70 jaar na de bevrijding

Themalijst
70 jaar na de bevrijding
Afb.: Stad Kortrijk Beeldbank
Keuzelijst over Wereldoorlog II
Inleiding
Na 100 jaar W.O. I (2014) is het alweer de beurt aan een spijtige verjaardag.
In mei 1945 werd België bevrijd van de bezetter en dat is de aanleiding voor heel wat gelukkiger herdenkingen.
Daarom deze keuzelijst van recente boeken en films over WO II.
Wil je nog meer lezen/zien, zoek dan in onze catalogus op het trefwoord Wereldoorlog II en verfijn je zoekopdracht
rechts naar materiaal, ouderdom enz.
Voor de jeugd
Informatieve boeken voor de jeugd
De tweede wereldoorlog (Simon Adams, 2011)
Informatie Jeugd (turkoois) : Geschiedenis
Wereldoorlogen
In ‘De verdeelde wereld’ (blz. 6), ‘De nasleep’ (blz. 62) en enkele aanvullende hoofdstukken speelt
zich de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog af. In hapklare brokken van telkens twee
pagina’s komen de voornaamste gebeurtenissen terug in foto’s en verklarende teksten. Een tijdslijn
van 1 september 1939 — Duitsland valt Polen binnen — tot 24 oktober 1945 — de oprichting van
de Verenigde Naties — geeft een overzicht van de belangrijkste data uit de oorlog. Daaraan vooraf
gaan nog twee pagina’s met deels overbodige feitjes. België en Nederland worden terloops enkele malen genoemd.
Wees blij dat je geen geheim agent in WO II bent (John Malam, 2013)
Informatie Jeugd (turkoois) : Geschiedenis
Wereldoorlogen
Wees blij is een mooie kruising tussen entertainment en educatie. De jonge lezer leert er heel
rudimentair over het begin en verloop van de Tweede Wereldoorlog, en kan door de anderstalige
tekstjes in tekstballonnen (met vertaling) zelfs een mondje Frans en Duits leren. Daarnaast zullen
de vele weetjes over geheime missies wel niet dagdagelijks van pas komen (laten we toch hopen
dat het boek niet inspireert tot een carrière van sabotage en geweldpleging), maar het kan de
lezer zeker in vervoering brengen. Hij zal zichzelf al als hoofdrolspeler zien in een superspannende,
geromantiseerde episode in de oorlog.
Ondergedoken als Anne Frank: verhalen van Joodse kinderen (Marcel Prins, 2011)
Informatie Jeugd (turkoois) : Geschiedenis
Wereldoorlogen
Veertien verhalen, veertien werkelijkheden; soms lijken ze op elkaar, soms verschillen ze
hemelsbreed. We kunnen niet anders dan respect hebben voor de veertien getuigen die het
opbrachten de pijnlijke herinneringen aan hun jeugd op te halen en door te geven.
Kinderen van de holocaust (Alex Woolf, 2014)
Informatie Jeugd (turkoois) : Geschiedenis
Wereldoorlogen
'Mijn broer en ik konden niet naar school en het enige vermaak was een beetje wandelen. Het was
ongelofelijk hoeveel dode mensen je op de straten zag liggen'. Wat het eerste opvalt aan deze
uitgave zijn behalve de foto's de citaten van joodse kinderen voor en tijdens de Tweede
Wereldoorlog. Bij de afbeeldingen in kleur en zwart-wit staat tekst en uitleg. Nadat is toegelicht
wat de Holocaust is en hoe de houding in Duitsland tegenover de daar wonende joden steeds meer
verslechterde, wordt aandacht besteed aan de deportaties en de getto’s. Daarna is er een
hoofdstuk gewijd aan de kinderen die onderdoken en degenen die in de vernietigingskampen terechtkwamen. Tot slot
volgen een impressie van voor en na de bevrijding en de herinneringen en gevolgen van dit grootschalige
antisemitisme
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.2
Boordschutter Charlie (Mick Manning, 2011)
Informatie Jeugd (turkoois) : Geschiedenis
Wereldoorlogen
In een kort voorwoord verklaart Mick Manning hoe we het verhaal moeten lezen: als het
relaas dat zijn vader hem vertelde toen hij een jongen was. Het is het verhaal van Charlie
die in de Tweede Wereldoorlog vanaf 1943 bij de RAF, de Engelse luchtmacht, diende. In
1944 wordt Charlie gestationeerd in België, op vliegveld Melsbroek. Zijn eskader is
betrokken bij het Ardennenoffensief en tijdens een van de vluchten raakt hij gewond door
vijandelijk vuur. Zijn militaire loopbaan eindigt Charlie met een bureaubaan, daar leert hij
zijn toekomstige echtgenote kennen en besluit zijn oorlog ‘met vrede en liefde’.
Verhalen voor de jeugd
Prentenboeken
De diamant van opa (Ceseli Josephus Jitta, 2004)
Jeugd : Prentenboeken 3+ (roze): JI
Een man verstopt een diamant in een kluis in Londen om daarmee eventueel na de oorlog een
nieuw leven op te kunnen bouwen, maar slechts zijn dochter overleeft de oorlogsverschrikkingen.
Prentenboek met sobere tekeningen in matte kleuren. Vanaf ca. 6 jaar.
Vanaf 9 jaar (geel)
De boom van Anne (Irène Cohen-Janca, 2012)
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : ZE (Buurtbibliotheken
Anne Frank beschreef in haar dagboek meerdere keren de paardenkastanje die zij vanuit het
Achterhuis kon zien. In dit verhaal blikt de kastanjeboom terug op zijn leven: de vreselijke
gebeurtenissen tijdens de oorlog en het bijzondere meisje achter het dakraam.
Honger (Stasia Cramer, 2004)
Jeugd: technisch lezen : geel : E4 CR
Joop (13) woont tijdens de Tweede Wereldoorlog in Den Haag. Hij heeft altijd honger en gaat met zijn
vader langs de boeren voor eten. Verhaal in korte zinnen en gemakkelijke woorden. AVI-E4. Vanaf ca. 9
jaar.
Mijn oma’s verhaal (Jens Christian Grondahl, 2014)
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : GR
Als Nina op bezoek is bij oma Gladys, hoort ze wat er tijdens de Tweede Wereldoorlog met de
Deense joden is gebeurd. Oma heeft nooit meer iets van haar jeugdvriendin gehoord. Kan Nina daar
iets aan veranderen? Vanaf ca. 9 jaar.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.3
Nergens meer veilig (jan Heerze, 2014)
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : HE
Arnhem, september 1944. De stad ligt onder vuur. Maaike (12) vlucht met haar moeder, broertje en
klasgenoot Jelle vanuit hun schuilkelder naar opa. Hij werkt in Burgers’Dierenpark. Zullen ze daar
veilig zijn? Vanaf ca. 10 jaar
Wie niet weg is wordt gezien (Ida Vos, 2014)
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : HE
Het joodse meisje Rachel is acht jaar als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. In korte verhalen wordt
verteld van een tijd van onderdrukking, vluchten, onderduiken en weer bevrijd worden. Vanaf ca. 11
jaar.
Erika’s verhaal (Ruth van der Zee, 2005)
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : ZE (Buurtbibliotheken
JM 1822 (Central Bibliotheek)
Prentvertelling waarin de joodse vrouw Erika vertelt hoe ze in de Tweede Wereldoorlog als
baby door haar moeder uit de trein is gegooid. Aangezien deze trein naar het
concentratiekamp Dachau ging, heeft dit haar leven gered. Voorlezen vanaf ca. 5 jaar; zelf
lezen vanaf ca. 9 j
Buiten is het oorlog: Anne Frank en haar wereld (Janny Van der Molen, 2013)
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : MO
Het leven van Anne Frank verteld voor jonge kinderen a.d.h.v. tien thema's: spelen, familie, oorlog,
maatregelen, angst, dagboek, overleven, verliefd, verraden en verschrikkingen. Van haar zorgeloze
beginjaren tot het intens verdrietige einde. Met fotokatern.
Voor wie er niet genoeg van krijgt, nog een aantal verhalen
Een warm hemd voor de winter (Jaak Dreesen, 2007)
Hanna’s reis (Martine Letterie, 2012)
Oorlog zonder vdare (Martine Letterie, 2008)
Wieloooch (An van ’t Oosten, 2006)
Oorlosgkinderen (William Osborne, 2013)
De laatste reis (Aline Sax, 2010)
Oorlogsgeheimen (Jacques Vriens, 2007)
70 jaar na de bevrijding
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : DR
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : LE
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : LE
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : TO
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : OS
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : SA
Jeugd : Boeken 9+ (geel) : VR
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.4
Vanaf 10-11 jaar (groen)
Het kindertransport (Fedor De Beer, 2014)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : BE
Na de dood van haar reislustige oma vindt Marit (13) een doos met kaarten die oma aan zichzelf
stuurde. Haar speurtocht naar oma's geheim brengt haar bij een aangrijpende gebeurtenis in de
Tweede Wereldoorlog. Vanaf ca. 11 jaar.
