Basisstof 3 STENGEL

THEMA 2
PLANTEN
Basisstof 3
STENGEL
Onderdelen van de stengel
• 1: Eindknop
• 2: Bladoksel
• 3: Lid
•
•
•
•
•
4: Bladschijf
5: Bladsteel
6: Hoofdnerf
7: Zijnerf
8: Bladmoes
Dit zijn de
onderdelen van het
blad
• 9: Knoop
• 10: Okselknop
Stevigheid van stengels
• Stevig door water:
kruidachtige planten
Alleen als er genoeg
water in de plant
zit, blijft de stengel
rechtop.
Bij te weinig water
wordt de plant slap
• Stevig door houtstof:
houtachtige planten
(bomen en struiken)
Houtstof houdt
de stengel stevig
en rechtop, ook
als er te weinig
water is.
Een kruidachtige plant wordt slap
zonder water. Hoe komt dat?
• Ieder organisme bestaat
uit cellen (een soort
bouwblokjes, waaruit het
organisme is
opgebouwd).
• Planten hebben cellen
met waterblaasjes erin.
Met water
• Waterblaasjes zijn vol:
de cellen zijn stevig
opgevuld  de plant is
stevig.
Zonder water
• Waterblaasjes zijn leeg:
de cellen zijn leeg en
slap  de plant is slap.
Functie van de stengel
• Een plant neemt water +
zouten op met de wortels.
• Een plant maakt met dat
water zijn eigen voedsel in de
groene blaadjes.
• Het water + zouten moet
vanaf de wortels naar boven
vervoerd worden.
• Het voedsel moet vanuit de
bladeren naar de rest van de
plant vervoerd worden
Functie van de stengel
• Het vervoeren van water en
andere opgeloste stoffen gaat via
dunne buisjes die door stengel
lopen: de vaten.
• Als er veel vaten bij elkaar liggen
in een groepje heet dat een
vaatbundel.
• Een vaatbundel brengt water+stoffen óf
naar boven óf naar beneden (éénrichting
verkeer)
Hoe groeit een plant?
• Een plant groeit bij de eindknoppen
ieder jaar verder omhoog (nieuwe
stengel/stam en bladeren).
• De okselknoppen maken nieuwe
zijtakken met bladeren.
• De wortels groeien aan de punten
ieder jaar verder onder de grond.
Hoe groeit een boom?
• Een boom groeit ook nog in de breedte: stam
en takken worden dikker.
• Vlak onder de schorslaag maakt de boom
ieder jaar nieuw hout (bij de stippellijn).
Jaarringen
• Lente: snelle groei  licht hout
• Winter: weinig groei  donker hout
samen één
Jaarring