`STOP DARM KANKER`, MAAR

Elke dag sterven 5 Vlamingen aan darm­kanker. Met de vzw Stop Darm­
kanker en een gelijknamig boek wil dokter Luc Colemont mensen
bewust maken van de gevaren van darm­kanker en de ziekte vroeger
helpen opsporen. Omdat preventie levens kan redden.
‘STOP DARM­K ANK
‘Kennis delen kan levens redden’, is niet
voor niets de ondertitel van het boek van Dr.
Luc Colemont. De maag-darmspecialist en
medeoprichter van de vzw Stop Darm­kanker
trekt al jaren aan de alarmbel over darm­
kanker. Want hoewel 1 op de 20 Belgen
darm­kanker krijgt, is de ziekte onbekend bij
het grote publiek.
Waarom weten mensen zo weinig over
darm­kanker?
Luc Colemont: “De darmen zijn niet het
meest aantrekkelijke orgaan. Mensen den­ken
er liever niet te veel over na. En qua sensi­
bilisering en media-aandacht lopen we 10 à
15 jaar achter op borstkanker. Maar ik
ben blij dat ik de laatste jaren een mentali­
teits­wijziging zie. Initiatieven als het boek
‘De mooie voedselmachine’ van Giulia
Enders, of de nationale tournee van onze
‘Reuzen­darm’, maken van de darmen een
popu­lair­der orgaan. Dat kan ik alleen maar
toe­juichen.”
“Bij vroegtijdige
opsporing is de
overlevingskans 90%”
6 profiel juli 2015
Hoe ontstaat darm­kanker?
Luc Colemont: “De ziekte ontstaat uit een
poliep, of een klein goedaardig gezwel aan
de binnenkant van de dikke darm. De
ontwikkeling gaat niet snel: het duurt 8 à 10
jaar voor een poliep een kwaadaardig
gezwel wordt en niet elke poliep wordt een
kankergezwel. Omdat we niet weten welke
poliepen kanker worden, nemen we bij een
darmonderzoek alle poliepen weg. Zo geven
we de ziekte geen kans. Waarom poliepen
kanker kunnen worden? Binnen 5 à 10 jaar
hebben we vermoedelijk een antwoord op
die vraag. Studies wijzen in de richting van
een microbe in ons darmweefsel.”
Zijn er risicofactoren voor darm­kanker?
Luc Colemont: “Darm­
kanker wordt vaak
beschouwd als een erfelijke ziekte, en is dat
in sommige gevallen ook. Maar in 8 op de 10
gevallen is er geen familiale factor. Vooral
een gezonde levensstijl is belangrijk voor de
preventie van darm­
kanker. Overgewicht,
roken, en te veel alcohol drinken zijn de 3
dingen die je moet vermijden. De 2 dingen
die je wel moet doen zijn: evenwichtig eten,
en voldoende bewegen. Wie die 5 richtlijnen
volgt, heeft 25% minder kans om te sterven
aan darm­kanker.”
Er loopt ook een bevolkingsonderzoek
naar darm­kanker.
Luc Colemont: “Alle mensen tussen 56 en
74 jaar krijgen sinds oktober 2013 een
uitnodiging voor een preventief onderzoek.
Ik ben daar heel blij om. Als je weet dat
patiënten 90% genezingskans hebben bij
vroegtijdige opsporing, is de waarde van dat
onderzoek enorm.”
Gaat iedereen op de uitnodiging in?
Luc Colemont: “48% van de mensen die
een uitnodiging krijgen, neemt ook deel en
dat is niet slecht. Maar om echt goede resul­
taten te boeken, moeten we het percentage
boven de 50% krijgen. De test valt om de
2 jaar in de bus, en het is belangrijk dat
mensen hem élke keer laten uitvoeren. Om
die mentaliteit te kweken, is sensibilisering
nodig. Als we in 2020 aan 60% raken, zou
dat heel mooi zijn.”
Lopen mensen jonger dan 56 ook een risico?
Luc Colemont: “Internationale richtlijnen
raden aan dat elke 50-plusser om de 2 jaar
een preventief darm­
kankeronderzoek laat
doen. Bij ons valt de groep tussen 50 en 55
jaar op dit moment om budgettaire redenen
buiten het bevolkingsonderzoek, maar ik
hoop dat de doelgroep binnen de 2 jaar
uitgebreid wordt.”