Liefste Esther (Herman Van Campenhout, 2011)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : CA
Lotte weet niet veel over het leven van haar geliefde oma. Op een dag vindt ze drie oude brieven die
aan haar oma gericht zijn. Oma had vast goede redenen om niets te vertellen over het verleden. Toch
wil Lotte nu de waarheid kennen.
En toch schijnt de zon (Yan Gout, 2012)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : GO
Dolfs vader verdwijnt kort na WO II. Dolf verhuist met zijn moeder en broertjes van het platteland
naar Antwerpen, waar ze in armoede leven. Daar ontdekt Dolf dat zijn vader niet op zakenreis is,
zoals hij dacht. Zijn vader was een collaborateur en zit in de gevangenis.
De jongen die tien concentratiekampen overleefde (Alan Gratz, 2013)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : GR
Een dertienjarige jongen wordt in Polen opgepakt door de Duitsers en van kamp naar kamp gestuurd
Gevangen vogel (Ria Lazoe, 2012)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : LA
Nina (13, ik-figuur) moet in de laatste oorlogsmaanden bij haar oom in Twente wonen, nadat haar
ouders zijn opgepakt door de Duitsers. Ze is bezorgd om hun lot, maar tobt ook over de reden van
hun aanhouding. Vanaf ca. 13 jaar.
Oorlogskinderen (William Osborne, 2013)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : OS
Otto en Leni zijn vanuit nazi-Duitsland naar Engeland gevlucht, maar nu sturen de Britten hen terug
naar hun thuisland voor een geheime missie. Ze moeten een meisje ontvoeren dat voor Hitlers
ondergang zou kunnen zorgen.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.5
De nacht van 2 april (Jan Simoen, 2013)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : SI
Joris ontdekt een oude oorlogsfoto tussen zijn vaders spullen. Hij kent de man op de foto niet.
Waarom verstopt vader die foto? Vanwege de nacht van 2 april 1943? Toen werd het torentje van
het gemeentehuis kapotgeschoten. Joris en zijn vrienden gaan op onderzoek uit.
Het gestolen huis (Hilda van Stockum, 2013)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : ST
Janna is dolenthousiast dat ze de hoofdrol mag spelen in het toneelstuk van de Hitlerjugend, de
jeugdbeweging waar ze lid van is. Dan hoort ze dat ze gaan verhuizen. In hun prachtige nieuwe huis
begint Janna zich vragen te stellen. Waarom worden er mensen opgepakt op straat? Hoe komen ze
aan dit mooie huis?
Oorlogswinter (Jan Terlouw)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : TE
Plotseling is de 16-jarige Michiel betrokken bij het verzet en ervaart hij hoeveel angst, onzekerheid
en moeilijkheden dit met zich meebrengt. Maakt hij nu fouten, of is er toch verraad in het spel?
Maar van wie? Vanaf ca. 13 jaar
Voor wie er niet genoeg van krijgt, nog een aantal verhalen
Jules: een verborgen jongen (Andre Boesberg, 2011)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : BO
Familiegeheim (Caja Cazemer, 2011)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : CA
Edith en het huis in Moissac (Kathy Kacer, 2010)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : KA
Verzet tegen de vijand (Martine Letterie, 2011)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : LE
Dehemel van heivisj (Benny Lindelauf, 2010)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : LI
Het verbluffende verhaal van Adolphus Tips (Michael Morpugo, 2007)Jeugd : Boeken 12+ (groen) : MO
Een andere wereld (Monique Polak, 2012)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : PO
Operatie Weymouth (Piet Reynders, 2010)
Jeugd : Boeken 12+ (groen) : RE
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.6
Vanaf 14 jaar (rood)
Gevangene van de nacht (Anne Blankman, 2014)
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : BL
Sinds de dood van haar vader groeit Gretchen (17) op onder de hoede van Adolf Hitler. Maar dan
ontmoet ze de joodse journalist Daniel. Dan blijkt dat niet alles zo is als oom Dolf zegt. Vanaf ca. 15
jaar.
De jongen in de gestreepte pyjama (John Boyne, 2013)
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : BO
In 1943 verhuist een kleine Duitse jongen met zijn vader, een militair, naar een vreemde plek waar
joodse mensen in gestreepte pyjama's achter een hek leven.
De jongen in het Achterhuis (Sharon Dogar, 2011)
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : DO
De 16-jarige Peter van Pels zit, net als Anne Frank, ondergedoken in het Achterhuis. In deze moeilijke
tijd worden ze verliefd op elkaar.
Kameraad (Paul Doswell, 2014)
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : DO
Moskou, 1941. De wereld van Misha (15) wordt verscheurd door de terreur van Stalin en de
oprukkende legers van Hitler. Als zijn moeder verdwijnt, probeert Misha zich te redden met hulp van
vader en zijn vriendin Valya. Vanaf ca. 15 jaar.
Zullen we samen schuilen? (Patricia De Landstheer, 2014)
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : LA
In Frankrijk brandde in 1944 de Waffen-SS het vredige dorpje Oradour-sur-Glane plat, maar een kleine
jongen ontsnapt
Tamar (Mal Peet, 2010)
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : PE
Het verhaal gaat over gepassioneerde liefde, jaloezie en tragedie in een gevaarlijke en angstige
oorlogstijd. Deze geschiedenis verandert het leven van de jonge Tamar voor altijd.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.7
Vallen (Anne Provoost, 2011)
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : PR
Elk jaar brengt Lucas de zomer door in het huis van zijn grootvader. Deze is de afgelopen winter
overleden en er zijn geruchten over diens oorlogsverleden. Lucas zoekt zelf een antwoord door zich
aan te sluiten bij, naar later blijkt, rechts-radicale jongeren. Gaandeweg verliest hij grip op de
ontwikkelingen.
Valavond (Marita De Sterck, 2014)
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : ST
1935. Als de oorlog in volle gang is, neemt een 16-jarig meisje een eigenzinnig besluit, dat het leven
van haar vrienden voorgoed overhoop gooi
Voor wie er niet genoeg van krijgt, nog een aantal verhalen
Schuilen in regenbogen (Rob Baetens, 2005)
Marja (Lies Bate, 2005)
Allemaal willen we de hemel (Els beerten, 2008)
Niets is wat het lijkt (Aidan Chambers, 2000)
Tussen hemel en aarde (Timothée De Fombelle, 2011)
Een prins zonder koninkrijk (Timothée De Fombelle, 2012)
Buitengesloten (Heather Munn, 2012)
Codenaam Coco (Carmen Reid, 2014)
Code Verity (Elizabeth E. Wein, 2013)
Rose onder vuur (Elizabeth E. Wein, 2014)
70 jaar na de bevrijding
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : BA
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : BA
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : BE
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : CH
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : FO 1
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : FO 2
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : MU
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : RE
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : WE
Jeugd : Boeken 14+ (rood) : WE
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.8
Speelfilms
The boy in the striped pyjamas (Mark Herman, 2011)
Staat bij de Films voor volwassenen
1943 verhuist de ongeveer achtjarige Bruno met zijn vader, een hoge militair, zijn moeder en zus
naar een nieuw huis op het platteland, waar niet ver vandaan mensen in gestreepte pyjama’s achter
een hek wonen. Bruno gaat op onderzoek uit en sluit vriendschap met Shmuel, die aan de andere
kant van het hek woont.
Falling (Hans Herbots, 2001)
Lucas, een knaap uit Londen, moet tegen zijn zin samen met zijn moeder naar het vervallen huis
van zijn pas overleden grootvader ergens in een afgelegen dorp Zuid-Frankrijk. Afgezien van de
ontmoeting met zijn Amerikaanse jeugdvriendin Caitlin, een rioolreporter Benoit en een
mysterieuze non, valt er in het dorp niet veel te beleven. De confrontatie met het duistere
verleden van zijn grootvader, de misleidende logica en handige technieken van Benoit en een stel
gladde heethoofden, schudden Lucas naïef en afgeschermd leefwereldje grondig door elkaar....
First squad: the moment of truth (Yoshiharu Ashino, 2011)
Japanse manga
De 14-jarige Nadya is een heel bijzonder meisje. Ze heeft paranormale gaven en is opgeleid tot
huurmoordenaar. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt ze ingelijfd door het Russische leger om
deel uit te maken van First Squad, een gevechtseenheid die gebruik maakt van paranormale
krachten. Na een zwaar gevecht is zij de enige overlevende van het team en krijgt ze een special
opdracht. Ze moet haar kameraden terughalen uit de dood en dat kan alleen de Von Wolff te
verslaan, de 700 jaar oude geest die de Nazi’s helpt.
