4 Totaal overzicht competenties verzorger dierentuindieren

Aequor
Verzorger dierentuindieren
Beroepscompetentieprofiel
Maart 2010
Inhoudsopgave
Inleiding ............................................................................................................ 3
Colofon .............................................................................................................. 4
Brondocumenten ............................................................................................... 4
1
Algemene informatie over het beroep .......................................................... 5
1.1. Beschrijving van het beroep........................................................................ 5
1.2 Mogelijke functiebenamingen ....................................................................... 7
1.3 Loopbaanperspectief ................................................................................... 7
1.4 Trends en innovaties ................................................................................... 8
2
Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het beroep ........................ 10
3.1
3.2.
3.3.
3.4.
4
Kerntaak
Kerntaak
Kerntaak
Kerntaak
1
2
3
4
Voert en verzorgt dieren ........................................................11
Begeleidt voortplanting ..........................................................13
Verzorgt leef- en werkomgeving .............................................14
Verricht publieksgerichte activiteiten .......................................15
Totaal overzicht competenties verzorger dierentuindieren ........................ 16
4.1
4.2
4.3
4.4
Proces-competentiematrix
Proces-competentiematrix
Proces-competentiematrix
Proces-competentiematrix
Voert en verzorgt dieren .......................................16
Begeleidt voortplanting .........................................17
Verzorgt werk- en leefomgeving ............................18
Verricht publieksgerichte activiteiten ......................19
Er bestaat in het Nederlands een dilemma als het gaat over het gebruik van woorden die als
mannelijk en vrouwelijk geïnterpreteerd kunnen worden. We zouden consequent kunnen werken
met 'hij/zij' en 'zijn/haar', maar dat geeft een gedwongenheid die wij stilistisch niet verantwoord
vinden. De personen die in dit stuk de handelingen verrichten of beschreven worden, kunnen in
onze optiek net zo goed mannen zijn als vrouwen.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
2
Inleiding
Voor u ligt het beroepscompetentieprofiel Verzorger dierentuindieren.
Een beroepscompetentieprofiel (bcp) is een op de beroepspraktijk gerichte set kerntaken,
werkprocessen en competenties van een vakvolwassen beroepsbeoefenaar. Deze beschrijving van
het beroep vormt het referentiekader voor het ontwikkelen van een kwalificatiebeschrijving van de
beginnende beroepsbeoefenaar.
Aangezien het bedrijfsleven de ‘afnemer’ is van de door het beroepsonderwijs gekwalificeerde
beginnende beroepsbeoefenaars, is dit bedrijfsleven in hoge mate richtinggevend voor de eisen die
aan de handelingsbekwaamheid van beginnende beroepsbeoefenaren moeten/mogen worden
gesteld. Deze eisen hebben zowel betrekking op de aard en inhoud van het handelen, als op de
mate van bekwaamheid waarmee dit handelen gebeurt.
Conform de ketengedachte zorgt het bedrijfsleven voor beroepscompetentieprofielen en het
onderwijs voor opleidingsleerplannen. Bedrijfsleven en onderwijs samen zijn de constructeurs van
kwalificatiedossiers en zorgen voor de inhoudelijke vulling daarvan. De kenniscentra
beroepsonderwijs bedrijfsleven fungeren als platforms én regisseurs voor deze interactie tussen
bedrijfsleven en onderwijsveld.
In het beroepscompetentieprofiel staan drie begrippen centraal: kerntaken, de daaronder liggende
werkprocessen van het beroep en de competenties die noodzakelijk zijn bij de uitvoering hiervan.
Bij het ontwerp van de kwalificatiedossiers wordt gebruik gemaakt van een competentiemodel met
25 competenties. Het Competentiemodel Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (powered by
SHL) is een in alle lagen op het mbo toegesneden standaardset, gebaseerd op het
competentieraamwerk van SHL. De nieuwe kwalificatiedossiers zijn door het gebruik van deze
standaard competentietaal onderling goed vergelijkbaar.
