GEZONDHEIDSINFORMATIE voor ouders en kinderen naar risicogebieden www.vggm.nl GEZONDHEIDSINFORMATIE VOOR OUDERS EN KINDEREN NAAR RISICOGEBIEDEN Gaat u met uw gezin lekker op vakantie naar het buitenland?* Dan lopen (spelende) kinderen meer risico op het krijgen van bepaalde infectieziektes. Gelukkig zijn er genoeg mogelijkheden om ze hiertegen te beschermen. In deze folder leest u daar meer over. Voorkomen van (reizigers) diarree Kinderen kunnen in het buitenland moeite hebben met eten. Neem daarom voor kleine kinderen ‘bekende’ voeding mee, zoals potjes babyvoeding of flesvoeding. Kinderen kunnen ook diarree oplopen. De meeste soorten diarree worden veroorzaakt door het eten en drinken van besmet voedsel en drinkwater. Meestal duurt deze ‘reizigersdiarree’ niet langer dan twee dagen. Met het nemen van goede hygiënemaatregelen is het risico op het krijgen van diarree kleiner. Hieronder een aantal tips: • Drink water uit een verzegelde fles en niet uit de kraan. • Poets ook de tanden met bronwater. • Vermijd rauw vlees of vis. • Wees voorzichtig met rauwe groenten, zoals rauwkost en sla. • Koop alleen ongeschild fruit, schil het en eet het dan pas op. • Was de handen na toiletbezoek en voor het eten gaan. • Eet geen schaaf- of schepijs en geen ijsklontjes. • Drink alleen gepasteuriseerde of gesteriliseerde melk • Bereid thee met bronwater of water dat 10 minuten gekookt is. Hoe te handelen bij reizigersdiarree? Het grootste gevaar bij diarree is uitdroging. Zorg ervoor dat uw kind voldoende vocht binnenkrijgt. U kunt ORS gebruiken, te koop bij de apotheek en drogist. Dit is een suiker/zout oplossing die zorgt dat vocht en mineralen snel door het lichaam opgenomen worden. Daarnaast kunt u uw kind(eren) slappe thee of bouillon geven. Bij hoge koorts of bloedverlies raden wij aan een arts te bezoeken. Hepatitis A Hepatitis A is een vorm van leverontsteking. Wanneer de riolering en watervoorziening in landen onvoldoende is, kan het hepatitis A virus via besmet water en voedsel worden overgedragen. Kinderen raken sneller besmet. Zij drinken zonder na te denken uit de kraan, gaan op een vieze wc-bril zitten of stoppen hun vingers in de mond. U kunt pagina 2 www.vggm.nl uw kind(eren) vanaf 1 jaar laten inenten. Een tweede vaccinatie, 6-12 maanden na de eerste, geeft een langdurige bescherming van minimaal 25 jaar. Hepatitis B Hepatitis B is ook een vorm van leverontsteking. Dit virus wordt overgedragen via besmet bloed of onveilig seksueel contact. In landen waar minder aandacht wordt besteed aan hygiëne, zijn kinderen veelal besmet met het hepatitis B virus. Spelende kinderen en experimenterende jongeren lopen meer risico besmet te raken. Dit kan voorkomen worden door middel van vaccinatie, bestaande uit een serie van drie prikken. Daarna is er een levenslange bescherming tegen het virus. Er bestaat ook een mogelijkheid om uw kind voor hepatitis A & B met een gecombineerde prik in te enten. Afhankelijk van de leeftijd heeft uw kind twee of drie vaccinaties nodig voor levenslange bescherming. * Op de website www.vggm.nl/reizen is een landenlijst te vinden, waarin de risicogebieden zijn aangegeven. pagina 3 GEZONDHEIDSINFORMATIE VOOR OUDERS EN KINDEREN NAAR RISICOGEBIEDEN Ziektes overgebracht door muggen Muggen zijn een veelvoorkomend probleem in het buitenland. Hieronder wat tips voor het voorkomen van muggenbeten. • Draag bedekkende kleding in een lichte kleur (lange mouwen en broekspijpen, sokken en hoge schoenen). • Smeer u en uw gezin in met antimuggenmelk waar DEET in zit. Let op gebruik voor kinderen en zwangeren 30%. • Zet de airconditioner of ventilator aan en sluit de ramen. • Gebruik een geïmpregneerd muskietennet (klamboe). Een met Permetrine geïmpregneerd net doodt muggen en ander ongedierte, maar is onschadelijk voor de mens. Dengue Dengue wordt ook wel knokkelkoorts genoemd. Deze virusinfectie wordt overgebracht via een geïnfecteerde mug. Deze muggen steken voornamelijk overdag. De symptomen zijn griepachtige verschijnselen en koorts. Probeer te voorkomen dat uw gezin gestoken wordt door muggen. Zie de tips hierboven, onder het kopje ziektes overgebracht door muggen. pagina 4 www.vggm.nl Malaria Malaria is een ziekte die door met malaria-parasieten geïnfecteerde muggen wordt overgebracht. Deze muggen steken als het donker is, van zonsondergang tot zonsopgang. De symptomen zijn griepachtige verschijnselen met koorts, koude rillingen, hevig transpireren, hoofdpijn, diarree en braken. Bij kinderen kunnen koortsstuipen voorkomen. Malaria kan soms dodelijk verlopen. Kinderen zijn kwetsbaar als het om malaria gaat. Neem de antimuggen-maatregelen in acht. Afhankelijk van waar u en uw gezin naar toegaan, worden u anti-malaria tabletten geadviseerd. Maak