PAKIN hoesten

PAKIN hoesten
Geef een overzicht van de pathofysiologische mechanismen van hoesten
Hoesten is een reflex die als doel heeft om de longen te beschermen tegen schadelijke invloeden van
buiten af en om slijmen uit de luchtwegen af te voeren. De hoestreflex kan worden uitgelokt doordat
hoestreceptoren (c-vezels) in de luchtwegen geprikkeld worden door mechanische beschadiging, een
ontstekingsreactie in het slijmvlies of prikkeling door bv koude lucht/ sigarettenrook. Ook kan een
ontstekingsproces gepaard gaan met overmatige slijmvorming in de luchtwegen.
De hoestreceptoren bevinden zich voornamelijkin de farynx, het achterste deel van de trachea, de
carina en de bifurcaties van de grotere luchtwegen, maar ook in de externe gehoorgang, sinus
maxillaris, diafragme, pleura, pericard en maag.
De hoestreflex bestaat uit een efferente prikkel via de N. phrenicus naar de ademhalingsspieren en
via de N. vagus naar de larynx en er zijn 3 fasen te onderscheiden:
-
Diepe inhalatie
Sluiten van de glottis en actief aanspannen van de thoracale en abdominale spieren
Plots openen van de glottis met een explosief ontsnappen van de opgesloten lucht tot gevolg
Leg uit wat het verschil is tussen astma en COPD (oorzaak, gevolgen, behandeling)
ASTMA
Manifesteert zich meestal op jonge leeftijd
Genetische predispositie, geassocieerd met
atopie
Eosinofiele ontstekingsreactie
Bronchiale hyperreactiviteit
Variabele luchtwegobstructie
Dyspneu, hoest, wheezing, thoracale
beklemming
Saneringsmaatregelen om allergeen expositie te
vermijden, kortwerkende bronchodilatatoren,
inhalatiecorticoiden, langwerkende
bronchodilatatoren, anticholinergica,
leukotriënenreceptorantagonisten, orale
steroiden
(Behandeling afhankelijk van mate van astma
controle)
COPD
Ouderen
Roken is grootste oorzaak
Neutrofiele ontstekingsreactie
Oxidatieve stress
Progressief ergere luchtwegobstructie
Dyspneu, hoesten, sputumproductie
Rookstop, kortwerkende bronchodilatatoren,
langwerkende bronchodilatatoren,
anticholinergica, inhalatiecorticoiden,
chronische zuurstoftherapie, chirurgie
(Behandeling afhankelijk van GOLD stadium)
Bespreek het AB beleid bij pneumonie
Laag risico patiënten (geen antecedenten van hartfalen, nier- of leverlijden, cerebrovasculaire ziekte
of neoplasie, geen veranderde mentale status, tachypnoe, hypotensie, hyper- of hypothermie of
tachycardie en jonger dan 50 jaar) Kunnen ambulant behandeld worden. Hierbij dient de pneumonie
bewezen te worden met een RX thorax en dan kan er behandeld worden met amoxicilline.
Wat is de behandeling voor een banale bovenste luchtweginfectie
Afwachten. Bij 8 op 10 patiënten is de infectie zelf limiterend. Veel infecties zijn veroorzaakt door
een virus en zullen dus niet reageren op antibiotica. Door antibiotica te gebruiken wordt er slecht 1
patiënt op 10 extra genezen. Daarentegen wordt er ook 1 patiënt op 10 getroffen door
neveneffecten. Andere nadelen zijn de kostprijs van de antibiotica en het risico op resistentie
selectie. Al met al wegen de nadelen veel zwaarder dan de voordelen en is een afwachtende houding
dus aangewezen. Een hoestremmer kan mogelijk ’s nachts nuttig zijn wanneer de patiënt door het
hoesten niet goed kan slapen, maar door het onderdrukken van de hoestreflex valt ook de nuttige
afweerfunctie van de hoest weg. Zeker geen hoestremmers bij kinderen onder 2 jaar.
Laat de patient terugkomen wanneer de algemene toestand achteruitgaat, hoest/koorts/dyspnoe
toenemen, er nieuwe klachten bijkomem (dyspneu, koorts, thoraxpijn, bloedfluimen), de koorts
langer dan 1 week aanhoudt, of er geen verbetering optreedt na 1 week.
Maak voor de diagnosen van de binnencirkel een tabel met differentierende argumenten vanuit
anamnese, klinisch en aanvullend onderzoek. 4 kolommen (ziektebeelden, anamnese, klinische
onderzoek, aanvullend onderzoek).