Bij de ontwikkeling zijn vertegenwoordigers van de volgende organisaties/bedrijven betrokken
geweest:
Organisaties
Dhr. Joeke Nijboer
Mevr. Mireille Ruwaard
Mevr. Maaike Peltenburg
Dhr. Arnold Steenhuis
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
Blijdorp te Rotterdam
Ouwehands Dierenpark te Rhenen
kinderboerderij Transwijk in Utrecht
Stadsboerderij Arnhem
3
Colofon
Onder regie van
Aequor
Ontwikkeld door
Afdeling Ontwikkeling en Innovatie
Verantwoording
Vastgesteld door: Sectorcommissie Dier
Op: 22 juni 2010
Te: Ede
Paritaire commissie Aequor
Op: 5 oktober 2010
Te: Ede
Brondocumenten
-
Beroepscompetentieprofiel dierverzorger recreatiedieren d.d 22-06-2004
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
4
1
Algemene informatie over het beroep
In dit hoofdstuk wordt het beroep nader omschreven.
1.1 Beschrijving van het beroep
Beroepscontext
De verzorger dierentuindieren werkt binnen de
dienstverlenende sector als dierverzorger in een
dierentuin of dierenpark waar dierentuindieren en/of
recreatiedieren gehouden worden. Ook kunnen de
bedrijven gericht zijn op het fokken van dieren.
Dierentuinen en –parken hebben vaak naast een
recreatieve functie, ook een educatieve functie. Zij
bieden allerlei mogelijkheden aan het publiek om
kennis te maken met flora en fauna zoals rondleidingen
met de dierverzorger, een kijkje in de keuken,
specifieke programma’s en op het publiek toegesneden
evenementen. Educatief entertainment is belangrijk
voor het aantrekken van voldoende bezoekers.
Daarnaast vervullen de dierentuinen en –parken in
onze samenleving een sociaal-culturele en/of
therapeutische functie.
Verder heeft het bedrijf en belangrijke functie op het
gebied van natuurbehoud.
De beroepscontext is afhankelijk van het gehanteerde
bedrijfssysteem en verschilt per type bedrijf.
De werkzaamheden van de verzorger dierentuindieren
hebben betrekking op het voeren en verzorgen van de
dieren en het begeleiden bij de voortplanting van
dieren voor zover dat laatste plaatsvindt op het bedrijf
en/of de instelling waar hij werkt.
Daarnaast verzorgt hij de werk- en leefomgeving, en
verricht hij publieksgerichte werkzaamheden, wat
inhoudt het geven van voorlichting over dieren aan
klanten en/of bezoekers.
Bij sommige bedrijven en/of instellingen hoort ook de
vakinhoudelijke instructie en begeleiding van mensen
die een opleidingstraject volgen (stagiaires),
vrijwilligers en mogelijke andere doelgroepen tot de
werkzaamheden.
Verder past hij de kwaliteitssystemen en procedures
van het bedrijf toe.
Typerende beroepshouding
De verzorger dierentuindieren heeft een signalerende
en proactieve houding, waarbij te allen tijde rekening
wordt gehouden met het welzijn van de dieren en met
de veiligheid van mens en dier. Daarnaast is hij
klantgericht en is hij zich bewust dat al zijn handelen
een positief beeld van het bedrijf en/of de instelling bij
de klanten en/of bezoekers moet achterlaten.
Het werk van de verzorger dierentuindieren is fysiek
behoorlijk zwaar.
Hij is zich daarvan bewust, is niet bang vies te worden
en weet van aanpakken.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
5
Hij heeft veel interesse in het leven van dieren, wildlife
in het bijzonder.
Hij benadert alle dieren met respect en met kennis van
de specifieke diersoort.
Rol en
verantwoordelijkheden
Bij al zijn werkzaamheden houdt de verzorger
dierentuindieren rekening met de consequenties voor
milieu- en arbeidsomstandigheden.
De verzorger dierentuindieren heeft een uitvoerende en
signalerende rol en voert uitvoerende werkzaamheden
zelfstandig en vaak op eigen initiatief uit. Ook heeft hij
een voorlichtende rol. Bij zijn werkzaamheden staat hij
onder eindverantwoordelijkheid van zijn (meewerkend)
leidinggevende.
Hij moet te allen tijd een inschatting maken wanneer
een deskundige moet worden ingeschakeld, eventueel
in overleg met zijn (meewerkend) leidinggevende.