een afspraak voor advies. Ziektes overgebracht door teken Teken leven wereldwijd in bossen en grasland. Ze kunnen de ziekte van Lyme en tekenencefalitis overbrengen. Ze zijn actief als het voldoende warm is, in gematigde gebieden van maart tot november. Het dragen van bedekkende kleding en het gebruiken van anti-muggenmelk met DEET geeft enige bescherming. Tekenencefalitis (FSME) Deze ziekte komt veel voor in Oost- Europa, Scandinavië, Rusland en Mongolië. Een klein deel van de mensen die met het virus besmet wordt, krijgt na een paar dagen een griepachtig beeld met verschijnselen van een ontsteking van de hersenen. Bij langdurig verblijf in FSME gebieden (kamperen) kan vaccinatie overwogen worden. De serie bestaat uit drie injecties en geeft een bescherming van 3 jaar. Wilt u weten hoe een teek verwijderd moet worden? Kijk dan op onze website: www.vggm.nl/ggd/infectieziekten. Rabiës (hondsdolheid) Rabiës is een virus dat in het speeksel van zoogdieren kan voor komen. Een infectie ontstaat meestal doordat uw kind gebeten of gekrabd wordt door een met rabiës besmet zoogdier. (bijv. een hond, kat, aap, vleermuis). Let er daarom op dat kinderen deze dieren niet aanraken, ook al vinden ze dat vaak erg leuk. De ziekte verloopt bijna altijd dodelijk wanneer u niets onderneemt en het dier in kwestie rabiës heeft. pagina 5 GEZONDHEIDSINFORMATIE VOOR OUDERS EN KINDEREN NAAR RISICOGEBIEDEN Zoek bij blootstelling zo snel mogelijk medische hulp, binnen 24 uur. Op de achterzijde van de zorgpas vindt u het nummer van de alarmcentrale dat u in geval van nood behulpzaam kan zijn. In sommige gevallen wordt een vaccinatieserie aangeraden. Overleg met de verpleegkundige op het reizigersspreekuur Tuberculose (TBC) Tuberculose is een infectieziekte die wordt overgedragen door het inademen van bacteriën die door iemand met open (besmettelijke) tuberculose worden uitgehoest. Bij familiebezoek en werken in een land waar veel TBC voorkomt kan een vaccinatie of mantouxtest aanbevolen worden. Voor meer informatie: www.vggm.nl/tuberculose Overige informatie en vaccinaties: Voor informatie over andere ziekten, aandoeningen en vaccinaties, verwijzen wij u naar onze website: www.vggm.nl/reizen. Vliegen met kinderen Kinderen ouder dan twee weken kunnen mee in het vliegtuig. Uw kind, maar ook een volwassene, kan tijdens het stijgen en dalen oorpijn krijgen door de veranderende luchtdruk. Slikken verhelpt dit. Geef uw kind wat te eten en te drinken. U kunt ook een pagina 6 www.vggm.nl zoutspray meenemen om de neus open te houden. Kinderen kunnen ook last krijgen van reisziekte, geef uw kind tijdens een reis niet te veel zoet of vet eten, want dit kan de klachten verergeren. Als u weet dat uw kind gevoelig is voor reisziekte kunt u tabletjes tegen reisziekte geven. Hoogteziekte en kinderen Kinderen ontwikkelen hoogteziekte makkelijker dan volwassenen. Voedsel weigering, prikkelbaarheid en overmatig huilen zijn aanwijzingen. Komen deze verschijnselen voor boven de 2500 m, dan is het advies meteen dalen. Met kinderen jonger dan 2 jaar niet gaan slapen op hoogtes boven 2000 m. Kinderen van 2-10 jaar niet boven 3000 m. Trektochten in de Andes of Nepal worden afgeraden voor jonge kinderen. Zonnebrand In sub- en tropische gebieden, maar ook op grote hoogte lopen u en uw gezin sneller verbranding door de zon op. Het is belangrijk om uzelf en uw kinderen in te smeren met een antizonnebrandmiddel met voldoende hoge factor. Vraag uw apotheker of drogist om advies. Let erop dat DEET antimuggenmelk minder goed werkt in combinatie met anti-zonnebrandmiddel. Breng daarom in Dengue gebieden eerst anti-zonnebrandmiddel aan en na 45 minuten de antimuggenmelk DEET. Verder is het raadzaam het hoofd en het lichaam te bedekken. Zwemmen Zwemmen in zoet water (rivieren, meren en poelen) is meestal af te raden. Hierdoor kunnen u en uw kinderen Bilharzia ofwel Schistosomiasis oplopen. Dit is een parasietenziekte. De verschijnselen zijn buikklachten, leverafwijkingen, klachten bij het urineren en nier- en blaasafwijkingen. Bilharzia is alleen te voorkomen door niet te zwemmen of pootje te baden in besmet zoetwater. Medicijnen en verbandmiddelen voor op reis Het is verstandig om op reis een aantal EHBO- of verbandmiddelen mee te nemen. Op onze website: www.vggm.nl/reizen vindt u een checklist met artikelen die u bij de drogist of apotheek kunt kopen om een eigen EHBO-set naar keuze samen te stellen. pagina 7 Voor informatie en afspraken Dagelijks van 09.00-17.00 uur (ma. t/m vrij.) Telefoon: 088 355 51 00 Algemeen: 0800 8446 000 Fax: 088 355 59 00 E-mail:[email protected] Website:www.vggm.nl/reizen Bezoekadressen: Eusebiusbuitensingel 43 6802 EJ Arnhem Eikenlaan 13 6711 MA Ede M011-072016 www.vggm.nl