Ziektebeeld
Pneumonie
Anamnese
Plotse koorts met
rillingen
Ademhalingsgebonden
thoracale pijn
Klinisch onderzoek
Tachypnoe
Tachycardie
Crepitaties
Lokale consolidatie
Longembool
Hemoptoe
Thoracale beklemming
Langdurige
immobilisatie benen
Recente operatie
Aspiratie
Verslikken
Reflux
Dyspneu bij rust of
inspanning,
toenemend bij
platliggen en ook ‘s
nachts
Moeheid
Enkeloedeem
Tachypneu
Tachycardie
Koorts
Crepitaties
Pleuraal wrijfgeruis
Versterkte 2e harttoon
Auscultatie
Fremitus
Basale bilaterale
crepitaties
Perifeer oedeem
Verhoogd CVD
3e harttoon
Verplaatste ictus cordis
Hartfalen
Toxische stoffen
Pneumothorax
Arbeidsgeschiedenis?
Woonomgeving?
Verbouwingen?
Plotse unilaterale
thoracale pijn
Trauma
Heesheid
Rode keel
Cyanose
Verminderd vesiculair
ademgeruis
Unilaterale expansie
Hypersonore percussie
Subcutaan emfyseem
Hypotensie (spannings
pneumothorax)
Aanvullend onderzoek
RX thorax
Sedimentatie, CRP
Bloedkweek,
pleuravochtkweek,
sputumkweek,
legionella urine test
D-dimeren
Spiraal CT
Bloedgassen
VQ scan
Endoscopie
RX thorax
Echocardiografie
BNP
Bloedname
RX thorax
TBC
Contact met TBC
patiënten/reizen
Hemoptoe
Vermagering, anorexie
Nachtzweten, moe
Koorts
Auscultatie
Bloederig sputum
Sputumkweek ZiehlNielsen
Tuberculinetest
Maak voor de diagnosen van de buitencirkel een tabel met differentierende argumenten vanuit
anamnese, klinisch en aanvullend onderzoek. 4 kolommen (ziektebeelden, anamnese, klinische
onderzoek, aanvullend onderzoek).
Ziektebeeld
Sinusitis
Anamnese
Klinisch onderzoek
Aanvullend onderzoek
Pijn bij vooroverbuigen
Kloppijn
Transilluminatie
Echo
CT-scan
Otitis
Purulente neusloop
Hoofdpijn
Unilaterale gelaatspijn
Pijn bovenste tanden
Oorpijn
Tonsilitis
Slikpijn
Faryngitis
Keelpijn
Slikpijn
Kinkhoest
Harde, droge
prikkelhoest
Paroxysmale hoest
Vaccinatie, specifiek
contact, buitenland,
braken bij hoesten
Dyspnoe
Piepende ademhaling
>3 weken hoest
Aanwijzingen atopie
Roken
Leeftijd
Infectie doorgemaakt?
Allergie?
Gevoel continu de keel
te moeten schrapen?
Specifieke prikkels
Brandend gevoel
retrosternaal?
Zure smaak in de
mond?
Koorts
Vermagering
Hemoptoe
Uitsluitingsdiagnose
ACE inhibitoren?
Astma
COPD
Postnasale drip
Hyperreactiviteit
GI reflux
Neoplasie
Psychogene hoest
Medicatie
Otoscopie: gebombeerd,
rood trommelvlies, evt
met effusie
Gezwollen, pijnlijke
halsklieren
Gezwollen, rode tonsillen
Rood, gezwollen keel
Grote lymfeklieren
Keelwisser
Keelkweek
Longauscultatie
Serologie
Kweek
Pcr
Inspectie accessoire
ademhalingsspieren en
tussenribspieren
Longauscultatie
Sputumproductie
Spirometrie +
reversibiliteit
Metacholine
provocatie test
Spirometrie
RX thorax (emfyseem)
-
Muceuze of
mucopurulente
secreties
-
Provocatietest
24u pH meting
Proefbehandeling
omeprazole
CT
Biopsie
-
-
Geef een overzicht van de redenen om een patient met hoesten te verwijzen voor opname
-
Kind < 1m met acute hoest en koorts
Vreemd voorwerp
Kinkhoest
Bronchiolitis
Pneumonie
o Ernstig ziek
o Onvoldoende reactie op therapie
o Aspiratiepneumonie
o Patiënt > 50j
o Antecedenten van congestief hartfalen, lever-, nier-, cerebrovasculaire of
neoplastische ziekte
o Veranderde status mentalis, tachypnoe, hypotensie, temperatuur >40°C of <25°C