Indien de verzorger dierentuindieren publieksgerichte
werkzaamheden verricht, heeft hij daarin een
uitvoerende en educatieve rol.
Samen met zijn collega’s is de verzorger
dierentuindieren verantwoordelijk voor het reilen en
zeilen in het bedrijf; een goede overdracht van
werkzaamheden is daarbij van groot belang.
Complexiteit
De begeleiding en instructie van stagairs en vrijwilligers
is met name gericht op de inhoud van de
werkzaamheden. De eindverantwoordelijkheid voor de
begeleiding ligt bij zijn leidinggevende.
Het verzorgen van de dieren betreft enerzijds
routinematige handelingen, anderzijds kunnen
afwijkingen aan dieren of omgeving om een
aangepaste aanpak vragen.
Informatie verstrekken en voorlichting geven vraagt
ten dele uit routinematige werkzaamheden. Daarnaast
kan de verzorger dierentuindieren ook te maken krijgen
met unieke of bijzondere vragen en/of wensen van
klanten, waarop hij op passende wijze moet reageren.
Dit vraagt om inlevingsvermogen en
klantvriendelijkheid.
Het werken met levende dieren en met een grote
diversiteit aan publiek vraagt een continue
oplettendheid op het gebied van veiligheid voor zichzelf
en voor het publiek
De werkzaamheden van de dierverzorger zijn heel
divers; hij moet de hele dag alert zijn en prioriteiten
stellen, waarbij het belang en welzijn van de dieren
steeds voorop staat.
Wettelijke beroepsvereisten
Branchevereisten
Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren
(artikel 38).
In de Dierentuindierenwet staat informatie waaraan
dierentuinen moet voldoen
Nee
Nederlands en (moderne)
vreemde talen
Nederlands, mondeling en schriftelijk.
Engels gewenst.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
6
1.2 Mogelijke functiebenamingen
Het beroep is bekend onder de volgende benamingen:

Dierensteward

Medewerker dierentuin

Medewerker dierenpark

Dierverzorger

Allround dierverzorger
1.3 Loopbaanperspectief
Voor de verzorger dierentuindieren is doorstroming mogelijk naar een functie als senior
dierverzorger, waarna een functie als post-oppasser, post-dierverzorger, teamleider of
coördinator (naamgeving van de functie afhankelijk van het bedrijf) mogelijk is.
Daarnaast is binnen de dierentuin ook horizontale doorstroom mogelijk naar een andere
diersoort of -post.
Ook kan de verzorger dierentuindieren gaan werken als dierverzorger in een kinder- of
stadsboerderij en daar doorgroeien in de functie van beheerder.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
7
1.4 Trends en innovaties
Hieronder worden enkele, voor het in dit beroepscompetentieprofiel beschreven beroep relevante,
ontwikkelingen beschreven. Het gaat hierbij om ontwikkelingen p de arbeidsmarkt, ontwikkelingen
in wetgeving en overheidsregulering en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf.
Arbeidsmarkt
Dierentuinen vormen steeds meer een expertisecentra met
gespecialiseerde kennis over flora & fauna en
natuurbehoud. Dit komt doordat binnen dierentuinen
onderzoek plaats vindt over bijvoorbeeld de leefomgeving
en gedrag van de dieren. De dierentuinen gaan zich ook
steeds meer bezighouden met duurzaamheid. Dierentuinen
willen/zullen zich in de toekomst meer en meer richten op
een groen karakter.
In de totale sector wordt veel gewerkt door en met
vrijwilligers, ook is er veel aandacht voor mensen die arbeid
verrichten in het kader van reïntegratie (werklozen,
verstandelijk- en arbeidsgehandicapten, jongeren in een
traject), danwel therapeutische arbeid.
De verwachting is dat er de komende jaren binnen
Nederland geen nieuwe dierentuinen bij zullen komen.
Banen in dierentuinen zijn erg gewild. Er is weinig
doorstroom, waardoor de carrièrekansen beperkt zijn.
