HET ZENUWSTELSESL De taak van het zenuwstelsel: Regelen van

HET ZENUWSTELSESL
1. De taak van het zenuwstelsel:

Regelen van de lichaamsfuncties zodat het organisme goed kan functioneren

Ervoor zorgen dat het lichaam op de juiste manier reageert op allerlei invloeden
 Van buitenaf, bv. licht, geluid, kou, warmte, druk enz.
 Van binnenuit, bv. honger, dorst, vermoeidheid enz.
2. De werking van het zenuwstelsel
Invloeden van binnenuit en van buitenaf
(die invloeden nemen we waar)
↓
Zenuwstelsel
↓
Hersenen
= Het centrale regelcentrum
↓
Informatie wordt verwerkt
↓
Uitvoerende opdrachten worden teruggezonden naar het lichaam
Sommige opdrachten worden automatisch
Andere opdrachten worden NIET automatisch
doorgegeven
doorgegeven
VIA
VIA
AUTONOOM ZENUWSTELSEL
WILLEKEURIG ZENUWSTELSEL
Bv. je hart pompt automatisch bloed door
Bv. je wil je pen oppakken: die boodschap
lichaam → want de hersenen geven
wordt door de hersenen naar de spieren in je
voortdurend de boodschap door: ‘pomp bloed’
arm en hand gestuurd
→ Die opdrachten kan je niet beïnvloeden.
→ Die opdrachten kan je beïnvloeden door je
Ze overvallen je.
eigen wil.
1
3. Het belang van het zenuwstelsel voor de emoties
A. Het autonoom zenuwstelsel
 Regelt de werking van het hart, de longen, de klieren, de ingewanden en de
gladde spieren (= spieren rond de organen)
 Verantwoordelijk voor de verandering in
 Hartritme
 Bloeddruk
 Maagwerking
 Pupilgrootte
 Ademhalingsritme
 Enz.
 Bijvoorbeeld: blozen, droge mond, stijgen hartritme enz. → Kunnen we niet
doelbewust en rechtstreeks beïnvloeden
Een trucje om toch (langs een omweg) de werking van het autonoom zenuwstelsel te
beïnvloeden = Wederzijdse onderdrukking
Bij een mondeling examen of een spreekbeurt
↓
Zenuwen, spanning
↓ Via autonoom zenuwstelsel
Lichaamsveranderingen zoals versneld ademhalen,
zweten, versnelde hartslag enz.
↓
Bewust je ademhaling trachten te beheersen
(bv. diep en langzaam in- en uitademen,
traag aftellen van honderd tot nul enz.)
= Onderdrukken versnelde ademhaling
↓
Hartfrequentie daalt
↓
Spanningsgevoel neemt af
2
Ook ervaren sprekers en bekende zangers maken hiervan gebruik:

Ervaren sprekers: Eerste zinnen traag uitspreken + bewust rustpauzes
inschakelen in het spreken

Bekende zangers: Gebruik van de ademhalingstechniek vóór het betreden
van het podium
B. Het willekeurig zenuwstelsel
 Hierdoor kunnen we het uitdrukken van emoties sturen
 Bijvoorbeeld: Het uiten van afkeer, angst, verdriet enz. → gemakkelijker door
de wil te beïnvloeden
6. Aangeboren, aangeleerd, cultureel verschillend?

Sommige uitingen van emoties blijken universeel en aangeboren
Een aantal gezichtsuitdrukkingen worden door iedereen op dezelfde wijze
geïnterpreteerd → Een bepaald gevoel activeert bepaalde gezichtsspieren
 Over de hele wereld glimlachen mensen als ze zich goed voelen
 Over de hele wereld trekken mensen een lang gezicht als ze zich bedroefd
voelen
 Dieren kennen ook emoties → ze vertonen expressieve gedragingen
MAAR: Wenen kunnen ze niet → dat is een typisch menselijke expressie
 Voorbeelden: basisemoties

Andere uitingen van emoties zijn cultureel bepaald en aangeleerd
Eenzelfde emotie wordt niet in alle culturen op dezelfde manier uitgedrukt
 Voorbeelden: Chinezen drukken woede soms uit met een bijzondere glimlach en
steken hun tong uit om verwondering te tonen
3