Snuf de hond in oorlogstijd (Steven de Jong, 2008)
Hoofdpersoon is Tom (debutant Tom van Kalmthout) die in 1945 bij zijn oom en tante op een
boerderij in Friesland wordt ondergebracht. Hij zit vol woede tegen de Duitsers, omdat zijn ouders bij
het bombardement op Rotterdam om het leven kwamen. Gelukkig krijgt hij een jonge herdershond,
die hij Snuf noemt en samen met zijn vriendinnetje Mirjam (een Joodse onderduikster) en een
gestrande piloot beleeft hij spannende avonturen.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.9
Voor volwassenen
Informatieve boeken
WO II in Kortrijk en omstreken
Van de onderstaande boeken staan er een groot deel in het magazijn, vraag een
bibliotheekmedewerker om wat je wil uit het magazijn op te halen. Het wordt met
plezier gedaan!
Plannen omtrent “Groot-Kortrijk” tijdens de Tweede Wereldoorlog (Juul Debaere, 1994)
De luchtaanvallen op Kortrijk, Heule, Marke en Bissegem gedurende de Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
(Raoul De Paepe, 1979)
Kortrijk tegen Wereldoorlog II (J. Rommel, 1986)
Kortrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog: kroniek naar het dagboek van dokter Robert Mattelaer (José
Vanbossele, 1986)
Kortrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog: kroniek naar het dagboek van dokter Robert Mattelaer, deel 2
(José Vanbossele, 1987)
Kortrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog: deel 4: de bevrijding van het Kortrijkse (José Vanbossele, 1994)
De luchtaanvallen op Kortrijk en Wevelgem 1940-1945 (Dirk Decuypere, 2010)
Spiere-Helkijn tijdens de Tweede Wereldoorlog (Philippe Vandecasteele, 2009)
De oorlogsbedevaarten (Carlos van Louwe, 2002)
Stefaan laureys, of het tragische lot van een Finland- en Oostfrontvrijwilliger (Pieter Jan Verstraete, 1998)
De laatste vlucht: de geschiedenis van de Commonwealth War Graves in Wevelgem 1942-1945 (Etienne
Vanackere, 2000)
Voor de vrede uitbreekt: verhaleno ver de Tweede Wereldoorlog (André G. Christiaens, 1987)
Friendly fire boven Kortrijk 1944 (Véronique Lambert, 2004)
Repressie en interneringskampen in Kortrijk (1944-1947) (Joost Ballegeer, 1995)
Het aantal Belgische slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog (Walter Deconinck, 2004)
Bommen op Kortrijk (Georges Bruggeman, 1984)
Het geheim leger sectorKoKrtrijk: Etienne Cosyns, 2011)
De Kortrijkse gesneuvelden 1940-1945 (André Bleuzé, 1994)
De Kortrijkse balie in de branding (1940-1944) (Emile van den Berghe, ?)
En het leven gaat verder: jeugdherinneringen (Lucien Ranson, 1989)
Gedeporteerd in Magdeburg (Lucien Ranson, 1980)
De gedeporteerden (Lucien Ranson,1983)
Voorbije dagen: momentopnamen uit de mobilisatie, den Blitzkrieg en het Krijgsgevangenschap (Marcel
Ameye, 1940)
De laatste flessen van den kanunnik: uit de oorlogskroniek van een fatsoenlijke Vlaamse familie December
1941-september 1944 (Jan Boschmans, 1947)
Rantsoenering tijdens de oorlog 1940-0945 (Marcel Mahieu, 2001)
Kroniek onze bevrijding (Jos. Planquaert, 1940)
De Schelde- en Leieslag: meikroniek 1940 (Jos.Planquaert, 1940)
Oorlogsherinneringen 1940-44 (Baldewijn Steverlynck)
De Kortrijkse Kunstwerkstede in de economische collaboratie (Kathleen Speelman, 1997)
Buchenwald (140.443 B)
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.10
Enkele andere recente werken
12 in 40: de Tweede Wereldoorlog door tienerogen (Ilse Nollet, 2015)
Dit unieke getuigenboek over de Tweede Wereldoorlog is een rijk gestoffeerde aanvulling bij de
spraakmakende Canvas-documentairereeks 12 in 40. Zestien Vlamingen vertellen hoe ze als tiener
de oorlog ervoeren die 75 jaar geleden begon. Met ook getuigen die niet aan bod komen in de tvreeks, zoals Jo Leemans. Het resultaat is een meeslepende mozaïek van beklijvende en soms
amusante anekdotes, waarbij alle grote en kleine thema's van het leven tijdens de oorlog de revue
passeren. De auteurs lassen ook verhelderende historische kaderstukjes in, terwijl fotograaf Wouter
Rawoens prachtige fotoportretten maakte van deze laatste generatie getuigen.
Hitlers eerste slachtoffers (Timothy W. Ryback, 2015)
Hoe de Holocaust begon en door één man bijna voorkomen werd Dit verbijsterende boek laat tot in
de kleinste dramatische details - plaatsen, tijdstippen, mensen en gebeurtenissen - zien hoe de
Holocaust begon, en hoe die bijna gestopt werd. Dit is het verhaal van de eerste vier slachtoffers van
de Holocaust - Rudolf Benario, Ernst Goldmann, Arthur Kahn en Edwin Kahn - en van de man die alles
deed om hun ss-moordenaars te ontmaskeren. Hitlers… lees meer eerste slachtoffers bevat de
minutieuze reconstructie van zes dramatische weken in 1933: het waargebeurde verhaal van een
Duitse openbare aanklager, Jozef Hartinger, die in een gevecht tegen de tijd kampcommandant
Wäckerle en het nazisysteem daarachter voor de rechter probeert te brengen.
Het boek der kampen (Ludo Van Eck, 2015)
In 1969 verscheen 'Het boek der kampen', geschreven door Ludo Van Eck, een pseudoniem van de
Vlaming Ludo Van Eeckhout (1922-1991), die tijdens de Tweede Wereldoorlog wegens
verzetsactiviteiten in Dachau belandde. Na de bevrijding bracht hij een bezoek aan alle naziconcentratiekampen en documenteerde ze in woord en beeld in zijn levenswerk 'Het boek der
kampen'. Een weekblad schreef dat het, net als de bijbel, een plaats in elk gezin zou moeten krijgen.
Zeventig jaar na de Duitse capitulatie heeft historica Annemie Reyntjens het boek volledig herzien.
De nieuwe uitgave bevat nieuwe inzichten, tientallen nieuwe verhalen en honderden – soms
gruwelijke – nieuwe foto's, zowel in kleur als in zwart-wit. Sis Van Eeckhout, de zoon van de auteur, voegde enkele
persoonlijke verhalen toe aan het boek.
Zo was onze oorlog (Pieter Serrien, 2014)
Na 'Oorlogsdagen' (2013)* en 'Tranen over Mortsel' (2008)** is dit het derde boek van de hand van
historicus en auteur Peter Serrien. In 2010 introduceert hij in verschillende scholen een methodiek,
waarbij honderden jongeren en oorlogsgetuigen, geboren voor 1935, met elkaar in contact komen. In
de gesprekken geven grootouders en bejaarden die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt
hun persoonlijke herinneringen met de interviewers mee. Peter Serrien brengt deze informatie samen
en verweeft de oorlogsflarden tot een vlot lezend verhaal. Het boek dat wordt opgesplitst in prille
oorlogsjaren, bezetting en laatste oorlogsjaar, wordt geweven rond de belevenissen en
oorlogsherinneringen van zijn eigen grootouders. Deze vult hij aan met de ervaringen van honderden andere mensen
die de oorlog hebben meegemaakt en hun herinneringen deelden met jongeren in het interviewproject. Op die
manier is 'Zo was onze oorlog' een uniek herinneringsboek geworden
Bij de Vlaamse luchtafweer: een Vlaamse jongen van 18 diende bij de Duitse Luftwaffe 1942-1945
(Dries Timmermans, 2014)
Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog telt België negen miljoen inwoners en meer dan
400.000 dossiers tegen collaborateurs. Een van hen was Dries Timmermans. In 1942, amper achttien
jaar oud, meldt hij zich vrijwillig aan bij de Duitsgezinde Flakbrigade, een zelfstandige en
Nederlandstalige luchtafweereenheid. In 1944, toen de oorlog voor Duitsland al bijna verloren leek,
trekt Timmermans samen met zijn eenheid naar Duitsland, waar ze ingezet… lees meer worden
tegen de geallieerde bommenwerpers. Hun dagen waren gevuld met loodzware trainingen en
gevechten, dagelijks kregen ze te maken met dood, vernieling en honger. Aan het eind van de oorlog blijven deze
mannen verweesd en gedesillusioneerd achter en moeten ze hun plaats zoeken in de maatschappij die hen voor hun
collaboratie veroordeelde. Nu zeventig jaar later blikt Timmermans terug op die turbulente periode van zijn leven. Hij
probeert geen excuses te zoeken voor zijn militaire collaboratie, maar vertelt verrassend eerlijk en oprecht over zijn
tijd in Duitsland.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.11
Divisie Langemarck (Vincent Dumas, 2014)
Gedurende de Tweede Wereldoorlog namen niet minder dan 23.000 Vlamingen dienst bij de
Waffen-SS. Van alle buitenlandse contingenten bij de Duitse strijdkrachten was het Vlaamse aandeel
het opvallendst. Het in deze regio van België overheersende nationalisme van extreemrechts speelde
hierbij zeker een rol. Het SS-Legioen Vlaanderen, later de SS-stormbrigade Langemarck en ten slotte
de 27ste SS-Freiwilligen Grenadier Division Langemarck, drukten hun stempel bij de bloedige
gevechten bij Stalingrad, het Volkhovfront, in de Oekraïne, Estland en in Pommeren. In dit boek doet
Vincent Dumas bondig verslag van de inzet en ondergang van deze Vlaamse eenheid. Dit boek is een
vervolg op 'Vlaams bloed aan de Wolchov' (2013)*, waarin de eerste acties van dit Vlaamse Legioen worden
beschreven tijdens de aanvang van de veldtocht naar de Sovjet-Unie in 1941.