Wetgeving en regelgeving
Arbeidsmarktgegevens zijn te vinden op de website
www.Aequor.nl
Op de betrokken bedrijven is een grote en diverse wet- en
regelgeving van toepassing. Zonder uitputtend te zijn,
kunnen genoemd worden: de dierentuinwet, de
hygiënecode, milieuwetgeving (hinderwetvergunning), wet
op speelvoorzieningen (voor onder andere dierentuinen en
kinderboerderijen met speeltuinvoorziening) en regelgeving
ten aanzien van de veiligheid.
Wanneer er ook sprake is van het fokken van dieren en/of
verkoop dierproducten, dan is de betreffende wetgeving ook
van toepassing (milieu-eisen en voedselveiligheid).
Wanneer er producten van eigen bedrijf of
voedingsmiddelen worden verkocht heeft het bedrijf ook te
maken met de warenwet.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
8
Ontwikkelingen in de
beroepsuitoefening
Technologische ontwikkelingen:
Bij de huisvesting van dieren wordt steeds meer gestreefd
naar een natuurlijkere leefomgeving.
De meest moderne kennis uit de landbouwindustrie kan als
hulpmiddel dienen om dit te verwezenlijken.
Administratie is een belangrijk onderdeel geworden van de
werkzaamheden, dit gebeurt vaak geautomatiseerd.
Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen:
Gedragsverrijking (welzijnsverhoging) bij dieren krijgt
binnen de dierverzorging steeds meer aandacht.
Daarnaast is er in dierentuinen ook veel aandacht voor de
wensen van klanten en bezoekers.
Uiteraard zal de mate waarin daaraan tegemoet wordt
gekomen moeten passen binnen de doelstelling met
betrekking tot het welzijn van de dieren.
Dierenparken hebben naast een recreatieve en een
educatieve functie ook een rol in het onderzoek (op het
gebied van gedrag en/of voeding, veterinaire, universitaire
onderzoeken) en houden ze zich bezig met
natuurbescherming en de instandhouding van bedreigde
diersoorten.
Daarnaast wordt steeds meer aandacht besteed aan
fokprogramma’s voor zeldzame en bedreigde diersoorten.
Ook in de toekomst zal de aandacht meer liggen op
natuurbehoud, fokprogramma’s, duurzaamheid en
ontwikkeling in de richting van een meer all-round
recreatieve instelling.
Internationale ontwikkelingen
Dierentuinen en -parken werken nationaal en internationaal
intensief samen op het gebied van natuurbehoud onder
andere door het gezamenlijk uitvoeren van fokprogramma’s
en het bijhouden van stamboeken. Er is sprake van een
toenemende Europese samenwerking in EAZA (European
Association of Zoos and Aquaria).
Het uitwisselen van dieren vereist inzicht in de
(internationale) wettelijke eisen ten aanzien van het
transporteren en veterinaire eisen van de dieren.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
9
2
Overzicht van kerntaken en werkprocessen in het
beroep
In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen die kenmerkend
zijn voor het beroep.
Onder een kerntaak wordt verstaan: een geheel van inhoudelijk met elkaar samenhangende
werkprocessen, kenmerkend voor de beroepsuitoefening. Het betreft een substantieel deel van de
beroepsuitoefening naar omvang, tijdsbeslag, frequentie en/of belang.
Onder een werkproces wordt verstaan: een afgebakend geheel van beroepsactiviteiten binnen een
kerntaak. Het werkproces kent een begin en een eind, heeft een resultaat en wordt herkend in de
beroepspraktijk.
Kerntaak
Werkproces
Kerntaak 1
Voert en verzorgt dierentuindieren
1.1 Voert dierentuindieren
1.2 Verzorgt dierentuindieren
1.3 Monitort dierentuindieren
1.4 hanteert dierentuindieren
1.5 registreert en rapporteert
Kerntaak 2
Begeleidt voortplanting
2.1 Begeleidt voortplantingsproces
2.2 Observeert geboorteproces
2.3 registreert en rapporteert
Kerntaak 3
Verzorgt werk- en leefomgeving
3.1 Richt leefruimten in
3.2 Reinigt en ontsmet
3.3 Onderhoudt leef- en werkomgeving`
Kerntaak 4
verricht publieksgerichte activiteiten
4.1 Geeft informatie en voorlichting
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
10
3
Beschrijving van de kerntaken
In dit hoofdstuk zijn de verschillende kerntaken in dit beroepscompetentieprofiel beschreven.
