LESIDEE, februari 2013 Miljoenpoten geboren in DierenPark Amersfoort OVER HET LESIDEE Samenvatting In het DierenPark Amersfoort zijn elf miljoenpoten geboren. De leerlingen kijken waar in het dierenrijk de miljoenpoten zijn ingedeeld en met welke kenmerken. Ook de andere afdelingen komen aan de orde in een zelfgemaakt schematisch overzicht. Hoort bij klas 1, alle niveaus Trefwoorden dierenrijk, duizendpoten, geleedpotigen, insecten, kreeftachtigen, miljoenpoot, ordening, spinachtigen LESIDEE Brontekst AMSTERDAM – In DierenPark Amersfoort zijn elf reuzenmiljoenpoten geboren. De diertjes werden tijdens het schoonmaken van het verblijf van de miljoenpoten ontdekt. De geboorte is volgens het park heel bijzonder, omdat de omstandigheden perfect moeten zijn voordat de eitjes uitkomen. Miljoenpoten worden zo klein geboren dat ze nog erg kwetsbaar zijn. Daarom worden ze eerst achter de schermen verzorgd. 'Zodra ze groter zijn, worden ze verenigd met onze volwassen reuzenmiljoenpoten,' laat een dierverzorger weten. Vervellen Ondanks hun naam komen de kleintjes met maar zes pootjes ter wereld. Doordat de diertjes vervellen, krijgen ze er meer pootjes bij. Nadat ze zeven tot tien keer zijn verveld, zijn de reuzenmiljoenpoten volgroeid en hebben ze 256 poten. In hun eerste twaalf levensuren vervellen de dieren, wier wetenschappelijke naam Archispirostreptus gigas luidt, al voor het eerst. Bron: www.nu.nl/wetenschap/3007324/elf-reuzenmiljoenpoten-in-dierenpark-amersfoortgeboren.html (18-01-2012) 1 © Uitgeverij Malmberg LESIDEE, februari 2013 Links Bericht op de website van DierenPark Amersfoort: www.dierenparkamersfoort.nl/Nieuws/detail/elf-miljoenpootjes Wikipediapagina over miljoenpoten: http://nl.wikipedia.org/wiki/Miljoenpoten Filmpje Wat een boel pootjes! van Schooltv [00:58]: www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20050525_bcmiljoenpoot01 Filmpje met een miljoenpoot [00:56]: www.youtube.com/watch?v=CFbIlisAW5g Vragen In de natuur wonen alle dieren en planten kriskras door elkaar. Daar is helemaal geen orde. Dat vinden de mensen maar onhandig. Zodra het kan brengen mensen orde aan in een grote verzameling. Kijk maar eens in de bibliotheek, daar staan de boeken niet willekeurig door elkaar, maar zijn ze gesorteerd op de naam van de schrijver. Of in een dierentuin. Daar zijn de dieren niet zomaar bij elkaar gezet, maar staat elke soort meestal apart van elkaar. Ook de miljoenpoten uit DierenPark Amersfoort zitten met soortgenoten in een terrarium. 1 2 3 Tot welke afdeling van het dierenrijk hoort de miljoenpoot? Aan welke kenmerken kun je zien dat de miljoenpoot tot deze afdeling behoort? Deze afdeling kun je verder verdelen in vier groepen. Tot welke groep behoort de miljoenpoot? 4 In deze groep zitten ook de duizendpoten. Waarom zijn de namen 'duizendpoot' en 'miljoenpoot' eigenlijk onjuist? 5 Wat is het verschil in bouw tussen de duizendpoot en de miljoenpoot? 6 In het artikel staat dat de miljoenpoot moet vervellen. Waarom moet de miljoenpoot vervellen? 7 Miljoenpoten hebben net als elke geleedpotige een pantser als skelet. Waarvan is dat pantser gemaakt? 8 Welke drie andere groepen dieren behoren tot de geleedpotigen? 9 Hoe kunnen we de vier groepen geleedpotigen van elkaar onderscheiden? 10 Maak een schema van het rijk van de dieren. Benoem daarin de acht verschillende afdelingen met groepen en teken of noem uit elke afdeling één voorbeeld. 2 © Uitgeverij Malmberg LESIDEE, februari 2013 Antwoorden 1 2 3 4 De miljoenpoot hoort tot de afdeling van de geleedpotigen. Het is een tweezijdig symmetrisch dier. Het heeft een pantser als skelet. De miljoenpoot behoort tot de duizendpoten. De namen zijn eigenlijk onjuist omdat een duizendpoot geen duizend pootjes heeft en een miljoenpoot geen miljoen pootjes. 5 Een duizendpoot heeft aan elk segment twee pootjes, één aan elke kant. De miljoenpoot heeft aan elk segment vier pootjes, twee aan elke kant. 6 Een miljoenpoot heeft een uitwendig skelet dat niet meegroeit. Als een geleedpotige wil groeien moet het eerst vervellen. 7 Het pantser is gemaakt van chitine. 8 De andere drie groepen dieren die behoren tot de geleedpotigen zijn kreeftachtigen, spinachtigen en insecten. 9 De vier groepen geleedpotigen kunnen we onderscheiden aan de hand van het aantal poten dat de dieren hebben. 10 Een schema met daarin de volgende afdelingen: eencellige dieren, sponzen, holtedieren, wormen (platwormen, rondwormen, ringwormen), weekdieren, geleedpotigen (duizendpoten, kreeftachtigen, spinachtigen, insecten), stekelhuidigen, gewervelden (amfibieën, reptielen, vissen, vogels, zoogdieren). 3 © Uitgeverij Malmberg