Romans
Winterkinderen (Gilbert Bordes, 2015)
Winter, 1943. Zes kinderen zitten verborgen in een grot en moeten toezien hoe drie smokkelaars, die
hen naar Spanje zouden helpen ontsnappen, worden gefusilleerd door Duitse SS'ers. Om te
voorkomen dat de kinderen de weg terug naar het dal vinden, blazen de Duitsers de enige
toegangsweg, een hangbrug, op. De kinderen worden gevangenen van de bergen en zijn op elkaar
aangewezen: samen zullen ze kou, honger en wanhoop moeten trotseren, samen… lees meer moeten
ze zien te overleven, ondanks hun verschillen in afkomst, religie en opvattingen. Samen moeten ze de
weg naar de vrijheid zien te vinden... Een ontroerend verhaal waarin leven en dood, hoop en
wanhoop, liefde en haat een rol spelen.
Als je het licht niet kunt zien (Anthony Doerr, 2015)
Het verhaal begint in augustus 1944 als de geallieerden op het punt staan het Bretonse stadje Saint
Malo in te nemen. Marie-Laure, een 16-jarig blind meisje, verschanst zich op de vijfde verdieping van
het smalle hoge herenhuis van haar oudoom. Enkele straten verderop bivakkeert Werner, een 18jarige Duitse soldaat die opgesloten zit onder de resten van een hotel waar zijn eenheid gelegerd was.
Hij doet nog een poging om geheime zendapparatuur in het stadje op te sporen en hoort de stem van
het blinde meisje voorlezen uit een boek van Jules Verne. Het verleden van de twee hoofdpersonen
wordt beurtelings in afzonderlijke korte hoofdstukken chronologisch verteld.
De kinderbarak (Valentien Goby, 2015)
In 1944 wordt de twintigjarige zwangere Mila gedeporteerd naar kamp Ravensbrück waar ze de
erbarmelijke leefomstandigheden en de brute tewerkstelling moet doorstaan. Mila probeert haar
zwangerschap zo lang mogelijk te verhullen omdat ze weet dat pasgeborenen terechtkomen in de
beruchte kinderbarak. De overlevingskans van baby's is hier niet groot, maar Mila is vastbesloten haar
kind een kans te geven. Dan gebeurt er een klein wonder te midden… lees meer van alle
verschrikkingen: de vrouwen met wie ze haar barak deelt, ontfermen zich over Mila en haar
ongeboren kind, zodat het al vóór de geboorte wordt omringd door 'peettantes'. De kinderbarak is
een ontroerende en meeslepende roman over hoop, overleven en menselijkheid in een onverbiddelijk harde wereld.
De nachtegaal (Kristin Hannah, 2015)
Als in 1995 in Oregon (VS) Vianne terminaal ziek is, denkt ze terug aan de ingrijpendste periode uit
haar leven. Ze groeide op met haar tien jaar jongere zus Isabelle in Parijs, waar hun vader
boekhandelaar was. Toen hun moeder stierf, stuurde hij hen weg omdat hij hen niet om zich heen
duldde. Vianne trouwde jong, nam Isabelle mee en stuurde haar later naar een kostschool. Dwars en
strijdbaar werd Isabelle van veel scholen weggestuurd. Ook weer in 1940 waarna vader haar naar
Vianne stuurt die intussen met man en dochter bij Tours woont. Als haar man in dienst is, krijgt
Vianne na de Duitse inval een officier ingekwartierd. De impulsieve Isabelle gaat in het verzet, haar
bedachtzame zus gaat een andere weg.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.12
De jongen die ontsnapte (Lindway Hawdon, 2015)
Oostenrijk, 1942. De achtjarige Jakob rent op stoffen schoenen het bos in. In de ene hand houdt hij
een steen geklemd, in de andere een kistje. Zijn ouders zijn zojuist voor zijn ogen neergeschoten door
Duitse soldaten. Jakobs vaders was van Roma- en Jenische afkomst - een zigeuner dus. Een volk dat
onder het naziregime genadeloos wordt vervolgd. Jakob overleeft, maar in zijn hart bewaart hij een
verschrikkelijk geheim.
Misschien Esther (Katja Petrowskaja, 2015)
Epische debuutroman van de Oekraïens-Duitse schrijfster (1970, Kiev). De speurtocht naar de
geschiedenis/levens van haar (joodse) verwanten, waar de weinige overlevenden van nazisme en
stalinisme nooit over spraken, leverde genoeg stof: een oudoom pleegde in 1932 in Moskou een
aanslag op de Duitse ambassaderaad, diens revolutionaire broer uit Odessa veranderde zijn naam en
ging ondergronds, familieleden werden vermoord in Babi Jar, de overgrootmoeder die misschien
Esther heette en alleen achterbleef toen de familie vluchtte. En dan een overgrootvader die in
Warschau een tehuis/school stichtte voor doofstomme kinderen en wiens kinderen datzelfde deden
in Polen, Frankrijk en Israël. Petrowskaja reist langs plaatsen waar deze mensen hebben geleefd, spreekt ooggetuigen,
speurt in archieven en voltooit zo die te vroeg afgebroken levens. Zij vindt brokstukken en zo is dit boek ook
opgebouwd
In memoriam Mizzi (Ida Simons, 2015)
'De waarheid moet maar eens gezegd: de kinderen vonden het leven in een kamp heerlijk. Ze hoefden
niet naar school, hun ouders konden geen toezicht houden, omdat ze de hele dag aan het werk
waren.' Al in de eerste zinnen van In memoriam Mizzi betovert Ida Simons haar lezers met haar
onvolprezen luchtige toon, zelfs in de moeilijkste omstandigheden. Het leven van een moeder en haar
zoon in het kamp is zwaar, maar wanneer de joodse dokter Herr… lees meer Keppler vraagt of de
jongen misschien van honden houdt, veren ze beiden op. Keppler laat hen kennismaken met Mizzi:
niet zomaar een hond, Mizzi glimlacht, en moeder en zoon raken beiden in haar ban. Je zou het niet
verwachten, legt Keppler uit, maar er worden wel meer dieren gehouden in het kamp - tot de leiding ze in de gaten
krijgt. Zolang ze kan, glimlacht Mizzi naar de gevangenen en de zieken, naar de kinderen en de ouders. Onderwijl krijgt
de lezer van dit wonderlijke, haast sprookjesachtige verhaal een zeldzame blik in het dagelijkse leven van de
uitzichtlozen, en in het doorzettingsvermogen van mensen die vechten voor hun bestaan.
De lege stad (Simone Van der Vlugt, 2015)
De historische roman 'De lege stad' van schrijfster Simone van der Vlugt is een indrukwekkend boek
dat zich afspeelt in Rotterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op 14 mei 1940 wordt Rotterdam
getroffen door het zwaarste bombardement dat Nederland heeft gekend. Voor de pasgetrouwde Katja
betekent dit het einde van haar onbezorgde leven. Bijna de helft van haar familie komt om. Samen
met haar man neemt ze haar overgebleven broertjes en zusjes in… lees meer huis. Ze is vastbesloten
hen door de oorlog heen te helpen. Maar naarmate het leven grimmiger wordt, wordt dit steeds
moeilijker.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.13
Poëzie
Woorden tegen vernietiging : Europese poëzie uit de Tweede Wereldoorlog (samenstelling Bertus
Dijk, 1980)
Luisterboeken
De aanslag (Harry Mulisch)
Tijdens de hongerwinter wordt het Haarlemse gezin Steenwijk, bestaande uit vader, moeder en twee
zoons, dat juist in een bijna klassieke rust aan een spelletje 'Mens erger je niet' wil beginnen, om acht
uur 's avonds opgeschrikt door zes schoten: een collaborerende politiechef is door het verzet gedood.
