betrokkenen: O&S Beleidsadviseur Wonen Planeconoom Subsidieadviseur 10 5 5 5 Opbouw kosten Inhuur Expertmeeting Overige kosten (waaronder inkoop data) Communicatie (waaronder film) Totaal (excl. BTW) € 13.000 € 3.000 € 6.000 € 9.000 €31.000 7.Past de uitvoering binnen de capaciteitsinzet van de afdeling en zo nee wat wordt bij het toch doorgaan dan niet meer gedaan? Nee. De beleidsadviseur vrijetijdseconomie heeft onvoldoende capaciteit om de totstandkoming van de strategische agenda te begeleiden en het te schrijven, maar is wel inhoudelijk betrokken. Er zijn meerdere alternatieven bekeken, waarvan inhuur via flevolandhuurtin.nl de beste optie is. Op de korte termijn wordt er gestart met de procedure. 8.Hoe worden de personele en andere kosten gedekt? De kosten worden gedekt door EVO op boekingscode 430100-704300. De algemeen directeur heeft bepaald dat belangrijke opdrachten (qua politieke gevoeligheid, geld en tijdsduur) van portefeuillehouders aan de ambtelijke organisatie alleen nog via bestuursopdrachten in uitvoering mogen worden genomen. Voor een eenduidige uitvoering van de procedure moet een format worden gehanteerd. De bestuursopdracht wordt door het afdelingshoofd inhoudelijk en randvoorwaardelijk met de portefeuillehouder doorbesproken. Bij overeenstemming neemt het afdelingshoofd de opdracht in uitvoering. De in uitvoering genomen bestuursopdrachten moeten digitaal beschikbaar gesteld worden aan de bestuurssecretaris die ze ter kennis van het college brengt.