Daarnaast worden in de rechterkolom de werkprocessen benoemd en de resultaten die een
werkproces moet opleveren.
3.1
Kerntaak 1: Voert en verzorgt dieren
Kerntaak 1 Voert en verzorgt dieren
De verzorger dierentuindieren zorgt dat de dieren de
juiste en voldoende voermiddelen krijgen, zorgt tevens
voor de juiste werking van voerapparatuur en
watervoorziening.
Na het voeren observeert de verzorger dierentuindieren
de dieren goed en kijkt of de voedselopname goed
verloopt.
De verzorger dierentuindieren voert de benodigde
verzorgingswerkzaamheden uit, controleert de conditie
van (groepen) dieren en is daarbij zeer alert op
afwijkingen en ziekten.
Hiertoe is het belangrijk dat hij het natuurlijk gedrag
van de dieren, zowel individueel als in groepsverband,
(her)kent.
In mogelijke gevallen verzorgt hij het exterieur van
dierentuindieren.
De verzorger dierentuindieren gaat op correcte wijze
met de dieren om en probeert het gedrag van de dieren
te verrijken daar waar nodig en mogelijk.
Door voedselopname, conditie en gedrag van de dieren
goed te observeren constateert hij tijdig afwijkingen.
Indien nodig schakelt hij een deskundige in en assisteert
deze.
Werkprocessen bij kerntaak 1
1.1 Voert dierentuindieren
De dieren krijgen voldoende water en
voer. De voer- en watervoorziening
dragen bij aan de gewenste conditie
van de dieren.
1.2 Verzorgt dierentuindieren
De dieren zijn in gewenste conditie en
vertonen natuurlijk gedrag. Ze zijn
rustig, goed hanteerbaar en worden op
ethisch verantwoorde wijze verzorgd.
1.3 Monitort dierentuindieren
Eventueel aanwezige afwijkingen en/of
ziekten zijn in een vroeg stadium
geconstateerd en werkzaamheden
kunnen hierop worden aangepast.
1.4 Hanteert dierentuindieren
De dieren worden veilig en op gepaste
wijze gepakt, gevangen en verplaatst.
1.5. Registreert en rapporteert.
Gegevens omtrent voedselopname,
gezondheid en gedrag zijn nauwkeurig
vastgelegd.
De verzorger dierentuindieren weet de dieren goed te
hanteren. Dat houdt in dat hij goed kijkt hoe hij een dier
moet benaderen, vangen, in bedwang houden en
verplaatsen. De methode die hij daarvoor gebruikt past
bij de diersoort, het specifieke dier en de situatie.
De verzorger dierentuindieren registreert dagelijks de
uitgevoerde werkzaamheden op het gebied van voeren
en verzorgen. Over voorkomende dagelijkse problemen
met gedrag en/of gezondheid van de dieren rapporteert
hij aan collega’s en/of leidinggevende.
Toelichting:
In dierentuinen en –parken is er veelal een
voedingsspecialist in dienst die het voeren voorbereidt;
de verzorger dierentuindieren voert de voer- en
watervoorziening op een adequate manier uit, zodat
deze de productie, groei en conditie van de dieren
positief stimuleren.
Hij dient daarbij kennis te hebben van voeding en
verteringssystemen, gericht op dierentuindieren.
De verzorger dierentuindieren voert de verzorging,
zodanig uit dat de dieren qua exterieur en gezondheid in
optimale conditie verkeren. Omdat het om dieren in een
dierentuin gaat, waar bezoekers komen, worden de
eisen t.a.v. hygiëne en netheid vaak hoger gelegd dan
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
11
strikt noodzakelijk vanuit het oogpunt van de dieren.
Bij het verzorgen moet hij steeds de afweging maken of
het nodig is dat een deskundige wordt ingeschakeld,
zoals de dierenarts, voedingsdeskundige of
gedragsbioloog. In voorkomende gevallen assisteert hij
deze, wat meestal neerkomt op het vangen en
vasthouden (evt. fixeren) van het dier, waardoor de
deskundige zijn werk goed kan uitvoeren.