Buren verslepen het lijk tot voor het huis van de familie Steenwijk. De oudste zoon poogt het lichaam
alsnog te verplaatsen, maar de Duitsers arriveren en zijn jongere broer, de twaalfjarige Anton, komt in
een Duitse legerauto terecht. Vader, moeder en broer Peter worden - bij wijze van represaille - met
andere buurtbewoners vermoord; Anton blijft alleen achter. Op cruciale momenten in de
wereldgeschiedenis ontmoet de lezer Anton dan weer, die naarmate de tijd vordert steeds meer naar die ene, alles
bepalende gebeurtenis in zijn leven "terug groeit". Schokkende, spannende en prachtig geschreven roman van een
zeldzaam hoog niveau met een glasheldere compositie. Ook verfilmd.
Haar naam was Sarah (Tatiana de Rosnay)
In de nacht van 16 juli 1942 wordt de 10-jarige Sarah met haar ouders opgepakt en naar het Velodrome
d'Hiver in Parijs gebracht. Zij heeft ongezien haar kleine broertje in een kast verstopt en belooft hem
later te bevrijden, maar Sarah wordt weggevoerd en ziet hem nooit meer terug. Zestig jaar later moet
een Amerikaanse journaliste in Parijs een artikel schrijven over die gebeurtenis. Zij zoekt in archieven
naar de ware toedracht en ontdekt een geheim van haar schoonfamilie. Ondanks het advies zich daar
niet mee te bemoeien, probeert de journaliste het spoor van Sarah te volgen. De twee verhaallijnen
worden beurtelings verteld en vooral de ervaringen van Sarah geven de luisteraar een onthutsend
beeld van de wreedheden rondom de deportati
Het Achterhuis; dagboekbrieven 12 juni 1942-1 augustus 1944 (Anne Frank)
In 2009 verscheen bij uitgeverij Bert Bakker de vijftigste druk van het wereldberoemd geworden
dagboek dat Anne Frank tussen 12 juni 1942 en 1 augustus 1944 hield. Samen met de familie Van Pels
(Van Daan in het dagboek) en Fritz Pfeffer (Albert Dussel in het dagboek) leefde de familie Frank
ondergedoken in het achterhuis van het bedrijf waar Otto Frank, Annes vader, werkzaam was geweest.
Op 4 augustus werden zij door de Duitse bezetter ontdekt en gedeporteerd. Van het Joodse meisje
werden twee dagboeken teruggevonden: één oorspronkelijk dagboek en één dagboek dat ze voor
publicatie bestemde. Aan de hand van beide boeken maakte Otto Frank, het enige familielid dat de
concentratiekampen overleefd had, een ingekorte en gekuiste versie.
De jongen in de gestreepte pyjama (John Boyne)
In 1943 verhuist Bruno, een Duitse jongen, met zijn vader naar een vreemde plek waar joodse mensen
in gestreepte pyjama's achter een hek leven. Bruno sluit vriendschap met Shmuel, die aan de andere
kant van het hek woont
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.14
Boris (Jaap Ter Haar)
De tienjarige Boris bevindt zich te midden van de Tweede Wereldoorlog te Leningrad. Terwijl de stad
dagelijks door de Duitsers wordt aangevallen, probeert Boris de moed niet te verliezen en zijn angsten te
onderdrukken. Hij wil zorgen voor zijn zieke moeder en zijn vriendin Nadja
Oorlogswinter (Jan Terlouw)
is de winter van 1944-45, de laatste van de Tweede Wereldoorlog. De geallieerde troepen, die in juni
vanuit Normandië aan hun opmars begonnen, zijn door de Duitsers tot staan gebracht bij de grote
rivieren in Nederland. Het Zuiden is bevrijd, en het nog bezette gedeelte van het land gaat een betere
winter tegemoet. Voor het westen, waar de grote steden liggen, wordt het echter een Hongerwinter.
Tot dat ogenblik heeft de 16-jarige Michiel, die in een dorpje in Gelderland woont, vlakbij de IJssel van
de oorlog niet veel meer gemerkt dan de lange stoeten stedelingen die op weg zijn om [lees meer] op
het platteland aan voedsel te komen. Dan gebeurt er echter ook in het dorp meer en meer. Zo raakt
Michiel betrokken bij het illegale werk, en moet hij zorgen voor een neergeschoten Engelse piloot die in het bos
verborgen zit.
Informatieve cd’s
België bezet en bevrijd
cd 935.4 / magazijn cd 45602
samengesteld aan de hand van originele opnamen afkomstig van de door de Duitsers gecontroleerde
'Zender Brussel' en van de Belgische radiostations in Londen, Leopoldstad en New York. De
belangrijkste aspecten van de bezettingstijd en bevrijding komen aan bod. Bij het beluisteren van
deze exclusieve klankfragmenten wordt men opnieuw ondergedompeld in de beangstigende
oorlogssfeer waarin de modale Belg van toen probeerde te overleven.
Klankfragmenten op:
CD 1 Het dagelijks leven tijdens de bezetting. De tewerkstelling, de UHGA, het Belgische bestuur, de
ravitaillering.
CD 2 Het dagelijks leven tijdens de bezetting (vervolg) Het verzet, de Joden. Belgen van overzee.
CD 3 Van D-Day tot bevrijding
België beeft en buigt: originele klankfragmenten uit de periode 1936-1940 (Gerrit
Pearce magazijn muziek cd 30071
De doos bevat de 3 CD's met een bijhorende boekje.
De eerste CD omvat België neutraal van 1936 tot 10 mei 1940, de 2e omvat de
achttiendaagse veldtocht, de derde na de capitulatie. In totaal 62 geluidsfragmenten.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.15
Amusementsmuziek
Wartime favourites, 6 cd’s
Wartime favourites, deel 2 – 2 cd’s
Wartime Heart-throbs, 24 songs from the crooners of World war II
De Prehistorie: Muziek uit de oorlogsjaren ’40-’45 (2 boxen van telkens 2 cd’s)
D-Day: 50 years on (Pickwick 1995)
Hafabra
63 A/warti
63 A/warti
63 A/warti
63 A/ muzie
Magazijn Klas cd 32089
Twee zangeressen die naam maakten tijdens de oorlog
Vera Lynn
Dame Vera Lynn (Londen, 20 maart 1917) is een Brits zangeres, die in de Tweede
Wereldoorlog met als bijnaam "The Forces' Sweetheart" grote bekendheid kreeg. Het lied
"We'll Meet Again", geschreven door Ross Parker en Hughie Charles, is haar grootste
klassieker.
Vera Lynn werd geboren als Vera Margaret Welch in East Ham te Londen. Zij gebruikte haar
grootmoeders meisjesnaam als artiestennaam. Ze begon met optreden als zevenjarige en
trad voor het eerst voor de radio op in 1935, bij het destijds beroemde orkest van Joe Loss.
In 1940 kreeg Lynn haar eigen radioprogramma, Sincerely Yours, waarin zij boodschappen
doorgaf aan soldaten in het buitenland en verzoeknummers zong. Ze bezocht ook
ziekenhuizen om jonge moeders te interviewen en hun berichten aan hun echtgenoten
overzee door te zenden, en trad op voor Britse soldaten, bijvoorbeeld in het toenmalige
Birma. In 1942 nam ze het nostalgische "We'll Meet Again" op, dat goed bleek aan te slaan
bij de velen die tijdens de oorlog van hun geliefden gescheiden waren. Dit en haar "The
White Cliffs of Dover" behoren tot de beroemdste liederen uit die jaren.
Na de bevrijding werd Vera Lynn de eerste Britse artiest die de top van de Amerikaanse hitparade bereikte, met het
lied "Auf Wiederseh'n Sweetheart". Ook had ze succes met hits als "Forget-Me-Not" en "My Son, My Son".
In 1975 werd Vera Lynn in de adelstand verheven. Nadat bij haar borstkanker werd geconstateerd, richtte zij een
liefdadigheidsorganisatie op.
Jarenlang was Lynn regelmatig te zien bij herdenkingen van de Tweede Wereldoorlog; zij werd bijkans de officieuze
woordvoerder van de Britse veteranen.
Van Vera Lynn hebben we verschillende cd’s waaronder Remembers (magazijn cd 32281)
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.16
Marlene Dietrich
Grote bekendheid kreeg ze met haar rol als revuezangeres Lola in de film Der blaue
Engel, vooral met het lied Ich bin von Kopf bis Fuß auf Liebe eingestellt. Deze film van
Josef von Sternberg uit 1930 wordt nu gezien als een van de meest tijdloze films ooit
gemaakt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd ze nog bekender met haar vertolking
van het lied Lili Marleen.
In 1930 verhuisde Dietrich naar de Verenigde Staten, waar ze met von Sternberg nog
diverse andere succesvolle films opnam, onder andere Shanghai Express, Blonde Venus
en The Devil Is a Woman. Door haar dominante persoonlijkheid slaagde ze er als eerste
acteur in om een winstpercentage van de opbrengst van haar films contractueel vast te
leggen. Ze werd door Hitler gevraagd terug te keren naar Duitsland. Hij zag in haar het
toonbeeld van de Duitse vrouw. Maar ze weigerde. Ze verafschuwde alles waar Hitler
voor stond. Ze kreeg de Amerikaanse nationaliteit. In haar nieuwe paspoort stond 1904
als geboortedatum.
