M4 PROTOCOL VROEDKUNDE Aanlegtechniek Aanlegtechniek Gebruik ook het protocol “Algemeen werkschema: zorg aan het kind”! Leerdoelen Bij het aanleggen van de baby aan de borst kan je: De aandachtspunten opsommen. De verschillende houdingen die de moeder kan aannemen opsommen. Inzien bij welke casus welke houding(en) pas(t) (en) en uitleggen waarom. Het proces van aanleggen beschrijven. De term asymetrisch aanhappen verklaren in functie van de aanlegtechniek. De term biological nurturing verklaren. De nodige 5min GVO geven . Voorbereiding Zorgvrager - De baby heeft een schone luier. - De baby heeft een vrije ademhaling. Nazorg - Hou het belsysteem binnen handbereik als je de kamer verlaat. - Voorzie de kamer van beletteken. - Observeer de reacties van het kind. Zorgverlener - zie protocol ‘algemeen werkschema van het kind’ zie protocol ‘algemeen werkschema van het kind’ Materiaal Benodigdheden: zie protocol ‘algemeen werkschema van het kind’ - kledij bescherming : slabbetje, stoffen luier of cellulosedoekje - bed, zetel met leuningen, kussens, borstvoedingskussen, voetenbankje, opgerolde handdoek, opgerolde tetradoek Omgeving - Rustige, gezellige omgeving aangepast aan de baby en mama Stap 1 Actie - Laat de moeder een gemakkelijke en goed gesteunde houding aannemen. - Afh. van de situatie en de wens van de moeder kan dit liggend of zittend. zie protocol ‘algemeen werkschema van het kind’ Opmerkingen Een mama bevallen met een sectio, kan de eerste dagen niet recht zitten en moeilijk draaien op de zijde. - Laat de borst ontbloten. - Geef de baby aan de moeder en plaats hem comfortabel maar zo dat hij thv de tepel ligt met het neusje. Het hoofdje ligt in een rechte lijn met het rompje. - Vraag de mama om het nekje te ondersteunen van de baby met duim en wijsvinger rond het nekje. De handpalm van de mama is thv de schouderbladen van de baby. - Baby wordt nr de borst gebracht en niet de borst nr de baby. 2 De moeder ligt op de rug: biological nurturing - Het hoofdeinde is hoger dan de heupen. Het hoofd van de mama is goed ondersteund. De baby wordt naakt op zijn buik op de blote buik van de moeder gelegd met de handjes naar boven en het mondje thv de tepel. De baby zoekt zelfstandig de tepel en hapt aan. De mama ondersteunt de romp van de baby maar laat het hoofdje vrij bewegen tijdens het zuigen. Maak bvb. gebruik van een kussen zodat ze gemakkelijk oogcontact heeft met haar baby en haar nekspieren niet gespannen aanvoelen. PROTOCOL VROEDKUNDE Aanlegtechniek 3 M4 De moeder ligt op de zij: - Leg de baby op de zijde , naast de moeder. - Zorg dat de buik van de baby tegen de buik van de moeder ligt. - Volg verder punt 5-6-7-8. Steun de rug van de moeder door : een opgerolde molton of kussen zodat ze niet de neiging heeft naar haar baby toe te leunen in plaats van de baby dichter naar zich toe te trekken Steun de rug van de baby door: een opgerolde tetradoek, een opgerold dekentje, de arm van de mama. 4 De moeder zit rechtop : - Dit kan in het bed of in de zetel. Zorg opnieuw dat ze goed ondersteund is. - Plaats een kussen op de schoot van de mama waar de baby kan opgelegd worden. Steun de rug en de arm van de mama aan de kant waar de baby zal drinken. - Verklein de hoek tss romp en dijen bij de mama door een trapje te plaatsen onder de voeten of de knieën op te hogen door gebruik van een kussen. - Plaats dit kussen niet te hoog en niet te laag maar zo dat de baby juist met het mondje op de hoogte van de tepel ligt om aan te happen. - Als men een banaankussen gebruikt, is het comfortabel als dit kussen vanuit de rug wordt doorgetrokken onder haar bovenste been of door haar bovenbeen te steunen door een apart kussen. - De doorgeschoven houding Met de hand van de zijde waar er aangelegd wordt, ondersteunt de vrouw haar borst. Met de andere hand ondersteunt ze het hoofdje van haar baby. De vingers zijn ongeveer thv de oortjes van de baby. Op die manier kan ze het hoofdje losjes leiden. Haar onderhand ligt tussen de schouders van haar baby zodat ze op dit punt druk kan uitoefenen zodat het hoofdje van haar baby naar achter kantelt. Met haar onderarm trekt ze de billen van haar kind stevig tegen zich aan. Zeker bij aanlegproblemen is dit de meest efficiënte houding. Bij deze 2 laatstgenoemde houdingen is het meest comfortabel dat de baby goed gesteund ligt op een kussen en zo thv de borsten komt. Op die manier moet de moeder de baby niet de hele tijd dragen. PROTOCOL VROEDKUNDE Aanlegtechniek M4 - De rugbyhouding Zittende houding van de moeder waarbij kussens worden gelegd naast de moeder aan de kant waar ze gaat aanleggen. De baby ligt met zijn billen op het kussen thv de elleboog van de moeder, met zijn beentjes langs haar rug weg. De moeder ondersteunt de nek van haar kind. Zij heeft de beentjes onder haar arm of naast zich. 6 - Laat de moeder de borst versmallen zodanig dat de baby dit smallere gedeelte in zijn mondje kan nemen. Borst versmallen doe je door : C-greep of U-greep : borstvoedingsforum.nl - Laat de moeder het neusje en de bovenlip van de baby met haar tepel prikkelen en zo de zoekreflex uitlokken. - Laat de moeder haar baby (tamelijk kordaat) naar de borst toe brengen zodat "aanhappen" mogelijk is. De baby raakt eerst met de onderlip en de kin de borst. - Moeders met zware borsten voelen zich gemakkelijker als ze een rolletje (bv. Een opgerold washandje of een tetraluier opgerold) onder hun borst aanbrengen . - Voor sommigen is het handig dat ze hun borst ondersteunen door een verband of doek rond hun hals te knopen en de borst op deze manier te dragen tijdens het voeden. 7 - Evalueer of de baby goed aanligt zodat hij doelmatig en efficiënt kan zuigen: lippen zijn naar buiten gekruld en de tong ligt over de onderste tandvleesboog en lip. www.llli.org 8 Verwijderen van de baby van de borst - Verschillende mogelijkheden: De baby heeft de borst spontaan losgelaten: geen nood aan interventie De baby ligt nog aan: laat de moeder de luchtledigheid van het mondje verbreken door haar met de pink, thv het mondhoekje, de borst lichtjes te laten induwen. - Laat het maagje van de baby evt. oprispen. - Kijk na of luierverwisseling nodig is. - Laat de moeder, indien nodig, borstverzorging toepassen. Redenen waarom het nodig is om de baby af de borst te halen : Niet goed aanliggen Pijn tijdens aanliggen Niet productief zuigen … Vermijd bruusk afhalen om beschadiging van tepel en tepelhof te vermijden. Indien uitzonderlijk de vroedvrouw dit doet: druk met je wijsvinger naast het mondhoekje van de baby de borst naar de moeder toe en duw tegelijkertijd met de duim kinnetje van de baby naar beneden.