Ook het toedienen van medicijnen of een injectie kan tot
zijn werkzaamheden behoren.
De mate waarin het exterieur van de dieren wordt
verzorgd is afhankelijk van de diersoort. In veel gevallen
gaat het om hands off werkzaamheden.
De verzorger dierentuindieren beschikt over specifieke
kennis van de diersoorten waarmee hij werkt zoals
kennis van gedrag, leefomgeving en voeding. Ook op
het gebied van het hanteren van de dieren moet de
verzorger goed op de hoogte zijn van bij de diersoort
passende methode(n). Ook moet hij kunnen inschatten
wanneer verdoving of fixatie nodig is.
Bij het hanteren van de dieren is de verzorger
dierentuindieren alert op dierenwelzijn en werkt hij
volgens procedures en voorschriften.
Belangrijk onderdeel is het rapporteren/registreren van
de voer- en watervoorziening en de opname door de
dieren, de gezondheid en gedragsafwijkingen van de
dieren.
Dit gebeurt in de vorm van trainingsrapporten,
dagrapporten, medicijnlijsten e.d.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
12
3.2.
Kerntaak 2: Begeleidt voortplanting
Kerntaak 2 Begeleidt voortplanting
Werkprocessen bij kerntaak 2
De verzorger dierentuindieren adviseert o.b.v. het
opgestelde fokplan welke ouderparen moeten worden
gecombineerd. Hij bepaalt het juiste moment voor
bevruchting, schept waar mogelijk voorwaarden
waardoor de voortplanting beter kan geschieden en
brengt de dieren bij elkaar.
In voorkomende gevallen assisteert hij bij de
kunstmatige inseminatie.
2.1 Begeleidt voortplantingsproces
Afwijkingen bij het
voortplantingsproces zijn tijdig
gesignaleerd. Optimale
omstandigheden bij het
voortplantingsproces zijn gecreeerd.
Tijdens de dracht kijkt de verzorger dierentuindieren of
deze goed wordt doorlopen.
Indien nodig schakelt hij op het juiste moment de
dierenarts in en assisteert zodat deze zijn
werkzaamheden goed kan uitvoeren.
De verzorger dierentuindieren richt de
geboorteomgeving in en helpt indien nodig bij de
geboorte. Hij verzorgt het moederdier en de
nakomeling(en).
2.2 Observeert geboorteproces
Optimaal verlopen geboorteproces.
Optimaal verzorgde nakomeling(en) en
moederdier.
2.3. registreert en rapporteert
Gegevens omtrent alle facetten
rondom voortplanting en geboorte zijn
secuur geregistreerd. Over afwijkingen
is gerapporteerd aan daarvoor
verantwoordelijken.
Gegevens omtrent de voortplanting worden door de
verzorger dierentuindieren geregistreerd. Indien zich
afwijkingen voordoen rapporteert hij aan zijn
leidinggevende of andere verantwoordelijken.
Toelichting:
Het begeleiden van de voortplanting bij dierentuindieren
dient te geschieden volgens het fokplan een wordt
gekenmerkt door het maken van afwegingen t.a.v.
fokdoel, fokmethode en het tijdstip. Afwijkingen aan de
dieren of hun omgeving kunnen om een aangepaste
aanpak vragen.
De verzorger dierentuindieren werkt bij het begeleiden
van de voortplanting van dierentuindieren samen met
zijn leidinggevende en collega’s. Hij assisteert
deskundigen met betrekking tot vruchtbaarheid,
voortplanting en gezondheidszorg, zoals de dierenarts
en de inseminator.
Gegevens die worden geregistreerd betreffen alle
facetten van conceptie tot geboorte.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
13
3.3.
Kerntaak 3: Verzorgt leef- en werkomgeving
Kerntaak 3 Verzorgt leef- en werkomgeving
De verzorger dierentuindieren zorgt voor een
hygiënische omgeving binnen het bedrijf. Hij zorgt voor
een adequate inrichting en onderhoud van de
leefruimten en de (werk)omgeving.