In de oorlog ging ze, samen met onder meer de komiek Danny Thomas, naar Europa om voor de geallieerde soldaten
aan het front op te treden en hun moreel te versterken. Haar moeder was de hele oorlog in Berlijn blijven wonen en
overleed kort na de oorlog. Ze ontmoette na de oorlog haar zuster, die pro-Hitler was, en verbrak elke relatie met
haar.
Van Marlene Dietrich hebben we verschillende cd’s waaronder Marlene (magazijn cd 33114)
Klassieke Muziek
Penderecki, Krzysztof
Threnody to the victims of Hiroshima (PENDERECKI 5.1b CD)
Dit is een van de bekendste werken van Penderecki uit de periode dat de avant-garde muziek
gedomineerd werd door de seriële techniek. Threnody daarentegen is een persoonlijk werk,
verwarrend in de evocatie van menselijke ellende en terreur. Het is opgedragen aan de
slachtoffers van de bomaanslag op Hiroshima en Penderecki viel terug op zijn eigen ervaringen
in het door de nazi’s bezette Polen. Hij zei dat dat de oorlogsmisdaden van de nazi’s,
voornamelijk de grote tragedie van Auschwitz, in zijn onderbewuste hebben gezeten sedert de
oorlog.
Mikis Theodorakis: Mauthausen Trilogy; in memoriam of liberation
THEODIRAKIS 3.4 CD
Tijdens de Tweede Wereldoorlog en in de periode dat Griekenland een fascistisch regime
had, was Theodorakis verzetsstrijder. Een verblijf in een concentratiekamp werd omgezet in
ballingschap, dankzij de inspanningen van onder andere Leonard Bernstein, Dmitri
Sjostakovitsj, Arthur Miller en Harry Belafonte. Theodorakis heeft in allerlei stijlen
gecomponeerd, van klassiek tot filmmuziek en populaire liederen. Veel van zijn werken
tonen zijn maatschappelijke bewogenheid. In de zestiger jaren zette Theodorakis teksten
van Lacovos Kambanellis op muziek. De teksten waren afkomstig uit Kambanellis' memoires aan zijn gevangenschap in
het concentratiekamp Mauthausen, tijdens de Tweede Wereldoorlog. De tot klassiekers verworden liederen zijn
bijvoorbeeld gezongen door de beroemde Griekse zangeres Maria Farantouri. Mauthausen Trilogy is een bijzonder
album. Het is namelijk opgenomen in het concentratiekamp Mauthausen zelf, ter nagedachtenis aan de slachtoffers
van fascistische regimes. De Mauthausen liederen werden in drie talen opgevoerd: Maria Farantouri zong in het
Grieks, Elinoar Moav Veniadis in het Hebreeuws en Nadia Weinberg in het Engels. Prachtige stemmen, in deze versie
begeleid door een koor en orkest. De cd besluit met een toespraak gehouden door Simon Wiesenthal. Zeer
indrukwekkende en mooie muziek. (SvdP)
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.17
Gorecki, Henryk: Symphony No. 3 (GORECKI 4.3 CD)
Gorecki hoorde van een inscriptie op de muur van een cel in de gevangenis van Zakopane, in
Zuid-Polen. De woorden wrane die van een 18 jarig meisje en luidden “O mama, huil niet – De
Onbevlekte Koningin van de Hemel steunt me altijd”). Andere opschriften waren een
aanklacht tegen het regime, boodschappen van wraak maar haar zinnetje was een soort
poëzie.
En dat fascineerde de componist en inspireerde hem tot deze symfonie
Entartete Musik
Or ‘degenrate music’ consists of works by composers suppressed or displaced during the
polirtical troubles of the 1930’s-1940’s
‘Bless ‘em all’ : the World War Two songbook (Danis Gifford, 1992
De 20 meest bekende songs uit WO II: lyrics en bladmuziek.
Iedereen kent wel Lili Marlene en We’ll meet again –
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.18
Speelfilms
De films van de laatste 3 jaar
Battle for Finland (Ake Lindman, 2013)
Het verhaal is gebaseerd op verhalen van vijf veteranen. We volgen hun belevenissen tijdens de Slag
bij Tali-Ihantala op de Karelische Landengte in juni 1944, een zeer grote slag die tenslotte gewonnen
werd door de Finnen
Beyond the frontline (Ake Lindman, 2013)
Het verhaal is gebaseerd op dagboeken van onder meer oorlogsveteraan Harry Järv (1921-2009) en
speelt zich af tijdens de 'Vervolgoorlog' (1941-1946) tussen Finland – gesteund door Duitsland – en de
Sovjet-Unie. Luitenant Järv voert het commando over de verkennings- en gevechtstroepen van het
infanterieregiment IR61. In 1944 neemt dit regiment deel aan de verdediging van de Karelische
Landengte tegen een groot Russisch offensief, een zware strijd.
Bomber, The (Vitaliy Vorobyov, 2012)
Een Russische bommenwerper wordt tijdens WOII neergeschoten en stort neer in door de Nazi’s
bezet gebied. Grivtsov’s, de piloot, en radio-operator Katya, Grivtsov’s geliefde, overleven op
miraculeuze wijze de crash. Ook Linko, de navigator, weet dankzij zijn schietstoel te overleven. De
drie overlevenden moeten al hun militaire training in praktijk brengen met als doel het vijandelijk
gebied te verlaten en weer aansluiting te vinden bij hun eigen troepen. De prijs die het drietal
hiervoor moet betalen is echter erg groot! Wanneer aan het licht komt dat er sabotage werd
gepleegd aan hun vliegtuig, wordt het allemaal heel ingewikkeld. Grivtsov neemt het op voor zijn
vrienden bij de Russische contra-spionagedienst en in plaats van een medaille voor zijn 100e vlucht te ontvangen,
wordt hij zelf als verrader aanzien...
Book Thief, The (Brian percival, 2014)
In 1938 wordt de ongeveer 9-jarige Liesel door haar moeder ondergebracht bij pleegouders in een
dorpje in Beieren. Haar pleegvader leert haar lezen, waardoor boeken voor haar zo belangrijk
worden dat ze ze soms steelt. Eind 1940 duikt Max, de zoon van een Joodse kennis van haar
pleegouders bij hen onder en er groeit een sterke band tussen Max en Liesel. Net als in het boek
heeft De Dood de rol van verteller.
Fleming: the man who would be Bond (Mat Whitecross, 2014)
Fleming (1908-1964) komt uit een welgestelde familie en leidt het leven van een playboy. In 1940
wordt hij aangenomen bij de Naval Intelligence, waar hij betrokken is bij diverse operaties en de
inspiratie opdoet voor zijn latere James Bond-verhalen. In de hoofdrol zien we Dominic Cooper
(Need for speed; The devil's double) en verder onder meer Lara Pulver als zijn geliefde Ann O'Neill
en Samuel West als zijn chef, admiraal John Godfrey. Voor de liefhebbers van de Bond-boeken en flilms zijn er veel herkenningspunten.
In the fog (Sergei Loznitsa, 2014)
Het is 1942 en drie partizanen, vermeende saboteurs, worden in Oekraïne door de Duitsers
terechtgesteld. Een andere partizaan, Sushenya genaamd, is vrijgelaten. Een truc van de Duitsers of
niet? Twee collega's, Burov en Voitik, willen Sushenya executeren omdat hij de drie veroordeelden
verraden zou hebben. Het loopt allemaal anders en er volgt een lange vlucht door de mistige bossen
waarbij Sushenya de gewonde Burov op zijn rug draagt. Door middel van flashbacks worden de
verhoudingen tussen de mannen langzaam duidelijk en ook de morele dilemma's waar ieder
personage mee worstelt.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.19
Lore (Cate Shortland, 2012)
In mei 1945 wordt de vader van de 14-jarige Lore, een hoge SS-officier, gevangengezet. Samen met
haar vier jongere broertjes en zusjes reist Lore te voet van Beieren naar haar oma in de buurt van
Hamburg, een tocht met veel ontberingen. Ze krijgen hulp van een iets oudere Joodse jongen, die ze
veracht, maar tot wie ze zich ook aangetrokken voelt.
Operation the final stand (Sergey Sotnichenko, 2012)
West-Oekraine 1944 – Een groep verkenners van het Sovjet leger wordt ingezet om een
geheimzinnige bouwplaats te inspecteren in het door de Nazi’s bezet gebied. De Nazi’s zijn daar met
de bouw van een grootschalige geheime constructie bezig en de Sovjets willen de echte doelstelling
van dit project achterhalen. De Sovjet leiding maakt zich grote zorgen omdat de constructie
doorheen hun belangrijkste gevechtslinie lijkt te gaan lopen, net waar het Russische leger zich
voorbereidt om een tegenoffensief tegen de Nazi’s van start te laten gaan.