Kunnen 50-plussers zich ook laten testen?
Luc Colemont: “Zeker! Elke 50-plusser moet
eigenlijk bij zijn huisarts een staal van de
stoelgang laten testen. Het komt er op aan
de kanker vóór te zijn en niet te wachten op
klachten. Zeker omdat veel klachten aspeci­
fiek zijn: ze kunnen wijzen op darm­kanker,
maar evengoed op een andere aandoening.
Klassieke klachten zijn rood bloedverlies bij
de stoelgang, een veranderd stoelgang­
patroon, aanslepende buikpijn of diarree,
bloedarmoede, ijzertekort, … Maar op het
KER’, MAAR HOE?
moment dat die klachten afkomstig zijn van
darm­
kanker, zit de kanker vaak al in een
vergevorderde fase. En dat willen we zoveel
mogelijk vermijden. Ik roep daarom alle
50-plussers op om met hun huisarts over
darm­kanker te praten. Ook al voelen ze zich
kerngezond!”
Welke behandelingen bestaan er voor
darm­kanker?
Luc Colemont: “Als er geen uitzaaiingen zijn,
volstaat een ingreep waarbij we het stuk
darm met het gezwel wegnemen. Dat kan in
bepaalde gevallen zelfs via een kijkoperatie.
Als er klieren aangetast zijn, of als er uit­
zaaiingen zijn, is er meestal radio- of chemo­
therapie vereist. Chemotherapie heeft de
laatste 10 jaar een grote evolutie door­
gemaakt. Er bestaan betere genees­middelen
met minder neveneffecten. Maar de beste
behandeling blijft: een nog betere vroeg­
tijdige opsporing.”
Denkt u dat darm­kanker een zeldzame
ziekte kan worden?
Luc Colemont: “Waarom niet? Er ontstaan
nieuwe opsporingstechnieken, zoals hon­
den die darm­kanker ruiken via de lichaams­
geur, de e-nose, bloed­onder­zoeken,… Alleen
moeten we de research koppelen aan sensi­
bilisering. 97% van het budget voor
gezond­­­heidszorg gaat naar behandeling, en
3% naar preventie. Die 3% verdubbelen,
zou een wereld van verschil maken. Als de
opsporingstechnieken blijven evolueren, en
meer mensen worden zich bewust van het
belang van preventie, hoop ik dat darm­
kanker tegen 2040 à 2050 een zeldzame
ziekte kan worden!”
MEER INFO?
•stopdarm­kanker.be
•bevolkingsonderzoek.be/dikkedarm­kanker
Luc Colemont, maag-darmspecialist in het
Sint-Vincentiusziekenhuis in Antwerpen en
medeoprichter van de vzw Stop Darm­kanker
In Vlaanderen sterven er jaarlijks
2000 mensen aan darmkanker.
Dit zijn er 5 per dag.
In België zijn er jaarlijks
ongeveer 8000 nieuwe
gevallen van darmkanker.
Dikkedarmkanker is de tweede
meest voorkomende kanker bij
vrouwen en de derde meest
voorkomende kanker bij mannen.
Doe mee aan het bevolkingsonderzoek
•Ben je tussen de 56 en 74 jaar, dan krijg je om de 2 jaar een uitnodiging voor het
bevolkingsonderzoek in de bus. De uitnodiging bevat een afnameset en de nodige
info om een staal van je stoelgang te nemen.
•Stuur het staal en het ingevulde antwoordformulier terug met de bijgevoegde
envelop. Een postzegel is niet nodig. In het labo onderzoekt men het staal op de
aanwezigheid van bloed. Binnen 14 werkdagen krijgen jij en je (huis)arts het
resultaat.
“Het komt er op aan
de kanker vóór te zijn
en niet te wachten
op klachten”
•Is het resultaat afwijkend? Dat betekent niet noodzakelijk dat je darm­kanker hebt.
Er is wel een kijkonderzoek (coloscopie) nodig bij een specialist. Slechts bij 1 op de
10 mensen waarbij de test afwijkend was, is er sprake van darm­kanker.
profiel juli 2015 7