Werkprocessen bij kerntaak 3
1.1 Richt leefruimten in
De leefruimten zijn optimaal
afgestemd op de dieren en passend bij
het bedrijf
De verzorger dierentuindieren reinigt en ontsmet
ruimten, materialen, apparatuur en vervoermiddelen, en
verwijdert mest- en afvalstoffen.
Hij zorgt voor een goede persoonlijke hygiëne.
In voorkomende gevallen neemt hij extra maatregelen,
al dan niet in overleg met de leidinggevende.
1.2 Reinigt en ontsmet
De ruimten, apparatuur, materialen en
vervoermiddelen zijn hygiënisch.
(Verspreiding) van ziekten wordt
voorkomen.
Mogelijke technische gebreken aan de gebouwen
worden vastgelegd en gerapporteerd aan de daarvoor
verantwoordelijke persoon/afdeling.
1.3 Onderhoudt leef- en werkomgeving
De gebouwen, verblijven en terreinen
zijn representatief.
Toelichting:
Van de verzorger dierentuindieren wordt verwacht dat
hij de verzorging van de leef- en werkomgeving zodanig
uitvoert dat deze in optimale staat verkeert en aan
procedures met betrekking tot hygiëne, gezondheid,
dierenwelzijn, arbeidsomstandigheden en milieu voldoet.
Ook veiligheidsmaatregelen en protocollen voor alle
dieren en hun verblijven dienen
in acht te worden genomen.
Bij het verzorgen van leef- en werkomgeving hoort ook
de verzorging en aankleding van de omgeving. Dit kan
zowel binnen- als buitenverblijven, erf als omgeving
betreffen.
De verzorger dierentuindieren heeft hierin zowel een
uitvoerende als adviserende taak.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
14
3.4.
Kerntaak 4: Verricht publieksgerichte activiteiten
Kerntaak 4: Verricht publieksgerichte activiteiten
De verzorger dierentuindieren verstrekt op een
klantvriendelijke wijze informatie en geeft voorlichting
over de dieren, hun gedrag en het voeren als vorm van
dienstverlening naar bezoekers en klanten.
Dit kan als doel hebben de dieren, cq de organisatie of
het bedrijf onder de aandacht van de doelgroep te
brengen.
Werkprocessen bij kerntaak 4
4.1 geeft informatie en voorlichting
Resultaat: bezoekers en/of klanten zijn
deskundig geïnformeerd en op
enthousiaste wijze te woord gestaan.
Toelichting:
In dierentuinen en dierenparken is voor evenementen,
speurtochten en rondleidingen aan groepen meestal een
educatief medewerker of een speciale afdeling
(marketing of public-relation) aanwezig, waarmee de
inbreng van de verzorger dierentuindieren aan de
publieksgerichte activiteiten vaak beperkt is en puur
uitvoerende en ondersteunende werkzaamheden betreft.
In de meeste gevallen gaat het om educatieve
(voeder)praatjes, demonstraties/presentaties of een rol
in een dierenshow.
Bij de publieksgerichte activiteiten dient de verzorger
dierentuindieren verantwoordelijkheid te nemen op het
gebied van veiligheid van mens en dier.
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
15
4
Totaal overzicht competenties verzorger dierentuindieren
In de proces-competentiematrix wordt per kerntaak aangegeven welke competenties aangewend worden bij de uitvoering van de werkprocessen voor
deze kerntaak. Dit is zichtbaar door middel van een kruisje in de matrix.