Railway Man, The (Jonathan Teplitzky, 2014)
gebaseerd op het autobiografische boek uit 1995 van Eric Lomax. Lomax is begin twintig als hij als
krijgsgevangen officier door de Japanners te werk wordt gesteld aan de beruchte Birma-spoorlijn.
Wanneer de militaire politie hem betrapt op het in elkaar zetten van een radio, martelen ze hem
gruwelijk. Jaren later wordt Lomax gekweld door zijn herinneringen en gaat in Japan op zoek naar
zijn beul. Het verhaal springt in tijd heen en weer tussen 1980 en 1942.
Salon Kitty (Tinto Brass, 2013)
In de jaren dertig nam de Sicherheitsdienst van de nazi’s in het geheim het beroemde Berlijnse
bordeel Salon Kitty over. Overal werden kleine microfoons geplaatst om hooggeplaatste Duitsers af
te luisteren. Zij die zich in de armen van één van Kitty’s dames onwelgevallig uitlieten over Hitler,
werden opgepakt.
Dit waargebeurde verhaal staat centraal in het controversiële Salon Kitty, een film waarmee
regisseur Tinto Brass zich profileerde als een pleitbezorger van de kunstzinnige erotische cinema
Simon (Lisa Ohlin, 2012)
Als tijdens de Tweede Wereldoorlog de Zweedse jongen Simon naar het lyceum gaat, sluit hij
vriendschap met de zoon van een gevluchte Joodse boekwinkeleigenaar bij wie hij zich meer thuis
voelt dan bij zijn eigen liefdevolle ouders. Later doet hij een ontdekking waarbij zijn gevoelens op
zijn plaats vallen.
Special dispatch (Aleksandr Beresan, 2012)
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.20
Tv-series
Bomb girls (Anne Wheeler, 2012)
Als tijdens de Tweede Wereldoorlog de geallieerden de wapenproductie willen opvoeren, wordt het
gebrek aan mankracht opgelost door vrouwen in dienst te nemen. Deze vrouwen strijden voor de
vrijheid van Europa, maar ook voor hun eigen vrijheid.
Het verdriet van België (Claude Goretta, 2013)
Vijfdelige televisieserie uit 1994, een Belgisch-Frans-Nederlandse coproductie onder regie van
Claude Goretta (La dentellière; La provenciale). Hugo Claus schreef 'Het verdriet van België' in 1983,
het is zijn bekendste werk en voor een groot deel autobiografisch. De elfjarige Louis Seynaeve is
leerling op een katholiek internaat. We volgen hem in de jaren 1939-1947, waarin hij zich aansluit
bij de Nationaal Socialistische Jeugd Vlaanderen, maar later een kritische blik krijgt op zijn omgeving
en familie en besluit schrijver te worden. Het verhaal van Louis geeft ook een beeld van het leven in
Vlaanderen in een periode van oorlog, collaboratie en strijd om het overleven
Land Girls (ian barber, 2012-)
Het verhaal draait om de lotgevallen van vier 'Land Girls', koosnaam voor jonge vrouwen die in de
Tweede Wereldoorlog huis en haard achterlieten om de Britse landbouw draaiende te houden
terwijl de mannen in het leger zaten. De totaal verschillende karakters van de vrouwen die
natuurlijk geen verstand hebben van agrarische werkzaamheden en de omgangsvormen met de
plaatselijke bevolking evenals liefdesperikelen, humor en onderlinge ruzies volgen elkaar op waarbij
steeds nieuwe personages worden geïntroduceerd
Lazy company, battle of losers (Samule Bodin, 2013)
Franse humoristische oorlogsserie van Samuel Bodin en Alexandre Philip. In juni 1944 worden vier
Amerikaanse parachutisten gedropt op het platteland van Normandië met de opdracht geheime
Duitse documenten te veroveren. De vier zijn echter onhandig, niet al te snugger, niet zo dapper en
vooral geïnteresseerd in leuke Françaises. Ze krijgen te maken met bizarre mede- en tegenstanders
en ontmoeten figuren als Churchill, Hitler en De Gaulle. De serie is gemaakt in cartoonstijl en is
volgens de bedenkers bedoeld voor de liefhebbers van onder meer de film 'Inglourious basterds' en
de stripreeks 'Kaamelott'. De vier soldaten noemen zich 'Lazy Company', wat verwijst naar de Easy
Company in de serie Band of Brothers
Pacific, The (Tim Van pattern, 2014-)
In de tiendelige Amerikaanse serie 'The Pacific' worden vanaf december 1941 drie Amerikaanse
mariniers gevolgd tijdens hun eerste gevecht tegen de Japanners op het eiland Guadalcanal, door
het regenwoud van Kaap Gloucester en de vestingen van Peleliu, het zand van Iwo Jima, de
verschrikkingen van Okinawa en de terugkeer naar vrienden en familie na de overgave van Japan.
Ook is er aandacht voor het thuisfront.
Unsere Mütter, unsere Vätter (Philipp Kadelbach, 2013)
Driedelig oorlogsdrama uit 2013 van de ZDF. In Berlijn, juni 1941, nemen vijf vrienden van rond de
twintig afscheid van elkaar, vol optimisme: 'Met de kerst zien we elkaar weer!' De broers Wilhelm
en Friedhelm gaan als soldaat naar het oostfront, Wilhem's vriendin Charlotte volgt de troepen als
verpleegster. Viktor is Joods en vreest deportatie, zijn niet-Joodse vriendin Greta hoopt op een
carrière als zangeres en probeert hem te redden. De makers willen gewone Duitse jonge mannen
en vrouwen laten zien, geen helden en geen schurken, die in de maalstroom van de geschiedenis
terechtkomen
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.21
Oudere films in onze collectie
Guns of Navarone, The (J. Lee-Thompson, 2000)
Saboteur (Alfred Hitchcock, 2007)
In de schaduw van de overwinning (Ate de Jong, 2002
Bridge on the river Kwai, The (David Lean, 2000)
Children of Huang Shi, The (Roger Spottiswoode, 2008)
Exodus(Otto Preminger, 2004)
Boot, Das (Wolfgang Petersen,1998)
Amen.( Constantin Costa-Gavras, 2003)
Conspiracy(Frank Pierson, 2009)
Escape from Sobibor(Jack Gold, 2007)
Edelweiss Pirates(Niko Brücher, 2006)
Fälscher, Die(Stefan Ruzowitzky, 2008)
Rosenstrasse (Margarethe von Trotta, 2004)
Schindler's list (Steven Spielberg, 2007)
Valkyrie(Bryan Singer, 2009)
Sophie Scholl (Marc Rothemund, 2005)
Femmes de l'ombre, Les (Jean-Paul Salomé, 2007)
Charlotte Gray(Gillian Armstrong, 2002)
Inglourious basterds(Quentin Tarantino, 2010)
Longest day, The (Ken Annakin -Andrew Marton, 2004)
Lacombe Lucien(Louis Malle, 2006)
Saving private Ryan (Steven Spielberg, 2005)
Merry christmas, Mr. Lawrence(Nagisa Oshima, 2001)
Two women(Vittorio de Sica, 2011)
Flags of our fathers(Clint Eastwood, 2007)
Hiroshima : the revenge of Pearl Harbor(2001)
John Rabe(Florian Gallenberger, 2009)
Letters from Iwo Jima(Clint Eastwood, 2007)
Aanslag, De(Fons Rademakers, 2003)
Als twee druppels water(Fons Rademakers 2010)
Oorlogswinter(Martin Koolhoven, 2009)
Zwartboek(Paul Verhoeven, 2007)
Sahara (Zoltan Korda, 2001)
Pianist, The (Roman Polanski, 2004)
Jeugd van Ivan, De(Andrej Tarkovski, s.d.)
Stalingrad (Joseph Vilsmaier, 2006)
Band of brothers(2010)
Caine mutiny, The (Edward Dmytryk, 1999)
Dirty dozen, The (Robert Aldrich, 2000)
From here to eternity(Fred Zinnemann, 2001)
Pacific, The (Tim van Patten - David Nutter - Jeremy Podeswa, 2010)
Pearl Harbor (Michael Bay, 2002)
Purple Heart, The (Lewis Milestone, 2006)
Thin red line, The (Terrence Malick, 2000)
Catch-22(Mike Nichols, 2006)
Mrs. Miniver(William Wyler, 2004)
Lifeboat(Alfred Hitchcock, 2006)
70 jaar na de bevrijding
WO II
WO II
WO II, Jodenvervolging
WO II, Birma
WO II, China
WO II, Cyprus, Jodenvervolging
WO II, Duitsland, marine
WO II, Duitsland, jodenvervolging
WO II, Duitsland, Jodenvervolging
WO II, Duitsland, Jodenvervolging
WO II, Duitsland
WO II, Duitsland
WO II, Duitsland
WO II, Duitsland, Jodenvervolging
WO II, Duitsland
WO II, Duitsland,
WO II, Engeland
WO II, Frankrijk
WO II, Frankrijk
WO II, Frankrijk
WO II, Frankrijk
WO II, Frankrijk, Normandië
WO II, Indonesië
WO II, Italie
WO II, Japan
WO II, Japan
WO II, Japan
WO II, Japan
WO II, Nederland
WO II, Nederland
WO II, Nederland
WO II, Nederland, Jodenvervolging
WO II, Noord-Afrika
WO II, Polen, Jodenvervolging
WO II, Rusland, Jodenvervolging
WO II, Rusland
WO II, Verenigde Staten, luchtmacht
WO II, Verenigde Staten, marine
WO II, Verenigde Staten, Normandië
WO II, Verenigde Staten
WO II, Verenigde Staten, marine
WO II, Verenigde Staten
WO II, Verenigde Staten, japan
WO II, Verenigde Staten, japan
WO II, luchtmacht
WO II, luchtmacht
WO II, marine
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.22
Strips
Nieuwe tijden (Warnauts, Raives, 2013)
1938. Na acht jaar in Belgisch Congo komt Thomas Deschamps terug thuis in La Goffe, het dorp van
zijn jeugd. Maar is het wel echt thuiskomen voor de lichtzinnige avonturier? Zijn jeugdliefde Alice is
nu de moeder van de kinderen van zijn broer Charles, ondertussen een gerespecteerde en
vooraanstaande figuur in het dorp. De twee broers komen lijnrecht tegenover elkaar te staan.
Thomas wordt ziek van de nationalistische opstoot die zich als een… lees meer olievlek over het land
verspreidt, maar zijn broer is het rechtse gedachtegoed erg genegen. Het conflict tussen de broers is
de voorbode van de problemen die kort daarop de hele wereld in lichterlaaie zetten. De
geschiedenis is niet meer te stuiten en marcheert vastberaden naar de barbarij, maar ook naar nieuwe tijden.
V-bommen op Antwerpen : de dodelijke raketten van Dora (Marc Verhaegen, 2008)
Lisa en Mathias zijn slimme pubers, die bij toeval in een oude bunker brieven uit de oorlog aantreffen.
Hun nieuwsgierigheid wordt geprikkeld. In de vorm van een project voor maatschappijleer gaan zij op
zoek naar de oorsprong van de brieven. Met Google als eerste informatiebron en daarna zelf op
speurtocht ontdekken de bijdehante jongeren de ware toedracht van een oorlogsdrama. In de loop
van het avontuur krijgt de lezer veel feiten over de Tweede Wereldoorlog voorgeschoteld (opa was
fout, standrechtelijke executies, concentratiekampen, bombardementen) met als bijkomend doel om
aan jongeren 'kennis en begrip voor geschiedenis' bij te brengen. Daarin zijn de auteurs geslaagd. Een
goed gedocumenteerd en tegelijk spannend verhaal, dat zowel gericht is op oudere jeugd als op volwassenen.
Ik, René Tardi, krijgsgevangene in Stalag IIB. (Jacques Tardi, 2012)
2, Mijn terugkeer naar Frankrijk (Jacques Tardi, 2015)
In een strak schema van drie paginabrede panoramatekeningen per bladzijde
tekent en vertelt Tardi het verhaal van zijn vader als Franse soldaat en
krijgsgevangene in Stalag IIB tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het is een zwaar en
somber verhaal en de kleuren zijn er ook naar. Alleen zwart, grijs en wit, met zo nu
een dan een rood vlak. In de vorm van een verhaal dat een vader vertelt aan zijn
zoon, waarbij de zoon zo nu en opduikt met een vraag of opmerking, word je als
lezer mee het zeer gedetailleerde verhaal ingetrokken. Tardi's vader was een heerlijk nuchtere man die het niet zo erg
op had met de Franse legerleiding in Vichy, maar ook de Hollanders komen er als ijverige pennenlikkers niet al te fraai
van af. Het grootste gedeelte gaat over de eeuwige appèls en de onontkoombare honger, maar ook de rest van het
kampleven komt uitgebreid aan bod. Het deel eindigt met een gedwongen mars door de ijzige kou en sneeuw. De
tekeningen zijn natuurlijk weer sterk en precies; er is soms wel erg veel tekst, maar dat is bijna onvermijdelijk. Behoort
zeker tot Jacques Tardi's beste strips.
Ostfront (Fabrice Le Henanff, 2013)
Dl 1: Stalingrad
In 1948 verscheen de roman 'Stalingrad' van de Duitse communist Theodor Plievier, die in 1933
naar de Sovjet-Unie was uitgeweken. Dit stripverhaal leunt duidelijk op dat boek. Zo heeft een van
de hoofdpersonen dezelfde naam, en is ook hier een van diens medestrijders afkomstig uit een
strafbataljon. Verteld wordt over Duitse soldaten die naar Stalingrad aan de Wolga worden
gestuurd om die stad te veroveren. Dit mislukte echter dankzij de heftige tegenstand van de Russen.
Tijdens hun reis naar de stad worden ze onderweg geconfronteerd met de meedogenloze
vernietiging van een Russisch dorp. In somber gekleurde tekeningen laat de auteur zien wat de mannen te lijden
hebben in de puinhopen van Stalingrad, zonder voldoende eten en zonder beschermende kleding tegen de hevige
winterkou.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.23
De kozakken van Hitler (Valérie Lemaire, 2013-2014)
Dl 1: Macha - Dl 2: Kolia
Als Hitler Operatie Barbarossa lanceert en de Sovjet-Unie van Stalin binnenvalt,
scharen de Kozakken zich en masse aan zijn zijde. Ze gebruikten het ene kwaad om
Stalin, een voor hen groter kwaad, omver te werpen. Het was een publiek geheim
dat Stalin zonder verpinken de minste tegenstand tegen zijn regime op bloedige
wijze de kop indrukte. De geallieerden begrijpen de keuzen van de Kozakken en
plaatsen de verslagen troepen daarom in zeer licht bewaakte gevangenissen.
Berentand (Yann, 2013-2014)
Dl1 : Max - Dl 2 : Hanna
Drie vrienden, één droom: vliegen. Hanna, Werner en Max hollen hun
zweefvliegtuigjes achterna door de heuvels van Opper-Silezië. Luidop dromen ze
ervan hun vliegbrevet te halen, al is dat voor een van hen een stuk minder
vanzelfsprekend. Max is een Pool én joods, niet de beste combinatie in het Europa
van de jaren dertig; de dreiging van het naziregime hangt immers als een donkere
wolk boven het grensgebied. In de zomer van 1933 ruikt Max onraad als de
zweefvliegtuigen van het nabije vliegveld een hakenkruis op hun staart krijgen. Hanna en Werner daarentegen zien
enkel voordelen in de vliegende start die het nationaalsocialisme neemt. Het lidmaatschap van de Hitlerjugend biedt
hen immers de mogelijkheid om echt te vliegen. Hanna en Werner [lees meer] kunnen zo’n kans niet laten liggen.
Terwijl de twee Duitse tieners door de opleiding walsen, maakt Max plannen om naar zijn oom in de Verenigde Staten
te verhuizen. Als Max vertrekt, zweert het drietal plechtig dat niets hen ooit uit elkaar zal drijven. Niets? Zelfs geen
wereldoorlog?
Airborne 44 (Philippe Jarbinet, 2009-2014)
5 delen: Waar de mannen vallen – Morgen zullen wii er niet meer zijn – Omaha Beach – Kruisende wegen – Als je
moet overleven
In december 1944 zwerven drie Amerikaanse soldaten door het besneeuwde grensgebied tussen Frankrijk en
Duitsland. Met twee Joodse kinderen op sleeptouw komen ze terecht op de afgelegen stoeterij van de mooie
Gabrielle. Alle mannen, onder wie haar echtgenoot en haar broer Jakob, hebben vier jaar eerder dienstgenomen in
het Duitse leger. De liefde tussen Gabrielle en een van de Amerikaanse soldaten wordt bedreigd door een SScommando dat geen… lees meer middel schuwt om een deserteur terug te vinden.
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.24
Nog meer strips
De hel van het Oostfront (Will Fowler, 3 delen 2003-2014)
De Joodse Brigade (Marvano, 2013)
Het konvooi (Kid Toussaint, 2 delen 2012-2013)
Maus : vertelling van een overlevende (Art Spiegelman, 2008)
U-boot (Jean-Yves Delitte, 2011)
Er was eens (Fabien Nury, 2009-2012)
Vier delen: Het imperium van Monsieur Joseph – De vlucht van de raven – Eer en geweten – Te wapen!
De nachtuil (Yann, 2011-2012)
De oorlog van Alan (Emmanuel Guibert, 2009)
De ontdekking / de zoektocht (tekenaar Heuvel) (2007)
Berlijn (Marvano, 2007-2008)
Elke raaf pikt (Gibrat, 2013)
De woestijnschorpioenen (Hugo Pratt, 1992
70 jaar na de bevrijding
Openbare bibliotheek Kortrijk
mei 2015 p.25