4.1 Proces-competentiematrix Voert en verzorgt dieren
Kerntaak 1 [Voert en
verzorgt dieren]
Competenties
S
T
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Verzorgt
dierentuindieren
X
1.3
Monitort
dierentuindieren
1.4
hanteert
dierentuindieren
1.5
Registreert en
rapporteert
X
X
X
X
X
X
16
Y
Bedrijfsmatig handelen
X
1.2
X
Ondernemend en
commercieel handelen
X
W
Gedrevenheid en ambitie
tonen
X
Voert dierentuindieren
V
Met druk en tegenslag
omgaan
X
1.1
U
Omgaan met verandering
en aanpassen
Plannen en organiseren
R
Instructies en procedures
opvolgen
Q
Kwaliteit leveren
P
Op de behoeften en
verwachtingen van de klant
richten
O
Leren
M N
Creëren en innoveren
Formuleren en rapporteren
L
Onderzoeken
Presenteren
K
Analyseren
J
Materialen en middelen
inzetten
I
Vakdeskundigheid
toepassen
H
Overtuigen en beïnvloeden
G
X
Werkprocessen
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
F
Relaties bouwen en
netwerken
Aandacht en begrip tonen
E
Ethisch en integer handelen
D
Samenwerken en
overleggen
C
Begeleiden
Beslissen en activiteiten
initiëren
B
Aansturen
A
4.2 Proces-competentiematrix Begeleidt voortplanting
Bedrijfsmatig handelen
Ondernemend en
commercieel handelen
Gedrevenheid en ambitie
tonen
Met druk en tegenslag
omgaan
Omgaan met verandering en
aanpassen
Instructies en procedures
opvolgen
Kwaliteit leveren
Op de behoeften en
verwachtingen van de klant
richten
Plannen en organiseren
Leren
Creëren en innoveren
Onderzoeken
Analyseren
Materialen en middelen
inzetten
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Overtuigen en beïnvloeden
Relaties bouwen en
netwerken
Ethisch en integer handelen
Samenwerken en overleggen
Aandacht en begrip tonen
Begeleiden
Registreert en
rapporteert
Aansturen
2.3
17
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
X
X
Observeert
geboorteproces
X
X
X
X
2.2
X
X
X
X
Begeleidt
voortplantingsproces
J
Beslissen en activiteiten
initiëren
Werkprocessen
Y
X
W
V
U
T
S
R
Q
P
O
M N
L
I
K
H
G
F
E
D
C
B
A
X
2.1
Competenties
Kerntaak 2 [Begeleidt
voortplanting]
4.3 Proces-competentiematrix Verzorgt werk- en leefomgeving
Bedrijfsmatig handelen
Ondernemend en
commercieel handelen
Gedrevenheid en ambitie
tonen
Met druk en tegenslag
omgaan
Omgaan met verandering en
aanpassen
Instructies en procedures
opvolgen
Kwaliteit leveren
Op de behoeften en
verwachtingen van de klant
richten
Leren
Plannen en organiseren
Creëren en innoveren
Onderzoeken
Analyseren
Materialen en middelen
inzetten
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Overtuigen en beïnvloeden
Relaties bouwen en
netwerken
Ethisch en integer handelen
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en
overleggen
Begeleiden
Onderhoudt werk- en
leefomgeving
Aansturen
3.3
18
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
X
X
Reinigt en ontsmet
X
X
X
3.2
X
X
X
X
Richt leefruimten in
J
D
Beslissen en activiteiten
initiëren
Werkprocessen
Y
X
W
V
U
T
S
R
P
Q
O
M N
L
I
K
H
G
F
C
E
B
A
X
3.1
Competenties
Kerntaak 3 [Verzorgt werken leefomgeving]
4.4 Proces-competentiematrix Verricht publieksgerichte activiteiten
Bedrijfsmatig handelen
Ondernemend en commercieel
handelen
Gedrevenheid en ambitie tonen
Met druk en tegenslag omgaan
Omgaan met verandering en
aanpassen
Instructies en procedures
opvolgen
Kwaliteit leveren
Leren
Plannen en organiseren
Op de behoeften en
verwachtingen van de klant
richten
Creëren en innoveren
Onderzoeken
Analyseren
Materialen en middelen inzetten
Presenteren
Formuleren en rapporteren
Vakdeskundigheid toepassen
Overtuigen en beïnvloeden
Relaties bouwen en netwerken
Ethisch en integer handelen
Begeleiden
Aandacht en begrip tonen
Samenwerken en overleggen
Aansturen
19
Verzorger dierentuindieren, maart 2010
X
X
X
Q
J
D
Beslissen en activiteiten
initiëren
Werkprocessen
Y
X
W
V
U
T
S
P
R
O
M N
L
I
K
H
G
F
C
E
B
A
X
Geeft informatie en
voorlichting
4.1
Competenties
Kerntaak 4 [Verricht
publieksgerichte
activiteiten]